Nerwobóle w klatce piersiowej – stres przyczyną objawów?
Ból neuropatyczny (nerwoból) to ból nerwów, który może wystąpić, jeśli układ nerwowy działa nieprawidłowo lub ulega uszkodzeniu. Pacjenci mogą odczuwać ból na każdym poziomie układu nerwowego (nerwoból w piersiach, nerwoból po lewej stronie klatki piersiowej, nerwobóle obejmujące obszar od głowy i szyi, po nerwy obwodowe w kończynach dolnych).
Układ nerwowy – skutki jego uszkodzenia
Centralny układ nerwowy, CUN (lub ośrodkowy układ nerwowy, OUN) składa się z rdzenia kręgowego i mózgu. Nerwy obwodowe to te, które rozprzestrzeniają się po całym ciele, do takich miejsc jak organy, ramiona, nogi, palce rąk i nóg. Uszkodzone włókna nerwowe wysyłają nieprawidłowe sygnały do ośrodków bólowych w organizmie, co powoduje ból neuropatyczny. Nieprawidłowe przesyłanie impulsów nerwowych może mieć początek w miejscu uszkodzenia nerwów oraz w obszarach ośrodkowego układu nerwowego.
Neuropatia to zaburzenie funkcji bądź zmiana w jednym lub kilku nerwach. Główną przyczyną nerwobólu jest podrażnienie konkretnego nerwu lub uszkodzenie struktury nerwowej. Nerwobóle mogą być samoistne (o nieznanej przyczynie) lub być wywołane przez określoną chorobę. Nerwoból będący wynikiem choroby lub uszkodzenia samego nerwu pojawia się w różnych obszarach, może się nawet przemieszczać i określany jest jako rwa. Około 30% przypadków neuropatii wiąże się z cukrzycą, jednak nerwobóle mogą być powodowane przez setki innych chorób, takich jak półpasiec, HIV/AIDS czy zaburzenia związane z nadużywaniem alkoholu.
Objawy nerwobólu
Objawy bólu neuropatycznego mogą obejmować jeden lub kilka z poniższych:
- Ból pojawiający się bez wyraźnej przyczyny (ból spontaniczny): może przejawiać się jako ból palący, kłujący lub przypominający porażenie prądem, mrowienie, drętwienie lub uczucie mrowienia. Czasami prowadzi nawet do niedowładu kończyn.
- Allodynia, czyli zwiększona reakcja na ból: występuje, gdy zazwyczaj bezbolesne bodźce – takie jak zimno, ucisk lub ocieranie się o skórę – powodują odczuwanie bólu. Nerwobóle o charakterze allodyni to ogromna wrażliwość na dotyk.
- Hiperalgezja, czyli gdy zwykle bolesne bodźce – takie jak ciepło lub ukłucia – powodują ekstremalne lub zwiększone uczucie bólu (na przykład ukłucie szpilką boli bardziej, niż powinno).
- Hipoalgezja, czyli gdy bolesny bodziec nie wywołuje reakcji bólowej.(na przykład ukłucie szpilką powinno boleć, ale tak nie jest).
- Dysestezja, odnosi się do wszelkich doznań związanych z odczuciami z nerwów, które są dziwne, nietypowe i nieprzyjemne.
- Bezsenność, trudności ze snem.
Nerwobóle w klatce piersiowej – stres
Pacjenci z bólami neuropatycznymi, szczególnie w obrębie klatki piersiowej, odczuwają stres emocjonalny z powodu trapiących ich dolegliwości. Nerwoból w klatce piersiowej mylnie może zostać odebrany jako objaw choroby zagrażającej życiu.
Przyczyny nerwobólu. Jakie są przyczyny bólu neuropatycznego?
Przyczyny bólu neuropatycznego mogą obejmować:
- nadmierne używanie alkoholu,
- cukrzycę,
- stany zapalne,
- choroby nerwu trójdzielnego (twarzowego),
- zakażenie HIV/AIDS,
- zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego, takie jak udar, choroba Parkinsona i stwardnienie rozsiane (SM),
- zespół algodystroficzny (zespół Sudecka),
- półpasiec,
- zaburzenia pracy nerek.
Inne przyczyny mogące powodować ból neuropatyczny to:
- leki stosowane w chemioterapii (cisplatyna, paklitaksel, winkrystyna),
- radioterapia,
- amputacja, która może powodować ból fantomowy kończyny (ból w obszarze, w którym była amputowana kończyna),
- ucisk lub zapalenie nerwu rdzeniowego,
- uraz lub operacje skutkujące uszkodzeniem nerwów.
Nerwoból może być również wywołany naciskiem na nerw związanym z:
- wygórowanym napięciem mięśnia,
- uzależnieniem od środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych,
- obecnością guza, który uciska nerw,
- obecnością torbieli,
- bliznami,
- opuchlizną i problemem z odżywieniem tkanek.
Najczęstsze typy nerwobólu
- Jednymi z najczęstszych rodzajów nerwobólów są nerwobóle pochodzące od nerwu trójdzielnego, znajdującego się w okolicy twarzy. Nerwoból ten najczęściej pojawia się po 35. roku życia w wyniku przebytych stanów zapalnych w obrębie zębów i zatok. Nerwoból nerwu trójdzielnego objawia się kilkunasto- lub kilkudziesięciosekundowym, lub kilkuminutowym silnym, rwącym bólem po jednej stronie twarzy. Nerwoból nerwu trójdzielnego najczęściej rozpoczyna się w tym samym miejscu, a podczas napadu może wystąpić drganie mięśni twarzy, łzawienie lub nawet zaburzenie słuchu.
- Neuralgia popółpaścowa. Nerwoból popółpaścowy występuje jako powikłanie półpaśca i może dotyczyć dowolnej części ciała. Półpasiec to reaktywacja utajonego zakażenia wirusem ospy wietrzej i półpaśca (VZV, prawidłowo HHV-3), charakteryzująca się występowaniem pęcherzy i bolesnej czerwonej wysypki. Wysypka zwykle pojawia się na plecach lub brzuchu, ale może również pojawić się na szyi, twarzy, lub na kończynach. Nerwoból popółpaściwoy może wystąpić wszędzie tam, gdzie wystąpiło ognisko półpaśca; może być łagodny lub silny, przerywany lub trwały. Może również trwać miesiące lub lata. Ponieważ nerwoból popółpaściowy zawsze pojawia się na drodze nerwu, zwykle jest ograniczony do jednej strony ciała.
- Neuralgia językowo-gardłowa. Nerwoból nerwu językowo-gardłowego, który znajduje się w gardle, nie jest zbyt częsty. Ten rodzaj nerwobólu powoduje ból szyi i gardła.
- Neuralgia potyliczna. Nerwoból potyliczny to kolejny rzadki rodzaj nerwobólów. Nerwy potyliczne zlokalizowane są w skórze głowy. W rezultacie nerwoból potyliczny powoduje szczególny rodzaj bólu głowy.
- Neuralgia międzyżebrowa. Nerwoból międzyżebrowy związany jest z zakończeniami nerwowymi i nerwami w międzyżebrzach, które biegną przez klatkę piersiową, okolicę międzyżebrową i brzuch. Nerwoból międzyżebrowy może promieniować nawet do okolicy pleców i mostka (nerwoból w klatce piersiowej i plecach).
Nerwobóle – diagnostyka. Jak radzić sobie z nerwobólami?
Ból związany z nerwobólami jest zwykle silny i wyniszczający dla chorego. Jeśli pojawia się ból przypominający nerwoból, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem pierwszego kontraktu. Przy podejrzeniu zakażenia półpaścem liczy się czas – półpasiec należy leczyć jak najszybciej, aby zapobiec powikłaniom, ponieważ nerwoból popółpaścowy może powodować wyniszczający i utrzymujący się przez całe życie ból.
Na wizycie lekarskiej, prawdopodobnie zostanie zadanych kilka pytań dotyczących dolegliwości bólowych. Lekarza należy zawsze informować o innych problemach zdrowotnych i wszelkich przyjmowanych lekach. Nerwoból może być bowiem objawem innej choroby, takiej jak stwardnienie rozsiane, cukrzyca lub toczeń.
Jeśli to możliwe, lekarz przeprowadza też badanie fizykalne, aby określić lokalizację nerwu, który powoduje nerwoból.
Konieczne może być również poddanie się badaniu stomatologicznemu. Na przykład, jeśli ból występuje na twarzy, lekarz może chcieć wykluczyć możliwe przyczyny stomatologiczne, takie jak ropień.
Ponadto, aby pomóc znaleźć przyczynę bólu, lekarz może zlecić wykonanie badań, takich jak:
- Badania laboratoryjne z krwi: aby sprawdzić poziom glukozy we krwi i czynność nerek.
- MRI: Badanie MRI pomocne w ustaleniu, czy pacjent nie cierpi na stwardnienie rozsiane.
- Test szybkości przewodzenia nerwów: pomocny w określeniu stopnia uszkodzenia nerwów. Pokazuje, jak szybko sygnały przepływają przez nerwy.
Leczenie nerwobólów. Jak leczyć bóle nerwowe?
Jeśli lekarz może określić przyczynę nerwobólów, leczenie skupi się na leczeniu przyczyny. Jeśli jednak nie jest możliwe zidentyfikowanie konkretnej przyczyny, leczenie nerwobólu skupi się na jego łagodzeniu, czyli leczeniu objawowym.
Potencjalne użyte metody leczenia nerwobólu mogą obejmować:
- próby uzyskania lepszej kontrolę poziomu cukru we krwi, co może pomóc w spowolnieniu postępu neuropatii cukrzycowej;
- fizykoterapię;
- blokadę nerwu, czyli zastrzyk skierowany na konkretny nerw lub grupę nerwów, którego zadaniem jest „wyłączenie” sygnałów bólowych i zmniejszenie stanu zapalnego;
- leki łagodzące ból;
- operację mającą na celu zmniejszenie nacisku na nerw;
- leczenie farmakologiczne za pomocą leków przeciwdepresyjnych, przeciwpadaczkowych i innych.
Lek. med. Katarzyna Lizak