Infekcje

Badania z kategorii „infekcje” pozwalają na rozpoznanie wielu chorób o charakterze infekcyjnym. Oznacza to, że przyczyną danej choroby jest czynnik zewnętrzny, nazywany patogenem. Za rozwój infekcji mogą odpowiadać m.in. wirusy, bakterie oraz grzyby lub pasożyty. Choroby infekcyjne mogą rozwijać się praktycznie w każdej tkance i narządzie organizmu. Ich przebieg jest bardzo zróżnicowany – określone choroby infekcyjne mogą przebiegać subklinicznie (bezobjawowo), ze średnim nasileniem objawów lub w sposób bardzo ciężki, który w skrajnych przypadkach może stanowić nawet zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta. Obraz kliniczny choroby zależy od wielu czynników, takich jak m.in. ogólny stan zdrowia pacjenta, jego wiek, dodatkowe obciążenia chorobowe oraz stan układu odpornościowego (w tym także status zaszczepienia). Rozwój choroby infekcyjnej rozpoczyna się w momencie wniknięcia patogenu do organizmu gospodarza. Schorzenia wywoływane przez drobnoustroje posiadają różne drogi szerzenia się. Jedną z częściej występujących dróg zakażenia jest droga kropelkowa, gdzie do infekcji dochodzi poprzez kontakt ze śliną osoby zakażonej, np. podczas kaszlu, kichania lub rozmowy. Do przeniesienia patogenów może także dojść m.in. na drodze kontaktów seksualnych, poprzez spożycie zakażonych pokarmów (droga pokarmowa) oraz w wyniku kontaktu z krwią osoby zakażonej. Dokładny obraz kliniczny infekcji jest zależny od patogenu wywołującego chorobę oraz jej lokalizacji w organizmie, jednak można wyróżnić kilka objawów wspólnych dla większości chorób infekcyjnych. Związane są one z naturalną reakcją organizmu na zakażenie, czyli aktywacją układu odpornościowego oraz rozwojem stanu zapalnego. Pacjent może doświadczać wówczas dolegliwości takich jak np.:

• Gorączka (o różnym nasileniu)
• Ból głowy
• Ogólne osłabienie
• Senność
• Bóle mięśni i stawów
• Utrata apetytu

Często wymienionym powyżej objawom towarzyszą dolegliwości z górnych dróg oddechowych, jak m.in. kaszel, katar, niedrożność nosa lub ból gardła. Badania w kierunku chorób infekcyjnych obejmują zarówno testy diagnostyczne służące wykryciu zakażeń poszczególnymi patogenami, jak i badania laboratoryjne ukierunkowane na ocenę charakterystyki stanu zapalnego toczącego się w organizmie pacjenta. Podstawowymi testami w przypadku podejrzenia chorób infekcyjnych jest morfologia krwi, oznaczenie stężeń CRP oraz (dodatkowo) pomiar stężenia  prokalcytoniny. W morfologii krwi oceniana jest liczebność poszczególnych rodzajów krwinek, w tym także krwinek białych z podziałem na ich subpopulacje. Wzrost liczebności danego typu leukocytów może świadczyć o występowaniu zakażenia wywoływanego przed określony rodzaj drobnoustrojów chorobotwórczych – np. eozynofilia często występuje w przebiegu zakażeń pasożytniczych. CRP, czyli białko C-reaktywne jest uniwersalnym wykładnikiem stanów zapalnych. Jego podwyższone wartości we krwi potwierdzają toczący się w ciele pacjenta proces zapalny, najczęściej pochodzenia bakteryjnego. Także prokalcytonina  osiąga wysokie poziomy w przypadku zakażeń bakteryjnych, jest także uznawana za marker rozwijającej się sepsy. Jej stężenie nie wzrasta  podczas infekcji wirusowych, co ma niezwykle istotne znaczenie w kontekście wdrożenia właściwej terapii, szczególnie związanej z użyciem antybiotyków, jako że leki te nie są skuteczne w przebiegu infekcji wywoływanych przez wirusy.