03 stycznia 2023 - Przeczytasz w 4 min

Kłykciny kończyste – co warto wiedzieć?

Kłykciny kończyste inaczej nazywane brodawkami płciowymi lub brodawkami wenerycznymi są łagodnymi zmianami skórnymi wywoływanymi przez wirusa HPV (human papillomavirus), głównie typ 6 i 11. Do zakażenia wirusem HPV dochodzi najczęściej przez kontakty seksualne (genitalne, oralne oraz analne). Dowiedz się czym są kłykciny kończyste i jak postępować w razie ich rozpoznania?

Kłykciny kończyste

Kłykciny kończyste występują głównie w okolicy narządów płciowych, lecz mogą pojawiać się na błonach śluzowych jamy ustnej, gardła, krtani oraz w okolicy odbytu. Ocenia się, że kłykciny kończyste można stwierdzić u około 1% osób aktywnych seksualnie i stanowią ono jedno z najczęstszych rozpoznań stawianych przez lekarzy ginekologów i wenerologów. Zakażeniu ulegają głównie osoby młode, aktywne seksualnie. Średni wiek chorych waha się od 20 do 39 lat. Okres inkubacji wirusa HPV, czyli okres od momentu zakażenia do pojawienia się brodawek płciowych bywa zmienny i wynosi średnio od 3 do 6 miesięcy. Stwierdza się, że jest krótszy u kobiet (około 2,9 miesiąca) niż u mężczyzn (około 11 miesięcy). Zakażenia wirusem HPV są bardzo rozpowszechnione w krajach rozwiniętych, również w Polsce. Należy pamiętać, iż HPV jest wirusem wysoko zakaźnym i transmisja między partnerami może nastąpić nawet przy braku widocznych brodawek.

Kłykciny kończyste – objawy

Kłykciny kończyste to miękkie grudki i brodawki skórne o średnicy od 1 do 5 mm o białawym lub różowym zabarwieniu. Kłykciny o większych rozmiarach przyjmują barwę brunatną. Kłykciny kończyste są zwykle uszypułowane, posiadają brodawkowatą, kalafiorowatą powierzchnię. Są zwykle bezobjawowe, jednak w niektórych przypadkach mogą powodować świąd, pieczenie, ból w trakcie stosunku, krwawienie lub wysięk z okolicy objętej chorobą.

Kłykciny kończyste u mężczyzn

Kłykciny kończyste u mężczyzn występują głównie na penisie: brzegu żołędzi, okolicy wędzidełka i napletka (również na jego wewnętrznej blaszce). Rzadziej pojawiają się w ujściu cewki moczowej, na skórze moszny czy w pachwinach. Czasem wykwity na trzonie prącia mogą być płaskie.

Kłykciny kończyste u kobiet

Kłykciny kończyste u kobiet są umiejscowione najczęściej na wargach sromowych, w okolicy łechtaczki oraz w obrębie krocza. Nierzadko stwierdza się kłykciny w pochwie, w okolicy ujścia cewki moczowej oraz na szyjce macicy. Szczególnie duże, szybko rozwijające się, przerosłe brodawki mogą występować u kobiet w ciąży oraz w przebiegu immunosupresji (leczenia obniżającego odporność organizmu). Na szyjce macicy, brodawki występują w postaci tzw. kłykcin płaskich jako białoróżowe ogniska pogrubiałego nabłonka w okolicy ujścia zewnętrznego szyjki macicy. Wykazano, że u 50% kobiet z kłykcinami kończystymi zewnętrznych narządów płciowych współistnieją kłykciny szyjki macicy. U każdej kobiety, u której stwierdza się zmiany wywołane przez wirusy HPV na zewnętrznych narządach płciowych (lub jeśli partner kobiety ma tego typu zmiany), należy zbadać szyjkę macicy (cytologia ginekologiczna). Obecnie przyjmuje się, że badanie wirusologiczne (wykrywanie DNA HPV z wyszczególnieniem na typy onkogenne i nieonkogenne) ma znaczenie uzupełniające i musi być interpretowane razem z wynikami innych badań. W przypadku typowych kłykcin kończystych badanie wirusologiczne nie jest wskazane.

Kłykciny przy odbycie

Kłykciny kończyste przy odbycie występują częściej u mężczyzn niż u kobiet. W przypadku kontaktów analnych brodawki mogą lokalizować się w kanale odbytu (lub głębiej), gdzie można je wykryć za pomocą badania rektoskopowego (z wykorzystaniem wziernika).

Kłykciny kończyste – czy można współżyć?

Współżycie przy występowaniu kłykcin kończystych powinno zostać ograniczone. Podczas stosunku dochodzi do powstania mikrourazów w okolicy nabłonka narządów płciowych, które są wrotami dla zakażenia wirusem HPV- co może spowodować zwiększenie ilości kłykcin kończystych sromu, pochwy i prącia. Zaleca się odczekanie z aktywnością seksualną do całkowitego wyleczenia zmian. Pacjenci z kłykcinami kończystymi podejmujący aktywność seksualną, do momentu pełnego wyleczenia powinni stosować prezerwatywy- pomimo iż nie dają one pełnej ochrony przed infekcją wirusem to zmniejszają ryzyko zakażenia i przeniesienia wirusa HPV (oraz innych chorób przenoszonych drogą płciową).

Kłykciny kończyste – leczenie

Leczenie kłykcin kończystych to długotrwały proces obejmujący metody stosowane przez samego pacjenta oraz procedury stosowane przez lekarza. Leczenie odbywa się u specjalisty dermatologa wenerologa, a w przypadku kobiet jest prowadzone we współpracy z ginekologiem. Kłykciny kończyste mają tendencję do nawrotów, które występują niezależnie od wybranej metody leczenia. Odpowiednią metodę wybiera się w zależności od stopnia zaawansowania choroby oraz od rodzaju miejsca występowania zmian.

Leczenie kłykcin kończystych o niskim stopniu zaawansowania polega głównie na stosowaniu żeli, maści, kremów oraz środków cytostatycznych przez samego pacjenta.

Kłykciny kończyste – usuwanie

Kłykciny kończyste o większych rozmiarach, w bardziej zaawansowanym stopniu oraz zlokalizowane w kanale odbytu wymagają zazwyczaj zabiegowego, chirurgicznego usunięcia. Wśród metod zabiegowych usuwania kłykcin kończystych możliwe jest zastosowanie elektrokoagulacji, krioterapii, a także laseroterapii CO2. Przy braku leczenia kłykciny kończyste zazwyczaj się powiększają, co prowadzi do powikłań takich jak krwawienia, nadkażenia lub nawet przemiana nowotworowa, dlatego przy podejrzeniu u siebie występowania kłykcin kończystych należy zawsze skonsultować się z lekarzem.

Bibliografia:

  1. Położnictwo i Ginekologia tom 2. Bręborowicz G. PZWL 2008.
  2. Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową. Jabłońska S, Majewski S. PZWL 2005

Podobne artykuły

Powiązane pakiety

Infekcje intymne - HPV 14 genotypów wysokiego ryzyka onkogennego dla kobiet
Badanie wykrywa obecność DNA 14 genotypów o wysokim ryzyku onkogennym (16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66 i 68) wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) w badanej próbce. Materiałem do badania jest wymaz z szyjki macicy, pobierany samodzielnie w warunkach domowych, za pomocą specjalnego zestawu, co dodatkowo zwiększa komfort pacjentki. Zakażenia wirusem HPV należą do najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową. Spośród kilkuset istniejących typów wirusa, większość wywołuje niegroźne, samoistnie ustępujące infekcje lub obecność tzw. kłykcin kończystych. Jednak kilkanaście z nich, wykazuje działanie wysoko onkogenne, czyli zwiększające ryzyko powstawania zmian nowotworowych. Wirusy HPV typu 16 i 18, które są najczęściej wykrywane u polskich pacjentek, odpowiadają za około 70% z wszystkich przypadków raka szyjki macicy. Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, każda kobieta po 30 r. ż., oprócz standardowego badania cytologicznego, powinna wykonywać badania genetyczne w kierunku zakażenia HPV, minimum raz na 3 lata. Choć zidentyfikowanie obecności wirusa nie jest jednoznaczne z chorobą i nie skutkuje natychmiastowym wdrożeniem terapii, to dzięki wiedzy o nosicielstwie wirusa, kobiety zyskują czas na zaplanowanie odpowiedniej profilaktyki, a w przypadku wystąpienia pierwszych objawów choroby - na wprowadzenie odpowiedniego leczenia, zwiększającego ich szanse na pełny powrót do zdrowia. Badanie jest rekomendowane przede wszystkim: dla wszystkich zdrowych kobiet, jako badanie przesiewowe, obok cytologii szyjki macicy, pozwalające na określenie obecności lub braku wysoko onkogennych genotypów wirusa HPV w celu identyfikacji kobiet należących do grupy podwyższonego ryzyka rozwoju raka szyjki macicy lub obecności dysplazji wysokiego stopnia jako uzupełniające badanie przesiewowe dla pacjentek z rozpoznaniem cytologicznym ASC-US (atypowe komórki nabłonka płaskiego o nieokreślonym znaczeniu, ang. atypical squamous cells of undetermined significance), w celu doprecyzowania potrzeby skierowania na kolposkopię dla kobiet chorujących na nawracające, trudne do zdiagnozowania stany zapalne dróg moczowo-płciowych dla wszystkich kobiet aktywnych seksualnie. Więcej informacji o zakupie badań wysyłkowych jest dostępnych tutaj.  

Infekcje intymne - rozszerzony pakiet badań genetycznych dla kobiet (HPV + 7 patogenów)
Badanie wykrywa obecność DNA 14 genotypów o wysokim ryzyku onkogennym (16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66 i 68) wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) oraz DNA siedmiu innych patogenów, będących najczęstszymi przyczynami atypowych infekcji intymnych: Chlamydia Trachomatis, Neisseria gonorrhoeae, Mycoplasma genitalium, Mycoplasma hominis, Ureaplasma urealyticum, Ureaplasma parvum i Trichomonas vaginalis, metodą real time PCR w badanej próbce. Ten szeroki pakiet umożliwia zidentyfikowanie czynnika, będącego przyczyną stanów zapalnych dróg moczowo-płciowych oraz wykrycie ewentualnej obecności wysoko onkogennych typów wirusa HPV w trakcie jednego badania. Znajomość czynnika, który doprowadził do powstania infekcji pozwala na szybkie wdrożenie odpowiedniego, celowanego leczenia i skrócenie czasu choroby. Z kolei wiedza o potencjalnym nosicielstwie wysoko onkogennych typów wirusa HPV, a tym samym o wyższym ryzyku zachorowania na raka szyjki macicy, pozwala na zaplanowanie odpowiednich działań profilaktycznych, a w razie wystąpienia pierwszych objawów choroby, na skrócenie czasu potrzebnego na diagnostykę i wdrożenie odpowiedniej terapii, znacznie zwiększającej szanse pacjentki na pełny powrót do zdrowia. Materiałem do badania jest wymaz z dróg rodnych, pobierany samodzielnie w warunkach domowych za pomocą specjalnego zestawu, w celu zapewnienia pacjentce możliwie jak największego komfortu. Badanie jest rekomendowane przede wszystkim: dla kobiet chorujących na nawracające, trudne do zdiagnozowania stany zapalne dróg moczowo-płciowych dla kobiet ciężarnych i dla kobiet planujących ciążę (bezobjawowe, nieleczone infekcje intymne mogą prowadzić do bezpłodności) dla wszystkich kobiet aktywnych seksualnie dla wszystkich zdrowych kobiet, jako badanie przesiewowe, obok cytologii szyjki macicy, pozwalające na określenie obecności lub braku wysoko onkogennych genotypów wirusa HPV, zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w celu identyfikacji kobiet należących do grupy podwyższonego ryzyka rozwoju raka szyjki macicy lub obecności dysplazji wysokiego stopnia jako uzupełniające badanie przesiewowe dla pacjentek z rozpoznaniem cytologicznym ASC-US (atypowe komórki nabłonka płaskiego o nieokreślonym znaczeniu, ang. atypical squamous cells of undetermined significance), w celu doprecyzowania potrzeby skierowania na kolposkopię jako uzupełniające badanie dla pacjentek z rozpoznaną infekcją, w celu wykluczenia lub potwierdzenia koinfekcji i dopasowania odpowiedniego leczenia. Więcej informacji o zakupie badań wysyłkowych jest dostępnych tutaj.  

Infekcje intymne HPV HR DNA , 12 typów - kontynuacja badania 396
Badanie wykonywane jest wyłącznie jako kontynuacja do badania https://diag.pl/sklep/pakiety/infekcje-intymne-hpv-14-genotypow-wysokiego-ryzyka-onkogennego/ 
Powiązane badania

HPV LR DNA, 4 typy , genotypowanie: 6 / 11, 42, 43, 44 met. PCR, jakościowo
HPV DNA 4 typy (niskoonkogenne), genotypowanie: 6/11, 42, 43, 44 met. real time PCR, jakościowo.  Test pozwala na różnicowanie i genotypowanie niskoonkogennych (LR) typów HPV.

Cytologia cienkowarstwowa (LBC)
Cytologia cienkowarstwowa (LBC). Badanie przydatne w profilaktyce i diagnostyce raka szyjki macicy i dodatkowo w diagnostyce zakażeń HPV i Chlamydia trachomatis.

Podobne artykuły