CK-MB, mass

 Badanie polega na pomiarze stężenia (masy) izoenzymu MB kinazy kreatynowej (CK-MBmass ) w krwi chorego i jest stosowane do wstępnego rozpoznania zawału mięśnia sercowego, do wczesnej oceny ryzyka związanego z zawałem oraz do oceny reperfuzji po zastosowanym leczeniu fibrynolitycznym. Oznaczenie CK-MBmass, traktowane jest jako akceptowalna  alternatywa do pomiarów troponin i zalecane, gdy oznaczenie troponin jest niedostępne. Wynika to z niespecyficzności CK-MB w stosunku do kardiomiocytów oraz trudności oceny rzeczywistego wzrostu CK-MB u badanego  bez znajomości wartości podstawowej (poziom CK-MB jest niższy np. u osób starszych). Dlatego zaleca się wykonywanie seryjnych oznaczeń CK-MBmass, począwszy od przyjęcia chorego i śledzenie dynamiki zmian. Wzrost poziomu CK-MBmass  następuje w 3 do 8 godz. od wystąpieniu objawów klinicznych zawału, maksimum w okresie 9 – 30 godz.  normalizacja po 48 – 72  godz. Przesłankę dla diagnozy ostrego zawału  stanowi ocena krotności wzrostu stężenia CK-MBmass  lub przekroczenie wartości decyzyjnej podanej dla użytej metody. W przypadku udanej reperfuzji poziom CK-MBmass  wzrasta po 90 min. na skutek gwałtownego wypłukiwania białka na skutek przywrócenia krążenia, a następnie maleje do poziomu podstawowego.  CK jest stosowana również do wykrywania wtórnych zawałów w okresie 2 tygodni od epizodu pierwotnego, a także w ocenie ryzyka wystąpienia zawału i śmierci u pacjentów z niestabilną chorobą wieńcową.  CK-MB (CK-2) jest jedną z trzech cytozolowych,  dimerycznych izoform enzymu kinazy kreatynowej, występującą przede wszystkim w mięśniu sercowym (5-50% całkowitej aktywności kinazy). W mięśniach szkieletowych stanowi do 1% aktywności, osiągając jednak  10% w stanach uszkodzenia i regeneracji, np. po wysiłku, w dystrofii i zapaleniu wielomięśniowym. Jest dobrym markerem uszkodzenia komórek mięśniowych (miocytów), jednak jej stężenie wzrasta również w przebiegu chorób nerek.  W przypadku zawału uwolnienie  CK-MB z kardiomiocytów następuje w skutek niedokrwienia i następującej martwicy tkanki. Wzrost stężenia CK-MBmass  w zawale serca obserwuje się ok. godziny wcześniej niż zmiany aktywności CK.