Meteopatia – kiedy pogoda wpływa na nasze samopoczucie?

Mimo iż meteopatia nie jest uznawana za chorobę, to potrafi dać się we znaki. Nadmierna wrażliwość na zmiany pogodowe może być przyczyną uporczywych bólów i zawrotów głowy, pogorszenia nastroju i wielu innych objawów. Jeśli chcesz wiedzieć, jak sprawdzić, czy jesteś meteopatą, to artykuł właśnie dla Ciebie!

Co to jest meteopatia?

Meteopatia, inaczej meteoropatia, jest zaburzeniem opisywanym najczęściej jako nadwrażliwość na zmiany pogody. Jej nazwa wywodzi się z połączenia dwóch greckich wyrazów: meteora, oznaczającego dosłownie „zjawiska niebieskie”, i pathos, czyli „ból”. Mimo że zmiany pogodowe wiązano z występowaniem takich dolegliwości, jak ból głowy czy obniżenie nastroju już od setek lat, to pojęcie meteopatii wprowadzono dopiero pod koniec XX wieku. Z meteopatią zmaga się nawet 30% osób na całym świecie. Dolegliwości występujące w związku ze zmianą warunków atmosferycznych występują częściej u kobiet, szczególnie w wieku okołomenopauzalnym.

Jeszcze do niedawna meteopatię uważano za mit i nie uwzględniano jej w literaturze medycznej. Coraz częściej jednak prowadzone są badania naukowe na jej temat, mające przede wszystkim na celu odkrycie podłoża występujących objawów. Meteopatia być może w ciągu najbliższych lat zostanie zaliczona do jednostek chorobowych.

Przeczytaj także: Ból głowy z przodu – przyczyny, o czym może świadczyć i jak leczyć?

Przyczyny i objawy meteopatii

Istnieje kilka teorii na temat związku występowania określonych dolegliwości ze zmianami pogody. Wahania ciśnienia atmosferycznego, temperatury, wilgotności powietrza czy nasłonecznienia mogą powodować zmiany wydzielania określonych neurotransmiterów (substancji chemicznych wydzielanych przez komórki nerwowe) w mózgu. Dla przykładu: zmniejszone uwalnianie endorfin, czyli tzw. hormonów szczęścia, obniża próg odczuwania bólu. Nadmierne wydzielanie hormonu adrenokortykotropowego (ACTH) w przysadce mózgowej pobudza natomiast do pracy korę nadnerczy. W konsekwencji zwiększa się stężenie kortyzolu we krwi i pojawiają się uciążliwe objawy – niepokój, drażliwość i kołatanie serca. W występowaniu objawów meteopatii rolę może odgrywać również nerw błędny.

Do najczęściej zgłaszanych objawów meteopatii należą:

• ból głowy, szyi i ramion,
• zawroty głowy,
• niepokój,
• drażliwość,
• zaburzenia snu,
• obniżenie nastroju,
• zmiany ciśnienia tętniczego,
• kołatanie serca,
• ból mięśni i stawów,
• duszność,
• ból brzucha,
• niechęć do wychodzenia na dwór.

Symptomy zwykle ustępują wraz z ponowną zmianą warunków atmosferycznych. Wykrycie meteopatii umożliwia kwestionariusz METEO-Q opracowany przez naukowców z Wydziału Nauk Neurologicznych Instytutu Psychiatrii i Psychologii Uniwersytetu Katolickiego Serca Świętego w Rzymie. W skali od 0 do 4 ocenia się w nim nasilenie objawów psychicznych i fizycznych związanych ze zmianami pogody.

Przeczytaj także: Zawroty głowy po wstawaniu – jakie badania należy wykonać?

Meteopatia – jak sobie radzić?

Zastanawiasz się, czy meteopatię można leczyć? Tak! Z większością uporczywych objawów możesz poradzić sobie domowymi sposobami. Upewnij się jednak wcześniej, że u ich podłoża nie leżą inne choroby. Wizyta u lekarza to najlepszy sposób, aby sprawdzić, czy kołatanie serca lub ból głowy nie są spowodowane poważniejszym schorzeniem.

Ból głowy, ramion czy szyi możesz zmniejszyć dzięki wdrożeniu aktywności fizycznej do codziennego życia. Postaw na rozciąganie i wzmacnianie mięśni poszczególnych partii ciała. Pomocny w doborze odpowiednich dla Ciebie ćwiczeń będzie doświadczony fizjoterapeuta. Nie zapominaj również o zbilansowanej diecie, bogatej w świeże warzywa i owoce. Ogranicz spożycie fast foodów, słodyczy i zadbaj o odpowiednie nawodnienie swojego organizmu.

Skutecznym, doraźnym sposobem na zmniejszenie dolegliwości bólowych są niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen). Ich przewlekłe stosowanie skonsultuj jednak z lekarzem rodzinnym.

Pogoda a depresja – czy istnieje między nimi zależność?

Związek występowania zaburzeń depresyjnych ze zmianami pogodowymi jest znany już od dekad. Udowodniono, że ryzyko wystąpienia epizodu depresji jest najwyższe w okresie jesienno-zimowym, szczególnie w listopadzie i w grudniu. W miesiącach wiosenno-letnich, od maja do września, ich częstość i nasilenie się zmniejsza. Co ciekawe, dostępne badania naukowe wskazują, że opady deszczu wpływają pozytywnie na zdrowie psychiczne i zmniejszają ryzyko napadów lęku. Zaburzenia lękowe nasilają się jednak tuż przed rozpoczęciem się burzy. Niskie ciśnienie atmosferyczne sprzyja natomiast występowaniu bólu głowy, zachowaniom impulsywnym i autoagresji.

Jeżeli zauważysz u siebie lub bliskiej Ci osoby obniżenie nastroju, trudności z odczuwaniem radości lub inne niepokojące objawy – niezwłocznie zgłoś się do lekarza lub zachęć do tego drugą osobę. Pamiętaj, że depresję można skutecznie leczyć, a pomoc jest na wyciągnięcie ręki.

Autor: lek. Agnieszka Żędzian