14 lipca 2022 - Przeczytasz w 3 min
Tłuszczak – charakterystyka, rodzaje, leczenie
Tłuszczak to niezłośliwy (łagodny) guz, który rozwija się z dojrzałych komórek tkanki tłuszczowej. Występuje on względnie często w populacji osób dorosłych. Tłuszczaki zazwyczaj pojawiają się w obrębie tkanki podskórnej tułowia i nie wywołują dolegliwości bólowych ani lokalnych zmian stanu skóry. Jakie są przyczyny rozwoju tłuszczaków, kiedy należy zgłosić się do lekarza oraz na czym polega leczenie tłuszczaków?
Tłuszczak – co to jest?
Tłuszczak jest nienowotworowym (łagodnym) guzem wywodzącym się z tkanki tłuszczowej. Oznacza to, że tłuszczak nie nacieka okolicznych tkanek oraz nie daje przerzutów do innych narządów – wzrasta on jedynie miejscowo, w pierwotnej lokalizacji guza.
Omawiane guzy zlokalizowane są głęboko w tkance podskórnej, przez co nie powodują zmiany koloru skóry w miejscu ich rozwoju. Tłuszczaki zazwyczaj osiągają kilka centymetrów średnicy i mają okrągły lub owalny kształt. Mogą występować w skupiskach (kilka tłuszczaków obok siebie) lub pojedynczo. Do rozwoju tłuszczaków może dojść w każdej okolicy ciała, gdzie znajduje się podskórna tkanka tłuszczowa. Najczęściej pojawiają się one na plecach, na karku, ramionach, pod pachami, a także na przedramionach.
Szacuje się, że tłuszczaki występują u ok. 1% ogólnej populacji. W dotyku są one miękkie i sprężyste, dobrze odgraniczone od okolicznych tkanek, w związku z czym ulegają przesuwaniu. Tłuszczaki nie powinny być bolesne. Dodatkowe dolegliwości, takie jak zaczerwienie skóry, ból lub zwiększone ucieplenie okolicy guza mogą wskazywać na inny charakter zmiany i wymagają pilnej konsultacji lekarskiej.
Tłuszczaki – rodzaje
Ze względu na budowę komórkową możliwe jest wyróżnienie kilku rodzajów tłuszczaków. W celu dokładnej oceny typu guza niezbędne jest wycięcie go oraz poddanie badaniu histopatologicznemu.
Obecnie wyróżnia się następujące rodzaje tłuszczaków:
- Lipoma –słabo unaczyniony, tworzą go komórki tkanki tłuszczowej
- Angiolipoma (naczyniakotłuszczak) – łącznotkankowy guz z bogatym unaczynieniem;
- Lipoblastoma –tłuszczak najczęściej wykrywany u niemowląt oraz małych dzieci;
- Myolipoma (mięśniakotłuszczak) –rodzaj tłuszczaka tworzony przez komórki tkanki mięśniowej oraz tkanki tłuszczowej;
- Myelolipoma – tłuszczak powstający z komórek szpiku kostnego oraz tkanki tłuszczowej;
- Zimowiak – w przeciwieństwie do pozostałych tłuszczaków (zbudowanych z komórek tkanki tłuszczowej żółtej) zimowiak powstaje z komórek brunatnej tkanki tłuszczowej;
- Tłuszczak wielopostaciowy – słabo unaczyniony tłuszczak z komórek wrzecionowatych..
Ocena histopatologiczna zmiany chorobowej po wycięciu jest niezwykle istotna, jako że może uwidocznić niebezpieczne procesy nowotworowe, które mogą wymagać dodatkowej diagnostyki oraz specjalistycznego postępowania medycznego.
Przyczyny rozwoju tłuszczaka
Dokładna przyczyna rozwoju tłuszczaka nie jest do końca poznana. Najczęściej do wystąpienia tego typu guzów dochodzi u osób pomiędzy 40, a 60 rokiem życia, choć możliwe jest wystąpienie tłuszczaków już od najwcześniejszych etapów niemowlęcych.
Pomimo braku precyzyjnych informacji na temat etiologii tłuszczaków istnieją opisane czynniki ryzyka, które niekorzystnie wpływają na prawdopodobieństwo wystąpienia tych zmian. Są to:
- Nadwaga oraz otyłość,
- Hiperlipidemia,
- Urazy w miejscu rozwoju tłuszczaka w przeszłości,
- Przewlekłe stosowanie leków z grupy steroidów,
- Współwystępowanie nowotworów złośliwych,
- Określone choroby ogólnoustrojowe, jak np. choroba Madelunga lub choroba Dercuma.
Tłuszczaki – leczenie
Wiele osób zadaje sobie pytanie „czy tłuszczaki się wchłaniają?” Niestety, zmiany te nie mają tendencji do samoistnego znikania. Leczenie tłuszczaków na ogół nie jest konieczne, jako że zmiany te nie mają tendencji do ulegania zezłośliwieniu. Często jednak pacjenci decydują się na usunięcie tłuszczaka ze względów estetycznych. Przeprowadzenie wycięcia zmiany zalecane jest także w przypadku, gdy tłuszczak ogranicza ruchomość, sprawia ból, nadmierny dyskomfort lub zaczyna uciskać na okoliczne struktury anatomiczne.
Usunięcie tłuszczaka
Tłuszczaki najczęściej wycinane są przez lekarzy specjalizujących się w chirurgii ogólnej lub chirurgii plastycznej. Sama procedura jest dość nieskomplikowana i obarczona niskim ryzykiem operacyjnym. Najczęściej zmiana usuwana jest całościowo w znieczuleniu miejscowym przez niewielkie nacięcie na skórze. Uzyskany w taki sposób materiał następnie wysyłany jest na badanie histopatologiczne w celu oceny budowy komórkowej oraz charakteru guza.
Źródła
www.mayoclinic.org/diseases-conditions/lipoma/symptoms-causes/syc-20374470
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15008-lipomas https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/what-is-a-lipoma
