Użądlenie osy i pszczoły - jak wygląda? Objawy, przyczyny, pierwsza pomoc
Lato to czas, gdy zarówno pszczoły, jak i osy, są najbardziej aktywne. Choć na ogół nie atakują one ludzi, to ich użądlenia bywają bardzo bolesne i mogą wywołać szereg powikłań, także, w rzadkich przypadkach, zagrażających życiu. Jak wygląda użądlenie osy, a jak rozpoznać ślad po ukłuciu żądłem pszczelim? Sprawdź, czym różnią się objawy użądleń i dowiedz się, jak udzielić pierwszej pomocy w każdym z tych przypadków.
Użądlenie osy i pszczoły – objawy
Po czym rozpoznać użądlenie osy? Przede wszystkim warto znać różnicę w fizjologii obydwu tych owadów z rzędu błonkoskrzydłych. Żądło osy ma inną budowę niż żądło pszczoły – jest gładkie, przez co po użądleniu, owad może łatwo wyciągnąć je ze skóry ofiary i odlecieć. To właśnie dlatego osa może kłuć kilkakrotnie – aż do wyczerpania się zapasu jadu w woreczku jadowym. Z kolei powierzchnia żądła pszczelego pokryta jest haczykami. Gdy dojdzie do ukłucia, pozostaje ono w ciele ofiary, a pszczoła odlatując, rozrywa swój odwłok i ginie.
Użądlenie osy – u dziecka i dorosłego, wygląda zazwyczaj podobnie. Pojawia się duża opuchlizna w miejscu ukłucia, rozległe zaczerwienienie i obrzęk. Towarzyszy temu silny ból o paląco – piekącym charakterze. Istotne jest również to, że w skórze nie ma żądła – to pozwala w pierwszej kolejności odróżnić użądlenie osy od ukłucia przez pszczołę.
Pszczeli jad różni się składem od jadu osy, dlatego w przypadku użądlenia, wyżej wymienionym objawom, może towarzyszyć także świąd. Im szybciej z ciała zostanie usunięte żądło, tym mniejsze i krócej odczuwalne będą dolegliwości związane z ukłuciem.
Użądlenie pszczoły i osy – pierwsza pomoc
Warto wiedzieć, jak pomóc użądlonej osobie, by zmniejszyć ból i złagodzić miejscowy obrzęk oraz opuchliznę. Co na użądlenie osy sprawdzi się najlepiej? Oto instrukcja działania w przypadku użądlenia:
- przemyj skórę w miejscu ukłucia – chłodną wodą lub środkiem do dezynfekcji,
- przyłóż lód zawinięty w bawełnianą szmatkę lub zrób chłodny okład z wody i octu,
- przy rozległym obrzęku możesz zastosować miejscowo żel antyhistaminowy.
Przy użądleniu przez pszczołę postępuje się podobnie, jednak w pierwszej kolejności należy ostrożnie wyciągnąć tkwiące w ciele żądło. W łagodzeniu bólu, świądu i obrzęku świetnie sprawdzają się okłady z mieszanki sody oczyszczonej i wody, ale możesz skorzystać też z tzw. „babcinych sposobów”, takich jak przykładanie plastrów cebuli, czy papki z czosnku.
Użądlenie – zapobieganie
Użądlenie pszczoły, czy osy, to sytuacja, której nie zawsze można zapobiec, zwłaszcza w przypadku dzieci. Warto jednak wiedzieć, jak maksymalnie ograniczyć ryzyko ukłucia, szczególnie jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich ma alergię na jad pszczół i os:
- nie chodź boso – zarówno w trawie, jak i w piasku, mogą znajdować się gniazda owadów,
- unikaj przebywania w sadach, kwitnących ogrodach i pasiekach,
- gdy w pobliżu zaczyna uporczywie latać pszczoła, zwłaszcza w pobliżu pasieki, unikaj gwałtownych ruchów i staraj się spokojnie oddalić,
- podczas posiłków na świeżym powietrzu sprawdzaj, czy na brzegu szklanki lub kubka, zwłaszcza ze słodkim napojem, nie siedzi pszczoła lub osa,
- zrezygnuj z perfum o mocnych zapachach, bogatych w roślinne olejki,
- noś ubrania w jasnych, stonowanych barwach – ciemna i bardzo kolorowa odzież przyciąga owady żądlące,
Zanim więc zaczniesz wpisywać w wyszukiwarkę „co na ugryzienie osy”, przygotuj się odpowiednio na wakacyjny wyjazd, stosując powyższe wskazówki i wykonując badania diagnostyczne pod kątem alergii.
Użądlenie – co w przypadku wystąpienia reakcji alergicznej?
W jakich przypadkach bywa groźne użądlenie pszczoły? Opuchlizna i ból to nie jedyne objawy, które mogą być następstwem ukłucia przez owada, jeśli jego ofiarą jest osoba uczulona na jad lub niektóre jego składniki. Przy stwierdzonej alergii na jad pszczoły lub osy, należy natychmiast udać się do lekarza lub na szpitalny oddział ratunkowy, nawet jeśli objawy jeszcze się nie pojawiły. Szybka reakcja może zapobiec wystąpieniu wstrząsu anafilaktycznego.
Niestety, wiele osób nie ma pojęcia o alergii do czasu, aż zostaną użądlone. Dla własnego bezpieczeństwa, warto wykonać badania w kierunku alergii na jad owadów, by w razie ukłucia, móc niezwłocznie podjąć odpowiednie kroki.
Warto znać objawy, po których można rozpoznać, uczulenie na jad pszczoły. Jak wygląda najczęstsza reakcja alergiczna organizmu? Należy obserwować, czy u użądlonego nie pojawiły się objawy uogólnione, takie jak: wymioty, mdłości, ból brzucha, pokrzywka lub swędząca wysypka, dreszcze, duszności, ogólne osłabienie, czy sinica. Niektóre osoby, po wpuszczeniu jadu pod skórę, mogą odczuwać także niepokój, skarżyć się na szum w uszach, uporczywy świąd śluzówki nosa albo oczu. Najgroźniejszymi objawami alergii są: nagły spadek ciśnienia, przyspieszenie akcji serca, obrzęk języka i utrata przytomności. Szybkie udzielenie pomocy staje się warunkiem uratowania ofiary użądlenia.
Pełną diagnostyką w kierunku uczulenia na jad owadów błonkoskrzydłych (pszczoły, osy, szerszenia, trzmiela etc.) można wykonać w laboratoriach DIAGNOSTYKI. Znajdź najbliższy punkt pobrań, a po otrzymaniu wyników, skonsultuj je z lekarzem.
Sprawdź również:
Bibliografia:
- De Groot H.: Allergy to bumble bees. Curr Opin Allergy Clin Immunol R.2006, nr 6, s. 294-297.
- https://www.gov.pl/web/gis/pszczoly-osy-szerszenie–pierwsza-pomoc-przy-uzadleniach-jak-sie-zachowac-gdy-dojdzie-do-uzadlenia-przez-pszczole-lub-ose
