Diagnostyka Unia Europejska Diagnostyka Naradowe centrum badań i rozwoju
PL arrow down
EN DE RU UA
English Українська Deutsche русский
zobacz koszyk ikona

nazwa badania

OB

kod oferty

2

kod ICD

C59

kategoria badań

Badania podstawowe i biochemiczne, Choroby nowotworowe, Infekcje

Ogólnopolski czas oczekiwania na wynik 1 dzień. Wybierz placówkę, by zobaczyć czas oczekiwania w Twojej placówce.

OB - Krótko o badaniu

OB. OB (odczyn Biernackiego) – szybkość sedymentacji (opad) erytrocytów –  przesiewowe, nieswoiste, wykrywające i monitorujące przewlekłe stany zapalne organizmu, infekcje (głównie bakteryjnych), zmiany składu i proporcji globulin oraz obecność białek patologicznych (paraprotein) we krwi.

OB - Więcej informacji

Odczyn Biernackiego (OB), określający szybkość sedymentacji erytrocytów w próbce wynaczynionej krwi, jest nieswoistym badaniem krwi przydatnym w diagnostyce szeregu chorób przewlekłych przebiegających ze stanem zapalnym (m.in. jak infekcja, uraz, zaburzenia układu odpornościowego, choroby nowotworowe czy stany patologiczne – dysproteinemie krwi).  Podniesiony wynik wskazuje na przewlekłą patologię wpływającą na zmiany składu krwi – głównie obecność białek ostrej fazy i zmiany stężenia globulin, przyśpieszających szybkości opadania krwinek czerwonych. Podwyższony OB towarzyszy wielu chorobom i zaburzeniom, takim jak: bakteryjne (głównie) choroby zakaźne, choroby zapalne tkanki łącznej (kolagenozy) i naczyń, choroby nerek, niedobory białkowe, zespoły utraty białka, nowotwory nabłonkowe, choroby układu krwionośnego (szpiczak, białaczki, czerwienica, anemia, zmiany jakościowe erytrocytów). Na wynik OB wpływa również skład elementów morfotycznych krwi. OB stanowi podstawę dla przesiewowej oceny nieprawidłowości wynikających z dysproteinemii (zaburzenia stężenia i proporcji frakcji białek oraz obecności paraprotein, nieprawidłowych białek pochodnych immunoglobulin, fibrynogenu etc.) lub znacznych zmian ilościowych elementów morfotycznych, co odbija się na szybkości opadania krwinek czerwonych w wystandaryzowanym układzie pomiarowym. Białka osocza oddziałują z powierzchnią erytrocytów, zmieniając zewnętrzny potencjał ich błony komórkowej lub, jak w przypadku przeciwciał klasy IgM i fibrynogenu, bezpośrednio łącząc erytrocyty. Mechanizmy te wpływają na stopień agregacji erytrocytów, a tym samym na ich prędkość opadania w osoczu.
Więcej

Przygotowanie do badania

 

Badanie wykonywane na czczo. Zaleca się, aby ostatni posiłek poprzedniego dnia był spożyty nie później niż o godz.18.00. Krew do badania należy pobierać w godz. 7.00-10.00.

Czynniki mogące mieć wpływ na wynik badania

 

Leki przeciwzapalne, dekstrany (w ciągu 2 tyg. po zakończeniu terapii), leki antykoncepcyjne - podwyższenie wartości OB; ciąża - podwyższenie wartości OB (nawet do 45 mm/h).

Możliwe przyczyny odchyleń od normy

Podwyższone wartości: zakażenia bakteryjne, posocznica (sepsa); stany zapalne np.: nerek, trzustki, jelit; schorzenia autoimmunologiczne; martwica tkanek (np. zawał serca); urazy; dysproteinemie: szpiczak mnogi, makroglobulinemia, zespół nerczycowy; choroby nowotworowe: przerzuty nowotworowe, białaczki, chłoniaki.
Wartości fałszywie wysokie: miesiączka, środki antykoncepcyjne, ciąża, hiperlipoproteinemia, niedokrwistość.
Obniżone wartości: czerwienica prawdziwa, krioglobulinemia, mikrosferocytoza, stany zwiększonej produkcji erytropoetyny.

Wartości fałszywie niskie: leki przeciwzapalne.

Odczyn Biernackiego (OB)

OB, czyli odczyn Biernackiego, w piśmiennictwie wskaźnik sedymentacji erytrocytów, SER (ang. erythrocyte sedimentation rate) to jeden z parametrów laboratoryjnych krwi, które często oznaczane są w diagnostyce różnego typu schorzeń i badaniach okresowych. Wskaźnik ten związany jest ze stanem zapalnym w organizmie, niezależnie od jego bezpośredniej przyczyny. W większości przypadków badanie OB wykonywane jest jednoczasowo z innymi testami laboratoryjnymi, takimi jak m.in. morfologia krwi obwodowej lub oznaczenie stężenia CRP. Czym dokładnie jest OB, kiedy należy wykonać badanie OB oraz o czym może świadczyć podwyższone OB?

Co to jest OB (Odczyn Biernackiego)?

OB, czyli odczyn Biernackiego to parametr laboratoryjny krwi, który polega na pomiarze szybkości opadania erytrocytów w próbce. Angielska nazwa tego badania to ESR, czyli tempo sedymentacji erytrocytów (erythrocyte sedimentation rate). Badanie OB to jeden z najbardziej podstawowych testów diagnostycznych wykonywanych w celu rozpoznania stanu zapalnego w organizmie. Test ten jest szybki, łatwo dostępny oraz wszechstronny. Należy jednak pamiętać, że cechuje się  dość niską swoistością – oznacza to, że nie jest w stanie określić źródła stanu zapalnego. Z tego powodu badanie OB najczęściej przeprowadzane jest jednoczasowo z innymi badaniami, które pozwalają  na  wskazanie etiologii schorzenia zapalnego. W fizjologicznych warunkach zdrowia, tempo opadania erytrocytów w ochłodzonej próbce krwi jest dość powolne. W przypadku obecności w organizmie stanu zapalnego, we krwi znajdują się względnie duże ilości różnego typu czynników prozapalnych, w tym tzw. białek ostrej fazy. Ich  obecność przyspiesza  proces aglomeracji oraz sedymentacji erytrocytów, co skutkuje wzrostem wartości parametru OB. Warto pamiętać, że do zaburzeń wartości OB może dochodzić nie tylko w przebiegu różnego typu schorzeń, ale także w wyniku ciąży, miesiączki, stosowania określonych grup leków lub po różnego typu urazach i operacjach chirurgicznych. Prawidłowy wynik badania OB nie wyklucza rozwoju choroby – wyniki tego testu zawsze powinny zostać zestawione ze stanem klinicznym oraz rezultatami innych badań.

OB, a CRP – różnica

CRP, czyli białko C-reaktywne (ang. C-Reactive Protein) to inny parametr stanu zapalnego, który często wykorzystywany jest w tym samym celu co badanie OB. CRP zalicza się do tzw. białek ostrej fazy. Są to substancje produkowane przez wątrobę w odpowiedzi na pojawienie się czynnika zapalnego w  organizmie. Podobnie jak badanie OB, oznaczenie stężenia CRP we krwi nie wskazuje dokładnie  źródła  stanu zapalnego. Podwyższone wartości zarówno jednego, jak i drugiego parametru mogą wskazywać na występowanie m.in. różnego typu infekcji, chorób autoimmunologicznych, martwicy tkanek lub też schorzeń nowotworowych. Ze względu na powolność zmian, oznaczenie OB, w porównaniu z pomiarem stężenia CRP we krwi wykazuje przewagę w rozpoznawania i monitorowania przewlekłych chorób o charakterze zapalnym. Najogólniej przyjmuje się, że zaostrzenie przebiegu monitorowanej choroby łączy się ze wzrostem OB. CRP natomiast jest wskaźnikiem szybszym, przydatnym w diagnostyce stanów zapalnych nagłych i krótkotrwałych Warto pamiętać, że OB może ulegać zaburzeniom w przypadku określonych stanów fizjologicznych, takich jak np. ciąża. Decyzja co do wyboru parametru diagnostycznego każdorazowo uzależniona jest od całościowego obrazu klinicznego i powinna zostać podjęta przez lekarza prowadzącego dany przypadek.

Kiedy należy wykonać badanie OB?

Przeprowadzenie badania OB zalecane jest w przypadku podejrzenia choroby, która przebiega ze stanem zapalnym. Stan zapalny jest nieswoistą aktywacją układu odpornościowego w odpowiedzi na czynnik wyzwalający, którym mogą być m.in.:
  • Różnego typu infekcje, wywołane przez wirusy, bakterie lub pasożyty,
  • Schorzenia autoimmunologiczne, wynikające z zaburzeń układu odpornościowego,
  • Różnego typu choroby nowotworowe,
  • Martwica tkanek, wywołana np. niedokrwieniem (m.in. zawał mięśnia sercowego),
  • Choroba zakrzepowo-zatorowa.
Oznaczenie OB stanowi jedno z najbardziej podstawowych badań lekarskich, które często przeprowadzane są także w celach profilaktycznych. Regularne wykonywanie profilaktycznych badań laboratoryjnych pozwala na wczesne wykrycie wielu schorzeń, rozwijających się często w sposób bezobjawowy. Poza pomiarem podstawowych wykładników stanu zapalnego (takich jak m.in. OB) powinny one obejmować także m.in. morfologię krwi, lipidogram, pomiar stężenia kreatyniny oraz badanie aktywności enzymów wątrobowych. Dokładny zakres oraz częstość wykonywania badań profilaktycznych powinny być ustalane indywidualnie w konsultacji z lekarzem. Osobom dorosłym zazwyczaj zaleca się wykonywanie tego typu testów ok raz do roku / raz na dwa lata.

Kto powinien wykonać badanie OB?

Oznaczenie OB krwi żylnej może zostać zlecone w diagnozowaniu przyczyn wielu dolegliwości. Najogólniej wskazaniami jest diagnostyka schorzeń przebiegających z zapaleniem oraz dysproteinemią. Ze względu na szerokie zastosowanie tego badania trudno jest wymienić precyzyjny zestaw objawów, który powinien stanowić bezpośrednie wskazanie do pomiaru OB. W przypadku nasilonego stanu zapalnego, niezależnie od jego źródła może dojść do wystąpienia dolegliwości takich jak m.in.:
  • Podwyższona temperatura ciała (gorączka),
  • Uogólnione pogorszenie samopoczucia,
  • Uczucie zmęczenia,
  • Bóle głowy,
  • Zwiększona potliwość,
  • Bóle mięśni i stawów,
  • Pogorszenie apetytu.
W przypadku przewlekłych stanów zapalnych, np. w przebiegu chorób reumatycznych dodatkowo może pojawić się spadek masy ciała. Niezamierzona utrata wagi każdorazowo stanowi powód do znacznego niepokoju oraz wymaga pilnej konsultacji lekarskiej w celu ustalenia jej przyczyn. Oznaczenie wartości OB zlecane bywa także w celu kontrolowania skuteczności wdrożonego leczenia chorób przewlekłych, przebiegających ze stanem zapalnym. Należy jednak pamiętać, że OB reaguje z pewnym opóźnieniem w stosunku do przyczyny  przyspieszenia sedymentacji  krwinek, czyli wzrostu wyniku.

Jak wygląda badanie OB? Przygotowanie do badania OB

Oznaczenie OB przeprowadzane jest w próbce krwi żylnej pacjenta. Materiał do badania najczęściej pobierany jest z żyły zlokalizowanej w dole łokciowym. Przeprowadzenie badania OB nie wymaga specjalnego przygotowania – nie występuje konieczność stawienia się na badanie na czczo. Przed pobraniem krwi warto zadbać o prawidłowy stan nawodnienia organizmu, jako że zwiększy to wypełnienie łożyska naczyniowego krwią oraz ułatwi proces pobierania krwi. Ze względu na możliwe,  dodatkowe testy przeprowadzane podczas tej samej wizyty przed pobraniem warto skonsultować się z lekarzem zlecającym badania, jako że inne testy mogą wymagać specjalnego przygotowania przez pacjenta.

OB – norma i interpretacja wyników

Każde laboratorium medyczne może stosować nieco odmienny zakres norm dla każdego z badanych parametrów. Z tego powodu w celu interpretacji wyników badania OB należy zestawić otrzymane rezultaty z zakresem norm referencyjnych, które każdorazowo umieszczane są na wydawanej pacjentowi dokumentacji. Warto mieć na uwadze, że norma OB zależna jest od wieku oraz płci osoby badanej. Dla mężczyzn prawidłowe wartości OB są nieco wyższe niż dla kobiet. W przypadku otrzymania rezultatów odbiegających od norm zaznaczonych na dokumentacji należy skonsultować się z lekarzem. W celu ustalenia źródła tych nieprawidłowości może być konieczne przeprowadzenie dodatkowych badań laboratoryjnych, których dokładny zakres zależny jest m.in. od objawów prezentowanych przez pacjenta, jego historii choroby oraz współwystępujących obciążeń zdrowotnych.

Niskie OB – o czym może świadczyć?

Obniżenie wartości OB poniżej dolnego zakresu normy można zaobserwować m.in. w przebiegu zwiększonej liczby krwinek czerwonych, występującej np. w czerwienicy prawdziwej. Dodatkowo, zbyt niskie OB (czyli spowolnienie tempa odpadania krwinek czerwonych) może pojawić się w przebiegu anemii sierpowatej, niewydolności krążenia oraz różnego typu zaburzeń krzepnięcia krwi. Wykrycie przyczyn obniżonego OB wymaga pogłębionej diagnostyki. Warto mieć na uwadze, że niektóre leki stosowane na stałe (takie jak m.in. aspiryna lub glikokortykosteroidy) także mogą prowadzić do obniżenia się wartości OB.

Wysokie OB – co oznacza?

Podwyższona wartość OB wskazuje na występowanie w organizmie osoby badanej stanu zapalnego. Do rozwoju stanu zapalnego może prowadzić wiele chorób oraz zaburzeń funkcjonowania organizmu. Przykładowe przyczyn podwyższonego OB to m.in.:
  • Infekcje wywoływane przez różne patogeny,
  • Dna moczanowa,
  • RZS (reumatoidalne zapalenie stawów),
  • Przebyty zawał serca,
  • Schorzenia nerek,
  • Zatrucia metalami ciężkimi,
  • Stan po rozległym urazie lub operacji chirurgicznej,
  • Określone schorzenia onkologiczne.
Wzrost wartości OB można także obserwować u kobiet podczas ciąży oraz podczas menstruacji. Podobnie jak obniżenie OB, zbyt wysokie wartości tego parametru także mogą wynikać ze stosowanych na stałe leków oraz dodatkowych uwarunkowań chorobowych osoby badanej.

Jak obniżyć OB?

Metody obniżania OB zależne są od bezpośredniej przyczyny odpowiedzialnej za wzrost tego parametru. W niektórych przypadkach, jak np. proste infekcje wirusowe parametr ten będzie ulegał samoistnemu obniżeniu wraz z ustępowaniem schorzenia. Inne choroby mogą wymagać wdrożenia specjalistycznego postępowania medycznego, które każdorazowo musi być ustalane wraz z lekarzem.

OB - Znajdź badania powiązane

Nazwa badania
Cena w punkcie
Cena on-line

Badanie dostępne w pakietach

e-PAKIET DLA KAŻDEGO (MINIMUM)

e-PAKIET DLA KAŻDEGO (MINIMUM)

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

161.00 PLN
95.00 PLN
WIĘCEJ
e-PAKIET DLA KAŻDEGO (MEDIUM)

e-PAKIET DLA KAŻDEGO (MEDIUM)

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

290.00 PLN
162.00 PLN
WIĘCEJ
e-PAKIET DLA KAŻDEGO (MAKSIMUM)
Drugi ten sam pakiet za 223 zł, trzeci za 198 zł

e-PAKIET DLA KAŻDEGO (MAKSIMUM)

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

449.00 PLN
239.00 PLN
WIĘCEJ

Najniższa cena z 30 dni w e-Sklepie: 239.00 PLN

e-PAKIET DLA PLANUJĄCYCH CIĄŻĘ

e-PAKIET DLA PLANUJĄCYCH CIĄŻĘ

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

781.00 PLN
470.00 PLN
WIĘCEJ
e-PAKIET DLA MĘŻCZYZN
Z kodem RODZINA15 pakiet w cenie 313.65 zł

e-PAKIET DLA MĘŻCZYZN

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

549.00 PLN
369.00 PLN
WIĘCEJ

Najniższa cena z 30 dni w e-Sklepie: 369.00 PLN

e-PAKIET PRZED ZABIEGIEM

e-PAKIET PRZED ZABIEGIEM

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

314.00 PLN
232.00 PLN
WIĘCEJ
e-PAKIET ONKOLOGICZNY DAMSKI
Pakiet dla drugiej osoby -15%

e-PAKIET ONKOLOGICZNY DAMSKI

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

248.00 PLN
191.00 PLN
WIĘCEJ

Najniższa cena z 30 dni w e-Sklepie: 191.00 PLN

e-PAKIET ONKOLOGICZNY MĘSKI

e-PAKIET ONKOLOGICZNY MĘSKI

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

244.00 PLN
178.00 PLN
WIĘCEJ

Najniższa cena z 30 dni w e-Sklepie: 178.00 PLN

e-PAKIET BRZUSZNY

e-PAKIET BRZUSZNY

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

603.00 PLN
465.00 PLN
WIĘCEJ
e-PAKIET BADANIA NA ANEMIĘ

e-PAKIET BADANIA NA ANEMIĘ

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

234.00 PLN
139.00 PLN
WIĘCEJ
e-PAKIET REUMATOLOGICZNY

e-PAKIET REUMATOLOGICZNY

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

351.00 PLN
232.00 PLN
WIĘCEJ
E-PAKIET KONTROLNY DLA WYJEŻDŻAJĄCYCH LUB POWRACAJĄCYCH Z PODRÓŻY TROPIKALNEJ

E-PAKIET KONTROLNY DLA WYJEŻDŻAJĄCYCH LUB POWRACAJĄCYCH Z PODRÓŻY TROPIKALNEJ

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

161.00 PLN
109.00 PLN
WIĘCEJ
E-PAKIET PO POWROCIE Z PODRÓŻY TROPIKALNEJ - OBJAWY CHOROBOWE ZE STRONY UKŁADU POKARMOWEGO
Dodaj panel infekcji układu pokarmowego w cenie -15%

E-PAKIET PO POWROCIE Z PODRÓŻY TROPIKALNEJ - OBJAWY CHOROBOWE ZE STRONY UKŁADU POKARMOWEGO

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

502.00 PLN
310.00 PLN
WIĘCEJ

Najniższa cena z 30 dni w e-Sklepie: 310.00 PLN

E-PAKIET PO POWROCIE Z PODRÓŻY TROPIKALNEJ - GORĄCZKA

E-PAKIET PO POWROCIE Z PODRÓŻY TROPIKALNEJ - GORĄCZKA

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

1724.00 PLN
999.00 PLN
WIĘCEJ
E-PAKIET PO POWROCIE PODRÓŻY TROPIKALNEJ - OBJAWY CHOROBOWE ZE STRONY UKŁADU ODDECHOWEGO

E-PAKIET PO POWROCIE PODRÓŻY TROPIKALNEJ - OBJAWY CHOROBOWE ZE STRONY UKŁADU ODDECHOWEGO
Pakiet realizowany tylko w określonych punktach
Wybierz placówkę

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

1070.00 PLN
974.00 PLN
WIĘCEJ
e-PAKIET BADAŃ DLA KOBIET DOJRZAŁYCH
Z kodem RODZINA15 pakiet w cenie 424.15 zł

e-PAKIET BADAŃ DLA KOBIET DOJRZAŁYCH

Suma badań z pakietu w Poznaniu:

629.00 PLN
499.00 PLN
WIĘCEJ

Najniższa cena z 30 dni w e-Sklepie: 499.00 PLN

Artykuły powiązane z badaniem: OB

Badania CRP i OB - markery stanu zapalnego. Co powoduje stan zapalny w organizmie? CZYTAJ WIĘCEJ
Dur brzuszny - jakie są jego objawy, przyczyny? CZYTAJ WIĘCEJ

Badanie dostępne w pakietach

e-PAKIET DLA KAŻDEGO (MINIMUM)

161.00 PLN 95.00 PLN

ZOBACZ

e-PAKIET DLA KAŻDEGO (MEDIUM)

290.00 PLN 162.00 PLN

ZOBACZ

e-PAKIET DLA KAŻDEGO (MAKSIMUM)

449.00 PLN 239.00 PLN

ZOBACZ

e-PAKIET DLA PLANUJĄCYCH CIĄŻĘ

781.00 PLN 470.00 PLN

ZOBACZ

e-PAKIET DLA MĘŻCZYZN

549.00 PLN 369.00 PLN

ZOBACZ

e-PAKIET PRZED ZABIEGIEM

314.00 PLN 232.00 PLN

ZOBACZ

e-PAKIET ONKOLOGICZNY DAMSKI

248.00 PLN 191.00 PLN

ZOBACZ

e-PAKIET ONKOLOGICZNY MĘSKI

244.00 PLN 178.00 PLN

ZOBACZ

e-PAKIET BRZUSZNY

603.00 PLN 465.00 PLN

ZOBACZ

e-PAKIET BADANIA NA ANEMIĘ

234.00 PLN 139.00 PLN

ZOBACZ

e-PAKIET REUMATOLOGICZNY

351.00 PLN 232.00 PLN

ZOBACZ

E-PAKIET KONTROLNY DLA WYJEŻDŻAJĄCYCH LUB POWRACAJĄCYCH Z PODRÓŻY TROPIKALNEJ

161.00 PLN 109.00 PLN

ZOBACZ

E-PAKIET PO POWROCIE Z PODRÓŻY TROPIKALNEJ - OBJAWY CHOROBOWE ZE STRONY UKŁADU POKARMOWEGO

502.00 PLN 310.00 PLN

ZOBACZ

E-PAKIET PO POWROCIE Z PODRÓŻY TROPIKALNEJ - GORĄCZKA

1,724.00 PLN 999.00 PLN

ZOBACZ

E-PAKIET PO POWROCIE PODRÓŻY TROPIKALNEJ - OBJAWY CHOROBOWE ZE STRONY UKŁADU ODDECHOWEGO

1,070.00 PLN 974.00 PLN

ZOBACZ

e-PAKIET BADAŃ DLA KOBIET DOJRZAŁYCH

629.00 PLN 499.00 PLN

ZOBACZ

Produkt OB został dodany do koszyka.

Zobacz koszyk

Newsletter

Zapisz się do naszego newslettera, a bezpośrednio na Twoją skrzynkę będą trafiać informacje dotyczące usług i nowości w ofercie badań, nt. akcji profilaktycznych w zakresie ochrony zdrowia oraz nowo otwieranych placówek w Twojej okolicy.

Wystąpił błąd przy zapisie do newslettera
Newsletter