Czy grypa żołądkowa to grypa?

„Grypa żołądkowa” to powszechne określenie na nieżyt żołądkowo-jelitowy spowodowany infekcją wirusową. Najczęściej są spotykane zakażenia norowirusem, rotawirusem lub adenowirusem. Łączy ją z grypą jedynie wirusowy charakter infekcji.

Jakie są przyczyny grypy żołądkowej?

Przyczyną „grypy żołądkowej” jest zakażenie wirusowe najczęściej spowodowane przez 3 rodzaje patogenów.

Rotawirusy należą do najczęstszych przyczyn infekcji przewodu pokarmowego u dzieci na całym świecie. Znaczna większość dzieci ulega zakażeniu przed osiągnięciem 5. roku życia.  Okres wylęgania wynosi od 1 do 3 dni, nasilenie objawów jest różne: od łagodnej, krótkotrwałej biegunki do ciężkiej biegunki z wymiotami i gorączką. Czas trwania infekcji wynosi 5-7 dni. Do rzadkich powikłań mogą należeć objawy neurologiczne, takie jak drgawki lub zapalenie mózgu. Nasilona biegunka i wymioty mogą prowadzić do odwodnienia, które niekiedy może wymagać hospitalizacji.

Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania lub złagodzić objawy infekcji u dzieci stosuje się szczepionki. Niestety przechorowanie nie chroni przed powtórną infekcją.

Norowirusy są odpowiedzialne za infekcje głównie u dorosłych, czas wylęgania „grypy żołądkowej” przez nie wywołanej to 1-2 dni. Wirusy rozprzestrzeniają się przez kontakt z zakażoną osobą lub jej wydalinami, skażoną żywność i wodę, zanieczyszczone powierzchnie.

Adenowirusy mogą zakażać  osoby w każdym wieku, jednak częściej dotyczą dzieci. Około 5-9 % przypadków nieżytu żołądkowo-jelitowego u dzieci ma etiologię adenowirusową. Do objawów nieżytowych mogą dołączyć się symptomy ze strony innych narządów, np. infekcja dróg oddechowych.

Jakie są objawy?

• „Grypa żołądkowa” zwykle rozpoczyna się nagle, a objawy szybko się nasilają. Należą do nich: biegunka
• nudności i wymioty
• ból brzucha
• wzdęcie
• gorączka
• bóle mięśni, bóle głowy
• złe samopoczucie
• bolesne parcie na stolec

Dominującym objawem jest biegunka, definiowana jako oddawanie luźnych stolców częściej niż 3 razy dziennie. Stolec może zawierać domieszki śluzu lub krwi.

Sprawdź również: https://diag.pl/pacjent/qa/jak-zdiagnozowac-ciagly-bol-brzucha/

U dorosłych często choroba ma przebieg bezobjawowy.

„Grypa żołądkowa” – jak długo chory zaraża?

Choroba przenosi się drogą fekalno-oralną i charakteryzuje się wysoką zakaźnością, łatwo szerząc się w otoczeniu chorego. Źródłem zakażenia może być zarówno osoba chora, jak i ozdrowieniec, który nadal wydala wirusa z kałem.

W przypadku infekcji wywołanej rotawirusem osoba jest zakaźna dla otoczenia w czasie występowania objawów oraz do 3 dni po ich ustąpieniu, ale u osób z obniżoną odpornością może to być nawet ponad miesiąc.

Osoby z nieżytem żołądkowo-jelitowym wywołanym przez norowirusy są zakaźne w okresie wylęgania przed wystąpieniem objawów oraz do 2 tygodni po ich ustąpieniu, średnio 5-7 dni.

Źródłem zakażenia jest również osoba z bezobjawowa infekcją. Osoby z obniżoną odpornością oraz dzieci mogą wydalać wirus nawet do kilku tygodni.

Warto przeczytać: https://diag.pl/pacjent/artykuly/przewlekla-biegunka-kiedy-trzeba-poszukiwac-jej-przyczyn-i-wykonywac-badania-diagnostyczne/

Jak leczyć?

Probiotyki

W leczeniu ostrej biegunki u dzieci zalecane jest stosowanie probiotyków takich jak Lacticaseibacillus rhamnosus czy Saccharomyces  boulardii, ponieważ mogą one skracać czas trwania objawów, w tym czas trwania biegunki. Jednak decyzję o ich zastosowaniu powinien podjąć lekarz.

Nawadnianie

Skuteczne nawadnianie nie ogranicza się jedynie do spożycia wody. Należy zadbać o odpowiednią podaż płynów elektrolitowo-cukrowych. Dobrym rozwiązaniem są gotowe preparaty elektrolitowe dostępne w aptekach, również w formie proszku do samodzielnego przygotowania.

Leki

• hamujące perystaltykę np. loperamid – zmniejsza częstość wypróżnień, ale jest przeciwwskazany w przypadku krwistych biegunek lub obecności wysokiej gorączki,
• smektyny,
• leki rozkurczowe,
• hamujące wydzielanie soku jelitowego – racekadotryl.

„Grypa żołądkowa” zazwyczaj ustępuje samoistnie i nie wymaga leczenia specjalistycznego, chyba że dochodzi do odwodnienia lub zaburzeń gospodarki elektrolitowej.

„Grypa żołądkowa” – ile trwa?

„Grypa żołądkowa” wywołana przez norowirusy trwa zwykle między 12 a 60 godzin, natomiast wywołana przez rotawirusy od 3 do 7 dni.

„Grypa żołądkowa” – co jeść?

Przy nieżycie żołądkowo-jelitowym najważniejszym elementem jest uzupełnianie płynów. Najskuteczniejsze są preparaty doustnych płynów nawadniających (ORS) dostępne w aptekach. Można również pić napary ziołowe, gorzką herbatę, lekko słodzony sok jabłkowy, zjadać lekko osolone lekkostrawne zupy.

Nie należy natomiast ograniczać jedzenia czy wręcz stosować głodówkę. Dieta powinna być zbliżona do tej stosowanej przed chorobą, z wykluczeniem potraw ciężkostrawnych. Prawidłowe żywienie zapobiega niedoborom kalorycznym i mineralnym.

Jak wzmocnić organizm po „grypie żołądkowej”?

Wskazany jest odpoczynek, aby dać szansę organizmowi na zregenerowanie się po infekcji, oraz odpowiednie nawadnianie organizmu i zapewnienie właściwego odżywiania. Dieta prawidłowo zrównoważona i zapewniająca wszystkie niezbędne składniki odżywcze pozwoli skrócić czas rekonwalescencji i osłabienia po grypie żołądkowej.

Grypa żołądkowa a zatrucie

Zatrucie pokarmowe z reguły jest spowodowane przez spożycie pokarmów zawierających bakterie produkujące toksyny lub same toksyny bakteryjne. Przyczyną są skażone pokarmy wskutek błędów w ich przygotowywaniu, głównie jest to nieprzestrzeganie zasad higieny. Objawy zatrucia są bardzo podobne do grypy żołądkowej i zwykle szybko mijają. Niekiedy jednak mogą trwać dłużej nawet do tygodnia, a pojawiają się nagle już po kilku godzinach maksymalnie do 2 dni od spożycia skażonego pokarmu. Czasem jednak może mieć poważny przebieg, jak w przypadku zatrucia jadem kiełbasianym.

Pytania i odpowiedzi

1. Czy „grypa żołądkowa” zawsze jest wywołana przez norowirusy?

„Grypa żołądkowa” oznaczająca wirusowy nieżyt żołądkowo-jelitowy może być wywołana nie tylko przez norowirusy, ale też przez rotawirusy i adenowirusy. Niekiedy objawy nieżytowe mogą towarzyszyć infekcji wirusem grypy.

2. Czy częste infekcje tego typu mogą prowadzić do długofalowych zaburzeń flory jelitowej?

Tak, częste infekcje żołądkowo-jelitowe mogą prowadzić do zaburzeń flory jelitowej, zwłaszcza jeśli towarzyszy im intensywna biegunka lub leczenie antybiotykami. Działa to również w drugą stronę, zaburzenia flory jelitowej (dysbioza) może prowadzić do zwiększonej podatności na infekcje, w tym infekcje przewodu pokarmowego. Aby zadbać o prawidłowy stan flory bakteryjnej, czy raczej mikrobioty, należy przyjmować probiotyki: sfermentowane produkty mleczne – jogurt, kefir, kiszonki, chleb na zakwasie oraz prebiotyki: cykoria, cebula, czosnek, banany, por, szparagi. Unikać należy natomiast żywności wysoko przetworzonej, słodyczy, używek, zażywania antybiotyków poza niezbędnym zakresem.

3. Czy stres obniża odporność jelit i zwiększa podatność na tego typu infekcje?

Stres poprzez obniżenie odporności organizmu może zwiększać ryzyko rozwoju infekcji czy cięższego jej przebiegu. Stres oprócz infekcji, negatywnie wpływa na pracę jelit powodując zaburzenia motoryki, wydzielania gruczołów, funkcjonowania błony śluzowej, prowadząc w konsekwencji do zaparć, biegunek, wzdęć i innych dolegliwości.