Ból w pachwinie – co może oznaczać?

Ból w okolicy pachwiny, zwłaszcza podczas chodzenia, jest złożonym problemem, który często wiąże się z różnorodnymi objawami, co utrudnia jego dokładną diagnozę. Jedną z najczęstszych przyczyn tego rodzaju bólu, niezwiązanych bezpośrednio ze stawami, jest napięcie mięśni grupy przywodzicieli (czyli mięśni po wewnętrznej stronie uda) lub zginaczy stawu biodrowego (mięśnie na przedniej stronie uda). Co jeszcze może wywoływać ból w pachwinie?

Ból w pachwinie – problem poważny czy błahy?

Ból w prawej pachwinie, ból w lewej pachwinie to dolegliwość, która może być nie tylko uciążliwa, ale także poważna, zwłaszcza gdy staje się przewlekła lub nasila się w czasie. Wielu ludzi bagatelizuje ten rodzaj bólu, lecz warto zrozumieć, że może on być sygnałem, że coś niepokojącego dzieje się w organizmie. 

Ból w pachwinie bez aktywności, także ból w pachwinie przy chodzeniu może być sygnałem różnorodnych procesów chorobowych, które mogą mieć swoje źródło zarówno w samej pachwinie, jak i w okolicach jamy brzusznej, miednicy czy kręgosłupa. Niektóre z tych przyczyn mogą być poważne, dlatego ważne jest, aby nie bagatelizować dolegliwości i skonsultować się z lekarzem, gdy pojawią się niepokojące objawy.

Dolegliwości w okolicy pachwiny są powszechne zarówno u mężczyzn, jak i kobiet. Często występują u osób aktywnych fizycznie, dzieci oraz osób starszych. Bóle ten może przybierać różnorodne formy i lokalizacje: od nagłego i silnego bólu, przez rwące pulsacje, aż po ciągnące i kłujące uczucie. Mogą występować po jednej lub obu stronach pachwiny.

Do niegroźnych przyczyn zalicza się kontuzje, które często występują u sportowców lub osób wykonujących aktywności fizyczne. Jednakże ból w pachwinie może być również objawem poważniejszych schorzeń, takich jak przepuklina pachwinowa, infekcje dróg moczowych, zapalenie stawu biodrowego czy kamica nerkowa.

U mężczyzn, przyczyną bólu w pachwinie może być również zapalenie gruczołu krokowego, a u kobiet problemy z narządami rodowymi, takie jak zapalenie jajników czy torbiele. Dlatego ważne jest, aby nie bagatelizować dolegliwości bólowych w pachwinie i skonsultować się z lekarzem w przypadku ich wystąpienia, zwłaszcza gdy ból jest intensywny, utrzymuje się przez dłuższy czas lub towarzyszą mu inne niepokojące objawy. Jedynie dokładna diagnoza lekarska może ustalić przyczynę bólu i wiązać się z odpowiednim leczeniem.

Diagnozowanie bólu w pachwinie

W celu ustalenia trafnej diagnozy i opracowania skutecznych metod złagodzenia bólu w okolicy pachwiny przeprowadza się serię testów klinicznych, zwanych również badaniem manualnym. Te testy są następnie potwierdzane za pomocą dodatkowych badań zleconych przez lekarza. Pacjent najpierw jest oceniany wizualnie, co obejmuje oglądanie obszaru pachwiny i przyległych struktur, aby ocenić sylwetkę, asymetrię i atrofię mięśni (czyli spadek masy mięśniowej). Podlegają ocenie różne elementy, w tym zakres ruchu w stawie biodrowym, siła mięśniowa, palpacja (czyli badanie dotykiem) oraz testy specjalne. Dodatkowo oceniane są stawy krzyżowo-biodrowe, spojenie łonowe, jama brzuszna oraz odcinki kręgosłupa, zwłaszcza odcinek lędźwiowy. Badanie to jest przeprowadzane w różnych pozycjach, takich jak stanie czy leżenie, a także podczas obserwacji chodu i wykonywania czynności funkcjonalnych. Istotne klinicznie są również różnice w wysokości talerzy biodrowych, długość kończyn oraz rotacja talerza biodrowego.

Każdy ból odczuwany przez pacjenta w lewej lub prawej pachwinie jest dokładnie rejestrowany i podlega ocenie. W zależności od rodzaju objawów i podejrzanej przyczyny bólu lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak rezonans magnetyczny (MRI), ultrasonografię (USG), również tę wykonaną w ruchu, oraz badanie rentgenowskie (RTG).

Ból w pachwinie – przyczyny

Przyczyny bólu w pachwinie mogą być następujące:

1. Przepuklina pachwinowa: Jest to jedna z najczęstszych przyczyn bólu w pachwinie, zwłaszcza u mężczyzn. Polega na wystąpieniu przepukliny, czyli wybrzuszenia, w okolicy pachwinowej, gdy narządy wewnętrzne przedostają się przez osłabioną powłokę brzuszną.
2. Naciągnięcie lub uraz mięśni pachwinowych: Nadmierna aktywność fizyczna, nagły ruch lub uraz może spowodować naciągnięcie, lub uraz mięśni w okolicy pachwinowej, co może objawiać się bólem. Ból w pachwinie promieniujący na nogę będzie tutaj jednym z możliwych objawów. 
3. Ból biodra i pachwiny: Stan zapalny stawu biodrowego może prowadzić do bólu w okolicy pachwiny, który może promieniować do biodra lub dolnej części pleców.
4. Choroby układu moczowo-płciowego: Infekcje dróg moczowych, kamica nerkowa, zapalenie pęcherza czy zapalenie gruczołu krokowego u mężczyzn mogą objawiać się bólem w pachwinie.
5. Choroby narządów rodnych: U kobiet, choroby narządów rodnych, takie jak zapalenie jajników, torbiele jajnika czy zapalenie przydatków, mogą powodować ból w okolicy pachwiny.
6. Wzdęcia i ból w pachwinie: Choroby jelit, takie jak zapalenie okrężnicy czy choroba Leśniowskiego- Crohna, mogą prowadzić do bólu w pachwinie, szczególnie gdy dotyczy dolnej części jelita.
7. Przyczyny neurologiczne: Niekiedy ból w pachwinie może być spowodowany problemami neurologicznymi, takimi jak neuropatia lub uszkodzenie nerwów, które unerwiają obszar pachwiny.
8. Przyczyny ortopedyczne: Problemy z kręgosłupem, jak na przykład przepuklina dysku lub zwyrodnienie kręgosłupa, mogą promieniować ból do obszaru pachwiny.

Ból w pachwinie – leczenie

Leczenie bólu w okolicy pachwiny często obejmuje kilka etapów. Oprócz terapii fizjoterapeutycznej ortopeda może zalecić także stosowanie leków. Rodzaj leczenia farmakologicznego zależy od przyczyny bólu. W przypadku bólu spowodowanego stanem zapalnym zazwyczaj zaleca się stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), zarówno w postaci doustnej, jak i miejscowej (maści, żele itp.). Jeśli ból jest wynikiem uszkodzenia chrząstki stawowej, mogą być stosowane preparaty mające na celu ochronę chrząstki stawowej.

Ból pachwiny związany z problemami w kręgosłupie lędźwiowym może być leczony lekami zmniejszającymi napięcie mięśni oraz suplementami zawierającymi witaminy z grupy B. W przypadku chorób nieortopedycznych (takich jak problemy ginekologiczne, urologiczne lub chirurgiczne), leczenie może wymagać innych leków, które zostaną przepisane przez lekarza specjalisty.

Metody leczenia bólu w pachwinie

Leczenie bólu w pachwinie zależy od jego przyczyny. Oto kilka ogólnych strategii leczenia, które mogą być stosowane w zależności od diagnozy:

1. Leczenie przyczynowe: Pierwszym krokiem jest zidentyfikowanie przyczyny bólu w pachwinie. W przypadku przepukliny pachwinowej może być konieczne leczenie chirurgiczne w celu naprawy osłabionej powłoki brzucha. W przypadku infekcji stosuje się odpowiednie antybiotyki lub leki przeciwwirusowe. Leczenie przyczynowe jest kluczowe dla skutecznego złagodzenia bólu i zapobiegania nawrotom.
2. Leki przeciwbólowe: W celu złagodzenia bólu można stosować leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol czy niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), np. ibuprofen. Leki te mogą pomóc w złagodzeniu bólu i zmniejszeniu stanu zapalnego.
3. Fizjoterapia: W przypadku napięcia mięśniowego lub urazu mięśni pachwinowych fizjoterapeuci mogą zalecić specjalne ćwiczenia wzmacniające, rozciągające oraz techniki masażu w celu złagodzenia bólu i poprawy elastyczności mięśni.
4. Zastosowanie zimnych lub ciepłych okładów: Zimne okłady mogą pomóc w zmniejszeniu bólu i obrzęku w przypadku stanów zapalnych, podczas gdy ciepło może złagodzić napięcie mięśniowe i poprawić krążenie krwi.
5. Unikanie czynników prowokujących: Jeśli ból w pachwinie jest spowodowany określonymi czynnikami, takimi jak intensywna aktywność fizyczna, unikanie tych czynników może pomóc w zapobieganiu nawrotom bólu.
6. Zmiana stylu życia: W niektórych przypadkach zmiana diety, zwiększenie aktywności fizycznej oraz utrzymywanie prawidłowej wagi mogą pomóc w redukcji bólu w pachwinie, szczególnie jeśli związany jest z otyłością lub słabą kondycją fizyczną.

Ból w pachwinie a rehabilitacja

Indywidualne podejście do rehabilitacji jest kluczowe. Pomimo podobnych symptomów, różne przypadki mogą mieć różne przyczyny biomechaniczne, które muszą być dokładnie zbadane przez terapeutę. Dysfunkcje mogą wynikać zarówno z nierównowagi mięśniowej wokół stawu biodrowego, jak i w odcinku lędźwiowym kręgosłupa czy też w całej okolicy miednicy. Skupienie się wyłącznie na biodrze bez uwzględnienia stabilizacji mięśni tułowia może być nieskuteczne. Dlatego wprowadzenie treningu stabilizacyjnego jest istotne, ponieważ umożliwia przeniesienie sił mięśniowych przez tułów na biodro, co przy niewłaściwym rozłożeniu tych sił może prowadzić do zaburzeń. Kluczowymi elementami oceny fizjoterapeutycznej są nadmierna napięcia mięśni, brak elastyczności, ograniczony zakres ruchu i brak stabilności.

Ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem w przypadku bólu w pachwinie, zwłaszcza gdy jest intensywny, utrzymuje się przez dłuższy czas lub towarzyszą mu inne niepokojące objawy. Lekarz może przeprowadzić dokładną diagnozę i zalecić odpowiednie leczenie, które będzie najbardziej skuteczne dla danej sytuacji. Niebagatelizowanie bólu w pachwinie oraz wcześniejsze podjęcie odpowiednich działań może przynieść ulgę i poprawić jakość życia.

Mgr Aleksandra Rutkowska