P/c. p. fosfatazie tyrozynowej (IA2)

Krótko o badaniu

P/c. p. fosfatazie tyrozynowej (IA2). Oznaczenie przeciwciał przeciw fosfatazie tyrozyny (anty-IA2). Diagnostyka cukrzycy typu 1.

Więcej informacji

Przeciwciała przeciw fosfatazie tyrozyny (anty-IA2) skierowane są przeciwko fosfatazie tyrozyny związanej z ziarnistościami komórek beta wysp Langerhansa. Są jednym z poznanych rodzajów autoprzeciwciał przeciwwyspowych (pozostałe to anty-GAD,  ICA i  IAA) występujących w autoimmunizacyjnej postaci cukrzycy (typ 1). Badanie obecności przeciwciał anty-IA2 znajduje zastosowanie: w diagnostyce cukrzycy typu 1; w rozpoznaniu cukrzycy typu LADA; w ocenie ryzyka rozwoju cukrzycy typu 1.

W cukrzycy typu 1. dochodzi do niszczenia komórek beta wysp Langerhansa na drodze autoimmunologicznej, co prowadzi do zaniku wydzielania insuliny. Choroba ujawnia się klinicznie dopiero po uszkodzeniu ponad 80% komórek, dlatego długo ma przebieg utajony. Anty-IA2 wykrywane są w ponad 50% nowozdiagnozowanych przypadkach cukrzycy typu 1. Potwierdzenie rozpoznania opiera się na wykazaniu obecności co najmniej dwóch rodzajów przeciwciał przeciwwyspowych (anty-GAD, anty-IA2, ICA, IAA).

Cukrzyca typu LADA (z ang. Latent autoimmune diabetes in adults) jest późno ujawniającą się cukrzycą o podłożu autoimmunizacyjnym (typ 1.). Ujawnia się najczęściej w 4.-5. dekadzie życia, a ze względu na podobną symptomatologię, może być błędnie rozpoznana jako cukrzyca typu 2. Rozpoznanie cukrzycy typu LADA opiera się na stwierdzeniu występowania przeciwciał anty-GAD, nieobecnych w przypadku cukrzycy typu 2. Przeciwciała anty- IA2 stanowią badanie uzupełniające.    

Do osób z podwyższonym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 1. zalicza się przede wszystkim krewnych pierwszego stopnia osób chorych na cukrzycę typu 1.  Przeciwciała anty-IA2 są wykrywane we krwi na długo przed wystąpieniem objawów klinicznych  tej choroby, przez co istnieje możliwość wczesnej identyfikacji chorych  z toczącym się procesem niszczącym komórki beta trzustki. W przypadku stwierdzenia obecności więcej niż jednego rodzaju przeciwciał skierowanych przeciw komórkom wysp trzustkowych (np. anty-GAD i anty-IA2) ryzyko rozwoju cukrzycy typu 1 u osób bez klinicznych objawów choroby wynosi ok 90%.  Nie ma metod zapobiegania cukrzycy typu 1., ale spóźnione lub niewłaściwe rozpoznanie może skutkować rozwojem przewlekłych powikłań charakterystycznych dla tego schorzenia. U osób zdrowych obecność jednego rodzaju przeciwciał skierowanym przeciw komórkom wysp trzustkowych wiąże się z niewielkim ryzykiem rozwoju cukrzycy, natomiast jednoczesna obecność różnych rodzajów autoprzeciwciał świadczy o 90% prawdopodobieństwie wystąpienia choroby autoimmunizacyjnej.

Przygotowanie do badania

Brak szczególnych wymagań.

Czynniki mogące mieć wpływ na wynik badania

Możliwe przyczyny odchyleń od normy