Co powoduje kłucie w jelitach?
- Kłucie w jelitach po prawej stronie- możliwe przyczyny
- Kłucie w jelitach po lewej stronie-możliwe przyczyny
- Kłucie w jelitach i gazy – kiedy świadczą o zaburzeniach trawienia?
- Kłucie w jelitach po jedzeniu – kiedy warto zwrócić uwagę na dietę?
- Kłucie w żołądku i jelitach – objaw wspólnych problemów trawiennych, zaburzeń nastroju, funkcjonowania w przewlekłym stresie
- Kłucie w jelitach i odbycie – nietypowe, ale możliwe przyczyny
- Kiedy kłucie w jelitach jest powodem do niepokoju?
Kłucie w jelitach to dolegliwość, która może mieć wiele przyczyn – od błahych, takich jak niestrawność czy niewielkie wzdęcia, poprzez nadwrażliwości i nietolerancje pokarmowe, po poważniejsze schorzenia jelit czy narządów sąsiednich, wymagające interwencji lekarskiej. Lokalizacja bólu, jego charakter, czas trwania oraz objawy towarzyszące są kluczowe w diagnostyce źródła tych dolegliwości.

Kłucie w jelitach po prawej stronie- możliwe przyczyny
Kłucie po prawej stronie brzucha może wiązać się z dolnym odcinkiem jelita grubego (kątnicą, wstępnicą), ale również z narządami sąsiadującymi, jak jelito cienkie czy wątroba. Do najczęstszych przyczyn tej dolegliwości należą:
- Zaparcia – skumulowane masy kałowe mogą powodować ból lub kłucie po prawej stronie, zwłaszcza przy silnym napięciu ścian jelita.
- Zespół jelita drażliwego (IBS) – objawia się naprzemiennie biegunką i zaparciem, uczuciem pełności i bólami brzucha, często po prawej stronie.
- Choroby wątroby i dróg żółciowych – np. kamica żółciowa, zapalenie pęcherzyka żółciowego.
- Wyrostek robaczkowy – ostre kłucie w prawym dolnym kwadrancie brzucha może oznaczać zapalenie wyrostka, zwłaszcza jeśli towarzyszą mu gorączka i nudności.
- Nietolerancje, nadwrażliwości pokarmowe – spożycie laktozy, fruktozy lub glutenu może powodować lokalne bóle, gazy i kłucie jelitowe.
- Choroba Leśniowskiego-Crohna – często obejmuje końcowy odcinek jelita cienkiego po prawej stronie (jelito kręte), co powoduje ból, kłucie, przewlekłe biegunki i chudnięcie.
Kłucie w jelitach po lewej stronie-możliwe przyczyny
Lewa strona brzucha to miejsce, gdzie przebiega zstępująca część okrężnicy oraz esica, znajduje się końcowy odcinek jelita grubego, dlatego kłucie w tej okolicy często wiąże się z:
- Zapalenie uchyłków – dotyczące szczególnie osób starszych. Objawia się bólem po lewej stronie, gorączką i zmianami rytmu wypróżnień.
- Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – przewlekła choroba zapalna, której objawem jest ból, biegunka z domieszką krwi i ogólne osłabienie.
- Choroba Leśniowskiego-Crohna – może obejmować każdy odcinek przewodu pokarmowego, ale często dotyczy końcowego odcinka jelita cienkiego i grubego.
- Zespół jelita drażliwego – podobnie jak po prawej stronie, może powodować ból i kłucie również po stronie lewej.
- Nagromadzenie gazów – szczególnie w esicy, gdzie gazy mogą się gromadzić i wywoływać uczucie rozpierania lub kłucia.
- Przewlekłe zaparcia – powodują napięcie i miejscowe kłucie, zwłaszcza w esicy.
- Rak jelita grubego – w przypadkach przewlekłego bólu po lewej stronie i obecności krwi w stolcu należy rozważyć również badania przesiewowe w kierunku raka jelita grubego.
Choć wiele z tych przyczyn ma charakter łagodny, nawracające lub narastające objawy należy skonsultować z lekarzem.
Kłucie w jelitach i gazy – kiedy świadczą o zaburzeniach trawienia?
Kłucie towarzyszące nadmiernej ilości gazów jest jednym z najczęstszych objawów zgłaszanych w gabinetach lekarzy gastroenterologów. Gazy powstają naturalnie w jelitach w wyniku fermentacji niestrawionych resztek pokarmowych przez mikrobiotę jelitową. Nadmiar gazów może wynikać między innymi z:
- Zaburzeń mikrobioty jelitowej – np. po antybiotykoterapii czy też w wyniku nieprawidłowej diety.
- Nietolerancji FODMAP – czyli fermentujących oligo-, di-, monosacharydów i polioli, które mogą wywoływać gazy i kłucia u osób z wrażliwymi jelitami.
- Nadmiernego połykania powietrza (aerofagia) – szczególnie u osób jedzących szybko, zestresowanych lub mówiących w trakcie posiłku.
Powyższe zaburzenia prowadzą do wzdęć i uczucia rozpierania – szczególnie po spożyciu ciężkostrawnych, fermentujących produktów jak kapusta, cebula, fasola, napoje gazowane. Zalegające gazy mogą rozciągać jelita, powodując miejscowe bóle i uczucie kłucia.
Objawy towarzyszące to uczucie pełności, przelewania, burczenia i wzdęcia. Kłucie może być ostre i przerywane. Zmniejszenie objawów można uzyskać przez modyfikacje diety, jedzenie wolniejsze i w spokojnej atmosferze, stosowanie odpowiednich probiotyków, a w razie potrzeby ziół np. kopru włoskiego, anyżu, kminku, mięty pieprzowej, mniszka lekarskiego, rumianku czy leków typu simetikon.
Kłucie w jelitach po jedzeniu – kiedy warto zwrócić uwagę na dietę?
Jeśli kłucie pojawia się wyraźnie po posiłkach, może to świadczyć o problemach z trawieniem lub nadwrażliwością pokarmową. Częste przyczyny to:
- Nietolerancje pokarmowe – np. laktozy, fruktozy, glutenu. Po spożyciu nietolerowanego składnika może wystąpić wzdęcie, ból, biegunka lub kłucie.
- Nadwrażliwości pokarmowe – np. gluten, białka mleka lub inne białka pokarmowe.
- Zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO) – po posiłku dochodzi do fermentacji, gazów i bólu, zwłaszcza w okolicach pępka i prawej strony.
- Zespół jelita drażliwego (IBS) – jedzenie może stymulować perystaltykę i wywoływać bóle, skurcze, przelewania i kłucie.
- Zaburzeniami motoryki jelit – np. zespół leniwego jelita, który powoduje zaleganie treści pokarmowej i wzdęcia.
- Zbyt szybkie jedzenie lub przejadanie się – przepełniony żołądek i jelita reagują bólem i kłuciem.
- Drażniące przyprawy, smażone, tłuste potrawy i posiłki bogate w cukry – mogą obciążać układ pokarmowy, prowadząc do lokalnych dolegliwości jelitowych.
Warto prowadzić dziennik żywieniowy, który pomoże powiązać konkretne produkty lub nawyki żywieniowe z pojawieniem się objawów. Po konsultacji z dietetykiem lub lekarzem pomocne mogą być też diety eliminacyjne i praca z tkanką jelita.
Kłucie w żołądku i jelitach – objaw wspólnych problemów trawiennych, zaburzeń nastroju, funkcjonowania w przewlekłym stresie
Często pacjenci nie są w stanie jednoznacznie określić, czy ból dotyczy żołądka czy jelit. Objawy mogą się mieszać, a przyczyny bywać wspólne:
- Dyspepsja funkcjonalna -przewlekłe, niespecyficzne dolegliwości nadbrzusza (ból, kłucie, pełność) bez jednoznacznych zmian organicznych.
- Refluks i nadkwaśność – mogą powodować pieczenie, kłucie w żołądku, ale też ból promieniujący niżej, do jelit.
- Zespół jelita drażliwego (IBS) i przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim (SIBO) – mogą współistnieć z problemami żołądkowymi.
- Infekcje układu pokarmowego – wirusy, bakterie (jak Helicobacter pylori) i pasożyty mogą powodować kłucie zarówno w żołądku, jak i jelitach.
- Zespół lęku uogólnionego – przewlekły stres i niepokój poprzez naruszenie bariery jelitowej, zakłócenie stanu eubiozy (harmonii) w mikrobiocie jelitowej doprowadza do zaburzeń pracy przewodu pokarmowego, modyfikacji doznań trzewnych odczuwanych jako kłucie, ból czy zmiana rytmu wypróżnień.
Diagnostyka obejmuje zwykle gastroskopię, testy na H. pylori, badania kału, a także wywiad dotyczący stylu życia i diety.
Kłucie w jelitach i odbycie – nietypowe, ale możliwe przyczyny
Rzadko pacjenci skarżą się na kłucie promieniujące do odbytu, ale i takie przypadki występują, zwłaszcza przy:
- Zaparciach i twardym stolcu – rozciąganie ścian odbytnicy lub mikrourazy mogą powodować piekące lub kłujące dolegliwości.
- Hemoroidach – mogą powodować kłucie, świąd i pieczenie okolicy odbytu, szczególnie po wypróżnieniu.
- Szczelinie odbytu – ostre, kłujące bóle przy defekacji, często z obecnością świeżej krwi na papierze toaletowym.
- Infekcje pasożytnicze – np. owsiki, które wywołują świąd i kłucie, szczególnie w nocy.
- Zapaleniach odbytnicy (np. w chorobie Leśniowskiego-Crohna) – objawiają się bólem, kłuciem, uczuciem niepełnego wypróżnienia.
- Napięciach mięśni miednicy – mogą powodować nietypowe, promieniujące bóle w obrębie odbytu i dolnych partii jelita.
Zawsze, jeśli do kłucia dołącza się krwawienie, śluz w stolcu lub trudności z wypróżnianiem, niezbędna jest konsultacja z lekarzem proktologiem lub gastroenterologiem.
Warto przeczytać: https://diag.pl/pacjent/artykuly/pasozyty-w-organizmie-objawy-badanie-leczenie/
Kiedy kłucie w jelitach jest powodem do niepokoju?
W większości przypadków dolegliwości mają łagodny i przejściowy charakter. Jednak istnieją objawy alarmowe, przy których nie należy zwlekać z diagnostyką:
- Silne, nagłe kłucie po jednej stronie brzucha
- Gorączka, wymioty, biegunka z krwią
- Znaczna utrata masy ciała bez wyraźnej przyczyny
- Przewlekłe dolegliwości, nieustępujące mimo zmiany diety
- Zmiany rytmu wypróżnień (np. nagła biegunka lub zaparcia) zwłaszcza po 50. roku życia
Kłucie w jelitach to niespecyficzny, ale często występujący objaw. Może mieć związek z dietą, stylem życia, nietolerancjami pokarmowymi, stresem, ale też z poważniejszymi chorobami jelit i narządów jamy brzusznej. Kluczem do rozpoznania jest dokładna obserwacja kontekstu objawu – po której stronie się pojawia, kiedy występuje, z czym współwystępuje oraz odpowiednia diagnostyka. Nie warto bagatelizować dolegliwości, zwłaszcza gdy są intensywne lub przewlekłe. Jelita to nie tylko centrum trawienia i wchłaniania substancji odżywczych, ale także ważny element układu odpornościowego i nerwowego. Zaburzenia w obrębie układu pokarmowego a zwłaszcza jelit wpływają na kondycję całego organizmu.
Bibliografia
Grzymisławski M. (red.) Dietetyka kliniczna. Wyd.I. Wyd.Lek.PZWL, Warszawa 2019.
Panasiuk A. (red.) Choroby infekcyjne przewodu pokarmowego. Wyd. I. Wyd.Lek. PZWL, Warszawa 2021.
Szpunar-Radkowska H. Zywienie, diagnostyka i leczenie w SIBO, Wyd.I. Wyd.Lek. PZWL, Warszawa 2023.
Daniluk J. Przewlekłe zaparcia-niedoceniony problem kliniczny. Gastroenterologia Kliniczna 2018.