tlo strony pacjenta
Znajdź badanie, pakiet lub artykuł

Cholesterol LDL met. bezpośrednią

Kod badania: 17Kod ICD: K03

Kategoria badań

Badania podstawowe i biochemiczne

Choroby sercowo-naczyniowe

Cukrzyca

Ogólnopolski czas oczekiwania na wynik 1-2 dni.

Opis badania

Cholesterol LDL met. bezpośrednią. Wchodzący w skład profilu lipidowego pomiar stężenia cholesterolu lipoprotein o małej  gęstości (LDL-C), przydatny w diagnostyce dyslipidemii i ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

Przygotowanie do badania

Badanie wykonywane na czczo. Zaleca się, aby ostatni posiłek poprzedniego dnia był spożyty nie później niż o godz.18.00. Krew do badania należy pobierać w godz. 7.00-10.00. Zaleca się stosowanie stałej diety w okresie kilku dni poprzedzających badanie.

Wysiłek dobowy

Wysiłek i stres

Unikać stresu

Na czczo

Głodzenie

Na czczo (13-14 h), o 7.00-10.00, ostatni posiłek poprzedniego dnia o 18.00.

Więcej informacji

Badanie wchodzi w skład badania profilu lipidowego: "Lipidogramu" i pozwala ocenić czy wzrost stężenia cholesterolu całkowitego jest spowodowany wzrostem stężenia LDL. Podniesione  stężenie LDL – „złego cholesterolu” – jest czynnikiem ryzyka  rozwoju choroby niedokrwiennej, nawet jeśli stężenie całkowitego cholesterolu jest w granicach wartości prawidłowych. Pomiar stężenia cholesterolu zawartego w kompleksie z LDL: LDL-C, odzwierciedlający stężenie LDL, jest ważny diagnostycznie dla oceny ryzyka sercowo-naczyniowego, ze względu na znaczenie LDL w procesie aterogenezy (miażdżycowym). Osiągnięcie pożądanych stężeń LDL-C jest celem leczenia hipolipemizującego, czyli mającego na celu obniżenie stężenia LDL-C do bezpiecznych wartości.
LDL (ang. Low-density lipoprotein), lipoproteina o małej gęstości, syntetyzowana w wątrobie, jest kompleksem białkowo-lipidowym stanowiącym główną frakcję transportującą cholesterol we krwi. Cholesterol i jego estry stanowią 40-50% masy cząsteczek LDL. LDL powstaje jako końcowy produkt przemiany cząstek VLDL (ang. very low-density lipoprotein), lipoprotein o bardzo małej  gęstości. LDL dostarcza kwasy tłuszczowe, triglicerydy i cholesterol do tkanek obwodowych. Stężenie LDL-C jest uzależnione od nasilenia syntezy cząstki VLDL, jej przemian i tempa wychwytu LDL przez tkanki. Cząstki LDL mogą ulegać modyfikacji w wyniku procesu oksydacji, prowadzącej do zmian właściwości i dystrybucji cząsteczki. Uważa się, że peroksydacja LDL jest istotnym elementem procesu miażdżycowego.
 

Dieta, leki obniżające cholesterol.

Podwyższone stężenia: lipoproteinemie pierwotne (typy IIa, IIb, III, V) i wtórne.

Obniżone stężenia: zespoły złego wchłaniania, gastroenteropatie, niewydolność wątroby, nadczynność tarczycy.

Oznaczenie poziomu frakcji lipoprotein LDL pozwala na ocenę stężenia tak zwanego „złego cholesterolu” we krwi. Wartości LDL wykazują silną korelację z ryzykiem rozwoju miażdżycy oraz związanych z nią chorób układu sercowo-naczyniowego. Z tego powodu warto regularnie kontrolować poziom cholesterolu oraz dbać o utrzymanie prawidłowych stężeń związków tłuszczowych we krwi. Na czym polega badanie cholesterolu LDL, kto powinien zbadać LDL, jak przygotować się do badania cholesterolu we krwi oraz o czym mogą świadczyć nieprawidłowe wyniki LDL?

Badanie cholesterolu LDL to test diagnostyczny, który polega na oznaczeniu stężenia frakcji lipoprotein o niskiej gęstości (ang. Low Density Lipoproteins) we krwi. Lipoproteiny to wyspecjalizowane kompleksy białkowe, które odpowiedzialne są za transport związków tłuszczowych w organizmie. Wyróżnia się kilka frakcji lipoprotein, z których każda różni się składem (transportowanymi substancjami) oraz dokładną funkcją.

Badanie LDL najczęściej stanowi element składowy szerszego pakietu lipidowego, który nazywany jest lipidogramem. Podczas wykonywania lipidogramu we krwi oznaczane jest stężenie kilku frakcji związków tłuszczowych. Są to:

  • Frakcja lipoprotein o wysokiej gęstości – HDL,
  • Frakcja lipoprotein o niskiej gęstości – LDL,
  • Cholesterol całkowity – CHOL,
  • Cholesterol nie-HDL,
  • Trójglicerydy – TG.
Dzięki jednoczasowemu oznaczeniu tych wszystkich parametrów oraz zestawieniu wyników ze sobą możliwa jest całościowa ocena stanu gospodarki tłuszczowej organizmu osoby badanej. Wyniki te, w zestawieniu z innymi parametrami klinicznymi pozwalają na pośrednią ocenę ryzyka sercowo-naczyniowego, a co za tym idzie, także na wdrożenie właściwego postępowania medycznego.

Lipoproteiny LDL nazywane są „złym cholesterolem”. Nazwa ta wynika z bezpośredniego związku wysokich stężeń LDL z rozwojem miażdżycy. Jest to jednostka chorobowa, w przebiegu której dochodzi do odkładania się blaszek miażdżycowych (złożonych w dużej mierze ze związków tłuszczowych) w ścianach naczyń krwionośnych. Na skutek tego zjawiska dochodzi do zmniejszenia światła tych naczyń, a co za tym idzie do zaburzenia przepływu krwi oraz występowaniu objawów wynikających z niewystarczającego ukrwienia tkanek zaopatrywanych przez daną tętnicę. W skrajnych przypadkach światło naczynia może zostać całkowicie zamknięte, powodując ostre niedokrwienie danego narządu, czego skutkiem może być m.in. zawał mięśnia sercowego lub niedokrwienny udar mózgu.

Przeprowadzenie badania lipidogramu, w skład którego wchodzi badanie LDL, zalecane jest wszystkim osobom dorosłym, które chcą profilaktycznie ocenić swój stan zdrowia. Wczesne wykrycie nieprawidłowych poziomów cholesterolu LDL umożliwia wdrożenie właściwego leczenia, dzięki któremu możliwe będzie znaczące zmniejszenie ryzyka rozwoju miażdżycy. Dodatkowo, badanie LDL może zostać zlecone przez lekarza jako test kontrolny, mający na celu ocenę skuteczności rozpoczętego wcześniej leczenia.

Utrzymywanie prawidłowych, niskich, stężeń cholesterolu LDL jest szczególnie istotne w przypadku osób wykazujących dodatkowe czynniki ryzyka rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego. Do najważniejszych z nich zalicza się m.in.:

  • Płeć męską,
  • Wiek powyżej 50 roku życia,
  • Nadwagę oraz otyłość,
  • Nieprawidłową dietę, bogatą w cukry proste i tłuszcze nasycone,
  • Niski poziom aktywności fizycznej,
  • Siedzący tryb życia,
  • Palenie papierosów i innych wyrobów tytoniowych,
  • Historię chorób sercowo-naczyniowych w rodzinie,
  • Współwystępowanie cukrzycy lub nadciśnienia tętniczego.
W wielu przypadkach miażdżyca przez długi czas rozwija się w sposób całkowicie bezobjawowy. Często pierwszym objawem miażdżycy jest zawał mięśnia sercowego lub udar mózgu. Poza tymi schorzeniami miażdżyca może prowadzić także do rozwoju przewlekłej choroby wieńcowej, która objawia się napadowymi, silnymi bólami w klatce piersiowej, połączonymi z uczuciem duszności. Z tego powodu odpowiednio wczesna profilaktyka miażdżycy jest niezwykle istotna. W sytuacji, gdy miażdżyca zostanie wykryta w zaawansowanym stadium, możliwości lecznicze są znacząco ograniczone i w wielu przypadkach obejmują jedynie leczenie interwencyjne.

Badanie cholesterolu LDL przeprowadzane jest w próbce krwi żylnej, najczęściej pobieranej z naczynia podskórnego zlokalizowanego w dole łokciowym. Badanie powinno być przeprowadzone w godzinach porannych, na czczo. Oznacza to, że ostatni posiłek powinien zostać spożyty przed godziną 18:00 dnia poprzedzającego pobranie próbki krwi. Zaleca się także stosowanie codziennej diety na przestrzeni kilku dni przed wykonaniem badania. W przypadku stałego przyjmowania leków należy skonsultować się z lekarzem zlecającym test, który oceni konieczność modyfikacji dotychczasowej farmakoterapii.

W celu interpretacji wyników badania cholesterolu LDL należy zestawić otrzymane rezultaty z zakresem referencyjnym, który umieszczany jest na dokumentacji wydawanej pacjentowi. Warto mieć na uwadze, że norma LDL może różnić się w zależności od dodatkowych uwarunkowań zdrowotnych pacjenta. W przypadku osób, które znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka sercowo-naczyniowego prawidłowy zakres wartości dla LDL w badaniu będzie niższy niż dla populacji ogólnej.

Wyniki badania LDL każdorazowo należy zestawić także z oznaczeniami pozostałych frakcji tłuszczowych, które wchodzą w skład lipidogramu. W celu kompleksowej interpretacji wyników najlepiej skonsultować się z lekarzem, który omówi wyniki a na podstawie danych uzyskanych z wywiadu, stanu klinicznego  i innych badań zaplanuje dalsze postępowanie diagnostyczno-lecznicze.

Opis badania

Przygotowanie do badania

Więcej informacji

Badania powiązane

Artykuły powiązane