Dieta na serce – jaki wpływ ma dieta na funkcjonowanie serca?
Właściwie skomponowany jadłospis korzystnie wpływa na wiele obszarów funkcjonowania ludzkiego organizmu. Szczególnie istotny jest związek pomiędzy odpowiednim żywieniem, a zdrowiem sercowo-naczyniowym. Z tego powodu warto wiedzieć jakie produkty spożywcze należy uwzględnić w diecie, aby jak najlepiej zadbać o zdrowe serce oraz zmniejszyć ryzyko chorób takich jak m.in. miażdżyca lub zawał serca.
Dieta na serce
Dieta, która będzie korzystnie wpływać na zdrowie sercowo-naczyniowe związana jest przede wszystkim z właściwą kontrolą stężeń związków tłuszczowych we krwi. Nieprawidłowe poziomy określonych lipoprotein oraz cholesterolu zwiększają ryzyko rozwoju miażdżycy. Jest to przewlekła choroba cywilizacyjna, w przebiegu której dochodzi do powstawania tzw. blaszek miażdżycowych. Blaszki miażdżycowe, zlokalizowane w ścianach naczyń tętniczych prowadzą do zmniejszenia ich światła, co w konsekwencji upośledza przepływ krwi oraz może skutkować powstaniem zatoru, całkowicie blokującego naczynie. Dochodzi wówczas do rozwoju niedokrwienia tkanek unaczynionych przez określoną tętnicę. Tego typu patologiczne zjawisko może prowadzić do rozwoju przewlekłej choroby niedokrwiennej serca, zawału mięśnia sercowego lub nawet udaru mózgu.
Jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju miażdżycy jest nieprawidłowa dieta, połączona z brakiem aktywności fizycznej, otyłością oraz siedzącym trybem życia. Szczególnie istotny wpływ na rozwój miażdżycy mają wysokie poziomy tzw. „złego cholesterolu”, czyli frakcji lipoprotein o niskiej gęstości, LDL (ang. low density lipoproteins). W celu weryfikacji metabolizmu tłuszczowego oraz oceny ryzyka sercowo-naczyniowego warto wykonać lipidogram. Jest to jedno z podstawowych badań krwi, które poza stężeniami lipoproetin LDL ocenia także stężenie całkowitego cholesterolu, cholesterolu HDL( ang. high density lipoprotein), lipoproetin o wysokiej gęstości, tzw. „dobrego cholesterolu” oraz trójglicerydów. Wczesne wykrycie nieprawidłowości w tym zakresie pozwala na sprawne wdrożenie właściwej profilaktyki oraz zmianę nawyków żywieniowych i behawioralnych, które pozwolą na uniknięcie rozwoju wielu, poważnych powikłań zdrowotnych.
Dieta na wzmocnienie serca
Właściwie ułożony jadłospis jest szczególnie ważny w przypadku, gdy u danej osoby zostały już zdiagnozowane choroby układu sercowo-naczyniowego, takie jak np. miażdżyca lub przewlekła choroba wieńcowa. Odpowiednie żywienie, połączone w określonych przypadkach z właściwą farmakoterapią pozwolą na utrzymywanie odpowiednich stężeń tłuszczów we krwi oraz zahamują dalszą progresję patologicznych zmian w obrębie naczyń krwionośnych.
W diecie korzystnej dla serca należy uwzględnić produkty spożywcze, które zwierają wielonienasycone kwasy tłuszczowe, w tym także substancje z grupy kwasów omega-3. Związki te korzystnie wpływają na profil lipidowy, przez co pośrednio zmniejszają ryzyko rozwoju chorób serca. Dobrym źródłem kwasów omega-3 są np. ryby morskie, takie jak makrela, śledź lub łosoś. W przypadku sięgania po olej warto wybierać olej rzepakowy lub oliwę z oliwek.
Warto pamiętać także o spożywaniu dużych ilości owoców i warzyw, optymalnie w jak najmniej przetworzonych formach. Istotna jest tutaj różnorodność, przy czym zaleca się uwzględnienie w diecie warzyw strączkowych, takich jak bób oraz fasola oraz zielonych warzyw jak m.in. brokuły, sałata lub szpinak. Pieczywo i makarony należy wybierać w wariancie pełnoziarnistym. Dzięki tym prostym zmianom dostarczymy organizmowi więcej błonnika, który warunkuje prawidłową pracę jelit oraz obniża poziomy tzw. „złego cholesterolu” we krwi.
Mięso stanowi podstawowe źródło białka w diecie wielu osób. W przypadku diety na wzmocnienie serca optymalnym gatunkiem będą różnego rodzaju chude mięsa, takie jak np. kurczak lub indyk. W przeciwieństwie do mięs czerwonych zwierają one mniejsze ilości tłuszczów, co pozwala na utrzymanie prawidłowego profilu lipidowego.
Dieta na serce – czego unikać?
W przypadku stosowania diety na serce należy unikać produktów takich jak np. słodycze. Zwierają one duże ilości prostych cukrów, które bezpośrednio prowadzą do rozwoju otyłości, nieprawidłowych stężeń poszczególnych frakcji lipidowych oraz są związane z rozwojem insulinooporności, która może z czasem przekształcić się w cukrzycę typu drugiego.
Należy także ograniczyć jak najbardziej spożycie wysoko przetworzonych mięs, takich jak np. kabanosów, boczku lub parówek i kiełbas. Są one bardzo bogate w cholesterol i nasycone kwasy tłuszczowe oraz sól, której nadmierne spożycie może być związane z rozwojem nadciśnienia tętniczego. Dodatkowo, produkty te zwierają wiele szkodliwych konserwantów, które niekorzystnie wpływają m.in. na ryzyko rozwoju określonych schorzeń przewodu pokarmowego.
Mięso czerwone, bogate w tłuszcze zwierzęce warto zastąpić mięsem białym, drobiowym (np. kurczakiem). Należy także unikać spożywania oraz gotowania z wykorzystaniem smalcu, jako że produkt ten jest niezwykle bogaty w niezdrowe związki tłuszczowe.
Alkohol także znacząco niekorzystnie wpływa na zdrowie układu sercowo-naczyniowego oraz innych narządów ludzkiego organizmu. Obecnie uważa się, że najzdrowsze jest całkowite wyeliminowanie napojów alkoholowych z diety. Poza uszkodzeniami serca nadmierne spożycie tego typu produktów może prowadzić także do uszkodzeń wątroby, żołądka oraz jelit.
W celu uzyskania optymalnych, zindywidualizowanych zaleceń dietetycznych najlepiej skonsultować się z lekarzem, który dobierze właściwą dietę do stanu zdrowia pacjenta. Można także skorzystać z usług dietetyków, którzy w wielu przypadkach opracowują dla pacjentów kompletny jadłospis, z wyszczególnionymi posiłkami na każdy dzień.
Źródła
https://www.mp.pl/pacjent/dieta/wywiady/66132,dieta-dla-serca