Hiperinsulinemia

Hiperinsulinemia określana jest też jako hiperinsulinizm. Termin ten wywodzi się z łaciny od słów hiper, co oznacza ‘wielki, wysoki’ i insulin, co tłumaczy się jako ‘insulina’. Hiperinsulinemia to stan, w którym we krwi występuje nadmierny poziom insuliny krążącej w stosunku do poziomu glukozy. Nie należy jej mylić z cukrzycą lub hiperglikemią. Hiperinsulinemia może wynikać z różnych chorób i stanów metabolicznych. Insulina to hormon produkowany przez trzustkę, którego głównym zadaniem jest zwiększenie transportu glukozy do komórek. Reguluje zatem poziom tego cukru we krwi.

Istnieją dwa główne mechanizmy powstania hiperinsulinizmu. Pierwszy jest związany z insulinoopornością, czyli zbyt małą wrażliwością tkanek na działanie insuliny. Drugi wynika z zaburzeń wydzielania insuliny w związku z hipoglikemią, czyli stanem obniżenia glukozy we krwi.

Wśród innych czynników sprzyjających hiperinsulinemii znajdują się m.in.:

• nadmierna masa ciała,
• przyjmowanie używek (np. alkohol i papierosy),
• zespół policystycznych jajników (PCOS),
• stosowanie niektórych leków (np. przeciwpadaczkowych, antykoncepcyjnych, przeciwdepresyjnych),
• zaburzenia genetyczne,
• choroby endokrynologiczne (np. niedoczynność przysadki mózgowej, niedoczynność lub nadczynność tarczycy).

Hiperinsulinemia może przebiegać bezobjawowo. Mogą też towarzyszyć jej takie symptomy jak senność po posiłkach, przewlekłe zmęczenie, nadmiar tkanki tłuszczowej, rozdrażnienie, kłopoty z koncentracją i pamięcią, zaburzenia nastroju, ból głowy, rogowacenie ciemne. Leczenie hiperinsulinemii polega głównie na wprowadzeniu odpowiedniej diety i zastosowaniu farmakoterapii.

Hiperinsulinemia wiąże się z ryzykiem szeregu konsekwencji. Modyfikuje metabolizm związków lipidowych, działa prozakrzepowo oraz sprzyja nadciśnieniu tętniczemu. Za wysoki poziom insuliny stymuluje resorpcję zwrotną sodu w nerkach. W konsekwencji tego dochodzi do wzrostu poziomu sodu we krwi, a to wiąże się z szeregiem dolegliwości – w tym m.in. znużeniem, osłabieniem mięśni, nudnościami, wzmożonym pragnieniem. Hiperinsulinemia podnosi ryzyko powikłań cukrzycowych w dużych naczyniach krwionośnych, retino- i nefropatii.