Transferyna

 

Badanie pozwala na bezpośredni pomiar stężenia transferryny (transferyny)  w surowicy krwi i jest szczególnie użyteczne w diagnostyce różnicowej hipochromicznej niedokrwistości mikrocytarnej (z niedoboru żelaza). Transferryna jest białkiem osocza transportującym jony żelaza (Fe3+)  do tkanek,  a następnie do wnętrza komórki, determinującym stężenie żelaza w osoczu. Chemicznie jest kompleksem białka apotransferryny z żelazem. Transferryna  syntetyzowana jest prawie wyłącznie w wątrobie (w minimalnych ilościach w mózgu). Żelazo transportowane jest przez transferrynę do miejsc magazynowania (siateczka retikuloendoplazmatyczna, wątroba) oraz do  miejsc syntezy związków zawierających żelazo (głównie tkanka erytropoetyczna).  Wysycona żelazem transferryna wychwytywana jest przez powierzchniowy receptor na komórkach docelowych. Po internalizacji kompleksu żelazo w komórce jest uwalniane i wiązane z ferrytyną  lub hemosyderyną,  a apotransferyna wraca do krążenia.  Czas półtrwania transferryny w krwi wynosi 8-10 dni, a połowa puli znajduje się w przestrzeni pozanaczyniowej (CSF, limfa). Stężenie  transferryny zależy przede wszystkim od dostępności żelaza. W warunkach niedoboru żelaza obserwuje się wzrost stężenia,  przy jednoczesnym zmniejszeniu stopnia wysycenia żelazem (normalnie wynosi ono 30%-38%). Po skutecznym leczeniu poziom transferryny stabilizuje się i wraca do normy. W warunkach nadmiaru żelaza poziom transferryny  nie ulega zmianie, wzrasta natomiast wysycenie żelazem. Stan zapalny (tzw. ostra faza)  obniża stężenie transferryny. Duża masa cząsteczkowa transferryny zapobiega filtracji kłębuszkowej w nerkach i utracie żelaza z moczem.

Przyczyny wzrostu stężenia: niedobór żelaza (w niedokrwistości hipochromicznej mikrocytarnej), ciąża, leczenie estrogenami;

Wzrost saturacji transferyny (bez zmiany stężenia): przeładowanie żelazem (m.in. w hemochromatozie, w zatruciu żelazem);

Przyczyny obniżenia stężenia: stany zapalne, nowotwory, przewlekłe choroby wątroby, niedożywienie, zespół nerczycowy, enteropatie z utratą białka, wrodzona atransferynemia.