10 tydzień ciąży po zapłodnieniu - co warto wiedzieć? Ciąża tydzień po tygodniu.

Dziesiąty tydzień po zapłodnieniu jest zazwyczaj liczony przez lekarza ginekologa jako dwunasty tydzień ciąży. Taki sposób liczenia wieku ciąży wynika z faktu, iż trudno jest określić dokładny moment owulacji i zapłodnienia, w odróżnieniu od pierwszego dnia ostatniej miesiączki przed zapłodnieniem, która ma miejsce około dwa tygodnie przed owulacją. Dokładny sposób liczenia tygodni ciąży został omówiony w poprzednim artykule.

10 tydzień ciąży – który to miesiąc?

Dziesiąty tydzień ciąży po zapłodnieniu to trzeci miesiąc ciąży. Należy do pierwszego trymestru ciąży, a do daty porodu zostało 28 tygodni ciąży. Okres ciąży dzielony jest na trzy trymestry: pierwszy trwa od 1 do 13 tygodnia ciąży, drugi od 14 do 28 tygodnia ciąży oraz trzeci od 29 do 40 tygodnia ciąży. W związku z tym do zakończenia pierwszego trymestru ciąży został ostatni tydzień.

W 10 tygodniu od zapłodnienia płód wciąż rośnie i rozwija się w bardzo szybkim tempie, powstała już większość narządów organizmu płodu i nadszedł czas ich dojrzewania. W następnych   tygodniach ciąży odbywają się kolejne wizyty lekarskie mające na celu wykluczyć u płodu wady rozwojowe i ocenić jego stan zdrowia.

Jak przebieg dziesiąty tydzień ciąży? Rozwój płodu w dziesiątym tygodniu ciąży po zapłodnieniu. Jak wygląda dziecko w 10 tygodniu ciąży?

W dziesiątym tygodniu ciąży po zapłodnieniu płód ma już zazwyczaj ponad 5.5 cm długości, czyli jest wielkości śliwki i waży około 14 gram.

W przeciągu 12 tygodni od ostatniej miesiączki przed zapłodnieniem u płodu obecne są już wszystkie narządy, mięśnie i kości, rozwija się również układ rozrodczy. Na tym etapie ciąży płód zaczyna być również bardzo aktywny – w tym tygodniu dziecko może już otwierać i zamykać dłonie (zaciskając pięści) oraz zginać palce u stóp. Zaczyna również wykonywać coraz więcej ruchów kończynami np. delikatnych kopnięć. Płód jest jednak jeszcze na tyle mały, że jego ruchy dziecka w 10 tygodniu po zapłodnieniu są niewyczuwalne przez przyszłą mamę.

Objawy ciąży w dziewiątym tygodniu. 10 tydzień po zapłodnieniu – jakie można zaobserwować zmiany, czy widać już ciążowy brzuch? Ciało matki w dziesiątym tygodniu ciąży od zapłodnienia.

Do tej pory u większości kobiet ciąży brzuszek był jeszcze zupełnie niewidoczny, a ewentualne powiększenie obwodu brzucha wiązało się najprawdopodobniej ze wzdęciami. Jednak w 10 tygodniu po zapłodnieniu, a 12 tygodniu ciąży liczonym przez lekarza macica zazwyczaj zaczyna przekraczać granicę spojenia łonowego, a ciążowy brzuszek staje się już delikatnie zaznaczony.

Jeśli nie jest to pierwsza ciąża, ciążowy brzuszek może zacząć się pokazywać nieco wcześniej i być zaznaczony nieco bardziej. Powiększanie się obwodu brzucha w 10 tygodniu ciąży związane jest z rozciąganiem mięśni i więzadeł, które może skutkować bólem tej okolicy.

Objawy ciąży w 10 tygodniu po zapłodnieniu.

Ustępujące objawy ciąży w 10 tygodniu. U wielu kobiet objawy obecne we wcześniejszych etapach ciąży, zaczynają słabnąć wraz ze zbliżaniem się do końca pierwszego trymestru ciąży. Do objawów, które mijają zazwyczaj w okolicach 10 tygodnia po zapłodnieniu, zaliczane są np. poranne mdłości i nadmierna męczliwość. Niestety u niektórych kobiet w tym okresie nasilają się inne objawy, takie jak:

• Wzdęcia
• Bóle głowyusg
• Zwiększona ilość wydzieliny z pochwy
• Zwiększona ilość śliny w jamie ustnej

Innym (dość powszechnym) objawem, którego niektóre ciężarne doświadczają około 10 tygodnia po zapłodnieniu, a 12 tygodnia ciąży liczonej przez lekarzy, są zawroty głowy. Może to wynikać ze wzrostu poziomu progesteronu w organizmie, którego wpływ polega m.in. na rozluźnianiu i rozszerzaniu naczyń krwionośnych, dzięki czemu więcej krwi może dotrzeć do płodu. W rezultacie ciśnienie krwi może się obniżyć, co z kolei może tymczasowo zmniejszać przepływ krwi do mózgu, zwłaszcza podczas szybkiej pionizacji lub zmiany pozycji. Jeśli obecne są zawroty głowy należy zadbać o odpowiednie nawodnienie, unikać gwałtownych zmian pozycji i przyjąć pozycję siedzącą w razie wystąpienia objawów. Jeśli zawroty głowy są szczególnie dokuczliwe lub budzą niepokój ciężarnej, należy skontaktować się ze swoim lekarzem prowadzącym ciążę.

Jakie badania wykonać w dziesiątym tygodniu od zapłodnienia? Badanie USG i wizyta lekarska w dwunastym tygodniu ciąży liczonym przez lekarza, czyli dziesiątym tygodniu ciąży po zapłodnieniu.

Po odbyciu pierwszej wizyty prenatalnej w okolicach 8 tygodnia ciąży liczonej przez lekarza kolejna wizyta u ginekologa powinna odbyć się właśnie w okolicach 12 tygodnia.

Podczas wizyty lekarz wykonuje zazwyczaj badanie fizykalne obejmujące pomiar ciśnienia tętniczego, mogą zostać również zlecone badania laboratoryjne z krwi oraz z moczu. Lekarz ocenia również budowę płodu i funkcjonowanie narządów, w tym pracę serca za pomocą badania USG.

Podczas badania USG między 11-14 tygodniem ciąży ocenia się także pomiar zwany długością ciemieniowo-siedzeniową: CRL, który pozwala na dokładną ocenę wieku ciążowego. W przypadku, gdy termin wyliczony na podstawie daty ostatniej miesiączki, oraz termin wyznaczony za pomocą pomiaru CRL są zgodne, lub różnią się o kilka dni, pozostaje się przy wieku ciąży określonym na podstawie daty ostatniej miesiączki. Jeśli jednak rozbieżność jest większa niż 5 dni to termin ciąży zmienia się na określony podczas pomiaru CRL podczas USG.

Ile cm ma dziecko w 10 tygodniu ciąży?

Dla 12 tygodnia ciąży, czyli 10 tygodnia po zapłodnieniu pomiar CRL wynosi około 60mm (6cm).

10 tydzień ciąży – USG

Pomiędzy 11-14 tygodniem ciąży liczonym przez lekarza, a 9-12 tygodniem po zapłodnieniu powinno zostać wykonane obowiązkowe badanie USG, tak zwane USG genetyczne, które ocenia ryzyko wrodzonych wad płodu takich jak zespół Downa, za pomocą kilku parametrów, do których należą:

• Przezierność karkowa (skrót NT z ang. Nuchal Translucency) – polega na pomiarze odległości między skórą, a tkanką podskórną w okolicach szyi.
• Kość nosowa (skrót NB z ang. Nasal Bone) – polega na sprawdzeniu obecności kości nosowej u płodu. W przypadku niektórych zespołów wad może występować opóźnione kostnienie tej kości.
• Przepływ krwi w przewodzie żylnym (DV)
• Przepływ krwi przez zastawkę trójdzielną (TR)

Warunkami do wykonania badania przezierności karkowej (NT) oraz kości nosowej (NB) jest długość siedzeniowa CRL w zakresie od 40-84 mm, co odpowiada okresowi między 11-14. tygodniem ciąży.

Kolejnym badaniem oceniającym ryzyko wystąpienia wad genetycznych u płodu jest wykonanie nieinwazyjnego badania z krwi tzw. Testu PAPP-A (testu podwójnego), które bierze pod uwagę stężenie gonadotropiny kosmówkowej oraz poziom stężenia białka PAPP-A (PAPP-A). Należy pamiętać, że test podwójny powinien zawsze być wykonywany w połączeniu z badaniem genetycznym USG obejmującym pomiar przezierności karkowej (NT).

W tym okresie ciąży możliwe jest już również wykonanie testu NIPT (ang. Non Invasive Prenatal Testing), czyli badania wolnego DNA płodu pobieranego z krwi matki.

Podczas ciąży krew ciężarnej zawiera zarówno jej własne DNA oraz wolne od komórek DNA płodu, czyli DNA, które przedostało się do krwioobiegu. NIPT mierzy fragmenty krążącego DNA płodu, a jeśli test wykryje nieprawidłowe ilości określonego fragmentu, wówczas badanie przesiewowe będzie pozytywne.

Test ten należy do nieinwazyjnych badań prenatalnych i może pomóc wykryć choroby genetyczne, takie jak zespół Downa, zespół Edwardsa czy Patau. Za pomocą tego testu można również określić płeć płodu. Testy genetyczne takie jak Sanco lub Harmony dostępne do wykonania w Nowej Genetyce, a ich główną zaletą jest bardzo wysoka czułość, przekraczająca 99% dla trisomii 21, 18 i 13 pary chromosomów (czyli kolejno zespołu Downa, Edwardsa i Patau).

Jak zadbać o siebie w 10 tygodniu ciąży po zapłodnieniu? Styl życia w 12 tygodniu ciąży liczonej przez lekarza.

Ciąża może być dla przyszłej matki trudnym okresem, jednak w jej trakcie należy starać się prowadzić zdrowy tryb życia. Zapewni to najlepsze warunki dla rozwoju dziecka i zdrowia ciężarnej aż do porodu. Dieta przyszłej mamy powinna zawierać różnorodne produkty spożywcze ze wszystkich zalecanych grup żywności, należy również zadbać o odpowiednie nawodnienie (conajmniej 8 szklanek wody dziennie) oraz bezpieczną i lubianą przez ciężarną aktywność fizyczną.

Autor: Lek. med. Katarzyna Lizak

Bibliografia:

1. Położnictwo i ginekologia Tom 1-2 – Grzegorz H. Bręborowicz 2020.
2. ACOG. 2021. How your fetus grows during pregnancy.                                                                American College of Obstetricians and Gynecologists. https://www.acog.org/womens-health/faqs/how-your-fetus-grows-during-pregnancy
3. Merck Manual. 2022. Stages of Development of the Fetus.
4. MedlinePlus (ADAM). 2021. Fetal development.