e-Pakiet dla każdego (maksimum)

Mnogość chorób o długim okresie bezobjawowym jest przesłanką do regularnego wykonywania profilaktycznych badań laboratoryjnych. Brak objawów choroby i nasze dobre samopoczucie nie oznaczają, że nie chorujemy. Z tego powodu wiele Towarzystw Lekarskich podkreśla rangę profilaktyki i uwzględnia badania profilaktyczne w publikowanych przez siebie wytycznych. Dane statystyczne pokazują, że choroba zakrzepowo-zatorowa, wynikająca z zaburzonego i nasilonego procesu krzepnięcia krwi, dotyczy nawet 150 osób na każde 100 tysięcy mieszkańców.  W większości przypadków pozostaje niezdiagnozowana, wyłącznie ze względu na zaniechanie regularnych, profilaktycznych badań. Tymczasem nierozpoznana, a postępująca choroba zakrzepowo-zatorowa znacząco zwiększa ryzyko zatorowości płucnej i nagłego zatrzymania krążenia. Regularne wykonywanie badań laboratoryjnych, mimo braku zauważalnych objawów, może wykryć chorobę zakrzepowo-zatorową na wczesnym etapie zaawansowania. Służą temu m.in. uwzględnione w pakiecie dla każdego maksimum – PT(INR), APTT i fibrynogen.

Pakiet dla każdego maksimum uwzględnia badania profilaktyczne, umożliwiające diagnostykę stanu zapalnego w organizmie i ocenę funkcji układu krwiotwórczego, układu krzepnięcia, tarczycy, wątroby, trzustki i nerek: Morfologia krwi, OB, CRP ilościowo, PT (INR), APTT, fibrynogen, glukoza, elektrolity, lipidogram, próby wątrobowe, amylaza, mocznik, kreatynina, kwas moczowy, żelazo, wapń, magnez, TSH.

Profilaktycznie wykonywane badania laboratoryjne w znacznej ilości przypadłości pozwalają na bardzo wczesne wykrycie alarmujących odchyleń, których wyrównanie wymaga niekiedy trochę większej dawki ruchu, przemyślanego podejścia do sposobu odżywiania, zrezygnowania ze złych nawyków lub prostej farmakoterapii. Profilaktyczne wykonywanie badań laboratoryjnych pozwala zatem na zwiększenie świadomości o stanie własnego zdrowia i umożliwia zadbanie o siebie w taki sposób, aby choroba nie była przyczyną dezorganizacji codziennego i uporządkowanego życia.

• Morfologia krwi jest badaniem, które pozwala ocenić ogólną kondycję organizmu oraz wnosi wiele istotnych informacji na temat niedoborów pierwiastków lub witamin będących przyczyną anemii oraz etiologii toczących się infekcji. Pozwala także na wykluczenie choroby nowotworowej układu krwiotwórczego lub zaburzeń odporności.
• OB i CRP ilościowe to parametry wykrywające w organizmie stan zapalny. OB jest badaniem pozwalającym na wykrywanie i monitorowanie przewlekłych stanów zapalnych organizmu, związanych ze zmianami stężenia białek we krwi, które obserwuje się również w chorobach nowotworowych. Podwyższony OB może towarzyszyć wielu chorobom i zaburzeniom, takim jak: bakteryjne choroby zakaźne, choroby zapalne tkanki łącznej (kolagenozy) i naczyń, choroby nerek, niedobory białkowe, zespoły utraty białka, nowotwory układu krwionośnego (szpiczak, białaczki, czerwienica) oraz nowotwory nabłonkowe. Znacznie podniesiony, niekiedy trzycyfrowy, wynik tego uniwersalnego badania, jakim jest OB, stanowi silną przesłankę podejrzenia choroby nowotworowej. Z kolei CRP to badanie umożliwiające różnicowanie przyczyn stanu zapalnego w organizmie. CRP znacząco wzrasta w przebiegu zakażenia bakteryjnego, którego leczenie zwykle wiąże się z koniecznością zastosowania antybiotyku. W większości zakażeń wirusowych nie obserwuje się wzrostu stężenia CRP lub jest on na niewielkim poziomie. CRP wzrasta także po doznanych urazach, w przebiegu przewlekłych chorób zapalnych jak nieswoiste zapalne choroby jelit oraz w chorobach nowotworowych.
• PT (INR), APTT i fibrynogen są parametrami pozwalającymi ocenić aktywność układu krzepnięcia. Podwyższone stężenie fibrynogenu uznawane jest za czynnik ryzyka choroby wieńcowej, zawału serca oraz choroby zakrzepowo-zatorowej. Ponadto fibrynogen jest białkiem ostrej fazy, co oznacza, że wzrasta w trakcie stanu zapalnego toczącego się w organizmie.
• Glukoza to badanie, na podstawie którego, wg kryteriów opracowanych przez Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, możliwe jest rozpoznanie zaburzeń metabolizmu glukozy. Wysokie stężenie glukozy na czczo wynikają zwykle z podstępnej, obarczonej szeregiem powikłań choroby metabolicznej – cukrzycy.
• Elektrolity (sód, potas). Zaburzenia elektrolitowe często wynikają z zaburzonej funkcji filtracyjnej nerek, stanowią również skutek odwodnienia. Mogą prowadzić do szeregu powikłań, m.in. zaburzeń rytmu serca, są także przyczyną powstawania obrzęków. W przypadku hipokaliemii, czyli obniżonego stężenia potasu we krwi obserwowanymi objawami są zazwyczaj kołatanie i arytmia serca.
• Lipidogram (CHOL, HDL, nie-HDL, LDL, TG) to zestaw badań służący monitorowaniu gospodarki lipidowej organizmu i oszacowaniu ryzyka zachorowania na choroby sercowo – naczyniowe np. miażdżycę i nadciśnienie tętnicze oraz wystąpienia groźnych incydentów jak udar, zawał, czy nagła śmierć sercowa. Dieta wysokotłuszczowa i wysokowęglowodanowa, która w konsekwencji odpowiada za zwiększenie stężenia cholesterolu we krwi prowadzi do rozwoju miażdżycy. To choroba polegająca na tworzeniu w obrębie tętniczych naczyń krwionośnych blaszek miażdżycowych, zawężających światło naczynia. Skutkiem tych zmian jest zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi, ale także zmniejszony przepływ krwi przez naczynia krwionośne, również te, które zaopatrują serce w tlen i składniki odżywcze. Serce pracujące pod wpływem zwiększonego ciśnienia ulega nieprawidłowej przebudowie, a niedotlenienie powoduje, że z biegiem czasu staje się niewydolne. Najgroźniejszym powikłaniem miażdżycy jest zawał mięśnia sercowego, który nadal obarczony jest wysokim ryzykiem zgonu.
• Próby wątrobowe (ALT, AST, ALP, BIL, GGTP) to zestaw kilku badań, na podstawie których oceniana jest funkcja wątroby i dróg żółciowych.
• Amylaza i jej wzrost stężenia może być spowodowany uszkodzeniem komórek trzustki lub zablokowaniem przewodów trzustkowych przez kamień lub guz nowotworowy. W zależności od nasilenia procesu chorobowego zachodzącego w trzustce obserwowana jest odmienna dynamika przyrostu stężenia enzymu. W przewlekłym zapaleniu trzustki i niedrożności dróg żółciowych obserwuje się niższy wzrost, wyższy związany jest z ostrym procesem zapalnym w obrębie narządu.
• Mocznik i jego stężenie wnosi istotne informacje na temat funkcjonowania nerek, jest również ważnym badaniem w diagnostyce chorób wątroby oraz zaburzeń w obrębie metabolizmu białek.
• Kreatynina wraz z wyliczanym na jej podstawie współczynnikiem eGFR, wykorzystywana jest w ocenie funkcji filtracyjnej nerek. Na podstawie uzyskanych wyników wnioskuje się o wydolności lub stopniu niewydolności narządu.
• Kwas moczowy pozwala na rozpoznanie choroby metabolicznej - dny moczanowej. W przebiegu dny moczanowej ból stawów wywołany jest odkładaniem kryształków kwasu moczowego w obrębie tkanek miękkich otaczających stawy. Pomiar stężenia kwasu moczowego we krwi wykorzystywany jest do diagnozowania samej choroby, monitorowania jej leczenia oraz różnicowania dny moczanowej od innych chorób reumatycznych. Oznaczenie stężenia kwasu moczowego we krwi może być także pomocne w rozpoznawaniu zagrożenia kamicą nerkową i szacowania ryzyka wystąpienia chorób i nagłych incydentów sercowo-naczyniowych.
• Żelazo to pierwiastek warunkujący prawidłowy proces tworzenia krwinek czerwonych. Jego niedobór zwykle jest konsekwencją małej podaży w diecie, zwiększonego zapotrzebowania (np. okres wzmożonego wzrostu, ciąża) lub nadmiernej utraty z organizmu (np. krwawienia z przewodu pokarmowego, obfite miesiączki). Konsekwencją niedoboru żelaza jest anemia mikrocytarna, objawiająca się osłabieniem, bladością powłok skórnych, spadkiem kondycji fizycznej, kołataniem serca, zawrotami i bólem głowy, drażliwością. Pojawiają się problemy ze skórą, jest ona sucha, nadmiernie przerzedzają się włosy.
• Wapń całkowity. Prawidłowe stężenie wapnia we krwi warunkuje właściwą budowę kośćca i zębów, pracę mięśni i układu nerwowego, ale także układu krzepnięcia. Jego niskie stężenie (hipokalcemia) wiąże się ze zwiększoną pobudliwością nerwowo – mięśniową (drganie i przykurcze mięśni), zwiększonym ryzykiem kamicy nerkowej, zwiększoną podatnością na złamania (osteoporoza) oraz objawami arytmii i zaburzeniami widzenia. Prowadzi także do objawów dermatologicznych: suchej i łuszczącej się skóry, kruchych paznokci, cienkich i szorstkich włosów. W niektórych przypadkach hipokalcemia odpowiedzialna jest za objawy psychiatryczne, takie jak lęk, depresja i niestabilność emocjonalna.
• Magnez bierze udział w przekazywaniu impulsów nerwowo – mięśniowych, wpływa również na poprawne funkcjonowanie przytarczyc, czyli gruczołów odpowiedzialnych za utrzymywanie prawidłowego poziomu wapnia w organizmie. Stężenie magnezu we krwi regulowane jest przez nerki, stąd choroby nerek są wskazaniem do regularnego monitorowania jego poziomu. Oznaczenie magnezu jest niezbędne w ustaleniu przyczyny nawracających skurczy mięśniowych, drżenia lub/i osłabienia mięśni oraz uczucia mrowienia, ale także zaburzeń rytmu serca. Szacuje się, że niedobór magnezu może dotyczyć nawet 10% populacji.
• TSH jest hormonem przysadkowym nadzorującym pracę tarczycy. Na podstawie zmian w stężeniu TSH wnioskuje się o nadczynności lub niedoczynności tarczycy. Schorzenia te wiążą się z bezpośrednim wpływem na metabolizm (odpowiednio utrata lub przybieranie na wadze nieuzasadnione zmianami w diecie, sucha skóra lub nadpotliwość, zaparcia lub biegunki), a także równowagę emocjonalną.

Zestawienie wyników badań z pakietu, pozwala na ogólną ocenę stanu zdrowia.  Ze względu na szereg wzajemnych zależności występujących między analizowanymi parametrami, uzyskane wyniki badań należy skonsultować z lekarzem.