22 lipca 2022 - Przeczytasz w 3 min

Nefrostomia – co to jest?

Nefrostomia, znana również pod nazwą przetoka nerkowo – skórna jest wytworzonym w trakcie zabiegu chirurgicznego „sztucznym” połączeniem nerki ze skórą. Nefrostomia umożliwia odprowadzenie moczu zalegającego w nerce i zgromadzonego tam wskutek toczącego się procesu chorobowego. Kiedy potrzebna jest nefrostomia i jakie wiążą się z nią powikłania?

nefrostomia

Nefrostomia – na jak długo?

Nefrostomia wykonywana jest w warunkach szpitalnych, najczęściej w znieczuleniu miejscowym przy zastosowaniu technik obrazowych – USG. Zabieg polega na wprowadzeniu do nerki drenu (rurki, cewnika) i ustabilizowania go za pomocą przyszycia do skóry. Za pośrednictwem drenu nerka zostaje odbarczona, czyli opróżniona z zalegającego w niej moczu.

Nefrostomia może dotyczyć jednej lub obu nerek, być rozwiązaniem tymczasowym lub długotrwałym, zależnym od indywidualnych potrzeb pacjenta i zaawansowania choroby, która doprowadziła do zalegania moczu (wodonercza).

Sam zabieg wykonania nefrostomii wiąże się z niewielkim ryzykiem powikłań. Stosunkowo rzadko powikłaniem zabiegu są krwawienia lub infekcje, na które personel szpitalny reaguje natychmiast, aby zapobiec dalszym komplikacjom.

Nefrostomia – wskazania do wykonania

Zaleganie moczu w nerce może być konsekwencją wielu jednostek chorobowych, które prowadzą do zatkania moczowodu. Wśród wskazań do wykonania nefrostomii znajdują się choroby nowotworowe, które przez naciekanie struktur układu moczowego prowadzą do zablokowania odpływu moczu (nowotwór pęcherza, szyjki macicy, jelita grubego, prostaty, jajnika), kamienie moczowe zlokalizowane w miedniczce nerkowej lub moczowodzie, stan po radioterapii prowadzącej do zwężenia moczowodu oraz stany po zapaleniach bądź urazach moczowodów.

Niekiedy nefrostomia wykonywana jest w celu bezpośredniego podania leków (głównie antybiotyków) do układu moczowego objętego zakażeniem.

Nefrostomia – czym grozi zaleganie moczu?

W przypadku zalegania moczu zabieg nefrostomii jest rozwiązaniem koniecznym, niejednokrotnie ratującym życie. Mocz zalegający w nerce prowadzi do wzrostu ciśnienia wewnątrz cewek nerkowych, spadku filtracji kłębuszkowej i wzrostu stężenia kreatyniny. Uszkodzenie nerki pogłębiają dodatkowo produkowane w niej przez komórki stanu zapalnego cytokiny i wolne rodniki. W konsekwencji braku usunięcia przyczyny zalegania moczu i samego moczu z nerki, dochodzi do rozwinięcia ostrego uszkodzenia nerek.

W przebiegu ostrego uszkodzenia nerek rozwijającym się zaburzeniem jest tzw. dyselektrolitemia, czyli poważne w konsekwencjach zaburzenia elektrolitowe. Wzrost stężenia potasu, określany mianem hiperkaliemii doprowadzić może przykładowo do niedrożności porażennej jelit, ale także nieprawidłowej akcji serca (bradykardia, skurcze dodatkowe, nieprawidłowości w badaniu EKG).

Z powyższych powodów odbarczenie nerki przez wykonanie zabiegu nefrostomii jest niezwykle istotne dla zdrowia i życia pacjenta.

Życie z nefrostomią

Najczęściej nefrostomia jest rozwiązaniem tymczasowym. Jest jednak grupa pacjentów, którzy z nefrostomią muszą funkcjonować przewlekle, nawet do końca życia. Nefrostomia ma istotny wpływ na psychiczny aspekt zdrowia. Jest pewną niedogodnością, która utrudnia normalne funkcjonowanie. Osobom z nefrostomią często towarzyszy lęk, dlatego też powinny otrzymywać wsparcie ze strony rodziny, przyjaciół, ale także w razie potrzeby poradni psychologicznej.

Osoby z nefrostomią objęte są programowo opieką, która zapewnia edukację szczególnie w zakresie pielęgnacji przetoki, właściwego sposobu odżywiania i konieczności spożywania odpowiedniej ilości płynów, nie mniejszej niż 2 litry dziennie. Pacjenci z przetoką są pod stałą kontrolą poradni urologicznej, w której edukowani są na temat higieny i częstotliwości zmiany worków nefrostomijnych, robienia opatrunków i prawidłowego wyglądu moczu.

Edukacja pacjenta z nefrostomią ma na celu zapobieganie lub wczesne wykrycie niepokojących nieprawidłowości, takich jak infekcje dróg moczowych, które w tej grupie chorych mogą pojawiać się z nasiloną częstotliwością.

Powiązane pakiety

e-PAKIET NERKOWY
Dedykowany dla: Kobiet, Mężczyzn, Dzieci Wskazany: → W diagnostyce chorób nerek i układu moczowego objawiających się m.in. trudnościami w oddawaniu moczu, zmianą w ilości wydalanego moczu oraz pienieniem moczu, obrzękami, anemią, osłabieniem, bólem pleców itp. → W monitorowaniu leczenia chorób nerek i układu moczowego → Profilaktycznie, do oceny funkcji nerek i układu moczowego Pamiętaj przed pobraniem: *Na badania nerek należy zgłosić się w godzinach porannych *Do punktu pobrań zgłoś się na czczo *Nie zapomnij o przyniesieniu porannej próbki moczu Nerki – rola w organizmie Nerki to filtr organizmu, który przepuszczając przez siebie dobowo 1500 litrów krwi, „odcedza” jej istotne elementy i rozpuszczone w niej substancje od tych, które są toksyczne lub zbędne. To co jest potrzebne w dalszym funkcjonowaniu organizmu jest odzyskiwane i powraca do krwi, a wszystko co już niepotrzebne – wydalane jest z moczem, produkowanym w ilości ok. 1,5 litra na dobę. Poza filtrowaniem krwi i wydalaniem moczu nerka posiada również funkcje wydzielnicze. Produkuje i uwalnia do krwi szereg życiowo ważnych substancji, mi.in. regulujących ciśnienie (renina, endotelina, tlenek azotu), wpływających na proces tworzenia czerwonych krwinek (erytropoetyna), odporność oraz kościotworzenie (aktywna postać witaminy D). Jakie wykonać badania nerek? e-PAKIET NERKOWY uwzględnia badania, umożliwiające ocenę funkcji nerek i układu moczowego: mocz – badanie ogólne, mocznik, kreatynina, kwas moczowy, wskaźnik albumina/kreatynina w moczu (ACR). W zależności od potrzeb – w profilaktycznej kontroli stanu zdrowia, w diagnostyce czy też w monitorowaniu zaawansowania i leczenia procesu chorobowego – ocena wydolności nerek i funkcjonowania układu moczowego opiera się na analizie laboratoryjnej parametrów moczu, krwi oraz badaniach obrazowych układu moczowego. Objawy chorób nerek – obrzęki, problemy z oddawaniem moczu, nadciśnienie i towarzyszące mu bóle głowy, osłabienie, anemia, senność, szybka męczliwość, duszność, utrata wagi, spienienie moczu pojawiają się późno. Często obserwowane są dopiero po utracie połowy czynnego miąższu narządu, czyli tak naprawdę wtedy, kiedy „znika” jedna nerka!!! Ze względu na długi okres bezobjawowy, charakteryzujący choroby układu moczowego („nerki chorują po cichu”) – badania nerek, a w szczególności badanie ogólne moczu powinno wykonywać się profilaktycznie, przynajmniej raz w roku. Poznaj znaczenie badań nerek z krwi: W diagnostyce laboratoryjnej chorób nerek zastosowanie znalazła analiza stężeń produktów metabolizmu azotowego. Za użytecznością tych związków, przemawia fakt, że eliminowane są z organizmu głównie przez nerki (~ 100 % kreatynina, ~ 90 % mocznik, ~ 70 % kwas moczowy), oraz wzrost stężenia tych substancji w surowicy, przy równoczesnym zmniejszeniu wydalania z moczem świadczy o upośledzeniu funkcji filtracyjnej narządu. Kreatynina wraz z wyliczanym na jej podstawie współczynnikiem eGFR, wykorzystywana jest w ocenie funkcji filtracyjnej nerek. Na podstawie uzyskanych wyników wnioskuje się o wydolności lub niewydolności narządu. Mocznik poza istotną informacją na temat funkcjonowania nerek, jest równie ważnym badaniem w diagnostyce chorób wątroby oraz zaburzeń w obrębie metabolizmu białek. Kwas moczowy pozwala na rozpoznanie choroby metabolicznej: dny moczanowej i jest pomocny w rozpoznawaniu zagrożenia kamicą nerkową.   Poznaj znaczenie badań nerek z moczu: Mocz – badanie ogólne - ze względu na diagnostyczną wartość wyników jest jednym z najczęściej zlecanych i wykonywanych badań laboratoryjnych. Służy określeniu fizyko – chemicznych właściwości moczu (badanie metodą paskową) i identyfikacji znajdujących się w nim elementów morfotycznych (badanie mikroskopowe). Jest również badaniem przesiewowym, czyli takim, które pozwala na wykrycie patologii układu moczowego jeszcze w okresie bezobjawowym. Wyniki badania ogólnego moczu dają podstawę do postawienia wstępnej diagnozy chorób nerek, zakażenia układu moczowego, chorób uwarunkowanych genetycznie (specyficzny zapach), chorób metabolicznych w tym także cukrzycy. Badanie, umożliwia również wskazanie zaburzeń przemiany materii związanych m.in. z dysfunkcją wątroby. Wskaźnik albumina/kreatynina w moczu (ACR) Wyznaczanie stosunku stężenia albuminy do kreatyniny (ACR) w pojedynczej próbce moczu, jest wg najnowszych międzynarodowych rekomendacji najlepszym wskaźnikiem utraty białka z moczem, co z kolei jest wykładnikiem uszkodzenia funkcji filtracyjnej nerek. Zestawienie wyników badań nerkowych z krwi i moczu, uwzględnionych w pakiecie, pozwala na ocenę funkcjonowania układu moczowego.  Ze względy na szereg wzajemnych zależności występujących między analizowanymi parametrami i wieloczynnikowy charakter podłoża chorób nerek i układu moczowego, uzyskane wyniki badań należy skonsultować z lekarzem. Co może mieć wpływ na wynik: * W okresie 24 godzin przed badaniem krwi i oddaniem moczu, należy wstrzymać się od intensywnej aktywności fizycznej. * Ze względu na obecność w pakiecie - Wskaźnik albumina/kreatynina w moczu (ACR) - nie należy wykonywać badań w trakcie infekcji dróg moczowych. Jak się pobiera materiał do badania nerek? Do wykonania badań uwzględnionych w e-pakiecie niezbędna jest: próbka krwi; próbka moczu. Badanie ogólne moczu wykonuje się z porannej próbki moczu, z tzw. środkowego strumienia, co oznacza, że pierwsze krople moczu powinny trafić do toalety, kolejna - właściwa porcja do pojemnika, a ostatnia - do toalety.  Pojemnik na mocz do badania można kupić w aptece, niekiedy udostępniany jest bezpłatnie w punktach pobrań podległych laboratoriom. Ile czeka się na wyniki? Od 1 do 4 dni.* *Czas prezentowany jest w dniach roboczych i może ulec zmianie ze względu na uwarunkowania laboratoryjne i nie stanowi zobowiązania do realizacji usługi w tym czasie. Informację o przewidywanym czasie wykonania wszystkich badań objętych pakietem, zależnie od wybranego punktu pobrań, można sprawdzić na podstronach poszczególnych badań, wybierając placówkę realizacji lub kontaktując się z infolinią.     Co może mieć wpływ na wynik: * W okresie 24 godzin przed badaniem krwi i oddaniem moczu, należy wstrzymać się od intensywnej aktywności fizycznej. * Ze względu na obecność w pakiecie - Wskaźnik albumina/kreatynina w moczu (ACR) - nie należy wykonywać badań w trakcie infekcji dróg moczowych. * Krwawienie z dróg rodnych – próbkę moczu należy pobrać po ustąpieniu krwawienia. Uwaga! Jeżeli kupujesz badanie dla dziecka, zrealizuj je w punkcie przyjaznym dzieciom - sprawdź PUNKTY PRZYJAZNE DZIECIOM.
Powiązane badania

Kreatynina
Kreatynina. Oznaczenie stężenia kreatyniny w surowicy krwi przydatne w diagnostyce funkcji nerek i chorób przemiany materii. Dla osób powyżej 12 roku życia wynik oznaczenia kreatyniny wydawany jest łącznie z wyliczonym eGFR – szac

Elektrolity (Na, K)
Elektrolity (sód, potas). Diagnostyka równowagi wodno-elektrolitowej i diagnostyka zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej.