Swędzenie oczu w kącikach – co może powodować ten objaw?

Świąd oczu to niezwykle uciążliwa dolegliwość, która może poważnie utrudniać codzienne funkcjonowanie. Często towarzyszą mu pieczenie, zaczerwienienie i nadmierne łzawienie oka, a nawet obrzęk powiek. Pacjenci borykający się z tym problemem są zmuszeni do ciągłego pocierania i drapania okolic oczu, co niestety tylko nasila nieprzyjemne objawy. Przyczyny swędzenia oczu, w tym szczególnie w kącikach, mogą być bardzo różnorodne – od błahych, takich jak obecność ciała obcego, po poważne, związane z chorobami alergicznymi.

Najczęstsze przyczyny swędzenia oczu w kącikach

Swędzenie w kącikach oczu może być wywołane przez wiele różnych czynników. Do najczęstszych przyczyn tego problemu należą:

Ciało obce w oku

Jedną z najprostszych przyczyn swędzenia oczu, w tym również w kącikach, jest obecność ciała obcego, takiego jak pyłek, kurz, rzęsa lub nawet niewielki owad. Tego typu zanieczyszczenia dostają się do oka i drażnią jego delikatne struktury, wywołując nieprzyjemne uczucie swędzenia.

Nadwrażliwość na soczewki kontaktowe

Osoby noszące szkła kontaktowe mogą doświadczać swędzenia oczu, zwłaszcza w kącikach, jeśli soczewki są źle dopasowane lub niewłaściwie pielęgnowane. Nieprawidłowa higiena może prowadzić do podrażnienia spojówek.

Zespół suchego oka

Niewystarczająca produkcja łez lub ich nieprawidłowy skład może skutkować zespołem suchego oka. Objawia się on m.in. swędzeniem, pieczeniem, zaczerwienieniem, przekrwieniem oczu, często nasilającym się w kącikach.

Alergie

Reakcje alergiczne na różne substancje, takie jak pyłki roślin, sierść zwierząt czy składniki kosmetyków, mogą powodować świąd oczu, w tym w okolicach kącików. Towarzyszy im zwykle również łzawienie, kichanie i obrzęk powiek.

Infekcje

Swędzenie oczu, w tym w kącikach, może być objawem różnego rodzaju infekcji, np. zapalenia spojówek o podłożu bakteryjnym, wirusowym lub grzybiczym. Oprócz świądu pojawiają się wówczas takie objawy, jak zaczerwienienie, obrzęk i wydzielina ropna.

Zanieczyszczenie środowiska

Przebywanie w zanieczyszczonym środowisku, np. narażenie na dym tytoniowy, pyły czy spaliny, może prowadzić do podrażnienia oczu i wywołać świąd, szczególnie w kącikach.

Przemęczenie oczu

Długotrwałe wpatrywanie się w ekrany urządzeń elektronicznych, takich jak komputery, tablety czy smartfony, może skutkować przemęczeniem oczu i być przyczyną ich swędzenia, w tym w kącikach.

📌 Zobacz także: Cienie pod oczami – czy świadczą o chorobie? Przyczyny i objawy

Niedobory witamin i minerałów

Nieodpowiednia dieta, uboga w składniki odżywcze ważne dla zdrowia oczu, takie jak witaminy A, C, E czy cynk, może przyczyniać się do świądu oczu, w tym w obrębie kącików.

Diagnostyka swędzenia oczu w kącikach

Aby ustalić przyczynę swędzenia oczu w kącikach, okulista przeprowadza szczegółowy wywiad z pacjentem. Istotne są informacje na temat występowania wcześniejszych chorób alergicznych, czasu trwania dolegliwości, a także okoliczności, w jakich pojawia się świąd. Ważne jest również, czy problem nasila się w określonych porach roku.

Następnie lekarz przeprowadza badanie okulistyczne, w tym m.in. ocenę stanu spojówek i rogówki. W razie potrzeby zleca dodatkowe testy, takie jak:

• testy alergologiczne – w  celu identyfikacji alergenów odpowiedzialnych za świąd oczu (poznaj e-Pakiet alergiczny);
• posiew wydzieliny z oka – w celu wykrycia ewentualnej infekcji bakteryjnej lub grzybiczej;
• badanie cytologiczne – w celu oceny stanu komórek nabłonka spojówek.

W niektórych przypadkach konieczne jest również wykonanie badań krwi w celu wykluczenia schorzeń ogólnoustrojowych, które mogą być przyczyną swędzenia oczu.

Jak radzić sobie ze swędzeniem oczu w kącikach?

Sposób leczenia swędzenia oczu w kącikach zależy od jego przyczyny. W łagodnych przypadkach, gdy problem wynika np. z obecności ciała obcego lub z przemęczenia oczu, można zastosować domowe sposoby łagodzenia objawów:

• płukanie oka roztworem soli fizjologicznej w celu usunięcia zanieczyszczeń;
• nakładanie zimnych kompresów na powieki, co przynosi ulgę w swędzeniu;
• regularne przerwy w pracy przy ekranach urządzeń elektronicznych;
• stosowanie kropli nawilżających do oczu.

Jeśli swędzenie oczu jest związane z alergią, leczenie polega na unikaniu kontaktu z alergenem oraz zastosowaniu leków przeciwalergicznych, takich jak krople do oczu lub doustne preparaty antyhistaminowe. W przypadku infekcji konieczne jest leczenie przyczynowe, najczęściej antybiotykowe.

W sytuacji, gdy swędzenie oczu w kącikach jest objawem poważniejszej choroby, np. atopowego zapalenia spojówek i rogówki, leczenie musi być kompleksowe i prowadzone we współpracy okulisty i alergologa. Może ono obejmować m.in. stosowanie leków przeciwzapalnych, a nawet leczenie odczulające.

Zapobieganie swędzeniu oczu w kącikach

Aby uniknąć problemów ze swędzeniem oczu w kącikach, warto stosować kilka prostych zasad profilaktyki:

• dbać o higienę oczu i twarzy, w tym regularnie myć ręce przed dotykaniem oczu;
• chronić oczy przed nadmierną ekspozycją na czynniki drażniące, takie jak dym, pyły czy promienie UV;
• ograniczać czas spędzany przed ekranami urządzeń elektronicznych;
• stosować soczewki kontaktowe zgodnie z zaleceniami producenta;
• wzbogacać dietę w składniki odżywcze ważne dla zdrowia oczu;
• regularnie kontrolować stan oczu u okulisty, szczególnie w przypadku występowania chorób alergicznych.

Przestrzeganie tych zasad może znacznie zmniejszyć ryzyko pojawienia się swędzenia oczu w kącikach i związanego z nim dyskomfortu.

Opracowanie: dr n. o zdr. Olga Dąbska