Choroby sercowo-naczyniowe są obecnie najczęstszą przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. Schorzenia układu krążenia rozwijają się na przestrzeni wielu lat, często w sposób bezobjawowy.
Sprawdź: e-Pakiet badań na serce
W celu ich szybkiego wykrycia oraz wdrożenia właściwego leczenia niezbędne jest regularne przeprowadzanie badań diagnostycznych, które umożliwią wykrycie niepokojących zmian już na ich najwcześniejszych etapach.
Tego typu profilaktyka szczególnie zalecana jest osobom znajdującym się w grupie ryzyka chorób układu krążenia. Ich występowanie związane jest głownie z nieprawidłowymi nawykami żywieniowymi oraz szkodliwymi czynnikami behawioralnymi. Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na schorzenia układu sercowo-naczyniowego to m.in.:
- Otyłość
- Palenie wyrobów tytoniowych
- Nieprawidłowa dieta (wysokotłuszczowa i bogata w cukry)
- Brak aktywności fizycznej, siedzący tryb życia
- Nadużywanie alkoholu
- Historia chorób układu krążenia w rodzinie
- Wysoki poziom stresu
- Współwystępowanie cukrzycy
Badania z kategorii „choroby układu krążenia” umożliwiają szeroki przegląd parametrów, które mają wpływ na rozwój tego rodzaju schorzeń. Jednym z podstawowych badań laboratoryjnych jest lipidogram. Badanie to polega na pomiarze stężeń poszczególnych frakcji związków tłuszczowych we krwi pacjenta, czyli poziomów cholesterolu, lipoprotein HDL i LDL oraz stężenia trójglicerydów. Wysokie wartości składowych lipidogramu, szczególnie cholesterolu i frakcji LDL, wiążą się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia miażdżycy, która nieleczona może prowadzić do tzw. incydentów sercowo-naczyniowych jak udar mózgu lub zawał mięśnia sercowego.
Do rozwoju niewydolności lub zawału mięśnia sercowego predysponuje także przewlekłe, nierozpoznane lub niekontrolowane nadciśnienie tętnicze. Często współwystępuje ono z nieprawidłowymi poziomami związków tłuszczowych oraz miażdżycą. W celu dokładnej identyfikacji przyczyn nadciśnienia tętniczego przydatne może być oznaczenie poziomów elektrolitów we krwi, w szczególności sodu i potasu. Nieprawidłowe stężenia tych pierwiastków mogą wskazywać na zaburzoną czynność nerek, co w konsekwencji może przekładać się na nieprawidłową regulację objętości krwi oraz ciśnienia tętniczego.
W przypadku podejrzenia niewydolności lub uszkodzenia mięśnia sercowego lekarz może zlecić badania laboratoryjne, oceniające nasilenie zmian. Są to m.in. oznaczenie stężenia kinazy kreatynowej (CK), troponiny sercowej oraz NT-proBNP (peptydu natriuretycznego).
Na choroby krążenia może wskazywać występowanie objawów takich jak np.:
- Zwiększona męczliwość, nawet po wykonaniu niewielkiej aktywności fizycznej
- Nasilona duszność powysiłkowa
- Ból w klatce piersiowej
Nieleczone choroby układu sercowo-naczyniowego z czasem będą ulegały nasileniu oraz prowadziły do rozwoju nagłych stanów chorobowych, które bezpośrednio zagrażają życiu pacjenta. Nigdy nie należy ignorować wystąpienia nagłego bólu w klatce piersiowej. Wymaga on jak najszybszej konsultacji lekarskiej, gdyż może świadczyć o występowaniu ostrego zespołu wieńcowego. Szczególnie niepokojącymi objawami dodatkowym są;
- Promieniowanie bólu do szyi, żuchwy i lewej kończyny górnej
- Duszący, uciskający charakter bólu
- Uczucie nagłej duszności, „braku oddechu”
- Wzmożona potliwość
- Nasilone stany lękowe
W przypadku wystąpienia tego typu objawów należy niezwłocznie udać się do szpitala w celu przeprowadzenia pogłębionej diagnostyki. Zawał mięśnia sercowego stanowi bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia. Przy braku szybkiego wdrożenia skutecznego postepowania leczniczego zawał serca może prowadzić do nagłego zatrzymania krążenia oraz zgonu pacjenta.
