Menopauza a życie seksualne
Dowiedz się więcej
Suchość pochwy - objawy, przyczyny i sposoby leczenia
Spis treści:
Suchość pochwy jest nieprzyjemnym objawem, którego na różnych etapach życia doświadcza niemal każda kobieta. Może ona wynikać ze zmian hormonalnych lub być niepożądanym działaniem związanym z przyjmowaniem pewnych grup leków. Możliwości radzenie sobie z problemem i leczenia suchości zależą od przyczyny powstania dolegliwości.
Suchość pochwy – objawy
Suchość pochwy jest związana ze zmniejszonym wydzielaniem śluzu przez gruczoły odpowiedzialne za nawilżenie okolic intymnych oraz zanikiem nabłonka wyścielającego pochwę, przez co staje się ona mniej elastyczna i mniej rozciągliwa. Dyskomfort, ból, pieczenie, a także trudności w odbywaniu stosunków seksualnych spowodowane przez suchość pochwy mogą być wynikiem zmian hormonalnych, stresu, przyjmowanych leków, chorób lub niedostatecznej stymulacji. Około 17% kobiet w wieku rozrodczym zgłasza problemy z suchością pochwy podczas współżycia. Ponad połowa kobiet doświadcza suchości pochwy po okresie przekwitania.
Objawy suchości pochwy to:
- dyskomfort, pieczenie, swędzenie i ból okolicy pochwy, szczególnie w trakcie stosunku seksualnego, ale objawy te mogą się pojawiać także podczas oddawania moczu, siedzenia lub aktywności fizycznej,
- świąd – to nieprzyjemne doznanie może towarzyszyć suchości pochwy,
- krwawienie – mogą występować niewielkie krwawienia z powodu uszkodzenia tkanek pochwy podczas stosunku,
- zwiększona podatność na infekcje bakteryjne i grzybicze pochwy,
- częstsze oddawanie moczu,
- bolesność okolic sromu może zmniejszać libido.
Suchość pochwy – przyczyny
Oto niektóre z najczęstszych przyczyn suchości pochwy:
- zmiany hormonalne: menopauza, ciąża, laktacja, stan po operacji usunięcia jajników, czy terapia hormonalna raka sutka, są związane z obniżeniem stężenia estrogenu i prowadzą do zmniejszonego wytwarzania śluzu oraz suchości pochwy,
- leki: niektóre leki, takie jak antydepresanty, leki przeciwhistaminowe, a także doustne środki antykoncepcyjne, mogą powodować suchość pochwy jako skutek uboczny,
- choroby: cukrzyca, choroby autoimmunologiczne (np. zespół Sjögrena), choroby nowotworowe, depresja,
- nieprawidłowe nawyki higieniczne: irygacje (płukanie pochwy wodą, roztworami mydła lub naparami ziołowymi), stosowanie zbyt agresywnych detergentów do mycia, używanie mocno perfumowanych kosmetyków na okolice intymne,
- stres,
- niedostateczna stymulacja seksualna,
- palenie papierosów i nadużywanie alkoholu.
Suchość pochwy podczas stosunku
Suchość pochwy, zwykle najbardziej doskwiera podczas aktywności seksualnej. Bez wystarczającego nawilżenia pochwy tarcie podczas ruchów frykcyjnych sprawia ból i dyskomfort. Zaangażuj się w grę wstępną ze swoim partnerem i spróbuj się zrelaksować. Daj sobie więcej czasu na osiągnięcie stanu pobudzenia i gotowości do penetracji. Pomocne może być również stosowanie lubrykantów na bazie wody. Bolesne współżycie często prowadzi do utraty zainteresowania seksem lub zahamowań w relacjach intymnych. Przedyskutuj swoje objawy z partnerem, aby wspólnie znaleźć najlepsze dla was rozwiązanie.
Suchość pochwy po okresie
Suchość pochwy tuż po menstruacji może być spowodowana kilkoma czynnikami. Zmiany hormonalne, które występują w czasie cyklu menstruacyjnego, u kobiet niestosujących hormonalnej antykoncepcji, mogą wpływać na odczucie suchości pochwy po krwawieniu miesięcznym. Poziom estrogenu jest najniższy w dniach tuż przed i po rozpoczęciu miesiączki, co może przyczynić się do suchości pochwy. Innym powodem suchości pochwy po okresie może być stosowanie perfumowanych tamponów lub podpasek, a także zbyt agresywne środki myjące, które mogą wpływać na równowagę mikroflory pochwy i prowadzić do suchości.
Suchość pochwy w ciąży
W ciąży organizm kobiety doświadcza znacznych zmian w gospodarce hormonalnej, które mogą wpłynąć na produkcję śluzu i prowadzić do suchości pochwy. Jest to szczególnie wyrażone w pierwszym trymestrze ciąży. Stres związany z nową sytuacją i oczekiwaniem na pojawienie się dziecka na świecie również może wpłynąć na nawilżenie pochwy.
Suchość pochwy po porodzie i w trakcie karmienia piersią
Podczas porodu, zwłaszcza w przypadku porodu naturalnego, pochwa i okolice intymne ulegają urazom i zranieniom, które nim się wygoją, mogą wpłynąć na produkcję śluzu. Zaleca się wstrzemięźliwość seksualną przez kilka tygodni po porodzie, aby ciało kobiety miało czas na regenerację.
W ciągu pierwszych 48 godzin po porodzie, poziom estrogenu i progesteronu, a także innych hormonów wytwarzanych przez łożysko, bardzo szybko spada. Zwiększa się natomiast wydzielanie prolaktyny i oksytocyny w celu rozpoczęcia laktacji. Te raptowne zmiany w stężeniu hormonów także przyczyniają się do powstania problemu suchości pochwy.
Co na suchość pochwy?
Istnieją różne sposoby łagodzenia tej dolegliwości. Oto niektóre z nich:
- Środki nawilżające: co kilka dni aplikuj środki nawilżające dopochwowo, aby utrzymać w zdrowiu błonę śluzową wyścielającą wnętrze pochwy; środki nawilżające mogą mieć postać żelu, kremu lub globulek oraz zawierać glicerynę, kolagen, trójglicerydy, kwas hialuronowy, kwas mlekowy, ekstrakty ze skrzypu polnego, wąkrotki azjatyckiej, nagietka, aloesu lub drzewa herbacianego.
- Lubrykanty: zastosuj lubrykanty na bazie wody tuż przed stosunkiem seksualnym, aby złagodzić dyskomfort spowodowany tarciem; istnieją również lubrykanty na bazie silikonu i olejowe, jednak preparaty wodne są najlepiej tolerowane, nie powodują podrażnień i alergii oraz można je stosować łącznie z prezerwatywami.
- Zmiana stylu życia: unikanie substancji drażniących, takich jak perfumowane mydła, zbyt agresywne płyny do higieny intymnej, podrażniające środki piorące, a także zaprzestanie palenia papierosów i picia alkoholu oraz dbanie o to, aby pić odpowiednio dużo wody w ciągu dnia.
- Leczenie chorób: Jeśli suchość pochwy jest wynikiem choroby, takiej jak cukrzyca lub zespół Sjögrena należy zwrócić się do lekarza i stosować do jego zaleceń, co może pomóc w łagodzeniu objawów suchości pochwy.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
Suchość pochwy zwykle nie jest oznaką poważnej choroby, jednak, gdy objaw ten:
- zakłóca Twoją codzienną aktywność,
- wpływa na życie seksualne i relacje z partnerem,
- nie ulega poprawie pod wpływem dostępnych bez recepty środków,
- towarzyszy mu silne krwawienie lub znaczny świąd,
skontaktuj się z ginekologiem!
Dostępne opcje leczenia suchości pochwy obejmują:
- hormonalną terapię zastępczą – jeśli suchość spowodowana jest spadkiem estrogenu np. związanym z przechodzeniem menopauzy, to hormon ten może być suplementowany za pomocą preparatów doustnych lub plastrów,
- miejscową terapię estrogenową – jest metodą leczenia suchości pochwy związanej z atrofią, czyli zmianami zanikowymi w układzie moczowo-płciowym wynikającymi z niedoboru estrogenów; kremy, tabletki dopochwowe lub pierścienie uwalniające estrogeny pozwalają łagodzić dokuczliwe objawy za pomocą niższych dawek hormonu, niż te, które są stosowane w hormonalnej terapii zastępczej.
Autor: Dr n.med. Justyna Chlebowska-Tuz
Bibliografia:
