Polip hiperplastyczny – co to jest? Czy zmiana ta jest groźna dla zdrowia?

dr n. o zdr. Olga Dąbska
Udostępnij

Polipy hiperplastyczne to zmiany, które występują w różnych częściach organizmu, ale najczęściej rozwijają się w jelicie grubym. Choć zazwyczaj są łagodne, budzą wiele pytań i wątpliwości dotyczących zdrowia. W artykule przyjrzymy się bliżej polipom hiperplastycznym, towarzyszącym im objawom, metodom wykrywania oraz potencjalnym zagrożeniom.

polip hiperplastyczny

Czym jest polip hiperplastyczny?

Polip hiperplastyczny to rodzaj zmiany, która powstaje w wyniku nadmiernej proliferacji (mnożenia się) komórek nabłonkowych. Zazwyczaj ma niewielkie rozmiary, nieprzekraczające 5 mm, i jest diagnozowany podczas rutynowych badań. Polipy te na ogół spotyka się w jelicie grubym, ale mogą również występować w żołądku czy w jelicie cienkim.

Przeczytaj także: Polipy w nosie – czym są? Objawy, leczenie, usuwanie chirurgiczne.

Wyróżnia się kilka typów polipów hiperplastycznych, w tym trzy główne:

  • typ MVHP (ang. microvesicular hyperplastic polyp) – drobnopęcherzykowy polip hiperplastyczny,
  • typ GCHP (ang. globet cell hyperplastic polyp) – polip hiperplastyczny bogaty w komórki kubkowe,
  • typ MPHP (ang. mucin poor hyperplastic polyp) – polip hiperplastyczny ubogi w śluz.

Przyczyny powstawania

Główne czynniki sprzyjające powstawaniu hiperplastycznych polipów przewodu pokarmowego to:

  • Przewlekłe stany zapalne: takie jak zapalenie błony śluzowej, które może prowadzić do nadmiernej regeneracji komórek.
  • Czynniki genetyczne: osoby z rodzinną historią polipów mogą być bardziej narażone na ich rozwój.
  • Styl życia: dieta bogata w tłuszcze nasycone oraz uboga w błonnik może zwiększać ryzyko powstawania polipów.

Czy polip hiperplastyczny jest groźny?

Polipy hiperplastyczne są zazwyczaj uznawane za zmiany łagodne, które nie niosą ze sobą bezpośredniego ryzyka nowotworowego (zesłośliwienia). Niemniej mogą przekształcać się w nowotwory złośliwe. Szacuje się, że 0,5–7% polipów hiperplastycznych ulega złośliwej transformacji nowotworowej, zwłaszcza jeśli ich średnica przekracza 2 cm. W związku z tym zaleca się regularne badania kontrolne, aby monitorować stan polipów. W przypadku jelita  grubego i dystalnego odcinka jelita krętego, badanie nosi nazwę kolonoskopii, w trakcie której endoskopista identyfikuje i w miarę możliwości usuwa polipy i zmiany polipowate z jelita. Niekiedy kolonoskopia dostarcza wskazań do bardziej inwazyjnego postępowania chirurgicznego.

Kiedy polip hiperplastyczny jest problematyczny?

  1. Nietypowe cechy: w rzadkich przypadkach, gdy polip hiperplastyczny jest nietypowy lub duży (powyżej 10 mm), może być trudny do odróżnienia od innych zmian, np. gruczolaków.
  2. Zespół polipowatości hiperplastycznej: w przypadku bardzo licznych polipów hiperplastycznych (polipowatości hiperplastycznej), które występują w całym jelicie grubym, może wzrosnąć ryzyko nowotworu. Jednak jest to rzadkie schorzenie.

Polipy, również hiperplastyczne, usuwane w trakcie badań endoskopowych, są badane histopatologicznie, w celu określenia typu i wykluczenia złośliwego charakteru.

Jakie są objawy polipów hiperplastycznych?

Polipy hiperplastyczne zazwyczaj nie powodują wyraźnych objawów, co czyni je trudnymi do wykrycia bez odpowiednich badań. W niektórych przypadkach mogą wystąpić pewne symptomy, które warto znać. Należą do nich:

  • Krwawienie z odbytu: może manifestować się jako jasnoczerwona krew w stolcu.
  • Zmiany w rytmie wypróżnień: uporczywe zaparcia lub biegunka mogą sugerować obecność polipów.
  • Ból brzucha: niekiedy pacjenci zgłaszają ból brzucha lub skurcze, które nie są związane z przyjmowaniem pokarmów.
  • Niedokrwistość: może wystąpić w wyniku przewlekłej utraty krwi, co prowadzi do osłabienia i bladości skóry.

Sprawdź również: Polip macicy – czy jest groźny dla zdrowia? Objawy i przyczyny rozwoju polipów

Jak wykrywa się polipy hiperplastyczne?

Wykrywanie polipów hiperplastycznych odbywa się głównie poprzez procedury endoskopowe. Najczęściej stosowaną metodą jest kolonoskopia, która pozwala na dokładne zbadanie wnętrza jelita grubego. W trakcie kolonoskopii można pobrać próbki tkanki do dalszej analizy histopatologicznej, co pozwala na ocenę charakteru polipa. W procesie diagnostycznym zastosowanie ma również wirtualna kolonoskopia, która wykorzystuje techniki obrazowania do tworzenia szczegółowych obrazów jelita grubego. Jest to przydatne w przypadku pacjentów, którzy nie mogą poddać się tradycyjnej kolonoskopii.

Poznaj e-Pakiet brzuszny.

Jakie są zalecenia po wykryciu polipa hiperplastycznego?

Po wykryciu polipa hiperplastycznego lekarze zazwyczaj zalecają określone postępowanie, aby zminimalizować ryzyko ewentualnych komplikacji. W przypadku polipów o większych rozmiarach lub w przypadku wystąpienia objawów zalecane bywa usunięcie. Polipektomia to procedura, która pozwala na usunięcie polipa podczas kolonoskopii. Pacjenci, u których wykryto polipy, powinni regularnie poddawać się badaniom kontrolnym. W przypadku pojawienia się nowych polipów lub zmian w już istniejących lekarze zlecają dalsze badania.

Dowiedz się więcej na temat badania CA 72-4, czyli markera raka przewodu pokarmowego.

Jakie są metody leczenia polipów hiperplastycznych?

Leczenie polipów hiperplastycznych zazwyczaj polega na ich usunięciu, ale w niektórych przypadkach mogą być stosowane również inne metody terapeutyczne. Polipektomia to najczęściej stosowana metoda leczenia polipów hiperplastycznych. Polega na usunięciu polipa podczas kolonoskopii, co jest procedurą małoinwazyjną.

Jakie są zalecenia dietetyczne dla osób z polipami hiperplastycznymi?

Dieta odgrywa istotną rolę w profilaktyce oraz w leczeniu polipów hiperplastycznych. Odpowiednie nawyki żywieniowe mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka ich wystąpienia. Zaleca się stosowanie diety bogatej w błonnik, która może pomóc w utrzymaniu zdrowego układu pokarmowego. Oto kilka wskazówek:

  • Spożywanie dużej ilości świeżych warzyw i owoców.
  • Wybieranie pełnoziarnistych produktów zbożowych, które są bogate w błonnik.
  • Unikanie tłustych mięs oraz przetworzonych produktów spożywczych.

Oprócz diety ważne jest prowadzenie zdrowego trybu życia. Regularna aktywność fizyczna oraz unikanie używek, takich jak alkohol i papierosy, mogą przyczynić się do zmniejszenia ryzyka rozwoju polipów.

Bibliografia

  • A. Mróz, Diagnostyka różnicowa zmian przedrakowych: polipy i zespoły polipowatości jelita (zespoły polipów uwarunkowane dziedzicznie), „Polish Journal of Pathology” 2014, t. 65, nr 4, suplement 1, s. S12-S25.