Cukrzyca ciążowa - objawy. Jak ją rozpoznać?

Redakcja Diagnostyki


Udostępnij

Wytyczne Polskich Towarzystw: Ginekologicznego i Diabetologicznego jasno mówią, że pomiar stężenia glukozy na czczo powinien być zlecony każdej ciężarnej już na pierwszej wizycie u ginekologa. Badanie przeprowadza się razem z szeregiem innych, więc łatwo umyka uwadze. Jeśli jego wyniki są w normie i nie występują czynniki ryzyka hiperglikemii w ciąży (takie jak nadciśnienie tętnicze, otyłość, urodzenie dziecka o wadze powyżej 4kg czy zgony wewnątrzmaciczne w wywiadzie), to kolejny krok diagnostyki zaburzeń metabolizmu węglowodanów przypada dopiero na 24-28 tydzień ciąży. I budzi wiele emocji.

Mowa o teście OGTT (z ang. Oral Glucose Tolerance Test), znanym również jako test obciążenia glukozą lub krzywa glukozowa. Krążą legendy o obrzydliwie słodkiej mazi do wypicia, nieuchronnych wymiotach i konieczności powtarzania badania. W rzeczywistości wypicie roztworu glukozy, zawierającego wystandaryzowaną ilość tego cukru (75g) w wystandaryzowanej ilości wody (250-300ml) może nie jest doznaniem smakowym, ale większości Pań nie przysparza większych kłopotów. Prawdą jest natomiast, że na badanie należy przyjść na czczo (po minimum 8 godzinach od spożycia ostatniego posiłku i wypicia płynu innego niż woda) i zarezerwować około dwóch godzin na błogie nic-nie-robienie. Trzeba mieć świadomość, że takie postępowanie pozwala na uzyskanie maksymalnie wiarygodnego wyniku badania!

Wracając do samego testu OGTT – w skrócie polega on na sprawdzeniu, czy organizm przyszłej matki dobrze radzi sobie z metabolizmem węglowodanów. Krew na pomiar stężenia glukozy pobierana jest z żyły trzykrotnie – przed podaniem roztworu glukozy, a następnie godzinę oraz dwie godziny później. Poziom glukozy w „punkcie zero” powinien być niski, po 60 minutach wzrosnąć, by znów spaść po 120 minutach. O zaburzeniach metabolizmu węglowodanów świadczą podniesione poziomy glukozy w podanych punktach czasowych. W zależności od wielkości odstępstw od przyjętych norm, WHO we wciąż aktualnych zaleceniach z 2013r. wyróżnia cukrzycę w ciąży oraz cukrzycę ciężarnych.

Cukrzyca w ciąży

Cukrzycę w ciąży rozpoznaje się, gdy kobieta ciężarna spełnia ogólne kryteria rozpoznania cukrzycy. Kryteria rozpoznania cukrzycy w ciąży to:

  • Poziom glukozy na czczo > 7,0 mmol/l (126 mg/dl) stwierdzony dwukrotnie LUB
  • Poziom glukozy 2 godziny po podaniu 75 g glukozy (test OGTT) ≥ 11,1 mmol/l (200 mg/dl) LUB
  • Przygodny poziom glukozy ≥ 11,1 mmol/l (200 mg/dl) i towarzyszące objawy hiperglikemii.

Cukrzyca ciążowa

Kryteria rozpoznania cukrzycy ciążowej są ostrzejsze, do jej rozpoznania wystarcza (na podstawie OGTT z użyciem 75 g glukozy):

  • Poziom glukozy na czczo 5,1-6,9 mmol/l (92-125 mg/dl) LUB
  • Poziom glukozy 1 godzinę po podaniu 75 g glukozy  ≥ 10 mmol/l (180 mg/dl) LUB
  • Poziom glukozy 2 godziny po podaniu 75 g glukozy 8,5-11 mmol/l (153-199 mg/dl).

Cukrzyca ciążowa – objawy

Objawy cukrzycy ciążowej najczęściej są nieobecne, a zaburzenia gospodarki węglowodanowej zostają rozpoznane dzięki przesiewowym badaniom diagnostycznym. Dlatego tak ważne jest oznaczenie poziomu glikemii na czczo zaraz na początku ciąży, a w razie prawidłowego wyniku, wykonanie testu OGTT w 24.- 28. tyg. ciąży.

Cukrzyca ciążowa – postępowanie

Właściwe rozpoznanie zaburzeń metabolizmu węglowodanów w ciąży pozwala na rozpoczęcie leczenia i uniknięcie powikłań u matki i dziecka. Leczenie rozpoczyna się zwykle od diety cukrzycowej i samodzielnego monitorowania glikemii przez pacjentki. Jeśli leczenie dietetyczne nie przyniesie oczekiwanych skutków lub wraz z rozwojem  ciąży, stanie się niewystarczające, wówczas wprowadza się insulinoterapię. 

Cukrzyca ciążowa zwykle ustępuje po porodzie, ale jej przebycie jest czynnikiem ryzyka rozwoju jawnej cukrzycy w przyszłości.

Cukrzyca a ciąża

Należy podkreślić, że cukrzyca u kobiet w ciąży może wiązać się z licznymi powikłaniami, zarówno u matki jak i u płodu. Należą do nich m.in. wielowodzie, nadciśnienie tętnicze, porody przedwczesne, makrosomia płodu, obumarcia wewnątrzmaciczne, urazy okołoporodowe i liczne powikłania okresu noworodkowego. Dlatego rozpoznanie cukrzycy i prawidłowe leczenie jest tak istotną kwestią.

Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą pakietów badań dostępnych w sklepie internetowym.