HBs antygen

Jakościowe oznaczenie antygenu powierzchniowego wirusa zapalenia wątroby typu B (HBsAg) w surowicy krwi, jest przydatne w rozpoznawaniu ostrej i przewlekłej infekcji wirusem zapalenia wątroby typu B (HBV). Jest podstawowym badaniem  stosowanym  w profilaktyce i diagnostyce zapalenia wątroby typu B (WZWB). HBV jest najczęstszą przyczyną ostrego oraz przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby(WZW B) na świecie. HBV jest DNA-wirusem należącym do rodziny hepadnawirusów. Przenoszony jest przez płyny ustrojowe w wyniku kontaktu seksualnego lub drogą parenteralną (pozajelitową).  Diagnostycznie, HBsAg  jest pierwszym serologicznym markerem zakażenia HBV pojawiającym się we krwi. Epidemiologiczne, jego oznaczenie jest  testem serologicznym o najpowszechniejszym zastosowaniu w profilaktyce i diagnostyce chorób zakaźnych wątroby. Biochemicznie, HBsAg jest powierzchniowym białkiem cząsteczki wirusa HBV (cząsteczki Dane'a) powstającej w zakażonych hepatocytach. Białko produkowane jest w nadmiarze w stosunku do cząstek wirusa i jest wykrywane nadal, po wbudowaniu DNA wirusa do DNA hepatocyta.  HBsAg zawiera wspólną determinantę  a  oraz cztery subdeterminanty: d, y, w, r (przy czym 4 główne determinanty mające znaczenie w epidemiologii to: adw, adr, ayw, ayr). HBsAg jest wykrywany w surowicy krwi od 1 do 2 miesięcy od infekcji, jeszcze przed wystąpieniem objawów klinicznych. W ostrym zapaleniu wątroby HBsAg zanika wraz z pojawieniem się w krwi przeciwciał specyficznych dla  antygenu: anty-HBs. Przeciwciała anty-HBs wykrywane są w krwi 2-4 tygodni po zaniku HBsAg.  Obecność HBsAg dłuższa niż 6 miesięcy od objawów ostrego zapalenia wątroby wskazuje na przewlekłą infekcję. W przypadku przewlekłego przebiegu choroby u 1-2% chorych na niereplikacyjną formą schorzenia może dojść do zaniku HBsAg i pojawienia się przeciwciał. Pojawienie się anty-HBs jest objawem zdrowienia i uzyskania odporności na HBV. Oznaczenia antygenu HBsAg należy wykonywać testem wykrywającym tzw. dziką formę antygenu oraz warianty zmutowane,  które nie posiadają  pewnych determinant antygenowych.