Wyszukaj badanie lub pakiet
Skorzystaj z wyszukiwarki lub wybierz interesującą Cię kategorię
Nazwa badania:
TSH
| Synonimy | hormon tyreotropowy, tyreotropina |
| Kod oferty: | 100 |
| Kod ICD: | L69 |
| Kategoria badań: | BADANIA PODSTAWOWE I BIOCHEMICZNE, CHOROBY TARCZYCY, CIĄŻA |
Cena badania:
Twoja placówka
Krótko o badaniu
TSH. Oznaczenie stężenia TSH (hormon tyreotropowy, tyreotropina) jest najczulszym badaniem wykrywającymi zaburzenia czynności tarczycy (łącznie z zaburzeniami bezobjawowymi) oraz umożliwiającym monitorowanie i ocenę skuteczności leczenia niedoczynności i nadczynności tarczycy. Przy typowym dla nadczynności tarczycy nadmiarze hormonów tarczycowych we krwi stężenie TSH maleje, przy niedoborze hormonów tarczycy w krwi – wzrasta.
Więcej informacji
Oznaczenie stężenia TSH (hormon tyreotropowy, tyreotropina) wykonywane jest głównie w celu oceny stanu metabolicznego tarczycy (gruczołu tarczowego) oraz w monitorowaniu leczenia chorób tarczycy. TSH jest hormonem wydzielanym przez przysadkę mózgową, a zmiany jego stężenia na zasadzie sprzężenia zwrotnego wiążą się ze zmianami poziomu hormonów wydzielanych przez tarczycę: trijodotyroniny – T3, tyroksyny – T4 oraz ich wolnych frakcji: FT3 i FT4. Stężenie TSH należy oznaczać jednocześnie z stężeniem wolnej frakcji tyroksyny (FT4) i w drugiej kolejności FT3. Stężenie TSH zmienia się w przebiegu ostrych i przewlekłych chorób tarczycy, a także w wyniku działania leków tarczycowych i nietarczycowych. W klinicznych stanach chorób tarczycy wzrost stężenia TSH w krwi obwodowej wiąże się z niedoczynnością tarczycy (hipotyreoza), a spadek stężenia TSH z nadczynnością tarczycy (hipertyreoza). Istotnym celem pomiaru TSH jest diagnostyka subklinicznych (bezobjawowych) postaci chorób tarczycy. W ich przypadku nieprawidłowe stężenia TSH obserwowane są przy jeszcze prawidłowych stężeniach wolnych frakcji hormonów tarczycy. Nieistotna klinicznie, mieszcząca się ciągle w zakresie prawidłowym, dwukrotna zmiana stężenia FT4, wiąże się ze 100 krotną zmianą stężenia TSH, co ilustruje logarytmiczno-liniową zależności stężeń obu hormonów. W diagnostyce subklinicznych chorób tarczycy zalecane jest oznaczanie TSH testami III generacji. Wytwarzanie i wydzielanie TSH pozostaje pod kontrolą TRH (hormonu uwalniającego tyreotropinę) i sprzężenia zwrotnego z hormonami tarczycy działającego w osi podwzgórze-przysadka-tarczyca. TSH stymuluje wychwyt jodu, syntezę i jodowanie tyreoglobuliny (Tg), wychwyt koloidu przez komórki pęcherzykowe tarczycy, a także uwalnianie hormonów z Tg. TSH wpływa również na wielkość oraz ilość tarczycowych komórek pęcherzykowych. Niedobory TSH spowodowane chorobą przysadki lub podwzgórza powodują wtórną niedoczynność tarczycy. Nadmiar TSH produkowany przykładowo przez guz przysadki, powoduje wtórną nadczynność gruczołu tarczowego. Jak wspomniano w ocenie zaburzeń funkcji tarczycy badanie TSH powinno się wykonywać z jednoczesnym oznaczeniem stężeń hormonów wydzielanych przez gruczoł tarczowy.
Przygotowanie do badania
Ze względu na zmiennością dobową wydzielania TSH zaleca się, aby badanie było wykonywane w godzinach porannych lub o określonej porze w przypadku badań powtarzanych.
Wysiłek i stres
Unikać stresu
Rytm dobowy
Zmienność dobowa; zachowywać porę pobrania
Czynniki mogące mieć wpływ na wynik badania
Leki m.in.: dopamina, L-dopa, glikokortykosteroidy, amiodaron, propranolol, propylotiouracyl, kontrast; wahania dobowe; przeciwciała heterofilne, przeciwciała HAMA.
Możliwe przyczyny odchyleń od normy
Przyczyny wzrostu stężenia: guz przysadki wydzielający TSH, nadczynność przysadki; ektopowe wydzielanie TSH; niedoczynność tarczycy w takich chorobach i stanach jak: choroba Hashimoto, atroficzne zapalenie tarczycy, radioterapia tarczycy i szyi, pooperacyjna niedoczynność, infekcje tarczycy, niedobór jodu; autoprzeciwciała przeciw tarczycy; wrodzone defekty syntezy hormonów; stosowane leki: lit, jodyna; leki amiodaron, glikokortykosteroidy, propranolol, propylotiouracyl; kontrast; nadczynność podwzgórza; ostre i przewlekłe choroby niezwiązane z tarczycą (szczególnie faza zdrowienia – niewielki wzrost <12mIU/l), guz, amyloidoza, agenezja lub hipoplazja tarczycy, wole Riedla.
Przyczyny obniżenia stężeń: choroby przysadki (w tym guz) – niedoczynność przysadki mózgowej; nadczynność tarczycy w takich chorobach i stanach jak: choroba Gravesa i Basedowa, wole wieloguzkowe toksyczne – choroba Plummera, nowotwory tarczycy, gruczolak toksyczny, przejściowe zapalenie tarczycy (poporodowe; ektopowa tkanka tarczycowa; bezobjawowe, wirusowe-choroba de Quervaina); stosowane leki: amiodaron, glikokortykosteroidy, dopamina; leczenie tyroksyną; ciąża; ostre i przewlekłe choroby niezwiązane z tarczycą (zwykle obniżone TSH do poziomu 0,05-0,1 mIU/l), niedoczynność podwzgórza.
Znajdź badania powiązane
| Nazwa badania | Kod oferty | Kod ICD | |
|---|---|---|---|
| FT4 | 101 | O69 | |
| FT3 | 102 | O55 | |
| anty-TPO | 105 | O09 | |
| anty-TG | 106 | O18 | |
| P/c. p. receptorom TSH (TRAb) | 107 | O15 |
Badania znajdziesz w pakietach
