IgE sp. F4 - pszenica

Ilościowe, immunoenzymatyczne oznaczenie in vitro  w surowicy krwi, z wykorzystaniem ekstraktu źródła alergenów F4, przeciwciał klasy IgE specyficznych w stosunku do  alergenów mąki pszennej, przydatne w diagnostyce alergii. Reakcje alergiczne na pszenicę (alergeny obecne w mące i przetworach mącznych) przypisuje się głównie białkom ziarna.  Białka pszenicy dzielą się na glutenowe (gliadyny i gluteniny) i nieglutenowe (inhibitory α-amylazy, białka przenoszące lipidy i białka podobne do aweniny).  Częstość występowania alergii na pszenicę zależy od regionu geograficznego i grup wiekowych. Jest uważana za trzecią pod względem częstości alergię pokarmową, po mleku krowim i jajach kurzych. Do  reakcji alergicznych wywołanych przez alergeny pszenicy (reakcji zależnych od IgE)  zalicza się: alergię pokarmową objawiającą się obrzękiem naczynioruchowym, nudnościami, bólami brzucha i anafilaksją; anafilaksję zależną od pszenicy indukowaną wysiłkiem, WDEIA (ang. wheat dependent exercise-induced anaphylaxis) oraz alergię oddechową (astmę piekarza) i alergię skórną (pokrzywkę kontaktową). Reakcje alergiczne na alergeny pszenicy wywołane są przez spożycie, ogólnie, produktów mącznych, wdychanie mąki (choroba zawodowa młynarzy, piekarzy i cukierników) oraz przez kontakt ze skórą. W produktach spożywczych z pszenicy zidentyfikowano prawie 30 alergenów, głównie należących do rodziny glutenu. Na poziomie molekularnym określono które z alergenów pszenicy powodują ciężkie reakcji alergicznych, które WDEIA, a które   astmę piekarza.  Wykazano reaktywność krzyżową między pszenicą, jęczmieniem i żytem. Zaleca się, aby osoby uczulone na pszenicę bezwzględnie unikały spożywania pszenicy i jej przetworów. Uczulenie na pszenicę nie musi objawiać się klinicznie i niekiedy może być powodowane reaktywnością krzyżową z alergenami pyłku traw. Rozpoznanie alergii na pszenicę bywa utrudnione dzięki dodatkowi mąki pszennej do m.in.  produktów mlecznych (kondensowane mleko, ser topiony), produktów mięsnych (m.in. pasztety, parówki, mortadela), produktów rybnych, konserw jarzynowych czy majonezu. Przeciwciała klasy IgE uczestniczą w mechanizmie prowadzącym do atopowych, anafilaktycznych reakcji alergicznych (miejscowych lub uogólnionych), określonym jako natychmiastowa reakcja nadwrażliwości typu I. Osoby uczulone na obcy antygen zwany alergenem,  posiadają w krwi co najmniej wykrywalne stężenie IgE swoistych dla tego alergenu, podczas gdy u osób zdrowych przeciwciała IgE o takiej swoistości są  nieobecne lub niewykrywalne. Obecne w miejscu wniknięcia alergenu swoiste IgE wzmacniają odpowiedź na alergen, prowadzącą do miejscowego stanu zapalnego, równocześnie nasilając produkcję specyficznej antygenowo IgE, co wzmocnienia i  (czasami) uogólnia alergiczne reakcje zapalne. Nasilenie reakcji alergicznej jest skorelowane ze stężeniem alergenowo-specyficznej IgE, przy czym korelacja ta jest zależna od alergenu. Oznaczenie in vitro poziomu alergenowo-specyficznej IgE, łącznie z wywiadem klinicznym i wynikami innych badań laboratoryjnych, jest pomocne w identyfikacji alergenu odpowiedzialnego za uczulenie. Oznaczenie IgE in vitro nie stanowi zagrożenia dla badanego, które istnieje w przypadków testów skórnych i prowokacji. Ilościowy wynik stężenia sIgE wyrażony jest w kU/l. W raporcie wyniku podana jest półilościowa skala RAST/EAST ułatwiająca ocenę ryzyka alergii skorelowanego z uzyskaną wartością liczbową. W teście jako źródło alergenów wykorzystano pełny ekstrakt  F4 (f04).