15 lutego 2023 - Przeczytasz w 5 min

Niedobór żelaza. Jakie są jego objawy i skutki?

Niedobór żelaza może być konsekwencją różnych stanów chorobowych, obfitej miesiączki, zmniejszonej podaży pierwiastka z dietą lub zwiększonego zapotrzebowania fizjologicznego np. w okresie wzrostu lub ciąży. Konsekwencją jego niedoboru jest anemia, charakteryzująca się szeroką gamą objawów klinicznych. Dlaczego należy uważnie obserwować organizm i nie reagować na niepokojące objawy niedoboru żelaza?

niedobór żelaza - produkty uzupełniające

Żelazo i jego funkcje w organizmie

Żelazo stymuluje czynność krwiotwórczą szpiku, nasila syntezę hemoglobiny i wzrost liczby krwinek czerwonych. Pełni ważne zadanie wiązania tlenu, aż do momentu, kiedy będzie on uwolniony w tkankach i komórkach docelowych.

Ogólna ilość żelaza (Fe) w organizmie jest rozmieszczona w trzech pulach funkcyjnych:

  • zapasowej – m.in. w wątrobie jako ferrytyna i hemosyderyna (25%),
  • transportowej – krążące w osoczu, związane z transferyną (0,1%),
  • czynnościowej – wchodzące w skład hemoglobiny, mioglobiny i grup funkcyjnych enzymów (74,9%).

Zaburzenia gospodarki żelazem, prowadzące m.in. do niedoboru, mogą mieć związek z nieprawidłowym wchłanianiem, zwiększoną utratą (krwotoki, krwawienia) lub wzrostem zapotrzebowania na żelazo, (w ciąży, po rozległych zabiegach operacyjnych). Wchłanianiu żelaza z pokarmu, sprzyja obecność witaminy C.

Stężenie żelaza w surowicy krwi dorosłej osoby zdrowej powinno wynosić*:

  • u kobiet         60–160 µg/dl (11-29 µmol/l),
  • u mężczyzn    80–180 µg/dl (14-32 µmol/l).

*Wg. Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej. Solnica B, Dembińska – Kieć A, Naskalski JW. Urban & Partner Wrocław 2022.

Żelazo odpowiedzialne jest za szereg procesów metabolicznych, uzależnionych od transportu tlenu. Z tego względu objawy niedoboru żelaza, powiązane są ściśle z zaburzeniem oddychania komórkowego oraz dostarczania tlenu do tkanek i narządów.

Objawem klinicznym niskiego poziomu żelaza jest niedokrwistość i związane z nią dysfunkcje.

Niedobór żelaza – objawy

Niedobór żelaza (sideropenia) uznawany jest za przyczynę nawet 80% przypadków niedokrwistości (anemii) i dotyczy blisko 2% populacji.

Niedokrwistość z niedoboru żelaza jest stanem klinicznym, w którym w badaniach laboratoryjnych, stwierdza się zmniejszenie:

  • liczby krwinek czerwonych (erytrocytów),
  • stężenia hemoglobiny (Hb),
  • hematokrytu (Hct),
  • średniej objętości krwinki czerwonej (MCV),
  • średniej masy Hb w krwince (MCH),
  • średniego stężenia Hb w krwince (MCHC).

Stężenie żelaza podlega wahaniom dobowym, wyniki wykonane rano i po południu, mogą się różnić nawet o 40%. Jego badanie powinno być interpretowane zawsze, łącznie z wynikiem morfologii.

Najlepszym wskaźnikiem, oceniającym aktualne zapasy żelaza w organizmie jest poziom ferrytyny. W chorobach związanych z nieprawidłowym stężeniem żelaza we krwi zaleca się oznaczenie takich parametrów gospodarki żelazem, jak:

Utajony niedobór żelaza

Objawy niedoboru żelaza mogą się różnić zależnie od stopnia niedoboru. Wczesne objawy niedoboru mogą być niedostrzegalne, przy większym deficycie, symptomy nasilają się.

Kiedy organizm nie ma zgromadzonych zapasów żelaza, a pokrywane są jedynie bieżące potrzeby, pojawia się tzw. utajony niedobór żelaza. Rozwija się miesiącami i można go wykryć jedynie w badaniach laboratoryjnych, oznaczając poziom ferrytyny oraz całkowitą zdolność wiązania żelaza – TIBC.

W przypadku anemii z niedoboru żelaza, wątroba wytwarza więcej transferyny, aby zwiększyć możliwości wychwytu wolnego żelaza, którego pula jest zmniejszona, również TIBC będzie w tym przypadku wyższa.

Ostra i przewlekła anemia

Anemia ostra może wystąpić w przypadku nagłej utraty dużych objętości krwi, w wyniku urazów, złamań, nieplanowych zabiegów operacyjnych. Są to sytuacje nagłe, kiedy nie ma możliwości przedoperacyjnej kontroli zdrowia pacjenta i korygowania np. niedoborów żelaza, jako przyczyny wystąpienia anemii.

W niedokrwistości przewlekłej, pacjentom dokucza:

  • postępujące uczucie osłabienia,
  • zmniejszona tolerancja wysiłku fizycznego,
  • trudność z koncentracją, pamięcią,
  • duszność,
  • przyspieszone bicie serca, czasem także ucisk w klatce piersiowej,
  • senność,
  • bladość skóry i błon śluzowych,
  • osłabienie kondycji włosów,
  • kruche paznokcie o pofałdowanej strukturze,
  • obniżenie odporności,
  • obniżona tolerancja zimna,
  • ból i zawroty głowy.

Nietypowe objawy niedoboru żelaza

U niektórych osób mogą pojawić się nietypowe objawy niedoboru żelaza, jak:

  • spaczone łaknienie, np. ochota na kredę, glinę, surowy ryż – często w anemii z niedoboru żelaza u dzieci,
  • zespół niespokojnych nóg, podczas nocnego odpoczynku,
  • zapalenie języka lub nienaturalnie wygładzony język,
  • pękające kąciki ust, nawracające afty, nadżerki w błonie śluzowej jamy ustnej.

W przypadku niedokrwistości, w przebiegu chorób przewlekłych (nowotworowych, układowych czy długotrwałych infekcjach) zmieniają się niektóre parametry gospodarki żelazem:

  • stężenie ferrytyny wzrasta, organizm dąży do magazynowania żelaza,
  • transferyna ulega obniżeniu,
  • TIBC zmniejsza się.

Nieleczona anemia, prowadzi do:

  • arytmii, częstoskurczu i uszkodzeń serca,
  • komplikacji ciążowych, w tym rozwoju zaburzeń ze spektrum autyzmu i ADHD u małych dzieci,
  • opóźnień w rozwoju fizycznym i psychicznym u dzieci,
  • zaburzeń słuchu.

Niedobór żelaza w ciąży – skutki

W okresie ciąży pojawia się dodatkowe zapotrzebowanie na żelazo, co może być przyczyną niedoboru tego pierwiastka. Jony żelaza przenikają przez łożysko zawsze w kierunku od matki do dziecka i dopiero skrajnie niski poziom żelaza, uniemożliwia prawidłową erytropoezę (tworzenie nowych krwinek czerwonych) u płodu. Konsekwencją niedoboru żelaza w okresie ciąży jest przewlekłe niedotlenienie płodu, co stanowi bezpośrednie zagrożenie dla prawidłowego rozwoju dziecka. Niedobór żelaza zaburza czynność mięśnia macicy, może prowadzić do nieprawidłowej czynności skurczowej i być przyczyną zagrożenia, porodem przedwczesnym. Stwarza też trzykrotnie zwiększone ryzyko urodzenia dziecka z niską masą. Upośledzenie funkcji łożyska, w ciąży powikłanej niedokrwistością z niedoboru żelaza może prowadzić do ograniczonego rozwoju płodu, zaburzeń immunologicznych u noworodka, a nawet do obumarcia płodu.

Niedobór żelaza – skutki niedoboru niemowląt i małych dzieci

Zasoby żelaza, zgromadzone w okresie płodowym są wprost proporcjonalne do czasu trwania ciąży i masy ciała dziecka. U zdrowego noworodka około 80% żelaza, gromadzi hemoglobina. Niski poziom żelaza w czasie ciąży może być przyczyną niedokrwistości w pierwszym roku życia dziecka, kiedy wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego jest ograniczone, a zapasy z okresu ciąży, zbyt małe. Skrócony czas trwania ciąży i inne patologie tego okresu mają wpływ na status żelaza u dzieci. Niedokrwistość sideropeniczna (z niedoboru żelaza) pogarsza ich rozwój psychomotoryczny i upośledza zdolności poznawcze. Starsze dzieci w wyniku niedoboru żelaza mogą mieć obniżoną koncentrację, słabszą niż rówieśnicy sprawność ruchową czy zwiększoną podatność na infekcje.

Niedobór żelaza – u osób starszych i pacjentów ortopedycznych

Duży odsetek pacjentów starszych, ma niezdiagnozowaną i nieleczoną niedokrwistość. W uzasadnionych przypadkach zaleca się u nich oznaczenie stężenia:

  • żelaza,
  • ferrytyny,
  • wskaźnika TIBC,
  • stężenia witamin B12 i
  • kwasu foliowego

na 4-6 tygodni przed operacją, ponieważ krwawienie śródoperacyjne u pacjentów w wieku podeszłym, wpływa na pogorszenie morfologii, zwiększenie chorobowości i śmiertelności pooperacyjnej. Alloplastyka stawu kolanowego wiąże się z utratą krwi w ilości od 0,5 l do 1,3 l, a w przypadku stawu biodrowego, to ok. 1,5 l. Konsekwencją tego bywa często anemia pooperacyjna, która zwiększa ryzyko powikłań, infekcji okołoprotezowych oraz gorszego funkcjonowania operowanego stawu. Odpowiednia diagnostyka przedoperacyjna i terapia niedokrwistości, znacznie zmniejsza liczbę przetoczeń preparatów krwi w okresie około- i pooperacyjnym, poprawia rokowanie, wyniki funkcjonalne oraz skraca okres hospitalizacji na oddziale ortopedycznym.

Autor: Dr Iwona Radecka

Bibliografia:

  1. Rola suplementacji lekami zawierającymi żelazo przed planowanymi endoprotezoplastykami dużych stawów w praktyce lekarza ortopedy. Sibilska A, Romaniuk K, Pulik Ł, Łęgosz P. Praktyczna Ortopedia i Traumatologia 2022; 28.
  2. Niedokrwistość z niedoboru żelaza w praktyce ginekologicznej. Waleśkiewicz-Ogórek K., Forum poł. i gin, 2019; 49.
  3. Zapobieganie niedoborowi żelaza i leczenie niedokrwistości z niedoboru żelaza u niemowląt i małych dzieci. Pleskaczyńska A. Pediatria po dyplomie 2017; 6.
  4. Niedokrwistość z niedoboru żelaza u ciężarnych. Waleśkiewicz-Ogórek K. Forum poł. i gin, 2016; 31: 8–12.

Podobne artykuły

Powiązane pakiety

e-PAKIET BADANIE NIEDOBORU WITAMIN I MINERAŁÓW.
Dedykowany dla: Kobiet, Mężczyzn, Dzieci Wskazany: → W przypadku podejrzenia niedoborów witamin lub/i składników mineralnych objawiających się np. jako spadek odporności, anemia, drżenia lub/i osłabienie mięśni, zaburzenia neurologiczne, osteoporoza, pogorszenie stanu skóry i włosów → W monitorowaniu efektów suplementacji witaminami lub/i składnikami mineralnymi → Profilaktycznie, do oceny ogólnego stanu zdrowia Pamiętaj przed pobraniem:  *Na pobranie należy zgłosić się w godzinach porannych. *Do punktu pobrań zgłoś się na czczo. Witaminy i składniki mineralne – rola w organizmie Rola witamin i składników mineralnych w organizmie jest bardzo rozległa. Nie dostarczają one organizmowi energii, czyli nie mają kalorii, odpowiadają natomiast m.in. za odporność na infekcje, proces krwiotworzenia, funkcjonowanie wielu enzymów, przekaźnictwo nerwowo – mięśniowe oraz prawidłowość składu i budowy kości.    Jakie badania przy podejrzeniu niedoborów witamin i minerałów? e-PAKIET BADANIE NIEDOBORU WITAMIN I MINERAŁÓW obejmuje szeroką gamę badań, umożliwiających diagnostykę niedoborów witamin i składników mineralnych: witamina D metabolit 25(OH), witamina B12, kwas foliowy (witamina B9), wapń całkowity, fosfor, magnez, żelazo, cynk.   Niektóre witaminy produkowane są przez organizm (skóra i nerki – witamina D, bakteryjna flora jelitowa – witaminy z grupy B i witamina K), jednak w przypadku pozostałych witamin do prawidłowego funkcjonowania organizmu muszą być dostarczane wraz z pożywieniem. Z kolei zapotrzebowanie naszego organizmu na składniki mineralne pokrywane jest wyłącznie przez dietę. Witaminy i składniki mineralne warunkują poprawność przebiegu szeregu procesów metabolicznych i są niezbędne do życia. Ich niedobory stanowią przyczynę wielu zaburzeń i chorób. Czy i w jakiej ilości należy je suplementować? Badania zamieszczone w e-pakiecie pomogą w uzyskaniu odpowiedzi na zadane pytanie. Poznaj znaczenie badań uwzględnionych w e-pakiecie badanie niedoboru witamin i minerałów: Witamina D metabolit 25(OH) jest prehormonem, który do postaci aktywnej przekształcany jest przez nerki. To uznany wskaźnik gospodarki wapniowo - fosforanowej i obrotu kostnego oraz ważny element diagnostyki krzywicy i osteoporozy. Niedobór witaminy D może sprzyjać rozwojowi zaburzeń odporności i schorzeń o podłożu zapalnym lub autoimmunizacyjnym. Doniesienia naukowe potwierdzają również wpływ witaminy D na płodność. Jej prawidłowe stężenie warunkuje właściwy rozwój komórek jajowych i plemników, wpływa także na zagnieżdżenie i rozwój zarodka w macicy. Udowodniono również, że prawidłowe stężenie witaminy D jest istotnym czynnikiem w profilaktyce niektórych typów nowotworów (raka piersi, jelita grubego i prostaty). Witamina B12 jest nieodzownym elementem warunkującym prawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego i nerwowego. Skutkiem jej niedoborów, które mogą wynikać z rodzaju diety (np. wegańska) i nieprawidłowości w stosowanej diecie są m.in. zaburzenia neurologiczne i psychiczne, choroby neurodegeneracyjne i anemia megaloblastyczna. Niedobór witaminy B12 może być również przyczyną poronień i wad rozwojowych płodu.   Kwas foliowy (witamina B9), podobnie jak witamina B12, odpowiada za proces krwiotworzenia i funkcjonowanie układu nerwowego. Jest szczególnie istotny dla kobiet w ciąży, u których niedobory mogą prowadzić do rozwoju wad cewy nerwowej płodu. Na niedobór kwasu foliowego narażeni są palacze, osoby nadużywające alkoholu, nastolatkowie na etapie intensywnego wzrostu, osoby starsze oraz osoby z zespołami upośledzonego wchłaniania. Prawdopodobieństwo niedoboru zwiększa stosowanie leków przeciwpadaczkowych.  Wapń całkowity. Prawidłowe stężenie wapnia we krwi warunkuje właściwą budowę kośćca i zębów, pracę mięśni i układu nerwowego, ale także układu krzepnięcia. Jego niskie stężenie (hipokalcemia) wiąże się ze zwiększoną pobudliwością nerwowo – mięśniową (drganie i przykurcze mięśni), zwiększonym ryzykiem kamicy nerkowej, zwiększoną podatnością na złamania (osteoporoza) oraz objawami arytmii i zaburzeniami widzenia. Prowadzi także do objawów dermatologicznych: suchej i łuszczącej się skóry, kruchych paznokci, cienkich i szorstkich włosów. W niektórych przypadkach hipokalcemia odpowiedzialna jest za objawy psychiatryczne, takie jak lęk, depresja i niestabilność emocjonalna.  Fosfor nieorganiczny jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, mięśniowego i kostnego. Wskazaniem do jego oznaczenia są: niedobór witaminy D, objawy osłabienia mięśni i kości, zaburzenia neurologiczne, ale także choroby nerek (przewlekła niewydolność i kamica nerkowa) i przytarczyc. Jego prawidłowe stężenie we krwi jest kluczowe u dzieci, u których minerał ten w największym stopniu wykorzystywany jest do budowy kości, zębów, tkanek miękkich, ale także błon komórkowych.  Magnez bierze udział w przekazywaniu impulsów nerwowo – mięśniowych, wpływa również na poprawne funkcjonowanie przytarczyc, czyli gruczołów odpowiedzialnych za utrzymywanie prawidłowego poziomu wapnia w organizmie.  Stężenie magnezu we krwi regulowane jest przez nerki, stąd choroby nerek są wskazaniem do regularnego monitorowania jego poziomu. Oznaczenie magnezu jest niezbędne w ustaleniu przyczyny nawracających skurczy mięśniowych, drżenia lub/i osłabienia mięśni oraz uczucia mrowienia, ale także zaburzeń rytmu serca. Szacuje się, że niedobór magnezu może dotyczyć nawet 10% populacji. Żelazo to pierwiastek warunkujący prawidłowość procesu tworzenia krwinek czerwonych. Jego niedobór zwykle jest konsekwencją małej podaży w diecie, zwiększonego zapotrzebowania (np. okres wzmożonego wzrostu, ciąża) lub nadmiernej utraty z organizmu (np. krwawienia z przewodu pokarmowego, obfite miesiączki). Konsekwencją niedoboru żelaza jest anemia mikrocytarna, objawiająca się osłabieniem, bladością powłok skórnych, spadkiem kondycji fizycznej, kołataniem serca, zawrotami i bólem głowy, drażliwością. U dzieci obserwuje się opóźnione dojrzewanie (brak miesiączki, nieregularne miesiączki), trudności w gojeniu ran, brak koncentracji i trudności w zapamiętywaniu, spaczony apetyt (potrzeba zjadania produktów niejadalnych np. kredy, ziemi, mąki ziemniaczanej). Niezależnie od wieku pojawiają się problemy ze skórą, jest ona sucha, nadmiernie przerzedzają się włosy.  Cynk ze względu na swój udział w budowie kilkudziesięciu różnych enzymów, uczestniczy w metabolizmie węglowodanów i białek, procesie mineralizacji kości, gojenia się ran i regeneracji mięśni. Niedobór cynku może być przyczyną zmniejszonego tempa wzrostu u dzieci, obniżonego stężenia hormonów płciowych (hipogonadyzm), niedoborów odporności, czy też marskości wątroby. Konsekwencją niedoboru mogą być również choroby skóry, w tym wypadanie włosów i łamliwość paznokci, przewlekłe zmęczenie i spadek libido. Badanie poziomu witamin i minerałów to odpowiedzialne zachowanie, świadczące o przemyślanym podejściu do własnego zdrowia i stylu życia. Wyniki badań posłużą ustaleniu przyczyn doskwierających objawów oraz stanowią podstawę do sprecyzowania dawki suplementacji witamin lub składników mineralnych. Ze względu na wzajemne zależności występujące w organizmie i wieloczynnikowy charakter chorób i zaburzeń wynikających z niedoborów witamin i minerałów, uzyskane wyniki badań należy skonsultować z lekarzem.   Co może mieć wpływ na wynik badania poziomu witamin i minerałów? *Od osób suplementujących biotynę w dawce >5mg/dobę, materiał do badania należy pobierać najwcześniej po 8 godz. od ostatniego zażycia biotyny. Jak się pobiera materiał do badania niedoboru witamin i minerałów? Do wykonania badań uwzględnionych w e-pakiecie niezbędna jest próbka krwi.  Ile czeka się na wyniki? Od 1 do 7 dni.   Uzupełnieniem pakietu może być e-PAKIET PROFILAKTYCZNY - PODSTAWOWY, który zawiera cztery ważne badania, za pomocą których oceniona zostanie ogólna kondycja organizmu. Wśród nich występuje morfologia, na którą szczególny wpływ wywierają niedobory żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego. Glukoza i lipidogram dodatkowo obrazują sprawność zachodzących w organizmie przemian węglowodanów i tłuszczów. Natomiast CRP jest wskaźnikiem toczącego się stanu zapalnego. Zestawienie ze sobą wyników dwóch pakietów badań jest cennym uzupełnieniem wiedzy o naszym zdrowiu. Daje podstawę do wykluczenia wielu zaburzeń lub dalszego postępowania diagnostycznego.   E- PAKIET BADANIE NIEDOBORU WITAMIN I MINERAŁÓW jest dostępny w cenie obniżonej o 15% przy zakupie e-PAKIETU PROFILAKTYCZNEGO - PODSTAWOWEGO – sprawdź ofertę TUTAJ. Uwaga! Jeżeli kupujesz badanie dla dziecka, zrealizuj je w punkcie przyjaznym dzieciom- sprawdź PUNKTY PRZYJAZNE DZIECIOM.

e-PAKIET BADANIA NA ANEMIĘ
Dedykowany dla: Kobiet, Mężczyzn, Dzieci Wskazany: → W diagnostyce m.in. pogorszenia kondycji fizycznej, nieustępującego osłabienia i przewlekłego zmęczenia, bladości powłok skórnych, spaczonego apetytu, kołatania serca, spadku koncentracji, wypadania włosów i problemów skórnych → Kontrolnie – w monitorowaniu leczenia anemii preparatami żelaza i witaminami z grupy B → Profilaktycznie, przy braku objawów do ogólnej oceny stanu zdrowia     Pamiętaj przed pobraniem: *Na badania krwi na anemię należy zgłosić się w godzinach porannych *Do punktu pobrań zgłoś się na czczo *Przed pobraniem krwi unikaj wysiłku     Anemia – co to za choroba? Anemia, znana również pod nazwą niedokrwistość to zaburzenie, które może dotyczyć osób z każdej grupy wiekowej, także dzieci. Rozpoznawana jest wówczas, gdy liczba erytrocytów (krwinek czerwonych) lub poziom zawartego w nich białka transportującego tlen - hemoglobiny spada poniżej wartości referencyjnych (czyli poniżej tzw. normy). Początkowy przebieg anemii jest najczęściej bezobjawowy. Objawy stają się bardziej nasilone im mniejsza jest ilość krwinek czerwonych i niższe jest stężenie hemoglobiny. Większość objawów anemii jest skutkiem niedotlenienia tkanek w obrębie całego organizmu.     Jakie badania krwi na anemię? e-PAKIET BADANIA NA ANEMIĘ uwzględnia pomiar szeregu parametrów, które pozwolą na ustalenie przyczyn anemii: morfologia, OB, żelazo, ferrytyna, witamina B12, kwas foliowy. Niezależnie od przyczyny anemii (niedobór żelaza, witamin z grypy B, rozpadu krwinek czerwonych) wśród objawów charakterystyczna jest bladość powłok skórnych, opóźniony wzrost i rozwój, spadek kondycji fizycznej (zadyszka, problem z wejściem po schodach, brak siły), kołatanie serca, zawroty i ból głowy, drażliwość, opóźnione dojrzewanie (brak miesiączki, nieregularne miesiączki), trudności w gojeniu ran, brak koncentracji i trudności w zapamiętywaniu, spaczony apetyt (potrzeba zjadania produktów niejadalnych np. kredy, ziemi, mąki ziemniaczanej). Pojawiają się problemy ze skórą, jest ona sucha, nadmiernie przerzedzają się włosy. Charakterystyczne są również zmiany w postaci wklęśnięcia w obrębie płytki paznokcia (paznokcie łyżeczkowate). Anemii z niedoboru witaminy B12 może towarzyszyć dodatkowo bolesność i obrzęk języka oraz zaburzenia neurologiczne (np. drętwienie i mrowienie kończyn), a anemii hemolitycznej zażółcenie powłok skórnych. Każdy typ anemii wiąże się ze zwiększoną zachorowalnością, co można zaobserwować jako nasilenie częstotliwości sezonowych infekcji.     Poznaj znaczenie uwzględnionych w pakiecie badań w kierunku anemii: Morfologia krwi jest badaniem, w którym elementy morfotyczne krwi podlegają zarówno ilościowej jak i jakościowej ocenie. Wynik badania pozwala ocenić ogólną kondycję organizmu, wskazuje również na ewentualne niedobory pierwiastków lub witamin będących przyczyną anemii. Dodatkowo umożliwia ustalenie etiologii toczących się infekcji, pozwala także na wykluczenie choroby nowotworowej układu krwiotwórczego lub ewentualnych zaburzeń odporności. OB jest badaniem, polegającym na pomiarze szybkości opadania krwinek czerwonych. Wykorzystywane jest w diagnostyce stanów zapalnych, bakteryjnych (głównie) chorób zakaźnych, chorób zapalnych tkanki łącznej (kolagenozy) i naczyń, chorób nerek i chorób nowotworowych. W przypadku anemii, bez względu na jej przyczynę, dochodzi do podwyższenia wartości OB. Żelazo to pierwiastek warunkujący prawidłowość procesu tworzenia krwinek czerwonych. Jego niedobór zwykle jest konsekwencją małej podaży w diecie, zwiększonego zapotrzebowania (np. okres wzmożonego wzrostu, ciąża) lub nadmiernej utraty z organizmu (np. krwawienia z przewodu pokarmowego, obfite miesiączki). Konsekwencją niedoboru żelaza jest anemia mikrocytarna, czyli anemia charakteryzująca się zmniejszeniem objętości krwinki czerwonej (↓MCV). Ferrytyna to badanie będące uzupełnieniem morfologii i pomiaru stężenia żelaza. Na podstawie wyników wnioskuje się o poziomie zmagazynowanego w organizmie żelaza - kluczowego pierwiastka w procesie krwiotworzenia. Ferrytyna jest również białkiem ostrej fazy, co oznacza, że wzrasta nieswoiście w stanach zapalnych, np. w przebiegu infekcji, w chorobach nowotworowych i zaburzeniach funkcji wątroby. Witamina B12 jest nieodzownym elementem warunkującym prawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego i nerwowego. Skutkiem jej niedoborów, które mogą wynikać z rodzaju diety (np. wegańska) i nieprawidłowości w stosowanej diecie są m.in. zaburzenia neurologiczne i psychiczne, choroby neurodegeneracyjne i anemia megaloblastyczna, czyli anemia charakteryzująca się zwiększeniem objętości krwinki czerwonej (↑MCV). Niedobór witaminy B12 może być również przyczyną poronień i wad rozwojowych płodu. Kwas foliowy (witamina B9), podobnie jak witamina B12, odpowiada za proces krwiotworzenia i funkcjonowanie układu nerwowego. Jest szczególnie istotny dla kobiet w ciąży, u których niedobory mogą prowadzić do rozwoju wad cewy nerwowej płodu. Na niedobór kwasu foliowego narażeni są palacze, osoby nadużywające alkoholu, nastolatkowie na etapie intensywnego wzrostu, osoby starsze oraz osoby z zespołami upośledzonego wchłaniania. Prawdopodobieństwo niedoboru zwiększa stosowanie leków przeciwpadaczkowych. Ze względu na szereg zależności występujących między analizowanymi parametrami, wyniki uzyskanych badań należy skonsultować z lekarzem.     Co może mieć wpływ na wynik: * Od osób suplementujących biotynę w dawce >5mg/dobę, materiał do badania należy pobierać najwcześniej po 8 godz. od ostatniego zażycia biotyny. * W okresie 24 godzin przed badaniem krwi na anemię należy wstrzymać się od intensywnej aktywności fizycznej. *Zażywanie preparatów z witaminą C, ze względu na zwiększenie wchłaniania żelaza z przewodu pokarmowego, może mieć wpływ na wynik stężenia żelaza.     Jak się pobiera materiał do badań na anemię? Do wykonania badań z pakietu badań na anemię niezbędna jest próbka krwi.     Ile czeka się na wyniki?  Od 1 do 2 dni. *Czas prezentowany jest w dniach roboczych i może ulec zmianie ze względu na uwarunkowania laboratoryjne i nie stanowi zobowiązania do realizacji usługi w tym czasie. Informację o przewidywanym czasie wykonania wszystkich badań objętych pakietem, zależnie od wybranego punktu pobrań, można sprawdzić na podstronach poszczególnych badań, wybierając placówkę realizacji lub kontaktując się z infolinią.   Uwaga! Jeżeli kupujesz badanie dla dziecka, zrealizuj je w punkcie przyjaznym dzieciom - sprawdź PUNKTY PRZYJAZNE DZIECIOM.
Powiązane badania

TIBC
TIBC. Całkowita zdolność wiązania żelaza (TIBC), przydatna w diagnostyce zaburzeń gospodarki żelazem i w diagnostyce anemii. 

Transferyna
Transferryna. Diagnostyka różnicowa niedoborów żelaza, w tym niedokrwistości mikrocytarnej  hipochromicznej.

Ferrytyna
Ferrytyna. Kliniczna ocena zapasów żelaza w organizmie z naciskiem na niedobory.

Rozpuszczalny receptor transferyny
Rozpuszczalny receptor transferryny (sTfR).  Oznaczenie przydatne w różnicowaniu przyczyn niedokrwistości.

Wysycenie transferyny
Wysycenie transferryny. Laboratoryjny wskaźnik gospodarki żelazem w organizmie.

Żelazo
Żelazo. Pomiar stężenia żelaza w surowicy krwi, przydatny  w diagnostyce niedoborów i nadmiaru żelaza.

UIBC
UIBC. Utajona zdolność wiązania żelaza (UIBC), przydatna w diagnostyce zaburzeń gospodarki żelazem i w diagnostyce anemii. 

Morfologia krwi
Morfologia krwi pełna (tzw. morfologia 5 diff.). Jakościowa i ilościowa ocena składu i morfologii  krwi obwodowej, krwinek: czerwonych (erytrocytów), białych (pięciu frakcji) oraz płytek krwi (trombocytów). Podstawowe przesiewowe b

Podobne artykuły