Zapalenie gruczołu Bartholina – co to jest? Jak długo trwa i jak leczyć?

Zapalenie gruczołu Bartholina, znane również jako ropień gruczołu Bartholina lub torbiel zastoinowa, to stan zapalny dotyczący gruczołów przedsionkowych większych (gruczołów Bartholina), umiejscowionych w pobliżu wejścia do pochwy, w obrębie warg sromowych mniejszych. Gruczoły te produkują śluz, który pomaga w nawilżeniu sromu. Co prowadzi do zapalenia gruczołu Bartholina?

Zapalenie gruczołu Bartholina – co to?

Zapalenie gruczołu Bartholina występuje, gdy ujście gruczołu zostaje zablokowane, uniemożliwiając wypływ naturalnej wydzieliny. Zwykle dochodzi do tego na skutek infekcji bakteryjnej lub mechanicznego zablokowania ujścia gruczołu. Niestety, zapalenie gruczołu Bartholina może być bolesne i prowadzić do tworzenia się bolesnych guzów w okolicy warg sromowych.

Zapalenie gruczołu Bartholina występuje głównie u kobiet między 20. a 30. r.ż., rzadziej dotyka starsze pacjentki. Anatomiczne usytuowanie ujścia pochwy w pobliżu ujścia odbytu oraz cewki moczowej stwarza sprzyjające warunki dla infekcji bakteryjnych i stanów zapalnych.

Zapalenie gruczołu Bartholina – przyczyny

Największe ryzyko wystąpienia tego schorzenia pojawia się u kobiet aktywnych seksualnie. Istnieje związek pomiędzy aktywnością seksualną a większym ryzykiem zapalenia gruczołu Bartholina. Dodatkowo, zapalenie gruczołu Bartholina może pojawić się u kobiet w ciąży, co jest związane ze zmianami hormonalnymi i większą podatnością na infekcje. Kobiety, które mają częste bakteryjne zapalenia pochwy, również mogą być bardziej narażone na rozwój tego schorzenia, ponieważ infekcje te mogą wpływać na równowagę mikroflory bakteryjnej w obrębie narządów płciowych.

Zapalenie gruczołu Bartholina – objawy

Jednym z istotnych aspektów zapalenia gruczołu Bartholina jest jego skłonność do nawrotów. Nawroty tej choroby są częste, co może prowadzić do powstawania torbieli zastoinowych. Nieleczone zapalenie gruczołu Bartholina, zwłaszcza w przypadku nawrotów, może prowadzić do poważniejszych komplikacji, takich jak zapalenie narządów miednicy mniejszej. Jest to stan zapalny obejmujący narządy rodne kobiety, co wymaga pilnego leczenia i może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych.

Główne objawy zapalenia gruczołu Bartholina:

• bolesność i obrzęk w obrębie warg sromowych mniejszych,
• tworzenie się guza lub opuchlizny w okolicach ujścia gruczołu Bartholina,
• dyskomfort podczas chodzenia, siedzenia lub podczas kontaktu z dotkniętym obszarem,
• gorączka w przypadku rozwoju infekcji.

Zapalenie gruczołu Bartholina – leczenie domowe, farmakologiczne i chirurgiczne

Leczenie zapalenia gruczołu Bartholina zazwyczaj obejmuje:

• stosowanie ciepłych kompresów, które mogą pomóc w złagodzeniu bólu i wspomagać samoistne opróżnienie się zablokowanego gruczołu;
• w niektórych przypadkach stosowanie antybiotyków, szczególnie w przypadku zakażenia bakteryjnego lub gdy objawy są nasilone;
• drenaż lub opróżnienie ropnia, gdy objawy są ciężkie lub długotrwałe.

Dbanie o higienę intymną oraz reagowanie na pierwsze objawy stanów zapalnych gruczołów Bartholina jest istotne dla utrzymania zdrowia intymnego kobiety i zapobiegania ewentualnym powikłaniom. Regularne kontrole ginekologiczne mogą również pomóc we wczesnym wykryciu i skutecznym leczeniu ewentualnych problemów zdrowotnych związanych z tym obszarem anatomicznym.

Torbiel gruczołu Bartholina 

Torbiel gruczołu Bartholina jest jednym z najczęstszych problemów zdrowotnych dotyczących narządów płciowych u kobiet. Jest to stan, w którym powstaje torbiel w jednym z gruczołów Bartholina, znajdujących się po obu stronach otworu pochwy. Zazwyczaj jest to schorzenie łagodne, ale powodujące dyskomfort i wymagające leczenia.

Gruczoły Bartholina to małe gruczoły przedsionka pochwy u kobiet. Znajdują się one po obu stronach otworu pochwy i odpowiadają za wydzielanie płynu, który nawilża i chroni pochwę. Kiedy jeden z tych gruczołów zostaje zablokowany, może powstać torbiel. Najczęstszą przyczyną torbieli gruczołu Bartholina jest blokada przewodu wyprowadzającego, który prowadzi do zatrzymania wydzieliny w gruczole. Może być to spowodowane różnymi czynnikami:

• infekcje – zakażenie gruczołu Bartholina może spowodować obrzęk i blokadę przewodu wyprowadzającego;
• urazy – uszkodzenia mechaniczne, np. podczas porodu lub urazów podczas stosunku seksualnego, mogą prowadzić do powstania torbieli;
• ciała obce – wprowadzenie ciał obcych do otworu pochwy może spowodować blokadę i rozwój torbieli.

Najczęstszymi objawami cysty Bartholina są:

• ograniczony ból – może wystąpić ból w okolicy pochwy, szczególnie podczas chodzenia lub podczas stosunku płciowego;
• obrzęk i zgrubienie – obrzęk i zauważalne zgrubienie w okolicy wejścia do pochwy;
• możliwe zakażenie – torbiel może stać się zainfekowana, co może powodować gorączkę, ból i zaczerwienienie.

Leczenie torbieli zależy od stopnia dyskomfortu oraz ewentualnego zakażenia. W niektórych przypadkach może być wystarczające stosowanie ciepłych kompresów, które pomagają w naturalnym opróżnianiu się torbieli. W przypadku zakażenia konieczne może być przyjęcie antybiotyków. Jeżeli torbiel powoduje poważne dolegliwości, może być konieczne jej chirurgiczne usunięcie.

Nie ma konkretnych środków zapobiegawczych, ale kilka praktyk może zmniejszyć ryzyko wystąpienia torbieli:

• higiena intymna – zachowanie odpowiedniej higieny intymnej może pomóc w zapobieganiu infekcjom;
• unikanie agresywnych zabiegów higienicznych – nadmierna higiena, używanie silnych detergentów, może zakłócić naturalną równowagę bakteryjną.

Torbiel gruczołu Bartholina może być trudna do zniesienia ze względu na dyskomfort, jaki wywołuje. Dlatego ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem w przypadku jakichkolwiek niepokojących objawów w okolicach narządów płciowych. W większości przypadków, po odpowiednim leczeniu, torbiel można skutecznie wyleczyć i zapobiec jej nawrotom.

Marsupializacja torbieli gruczołu Bartholina

Marsupializacja torbieli gruczołu Bartholina jest jednym z zabiegów stosowanych do leczenia tej dolegliwości. To operacyjna procedura polegająca na stworzeniu nowego otworu w torbieli, aby umożliwić jej opróżnienie i drenaż płynu z gruczołu Bartholina. Podczas tego zabiegu lekarz tworzy mały otwór w torbieli, usuwa jej zawartość, a następnie łączy brzegi torbieli z otaczającymi tkankami, tworząc tym samym otwarty kanał. To pozwala na ciągłe odprowadzanie wydzieliny gruczołu Bartholina do przestrzeni pochwy, zmniejszając ryzyko ponownego powstania torbieli.

Pamiętajmy, że każdy przypadek torbieli gruczołu Bartholina indywidualnego podejścia w kwestii diagnozy oraz leczenia, dlatego ważne jest skonsultowanie się z doświadczonym specjalistą.

Mgr Aleksandra Rutkowska