Podstawowe badania krwi – 5 badań, które warto wykonywać raz do roku
Niestety, nie wszystkie choroby dają wyraźne i oczywiste objawy. Wiele patologicznych stanów manifestuje się w sposób niecharakterystyczny i dyskretny, przez co w pędzie codziennego życia możesz ich nie zauważyć, póki symptomy choroby nie przybiorą na sile. W związku z tym warto czasem profilaktycznie skontrolować swój ogólny stan zdrowia. Można to zrobić w prosty sposób, wykonując m.in. podstawowe badania krwi. Jakie badania krwi mogą okazać się przydatne i wartościowe?
Podstawowe badania krwi
Jakie badania krwi warto zrobić raz na jakiś czas? Na pewno morfologię, ale także badanie OB, pomiar stężenia cholesterolu oraz oznaczenie glukozy. Żadne z tych badań nie wymaga ani skomplikowanego przygotowania (pamiętaj jednak, by wykonać je rano, będąc na czczo), ani dużych nakładów finansowych, a dostarczają wielu istotnych informacji o Twoim stanie zdrowia.
Sprawdź: e-Pakiet dla każdego – minimum, znajdziesz w nim opisywane poniżej badania. Do koszyka dorzuć również badanie moczu https://diag.pl/sklep/badania/mocz-badanie-ogolne/, aby wykonać zestaw 5 podstawowych badań krwi.
Morfologia
Morfologia krwi to badanie, którego istotą jest ilościowa oraz jakościowa analiza elementów morfotycznych krwi. Ocenie podlegają układ czerwonokrwinkowy, białokrwinkowy oraz płytki krwi. Liczba erytrocytów, hemoglobina i hematokryt oraz inne parametry czerwonokrwinkowe pozwalają zauważyć niedokrwistość oraz wstępnie określić jej rodzaj i przewidywaną przyczynę.
Ocena liczby i proporcji leukocytów, czyli białych krwinek pozwala wnioskować o obecności stanu zapalnego w organizmie oraz określać szacunkowo jego etiologię, czyli przyczynę. Ocena płytek krwi umożliwiają natomiast wstępną ocenę układu krzepnięcia.
Warto wiedzieć, że to nie wszystko, o czym mogą powiedzieć nam zmiany w morfologii. Nieprawidłowości w parametrach świadczą także o odwodnieniu, chorobach przewlekłych, zaburzeniach odporności, zakłóceniu funkcjonowania szpiku kostnego czy nawet chorobach nowotworowych.
OB
OB, czyli odczyn Biernackiego, ocenia szybkość opadania krwinek czerwonych, na którą wpływają zmiany stężeń poszczególnych białek we krwi. To nieswoiste badanie przydaje się w diagnostyce i monitorowaniu przewlekłych procesów zapalnych np. zakażeń czy chorób tkanki łącznej. Przyspieszone OB może również świadczyć o chorobach wątroby, nerek czy chorobach nowotworowych. Warto jednakże pamiętać, że niektóre stany mogą wpływać na wynik badania, np. stosowanie niektórych leków, ciąża czy połóg.
Cholesterol
Cholesterol to związek pełniący szereg istotnych funkcji w organizmie. Jego zbyt duże stężenie w osoczu krwi wiąże się jednak ze zwiększonym prawdopodobieństwem rozwoju miażdżycy. Panel lipidowy, w skład którego prócz cholesterolu całkowitego należą frakcje cholesterolu LDL i HDL oraz triglicerydy, wykonuje się w celu wstępnej oceny ryzyka sercowo-naczyniowego.
Zaburzenia gospodarki lipidowej mogą sprzyjać chorobom, takim jak choroba wieńcowa, zawał serca, udar mózgu czy miażdżyca tętnic kończyn dolnych. Przyczyny wzrostu stężenia cholesterolu całkowitego obejmują hipercholesterolemię wielogenową (w której istotną rolę pełni nieprawidłowa dieta), hipercholesterolemię rodzinną lub wtórną hipercholesterolemię występującą w niedoczynności tarczycy, zespole nerczycowym, przewlekłej niewydolności nerek czy niektórych chorobach wątroby.
Glukoza
Glukoza to cukier prosty będący podstawowym związkiem energetycznym dla człowieka. Badanie stężenia glukozy we krwi wykonuje się w celu rozpoznania i monitorowania leczenia cukrzycy lub wykrycia stanów przedcukrzycowych. Warto pamiętać, że w wielu przypadkach cukrzyca nie daje wyraźnych objawów, a podstawowe badania krwi, takie jak pomiar glukozy, pozwolą wychwycić chorobę i szybko rozpocząć adekwatne leczenie.
Przesiewowy coroczny pomiar glikemii jest zalecany dla osób o zwiększonym ryzyku wystąpienia cukrzycy. Należysz do tej grupy, jeśli m.in. masz nadwagę lub otyłość, ktoś z Twojej bliskiej rodziny choruje na cukrzycę, przebyłaś cukrzycę ciążową lub urodziłaś dziecko ważące ponad 4 kg, cierpisz na nadciśnienie tętnicze czy też wcześniej rozpoznano u Ciebie zaburzenia gospodarki węglowodanowej.
Podstawowe badania profilaktyczne – badanie ogólne moczu
Obok podstawowych badań krwi jednym z najpowszechniej wykonywanych badań laboratoryjnych jest badanie ogólne moczu. Polega na analizie parametrów fizycznych i biochemicznych moczu oraz ocenie tzw. osadu moczu.
Nieprawidłowości zaobserwowane w badaniu ogólnym moczu świadczą nie tylko o chorobach nerek czy dróg moczowych, ale mogą pojawić się w przebiegu wielu chorób przewlekłych np. cukrzycy, schorzeń wątroby i dróg żółciowych, chorób krwi, układowych chorób tkanki łącznej i innych. Badanie ogólne moczu dostarcza więc sporo cennych informacji na temat ogólnego stanu zdrowia.
Podstawowe badania krwi i moczu – ocena wyników
Pamiętaj, że interpretacja wyników badań wymaga specjalistycznej wiedzy i holistycznego podejścia. Nie próbuj więc analizować swoich wyników samodzielnie jedynie na podstawie norm podanych przez laboratorium. Wizyta u lekarza umożliwi nie tylko ocenę Twojego stanu zdrowia, ale pozwoli także pogłębić diagnostykę w odpowiednim kierunku i wyjaśnić wątpliwości. Być może lekarz zaleci Ci także inne badania kontrolne, jakie warto okresowo wykonywać, by wcześnie wykryć ewentualne nieprawidłowości (np. parametry wątrobowe, nerkowe czy TSH).
Wszystkie powyżej wymienione podstawowe badania krwi i badanie ogólne moczu możesz wykonać w DIAGNOSTYCE.
▶️ Chcesz kompleksowo zadbać o zdrowie, badając szerszy obszar? Sprawdź nasz nowy e-pakiet – Kompleksowe badania krwi
Bibliografia:
- Interna Szczeklika – P. Gajewski, A. Szczeklik
- mp.pl