Endomorfik – kto to? Poznaj charakterystykę tego typu budowy ciała

Endomorfik to najmniej lubiany typ sylwetki. Charakteryzują go przede wszystkim krępa budowa ciała, gruby kościec, niski wzrost, krótki kark. Endomorficy mają problemy ze zredukowaniem tkanki tłuszczowej i z budową tkanki mięśniowej. Dowiedz się więcej o endomorfikach.

Endomorfik – kto to jest?

Endomorfikiem określa się osobę prezentującą jeden z typów budowy ludzkiego ciała, wyodrębniony przez amerykańskiego psychologa Williama Sheldona. W 1940 r. opracował on tzw. typologię określaną jako typologia Sheldona. Dokonał klasyfikacji typów budowy ciała na podstawie analizy 4000 fotografii studentów, których ciało oceniał w skali od 1 do 7 oraz konstytucjonalnej teorii temperamentu. Na podstawie uzyskanych wyników osoby badane przypisywano do odpowiedniego typu. Wynik badania miał postać trzycyfrową, a każda z cyfr prezentowała natężenie wymiaru danej osoby.

Na tej podstawie wyróżniono następujące typy budowy:

• mezomorfik – 1-7-1 – typ atletyczny, osoba umięśniona, postawna;
• ektomorfik – 1-1-7 – typ leptosomiczny, osoba wysoka, smukła;
• endomorfik – 7-1-1 – typ pykniczny, osoba krępa, niska.

Ocena endomorfizmu w skali Sheldona:

• 1 – bardzo niska wartość endomorfizmu (bardzo szczupły);
• 7 – bardzo wysoka wartość endomorfizmu (bardzo zaokrąglony).

Trzeba jednak zaznaczyć, że ww. typy występują rzadko, gdyż większość społeczeństwa prezentuje mieszany typ budowy ciała. Dodatkowo endomorficzny typ budowy ciała odpowiada typowi pyknika w klasyfikacji Kretschmera – innej znanej klasyfikacji typów budowy ciała. 

Czym charakteryzuje się typ sylwetki endomorfik?

U endomorfików występuje zwiększona podatność na gromadzenie się tkanki tłuszczowej. Prezentująca ten typ osoba ma nadmierną masę ciała, a nawet bywa otyła. Co więcej, endomorfik ma trudności z utratą nadliczbowych kilogramów. Potrzeba długiej i żmudnej pracy, aby poprawić sylwetkę. Endomorficy to osoby postawne, o średnim lub niskim wzroście. W zestawieniu najbardziej charakterystycznych cech opisujących ich sylwetkę znajdują się dodatkowo:

• ciało przypominające kształtem gruszkę – barki zazwyczaj szersze niż biodra;
• szeroka talia, położona wysoko, słabo zaznaczona;
• zaokrąglona, duża głowa;
• kończyny górne i dolne krótkie względem całego tułowia;
• uda będące dominującymi partiami ciała;
• krótka szyja;
• grubokościsty szkielet;
• szeroka klatka piersiowa.

Zobacz również: Sarkopenia – przyczyny, objawy, leczenie.

Jaki charakter ma endomorfik?

Jeśli chodzi o charakter, endomorficy określani są mianem „miękkich”. Typ endomorficzny jest ekstrawertyczny. To osoby wesołe, towarzyskie, łatwo nawiązujące kontakty. Są raczej zrelaksowane, choć mogą przejawiać skłonność do wahań nastroju i zaburzeń maniakalno-depresyjnych. Endomorfik znajduje przyjemność z jedzenia. Prezentujące ten typ budowy osoby dążą do fizycznej wygody, a w trudnych sytuacjach poszukują towarzystwa innych ludzi. Spośród wszystkich typów budowy Sheldona uważa się je za najmniej podatne na naruszanie norm prawnych. 

Skąd się bierze endomorficzny typ budowy ciała?

Istnieje kilka kluczowych czynników wpływających na powstanie endomorficznej budowy ciała. Mianowicie:

• Genetyka – geny odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu budowy ciała. Osoby z rodzinną historią pełniejszych sylwetek są bardziej skłonne do rozwinięcia endomorficznej budowy ciała. Geny wpływają również na sposób rozmieszczenia tkanki tłuszczowej w organizmie.
• Hormony – osoby o endomorficznej budowie ciała mogą wykazywać większą oporność na insulinę, co sprzyja odkładaniu się tkanki tłuszczowej. Wysoki poziom kortyzolu (hormonu stresu) może również sprzyjać magazynowaniu tłuszczu. Leptyna i grelina, czyli hormony regulujące głód i sytość, wpływają na tendencję do przejadania się. Niski poziom hormonu wzrostu i związana z tym niskorosłość również sprzyjają endomorfii. Dowiedz się więcej na temat badania hormonu wzrostu.
• Tempo metabolizmu – endomorficy często mają wolniejszy metabolizm w porównaniu do innych typów somatycznych, co utrudnia spalanie kalorii i przyczynia się do łatwiejszego przybierania na wadze.
• Styl życia – dieta bogata w tłuszcze i węglowodany, a uboga w białko i błonnik, może prowadzić do nadmiernego przyrostu masy ciała. Niska aktywność fizyczna jest często związana z endomorficznym typem budowy ciała.
• Czynniki środowiskowe – sposób odżywiania w dzieciństwie oraz w dorosłości może wpływać na skłonność do przybierania na wadze. Wpływ otoczenia, czyli czynniki socjoekonomiczne, kultura i dostęp do zdrowej żywności również wpływają na typ budowy ciała.

Przeczytaj, czym jest akromegalia i co ją powoduje.

Endomorfik – trening i dieta

Osoba prezentująca endomorficzny typ budowy powinna korzystać z pomocy specjalistów ds. żywienia i trenera personalnego, którzy ułożą indywidualnie dopasowany do jej potrzeb i możliwości zestaw ćwiczeń i sposób żywienia. Trening siłowy powinien składać się z wielu powtórzeń i obejmować ćwiczenia różnych grup mięśniowych. Ważny element treningu stanowią ćwiczenia aerobowe, tzw. trening cardio, który pomaga w spalaniu nadmiernej tkanki tłuszczowej. Trening cardio to ćwiczenia wytrzymałościowe, dotleniające organizm, poprawiające pracę układu krążenia oraz kondycję organizmu. Kluczowym czynnikiem jest również pobudzenie metabolizmu. Przykłady ćwiczeń:

• jazda na rowerku stacjonarnym,
• skakanie na skakance,
• bieg w miejscu,
• wchodzenie i schodzenie po schodach,
• marszobieg.

Sposób żywienia endomorfików powinien być dobrze zaplanowany, tak aby zapewniał wszystkie ważne składniki pokarmowe, a jednocześnie jego kaloryczność nie przekraczała dziennego zapotrzebowania. Wskazane jest spożywanie dużej ilości warzyw i owoców, unikanie dań typu fast food i smażonych. Najlepsza dieta dla endomorfika to taka, w której ilość spożywanych węglowodanów zmniejszona jest do minimum. Cukry powinny zostać wyeliminowane tak, jak to jest możliwe. Endomorficy nie powinni unikać źródeł dobrego tłuszczu, do których należą m.in.: awokado, oliwa stosowana na zimno, tran, nasiona, pestki, orzechy. Osoba o budowie endomorfika powinna spożywać posiłki 5–6 razy dziennie w regularnych odstępach czasu, lecz o niewielkiej objętości.