Ciąża

17 maja 2023 - Przeczytasz w 6 min

Depresja w ciąży – objawy, jak sobie radzić?

Spis treści:

Ciąża jest to czas pełen emocji i pozytywnych uczuć, ale może też być wyzwaniem dla kobiet, a także dużym obciążeniem psychicznym. Chociaż wiele kobiet doświadcza różnych stanów oraz zmian emocjonalnych, a także nastrojów w trakcie ciąży, to depresja w tym okresie może być poważnym problemem, który wpływa na zdrowie psychiczne i fizyczne zarówno matki, jak i dziecka. Pomimo że depresja w ciąży jest powszechna, wciąż pozostaje tematem tabu, który rzadko jest poruszany publicznie. Warto przeanalizować różne aspekty depresji w ciąży, jej przyczyny, objawy i możliwe skutki dla kobiet i ich dzieci. Oprócz tego należy przedstawić wszystkie sposoby, jakie można zastosować, aby pomóc kobietom radzić sobie z depresją w trakcie ciąży i jakie wsparcie medyczne jest dostępne dla kobiet potrzebujących pomocy.

depresja w ciąży

Depresja a ciąża – przyczyny depresji

Szacuje się, że depresja w ciąży przyszłych mam dotyczy 10–20% ciężarnych. Podczas ciąży, wiele kobiet doświadcza intensywnych zmian hormonalnych, które często mogą przyczynić się do rozwoju depresji. Zaburzenia pracy mózgu związane z hormonami mogą być powodem rozpoczęcia choroby. Jednakże, nie jest to jedyna przyczyna choroby. Trudne sytuacje życiowe typu: obawa przed zmianą sytuacji życiowej, traumy, brak wsparcia ze strony partnera, śmierć, rozwód, przełomowy moment w życiu to również czynniki, które mogą wpłynąć na stan psychiczny kobiety w ciąży. Zdarza się, że kobiety, które zmagały się z licznymi obawami i stresami związanymi z ciążą, porodem i zdrowiem dziecka, zaczynają chorować na depresję. Niejednokrotnie kobiety, które doświadczyły wcześniej zaburzeń nastroju, są bardziej narażone na rozwój depresji w ciąży. Dodatkowo nie można zapominać o uwarunkowaniach genetycznych, które mogą prowadzić do wystąpienia depresji w ciąży.

Depresja na początku ciąży – czy tylko wtedy?

Depresja ciążowa dotyka przede wszystkim kobiet, które nie planowały swojej ciąży. Najczęściej pojawia się w pierwszym trymestrze, ale może pojawić się również w trzecim trymestrze, z powodu obaw o zdrowie dziecka oraz porodu (depresja okołoporodowa). Innym czynnikiem ryzyka jest strach przed niespełnieniem się w roli matki i obawa przed ogromną odpowiedzialnością, jaką niesie ze sobą wychowanie dziecka.

Depresja w ciąży – objawy

Wykrycie depresji w ciąży stanowi trudność, ponieważ na wczesnym etapie ciąży kobieta może doświadczać zmęczenia, obniżonego samopoczucia oraz intensywnych emocji. Jeśli jednak te emocje nie ustępują i nie ma poprawy nastroju, warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą w tej dziedzinie, czyli psychiatrą. Depresja w ciąży może manifestować się w różnorodny sposób, nie ograniczając się jedynie do obniżenia nastroju i płaczliwości. W trakcie choroby, kobiety mogą doświadczać objawów takich jak:

  • zaburzenia snu,
  • nadmierna senność lub bezsenność,
  • uczucie zmęczenia i wyczerpania,
  • brak zdolności do odczuwania radości,
  • rezygnacja z pasji i zainteresowań,
  • negatywne myśli,
  • smutek,
  • obniżone poczucie własnej wartości,
  • obniżona samoocena,
  • poczucie winy,
  • trudności w podejmowaniu decyzji,
  • utrata zainteresowań,
  • utrata apetytu lub nadmierny apetyt,
  • potrzeba izolowania się,
  • rezygnacja z kontaktów społecznych,
  • trudności z koncentracją.

Często depresja towarzyszy również dolegliwościom somatycznym, takim jak bóle głowy, brzucha, kręgosłupa lub piersi, które nie mają innej zidentyfikowanej przyczyny. Kobiety ciężarne dotknięte depresją często zaniedbują również swoją higienę osobistą i wygląd. Należy szczególnie uważać na objawy depresji, które sugerują myśli samobójcze. Kobiety w ciąży, które widzą przyszłość w czarnych barwach lub otwarcie przyznają, że nie mają chęci do życia, powinny skonsultować się z lekarzem. Myśli samobójcze są poważnym sygnałem ostrzegawczym, który nie może być zlekceważony, ponieważ u części kobiet może doprowadzić do próby samobójczej.

Depresja w ciąży – konsekwencje dla płodu i dziecka

Podczas ciąży matka i dziecko stanowią ze sobą nierozerwalną jedność. Wszelkie działania, jakie podejmuje matka, w tym sposób odżywiania, styl życia, a także emocje, które przeżywa, mają wpływ na rozwijający się płód oraz na dziecko po porodzie, nawet w jego dorosłym życiu. Niestety, to samo odnosi się do depresji. Według badań, choroba depresyjna u kobiety w ciąży zwiększa ryzyko wystąpienia tej choroby u jej dziecka. Szczególnie niebezpieczna jest depresja, która pozostaje nieleczona, ponieważ w znacznym stopniu wpływa na zdrowie dziecka. Przyszła matka w stanie depresji może zaniedbywać swoje zdrowie i dobrze samopoczucie, co wpływa na zdrowie płodu. Z tego powodu dzieci kobiet cierpiących na depresję w ciąży często rodzą się przedwcześnie, a ich punktacja w skali Apgar jest niższa. Ponadto, dzieci rozwijające się w organizmie matki cierpiącej na depresję mogą doświadczać problemów emocjonalnych, bywać bardziej nerwowe, a także doświadczać trudności w nawiązywaniu relacji z matką. Właśnie dlatego tak ważne jest, aby jak najszybciej zdać sobie sprawę z problemu i szukać pomocy u specjalisty. Depresja w ciąży zwiększa prawie dwukrotnie ryzyko wystąpienia przedwczesnego porodu, cukrzycy oraz konieczności wykonania cesarskiego cięcia. W dłuższej perspektywie wpływa negatywnie na rozwój dziecka, zarówno pod względem emocjonalnym, jak i społecznym.

Depresja w ciąży – konsekwencje

Depresja w ciąży ma poważne konsekwencje dla zdrowia i rozwoju dziecka oraz relacji między matką a dzieckiem. Wpływa na poziom kortyzolu we krwi matki i rozwijającego się płodu, co może prowadzić do zaburzeń w rozwoju ośrodkowego układu nerwowego dziecka. Ponadto, ciężarna z depresją często zaniedbuje swoje zdrowie, co może wpłynąć na zdrowie dziecka, a nawet przyczynić się do poronienia lub porodu przedwczesnego. Zaniechanie leczenia depresji w ciąży zwiększa aż dwukrotnie ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego oraz zachorowania na cukrzycę. Depresja może wpłynąć zarówno na kondycję fizyczną matki, jak i dziecka, u którego może wystąpić niska masa urodzeniowa oraz mniejszy obwód głowy. Niestety w nielicznych przypadkach może również dojść do śmierci płodu. Warto zwrócić uwagę na ten problem i skonsultować się z lekarzem w przypadku wystąpienia objawów depresji w ciąży.

Depresja w ciąży – leczenie

Po pierwsze trzeba zrozumieć, że depresja to nie tylko przejściowe uczucie smutku. To poważne zaburzenie psychiczne, które wymaga skutecznego leczenia i specjalistycznej pomocy. W przypadku depresji w ciąży konieczna jest fachowa pomoc i zastosowanie odpowiedniego leczenia, aby powrócić do zdrowia. Niemniej warto wiedzieć, jak można samodzielnie radzić sobie z chorobą i wspomóc proces terapeutyczny.

Przede wszystkim należy zdawać sobie sprawę z problemu i otworzyć się na rozmowę z bliską osobą na temat swojego samopoczucia. Istotne jest także dbanie o siebie i zapewnienie sobie odpowiedniego odpoczynku, snu, relaksu oraz przyjemności. Można skorzystać z różnego rodzaju form relaksu, takich jak wycieczki do SPA, spacery na łonie natury, czy po prostu spotkania z przyjaciółmi i ulubionymi zajęciami. Ważne jest także prowadzenie odpowiedniej aktywności fizycznej, dostosowanej do wymogów ciąży, gdyż podczas ćwiczeń organizm wydziela endorfiny i serotoniny, odpowiedzialne za dobre samopoczucie.

Depresja w ciąży może być leczona za pomocą różnych metod, takich jak:

  • farmakoterapia (stosowanie leków przeciwdepresyjnych),
  • psychoterapia indywidualna lub grupowa.

Wszelkie formy terapii powinny być dobierane z uwzględnieniem możliwego ryzyka dla zdrowia płodu i pod nadzorem specjalisty z dziedziny psychiatrii oraz ginekologii. Właściwy dobór metody leczenia depresji w ciąży jest bardzo istotny, aby minimalizować negatywne skutki dla zdrowia matki i dziecka. Najskuteczniejszym sposobem na leczenie depresji w ciąży jest konsultacja z psychiatrą, który postawi diagnozę i zaproponuje odpowiednie leczenie dla przyszłej mamy. Warto wybrać psychiatrę, który jednocześnie jest psychoterapeutą, ale na początku leczenia kluczowe jest skonsultowanie się właśnie z psychiatrą. Dodatkowo, istnieją różnego rodzaju grupy wsparcia i terapie (na które można zostać skierowanym przez lekarza), gdzie kobieta może podzielić się swoimi lękami i myślami, otrzymując nieocenione wsparcie.

Należy pamiętać, że farmakoterapia nie jest pierwszym wyborem w przypadku kobiet w ciąży. Nie należy samodzielnie decydować o przyjmowaniu leków, ponieważ może to zaszkodzić zarówno matce, jak i dziecku. W razie potrzeby odpowiednie leki zostaną przepisane przez psychiatrę, który dobierze najlepsze rozwiązanie dla pacjentki.

Od 1 stycznia 2019 roku w Polsce wprowadzono nowe standardy opieki okołoporodowej. Teraz, w czasie rozmowy przeprowadzonej przez położną lub lekarza ginekologa między 11 a 14 tygodniem ciąży oraz między 34 a 37 tygodniem ciąży, określa się stan psychiczny kobiety w ciąży. Dodatkowo, istnieje możliwość wykonania badań przesiewowych, które pomagają zdiagnozować depresję. Szczególnie narażone na wystąpienie depresji są kobiety w drugim i trzecim trymestrze ciąży.

Autor: Mgr Agnieszka Nowak

Bibliografia:

  1. Association between diabetes and perinatal depression among low-income mothers. Kozhimannil KB, Pereira MA, Harlow BL. JAMA. 2009 Feb 25;301(8):842-7.
  2. Epidemiology and causes of preterm birth. Goldenberg RL, Culhane JF, Iams JD, Romero R. Lancet. 2008 Jan 5;371(9606):75-84.
  3. Perinatal depression–assessment and management. Buist A. Aust Fam Physician. 2006 Sep;35(9):670-3
  4. Depression during pregnancy. Ryan D, Milis L, Misri N. Can Fam Physician. 2005 Aug;51(8):1087-93.
  5. Psychosocial assessment and management of depression and anxiety in pregnancy. Key aspects of antenatal care for general practice. Austin MP. Aust Fam Physician. 2003 Mar;32(3):119-26

Podobne artykuły

Powiązane pakiety
e-PAKIET DLA KOBIET W CIĄŻY (INFEKCYJNY)
Badania wchodzące w skład pakiet mają na celu monitorowanie stopnia odporności (statusu serologicznego) ciężarnej na drobnoustroje stanowiące zagrożenie głównie dla płodu (Toksoplasma, wirusy: różyczki, cytomegalii i parwowirozy), inaczej mówiąc ryzyka zakażenia matki i płodu w trakcie ciąży. Choroby wywoływane przez pozostałe patogeny zagrażają obojgu: matce i płodowi: kiła i HIV (HCV i chlamydie głównie matce). Ich rozpoznanie u ciężarnej i odpowiednia terapia zmniejsza zagrożenie przeniesienia choroby na płód. Wszystkie badania wykonywane są we krwi. Stałe monitorowanie statusu serologicznego (odporności) ciężarnej w stosunku do drobnoustrojów uwzględnionych w pakiecie testów pozwala na opracowanie taktyki postępowania optymalnej dla zminimalizowania ryzyka zakażenia w trakcie ciąży i lub podjęcia odpowiedniej terapii. W większości przypadków choroby te stanowią większe ryzyko dla płodu niż dla matki. Obecność przeciwciał IgG swoistych dla: toksoplazmy (pierwotniak) i wirusów: różyczki, parwowirozy i cytomegalii świadczy o długotrwałym kontakcie z antygenami patogenów i praktycznie wyklucza możliwość niedawnego zakażenia lub zakażenia w najbliższym czasie. Brak swoistych przeciwciał IgG wiąże się z koniecznością przestrzegania przez ciężarną określonych środków ostrożności dla uniknięcia zakażenia. Patogeny chorób ujętych w pakiecie przenoszą się od matki na płód wywołując poważne następstwa w przypadku urodzenia lub są przyczyną utraty ciąży lub martwego urodzenia. Rozpoznanie przebiegającego w trakcie ciąży zakażenia krętkiem kiły i wirusami: HIV i HCV umożliwia wdrożenie terapii ograniczającej ilość wirusów i ryzyko przeniesienia choroby na płód. Wyleczenie zakażenia chlamydią przed rozwiązaniem eliminuje możliwość przeniesienia bakterii w okresie porodu i okołoporodowym.
Sprawdź
e-PAKIET DLA KOBIET W CIĄŻY (PODSTAWOWY)
Badania zakwalifikowane do tego pakietu zostały dobrane tak, by określić ogólną kondycję ciężarnej i identyfikować niedomagający organ lub układ, jednocześnie określając nasilenie procesu chorobowego. Przy doborze testów zwrócono szczególną uwagę na badania parametrów istotnych dla prawidłowego przebiegu ciąży i rozwoju dziecka oraz rozpoznanie najczęściej występujących w trakcie ciąży i wymagających niezwłocznej korekcji deficytów w organizmie matki. Wszystkie badania wykonywane są we krwi. Najważniejszym celem badania morfologii (obrazu) krwi ciężarnej jest rozpoznanie anemii i deficytu żelaza we krwi. Rozszerzoną oceną gospodarki żelazem - zapasu żelaza w organizmie i wydajności przyswajania, zapewnia oznaczenie ferrytyny i kwasu foliowego. Stan zapalny rozpoznawany jest na podstawie stężenia białka C-reaktywnego (CRP) i określonej w morfologii krwi ilości białych krwinek. Ilość płytek krwi daje wgląd w sprawność układu krzepnięcia krwi. Stężenie glukozy umożliwia rozpoznanie powikłania ciąży w postaci cukrzycy ciążowej. Aktywność tarczycy ciężarnej, istotna dla m.in. rozwoju intelektualnego dziecka, określana jest przez pomiar TSH. Szeroki zestaw parametrów wątroby pozwala na kontrolę funkcji wątroby i gospodarki białkowej organizmu, równocześnie na rozpoznanie zapalenia wątroby, w tym na tle wirusowym. Stężenie kreatyniny, łącznie ze stężeniem wapnia jest wskaźnikiem pracy nerek. Pomiary wapnia i powiązanego z wapniem magnezu, charakteryzują status wapnia w organizmie matki i stan układu kostnego, narażonego na deficyty wywołane przez rozwój płodu. Związana z rozwojem płodu wzmożona przemiana materii u matki (obciążająca dodatkowo nerki), może wpływać na zaburzenia stężenia elektrolitów we krwi, których miarą są dwa najistotniejsze: sód i potas. Proponowany panel stanowi uzupełnienie badań ujętych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej.   Czas oczekiwania na wyniki e-pakietu w większości laboratoriów wynosi 1-2 dni robocze.* *Czas prezentowany jest w dniach roboczych i może ulec zmianie ze względu na uwarunkowania laboratoryjne i nie stanowi zobowiązania do realizacji usługi w tym czasie. Informację o przewidywanym czasie wykonania wszystkich badań objętych pakietem, zależnie od wybranego punktu pobrań, można sprawdzić na podstronach poszczególnych badań, wybierając placówkę realizacji lub kontaktując się z infolinią.
Sprawdź
e-PAKIET BADANIA PO PORODZIE - PODSTAWOWY
Dedykowany dla: Kobiet po porodzie naturalnym i cesarskim cięciu Wskazany: → W diagnostyce zaburzeń pojawiających się w okresie poporodowym - m.in. anemii, zaburzeń emocjonalnych, poporodowego zapalenia tarczycy, zakażenia gojącej się rany, złego samopoczucia i pogorszenia ogólnego stanu zdrowia → Profilaktycznie, do oceny stanu zdrowia po porodzie     Pamiętaj przed pobraniem:  *Na badania po ciąży należy zgłosić się w godzinach porannych *Do punktu pobrań zgłoś się na czczo.     Poród – zmiany w organizmie Poród jest wydarzeniem, które przerywa w organizmie kobiety procesy wywołane ciążą, ale także aktywuje kolejne, m.in. laktację, czyli produkcję mleka. Poród może być przyczyną nadmiernej utraty krwi, powstania rany wymagającej należytego postępowania oraz zmian w funkcjonowaniu gruczołów dokrewnych, przede wszystkim tarczycy.  Z tych powodów badania po ciąży są jak najbardziej właściwym i odpowiedzialnym postępowaniem młodej mamy.      Jakie wykonać badania po ciąży? e-PAKIET BADANIA PO PORODZIE - PODSTAWOWY uwzględnia badania, umożliwiające ogólną ocenę stanu zdrowia: morfologia krwi, ferrytyna, CRP, TSH, fT4, antyTPO. W okresie ciąży organizm kobiety przechodzi olbrzymie zmiany. Ilość krwi krążącej zwiększa się nawet o 40%! Znaczącą zmienia się gospodarka hormonalna, co oznacza, że organizm musi podołać utylizacji zwiększonych stężeń hormonów. Poród jest wydarzeniem, który odwraca te zależności, zapoczątkowuje również laktację oraz stanowi początek okresu, który zwykle wiąże się z nasilonym zmęczeniem, sennością i huśtawką emocjonalną. Niekiedy te przypadłości nie wynikają ze wzmożonej opieki nad noworodkiem, tylko z zaburzeń, które mogą rozwinąć się po porodzie. Badania po ciąży pozwalają na skontrolowanie pracy organizmu po porodzie i ocenę stanu zdrowia młodej mamy.      Poznaj znaczenie badań po ciąży: Morfologia krwi jest badaniem, w którym elementy morfotyczne krwi podlegają zarówno ilościowej jak i jakościowej ocenie. Wynik badania pozwala ocenić ogólną kondycję organizmu kobiety po porodzie oraz wnosi wiele istotnych informacji na temat niedoborów pierwiastków lub witamin będących przyczyną anemii oraz etiologii toczących się infekcji. Pozwala także na wykluczenie chorób hematologicznych lub zaburzeń odporności. Ferrytyna to badanie stanowiące uzupełnienie morfologii, na podstawie którego wnioskuje się o poziomie zmagazynowanego w organizmie żelaza - kluczowego pierwiastka w procesie krwiotworzenia. Niedobór żelaza w okresie poporodowym może wynikać ze znacznej utraty krwi w trakcie porodu i połogu oraz zwiększonego zapotrzebowania na ten pierwiastek w okresie karmienia piersią. Niewystarczający poziom żelaza w organizmie prowadzi do anemii, która objawia się bladością powłok skórnych, nadmiernym zmęczeniem, brakiem koncentracji i ospałością, czyli stanem, który może znacząco utrudnić opiekę nad noworodkiem i niemowlęciem. Białko C-reaktywne (CRP) jest to niespecyficzny wskaźnik stanu zapalnego, którego stężenie wzrasta najczęściej w przebiegu infekcji bakteryjnej. W okresie poporodowym taka infekcja może rozwinąć się w obrębie gruczołów piersiowych wskutek zastoju i nieprawidłowego odpływu pokarmu, lub w obrębie rany po cesarskim cięciu lub nacięciu krocza, gdy nie podlegają prawidłowej pielęgnacji. CRP wzrasta ponadto po doznanych urazach, w przebiegu przewlekłych chorób zapalnych jak reumatoidalne zapalenie stawów i nieswoiste zapalne choroby jelit oraz w chorobach nowotworowych.  Pomiar stężenia hormonów TSH, fT4 oraz oznaczenie poziomu przeciwciał antyTPO, służą diagnostyce poporodowego zapalenia tarczycy. Jest to schorzenie autoimmunologiczne, które rozwija się w okresie jednego roku od porodu. Głównymi objawami są zaburzenia emocjonalne, w tym poczucie bezradności, zmęczenie, bezsenność, rozdrażnienie, wybuchy płaczu, a także poporodowa depresja. W zależności od etapu zapalenia towarzyszą mu także objawy somatyczne, związane z nadczynnością (kołatanie serca, uczucie gorąca, biegunka) lub niedoczynnością tarczycy (zaparcia, nietolerancja zimna, wypadanie włosów). Zestawienie wyników badań po ciąży, uwzględnionych w pakiecie, pozwala na podstawową ocenę stanu zdrowia kobiety. Wyniki uzyskanych badań należy skonsultować z lekarzem internistą lub ginekologiem, do którego należy udać się po zakończonym połogu.     Co może mieć wpływ na wynik: *Od osób suplementujących biotynę w dawce >5mg/dobę, materiał do badania należy pobierać najwcześniej po 8 godz. od ostatniego zażycia biotyny.     Jak się pobiera materiał do badania? Do wykonania badań uwzględnionych w e-pakiecie niezbędna jest próbka krwi.     Ile czeka się na wyniki? Od 1-2 dni.* *Czas prezentowany jest w dniach roboczych i może ulec zmianie ze względu na uwarunkowania laboratoryjne i nie stanowi zobowiązania do realizacji usługi w tym czasie. Informację o przewidywanym czasie wykonania wszystkich badań objętych pakietem, zależnie od wybranego punktu pobrań, można sprawdzić na podstronach poszczególnych badań, wybierając placówkę realizacji lub kontaktując się z infolinią.
Sprawdź
e-PAKIET BADANIA PO PORODZIE - ROZSZERZONY
Dedykowany dla: Kobiet po porodzie naturalnym i cesarskim cięciu Wskazany: → W diagnostyce zaburzeń pojawiających się w okresie poporodowym - m.in. anemii, chwiejności emocjonalnej, poporodowego zapalenia tarczycy, zakażenia gojącej się rany, złego samopoczucia i pogorszenia ogólnego stanu zdrowia → Profilaktycznie, do oceny stanu zdrowia po porodzie Pamiętaj przed pobraniem: *Badania po porodzie wykonaj po zaprzestaniu krwawienia *Na pobranie należy zgłosić się w godzinach porannych *Do punktu pobrań zgłoś się na czczo Poród – zmiany w organizmie Poród jest wydarzeniem, które przerywa w organizmie kobiety procesy wywołane ciążą, ale także aktywuje kolejne, m.in. laktację, czyli produkcję mleka. Poród może być przyczyną nadmiernej utraty krwi, powstania rany wymagającej należytego postępowania oraz zmian w funkcjonowaniu gruczołów dokrewnych, przede wszystkim tarczycy.  Z tych powodów badania krwi po porodzie są jak najbardziej właściwym i odpowiedzialnym postępowaniem młodej mamy. Jakie badania u kobiet po porodzie? e- PAKIET BADANIA PO PORODZIE – ROZSZERZONY uwzględnia szeroką gamę badań, umożliwiających ogólną ocenę stanu zdrowia kobiety: morfologia krwi, ferrytyna, witamina B12, CRP, TSH, fT4, antyTPO, glukoza, próby wątrobowe, lipidogram, INR, kreatynina, mocz ogólny, witamina D. W okresie ciąży organizm kobiety przechodzi olbrzymie zmiany. Ilość krwi krążącej zwiększa się nawet o 40%, stąd dodatkowemu obciążeniu podlegają filtrujące krew nerki oraz tłoczące krew serce. Znaczącą zmienia się gospodarka hormonalna, co oznacza, że nadprogramową utylizacją hormonów obarczona zostaje wątroba. Poród jest wydarzeniem, który odwraca te zależności, prowadząc do redukcji płynów w organizmie i zmian w metabolizmie wątroby. Zapoczątkowuje również laktację oraz stanowi początek okresu, który w przypadku podjęcia karmienia piersią charakteryzuje się zwiększonym zapotrzebowaniem na witaminy i minerały, co niejednokrotnie wiąże się z koniecznością ich suplementacji. Badania po połogu pozwalają na skontrolowanie pracy narządów po zakończonej ciąży i kompleksową ocenę stanu zdrowia młodej mamy. Poznaj znaczenie badań krwi po porodzie: Morfologia krwi jest badaniem, w którym elementy morfotyczne krwi podlegają zarówno ilościowej jak i jakościowej ocenie. Wynik badania pozwala ocenić ogólną kondycję organizmu kobiety po porodzie oraz wnosi wiele istotnych informacji na temat niedoborów pierwiastków lub witamin będących przyczyną anemii oraz etiologii toczących się infekcji. Pozwala także na wykluczenie chorób hematologicznych lub zaburzeń odporności. Ferrytyna to badanie stanowiące uzupełnienie morfologii, na podstawie którego wnioskuje się o poziomie zmagazynowanego w organizmie żelaza - kluczowego pierwiastka w procesie krwiotworzenia. Niedobór żelaza w okresie poporodowym może wynikać ze znacznej utraty krwi w trakcie porodu i połogu oraz zwiększonego zapotrzebowania na ten pierwiastek w okresie karmienia piersią. Niewystarczający poziom żelaza w organizmie prowadzi do anemii, która objawia się bladością powłok skórnych, nadmiernym zmęczeniem, brakiem koncentracji i ospałością, czyli stanem, który może znacząco utrudnić opiekę nad noworodkiem i niemowlęciem. Witamina B12 jest nieodzownym elementem warunkującym prawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego i nerwowego. Skutkiem jej niedoborów, które mogą wynikać ze zwiększonego zapotrzebowania w okresie karmienia piersią są m.in. chwiejność emocjonalna i zaburzenia neurologiczne oraz anemia megaloblastyczna. Białko C-reaktywne (CRP) jest to niespecyficzny wskaźnik stanu zapalnego, którego stężenie wzrasta najczęściej w przebiegu infekcji bakteryjnej. W okresie poporodowym taka infekcja może rozwinąć się w obrębie gruczołów piersiowych wskutek zastoju i nieprawidłowego odpływu pokarmu, lub w obrębie rany po cesarskim cięciu lub nacięciu krocza, gdy nie podlegają prawidłowej pielęgnacji. CRP wzrasta ponadto po doznanych urazach, w przebiegu przewlekłych chorób zapalnych jak reumatoidalne zapalenie stawów i nieswoiste zapalne choroby jelit oraz w chorobach nowotworowych. Pomiar stężenia hormonów TSH, fT4 oraz oznaczenie poziomu przeciwciał antyTPO, służą diagnostyce poporodowego zapalenia tarczycy. Jest to schorzenie autoimmunologiczne, które rozwija się w okresie jednego roku od porodu. Głównymi objawami są zaburzenia emocjonalne, w tym poczucie bezradności, zmęczenie, bezsenność, rozdrażnienie, wybuchy płaczu, a także poporodowa depresja. W zależności od etapu zapalenia towarzyszą mu także objawy somatyczne, związane z nadczynnością (kołatanie serca, uczucie gorąca, biegunka) lub niedoczynnością tarczycy (zaparcia, nietolerancja zimna, wypadanie włosów). Glukoza to badanie, na podstawie którego, wg kryteriów opracowanych przez Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, możliwe jest rozpoznanie stanu przedcukrzycowego lub zdiagnozowanie cukrzycy. Kontrolowanie stężenia glukozy po porodzie jest bardzo istotne u kobiet z zaburzeniami metabolizmu glukozy rozpoznanymi w trakcie ciąży. Obserwuje się, że u kobiet z przebytą cukrzycą ciążową istnieje wysokie ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 w przyszłości. Próby wątrobowe (ALT, AST, ALP, BIL, GGTP) to zestaw badań umożliwiających ocenę funkcji wątroby. Wątroba w okresie ciąży jest mocno przeciążonym organem, głównie przez konieczność nasilonego metabolizmu większej niż zazwyczaj ilości hormonów, ale także przepływ zwiększonej objętości krwi. Próby wątrobowe bezwzględnie powinny wykonać kobiety, u których w trakcie ciąży rozwinęła się cholestaza ciężarnych, wywołana wysokim poziomem estrogenów. Lipidogram (CHOL, HDL, nie-HDL, LDL, TG) to zestaw badań służący monitorowaniu gospodarki lipidowej organizmu i oszacowaniu ryzyka zachorowania na choroby sercowo – naczyniowe np. miażdżycę i nadciśnienie tętnicze. Nieprawidłowe wyniki lipidogramu często są skutkiem nadprogramowych kilogramów zgromadzonych w okresie ciąży (przyrost masy ciała w ciąży nie powinien przekraczać 18kg). PT (INR) jest badaniem wykrywającym zaburzenia krzepnięcia krwi. W okresie poporodowym obserwuje się zwiększone ryzyko wystąpienia nadkrzepliwości (zakrzepicy) ze względu na zmniejszającą się objętość krwi w organizmie oraz nasilony proces gojenia się ran. Rozwojowi zaburzeń krzepnięcia sprzyja również zmniejszona mobilność kobiety po porodzie, w szczególności po zabiegu cesarskiego cięcia. Kreatynina i badanie ogólne moczu są badaniami służącymi ocenie funkcji nerek. Nerki w trakcie ciąży, podobnie jak wątroba obciążone są dodatkową, zwiększoną objętością krwi, którą muszą skutecznie przefiltrować, aby wydalić z organizmu zbędne toksyny. Na podstawie stężenia kreatyniny i wyliczanego współczynnika eGFR wnioskuje się o wydolności nerek, natomiast badanie ogólne moczu pozwala m.in. na wstępne rozpoznanie często występującej wśród kobiet po porodzie dolegliwości, czyli zakażenia układu moczowego. Witamina D – metabolit 25(OH)D – jest prehormonem, który do postaci aktywnej hormonalnie przekształcany jest przez nerki. To uznany wskaźnik gospodarki wapniowo - fosforanowej i obrotu kostnego oraz ważny element diagnostyki osteoporozy. Stężenie witaminy D ma znaczenie w zaburzeniach odporności i schorzeniach o podłożu zapalnym lub autoimmunizacyjnym. Udowodniono również, że prawidłowe stężenie witaminy D jest istotnym czynnikiem w profilaktyce niektórych typów nowotworów u kobiet, głównie raka piersi. Wynik badania po połogu stanowi podstawę do sprecyzowania dawki suplementacji, która kobietom karmiącym zalecana jest codziennie i niezależnie od pory roku. Zestawienie wyników badań po porodzie, uwzględnionych w pakiecie, pozwala na kompleksową ocenę stanu zdrowia kobiety. Wyniki uzyskanych badań należy skonsultować z lekarzem internistą lub ginekologiem, do którego należy udać się po zakończonym połogu. Co może mieć wpływ na wynik: *Od osób suplementujących biotynę w dawce >5mg/dobę, materiał do badania należy pobierać najwcześniej po 8 godz. od ostatniego zażycia biotyny. Jak się pobiera materiał do badania? Do wykonania badań uwzględnionych w e-pakiecie niezbędna jest: próbka krwi; próbka moczu. Badanie ogólne moczu wykonuje się z porannej próbki moczu, z tzw. środkowego strumienia, co oznacza, że pierwsze krople moczu powinny trafić do toalety, kolejna - właściwa porcja do pojemnika, a ostatnia - do toalety.  Pojemnik na mocz do badania można kupić w aptece, niekiedy udostępniany jest bezpłatnie w punktach pobrań podległych laboratoriom. Ile czeka się na wyniki? Od 1 do 3 dni.* *Czas prezentowany jest w dniach roboczych i może ulec zmianie ze względu na uwarunkowania laboratoryjne i nie stanowi zobowiązania do realizacji usługi w tym czasie. Informację o przewidywanym czasie wykonania wszystkich badań objętych pakietem, zależnie od wybranego punktu pobrań, można sprawdzić na podstronach poszczególnych badań, wybierając placówkę realizacji lub kontaktując się z infolinią.
Sprawdź
Tagi
ciąża
depresja

Podobne artykuły