Czy zielony kolor moczu jest powodem do niepokoju?
Prawidłowy kolor moczu jest żółty lub słomkowy. Niekiedy, w wyniku przyjmowania określonych posiłków lub przyjmowania leków, mocz może zmieniać zabarwienie, odczyn lub klarowność. Jaki kolor ma mocz zdrowego człowieka i co powinno nas skłonić do wizyty u specjalisty? Sprawdźmy.
Kolor moczu i jego znaczenie
Jaki powinien być prawidłowy kolor moczu? Barwa i odcień moczu są dla nas ważną wskazówką odnośnie stanu zdrowia i kondycji organizmu, pokazują co jemy, jak dużo pijemy i czy zażywamy jakieś leki. Podstawowe badanie moczu oraz morfologia krwi obwodowej to szybkie i powszechnie dostępne badania, które w ciągu kilku godzin pozwalają na uzyskanie wstępnej informacji na temat możliwych chorób. Jeśli zauważasz nietypowe objawy, a wyniki badania odbiegają od normy – nie lecz się samodzielnie – skonsultuj wyniki ze specjalistą, by znaleźć przyczynę zaburzeń.
U zdrowego człowieka mocz ma barwę słomkową lub jasnożółtą, jest klarowny, pozbawiony krwi, białka i glukozy. Kolor moczu jest odzwierciedleniem jakości naszej diety i zdrowego stylu życia. Jaki może być kolor moczu?
Mocz bardzo jasny, niemal przeźroczysty, świadczy o dobrym nawodnieniu organizmu lub, że mocz jest zbyt rozwodniony, gdy przyjmujemy dużo płynów. Przewodnienie organizmu może jednak powodować hiponatremię (deficyt sodu) lub wpływać na zbyt wysokie wydalanie sodu z organizmu.
Z drugiej strony, mocz ciemnożółty, może wskazywać na przyjmowanie zbyt małej ilości płynów. Może występować po zbyt intensywnym wysiłku fizycznym, dlatego dzień przed przesiewowym badaniem moczu należy unikać intensywnego, wielogodzinnego treningu, o ile nie stanowi on stałego elementu w uprawianym stylu życia.
Jaskrawożółty kolor może występować u osób, które przyjmują witaminy z grupy B. Prawidłowy nie jest również pomarańczowy kolor moczu, zwłaszcza, gdy towarzyszy jaśniejszemu kolorowi stolca. Może sygnalizować problemy z wątrobą lub układem żółciowym.
Mocz brązowy może pojawić się po zjedzeniu rabarbaru lub aloesu, a także w sytuacji, gdy rozwija się infekcja układu moczowego.
Nieznacznie różowy lub czerwony mocz pojawia się czasami po zjedzeniu buraka lub wypiciu soku z buraków, ale gdy ma mocny, intensywny kolor, prawdopodobnie jest objawem infekcji, obecności krwi w moczu, albo choroby Parkinsona.
Infekcja układu moczowego wiąże się często z mętnym moczem, którego wydalaniu towarzyszy ból i pieczenie, a także zwiększona częstotliwość oddawania moczu w niewielkich ilościach
Kolor moczu – co oznacza zielone zabarwienie?
Tak nietypowa barwa może nieco dziwić i niepokoić. Oprócz wykonania podstawowego badania moczu warto wtedy zwrócić uwagę na skład diety. Zielony kolor moczu może być spowodowany zjedzeniem zielonych warzyw, np. szparagów, szpinaku lub znacznej ilości jarmużu. Bardzo często podobny efekt dają przyjmowane leki. Są to najczęściej leki na bezsenność, propofol, którego używa się w anestezji, czy też określone witaminy. Objawy powinny ustąpić kilka dni po ich odstawieniu.
Jeżeli symptomy zakażenia nie znikają lub nasilają się, prawdopodobna jest infekcja dróg moczowych, wywołana bakterią Pseudomonas aeruginosa. Pałeczka ropy błękitnej może się pojawiać u osób, z obniżoną odpornością, długo hospitalizowanych poddawanych cewnikowaniu lub zabiegom związanym z drogami moczowymi. Niekiedy atakuje chorych na cukrzycę.
Jej obecności w organizmie mogą towarzyszyć inne objawy – pieczenie i swędzenie podczas oddawania moczu i w okolicy dróg moczowych, gorączka, ból brzucha, ropomocz lub krwiomocz. Wszystkie te symptomy powinny skłonić pacjenta do wykonania jak najpilniejszych badań oraz zgłoszenia się do lekarza, który pomoże ustalić przyczynę i wprowadzi odpowiednie leczenie.
Jaki kolor powinien mieć mocz?
Jasnożółty, klarowny mocz powinien mieć pH w granicach 4,5–8,0. Zazwyczaj jest to 5,0–6,0. Znaczny wpływ na pH ma przede wszystkim dieta. Gęstość względna moczu powinna mieścić się w przedziale 1,023–1,035 g/ml. W moczu nie powinny być obecne białko, glukoza, związki ketonowe, bilirubina azotyny, ertrocyty lub esteraza leukocytów. Prawidłowe stężenie urobilinogenu to <1 mg/dl. Prawidłowo, mocz nie zawiera bakterii, a liczba erytrocytów i leukocytów jest mniejsza, odpowiednio od 3 i 4 w polu widzenia ( wpw).
W przypadku podejrzenia infekcji dróg moczowych lub innej choroby, sugerowanej przez nieprawidłowe wyniki badania ogólnego moczu, wskazane bywa wykonanie posiewu moczu. Materiał do badania należy oddać do laboratorium w specjalnej probówce lub jałowym pojemniku.
Do badania oddaje się jednorazową poranną próbkę moczu ze środkowego strumienia. Zarówno w przypadku mężczyzn, jak i kobiet, konieczne jest dokładne umycie okolic cewki moczowej przed oddaniem moczu – bez silnie działających środków dezynfekujących lub myjących. Wskazane jest wstrzymanie się od nienormalnego wysiłku fizycznego dzień przed badaniem oraz od stosunków płciowych w dobie poprzedzającej badanie.
Badania nie należy wykonywać od 2 dni przed menstruacją do 2 dni po jej zakończeniu. W określonych sytuacjach lekarz może zlecić wykonanie dobowej zbiórki moczu. Jeśli masz wątpliwości, jakie badania wykonać, możesz skorzystać z konsultacji online i zgłosić się do lekarza już z gotowymi wynikami, co przyspieszy diagnostykę i leczenie.
Bibliografia:
- Badanie ogólne moczu [w:] Interna Szczeklika 2019/20. Mały podręcznik, pod red. Piotra Gajewskiego, Kraków 2019, s. 1621.
- Zakażenia układu moczowego [w:] Interna Szczeklika 2019/20. Mały podręcznik, pod red. Piotra Gajewskiego, Kraków 2019, s. 973–983.
- Przygotowanie pacjenta do pobrania jednorazowej, porannej próbki moczu na badanie ogólne (https://diag.pl/pacjent/poradnik-pacjenta/przygotowanie-do-badania-moczu/) wejście 18.02.2020.