23 tydzień ciąży - co warto wiedzieć? Ciąża tydzień po tygodniu.

Dwudziesty trzeci tydzień po zapłodnieniu może być traktowany jako 25 tydzień ciąży liczonej przez lekarza. Różnica ta wynika z trudności z określeniem dokładnego momentu owulacji na początku ciąży i z liczeniem wieku ciąży od pierwszego dnia ostatniej miesiączki – występującej zazwyczaj dwa tygodnie przed owulacją i zapłodnieniem. Dokładny sposób liczenia czasu ciąży został opisany w poprzednim artykule.

Czas ciąży dzielony jest na trzy trymestry. Pierwszy trymestr obejmuje tygodnie od 1-13, drugi trymestr od 14-27 tygodnia ciąży oraz trzeci trymestr od 28 do 40 tygodnia ciąży lub jej wcześniejszego rozwiązania. 25 tydzień ciąży liczony przez lekarza należy do drugiego trymestru ciąży, a do daty porodu: pozostaje jeszcze 15 tygodni ciąży.

23 tydzień ciąży – który to miesiąc?

23 tydzień ciąży po zapłodnieniu, a 25 tydzień ciąży liczonej przez lekarza to szósty miesiąc ciąży.

W drugim trymestrze ciąży termin porodu określa się na podstawie badania USG za pomocą pomiaru CRL – czyli długości ciemieniowo- siedzeniowej płodu. W przypadku rozbieżności przekraczającej 5 dni pomiędzy szacowaną datą porodu, a wynikiem pomiaru CRL wiek ciąży jest korygowany. Pomiar CRL obowiązuje do 20 tygodnia ciąży, w kolejnych tygodniach zastępuje go pomiar CHL, czyli odległość od czubka głowy do pięt.

Jak przebiega dwudziesty trzeci tydzień ciąży po zapłodnieniu? Rozwój płodu w dwudziestym trzecim tygodniu ciąży po zapłodnieniu. Jak wygląda dziecko?

W 25 tygodniu ciąży liczonej przez lekarza dziecko waży około 785 gramów i ma około 33,6 centymetry długości. Porównując rozmiary dziecka do owoców i warzyw, jest ono w tym momencie mniej więcej wielkości kolby kukurydzy. Wraz z innymi zmianami zachodzącymi w ciele dziecka, nasilony przyrost masy ciała przygotowuje je do życia poza brzuchem matki.

Na tym etapie ciąży płód zazwyczaj jeszcze nie przyjmuje pozycji główką skierowaną w dół. Główka płodu nadal znajduje się blisko klatki piersiowej przyszłej mamy, a stopy skierowane są w dół. Jednak w przeciągu kilku tygodni, czasami nawet już w kolejnym tygodniu ciąży, dziecko zmienia swoje położenie na przygotowujące do porodu- czyli główką skierowaną w dół.

W tym okresie dziecko zaczyna przybierać różowy kolor, ponieważ w jego skórze pojawiają się naczynia zwane naczyniami włosowatymi, które poprawiają przepływ krwi pod skórą. Chociaż powieki dziecka są nadal zamknięte, uformowane są już komórki umożliwiające widzenie — zwane pręcikami i czopkami — i dziecko może odróżniać światło od ciemności.

Objawy ciąży w dwudziestym trzecim tygodniu. 23 tydzień po zapłodnieniu – jakie można zaobserwować zmiany, czy widać już ciążowy brzuch? Ciało matki w dwudziestym trzecim tygodniu ciąży od zapłodnienia.

Ciążowy brzuszek w 23 tygodniu ciąży

W 25 tygodniu ciąży macica przypomina rozmiarem piłkę nożną. W tym czasie wiele kobiet zaczyna szybciej przybierać na wadze i gromadzić więcej wody w organizmie- co również przekłada się na masę ciała. Dopóki jednak przyrost masy ciała jest zgodny z zaleconym przez lekarza to dobowe, nawet duże, zmiany wagi są czymś normalnym.

W 25 tygodniu ciąży liczonej przez lekarza ruchy dziecka stają się silniejsze i rozwijają się pewne wzorce w jego dobowym poruszaniu się, dziecko na tym etapie ciąży zazwyczaj również reaguje już na konkretną muzykę, głosy i dźwięki.

Jakie objawy są obecne w 25 tygodniu ciąży liczonej przez lekarza?

Część kobiet ciężarnych zaczyna odczuwać większe zmęczenie pod koniec drugiego trymestru ciąży, a ze względu na powiększony obwód brzucha i przyrost masy ciała mogą czuć się bardziej spowolniałe. Inne z typowych objawów 25 tygodnia ciąży obejmują:

• Zespół niespokojnych nóg

Objawy zespołu niespokojnych nóg obejmują, potrzebę ciągłego poruszania nogami, aby złagodzić uczucie mrowienia lub „pełzania” w kończynach dolnych.Ten objaw pojawia się zazwyczaj podczas odpoczynku lub snu, a niektóre kobiety odczuwają go również w okolicy ramion, ud lub dłoni.

Przyczyna zespołu niespokojnych nóg nie została zidentyfikowana, ale głównymi mechanizmami, które mogą przyczynić się do jego rozwoju w czasie ciąży, są zmiany hormonalne oraz niedobory żelaza i kwasu foliowego występujące częściej u ciężarnych. Dobrą wiadomością jest to, że ustępuje on zazwyczaj około 4 tygodni po porodzie. Leczenie zespołu niespokojnych nóg podczas ciąży obejmuje łagodne ćwiczenia, ciepłe kąpiele przed snem, przyjmowanie suplementów, takich jak żelazo, kwas foliowy, witamina B12, magnez i unikanie kofeiny — należy pamiętać, aby skonsultować się z lekarzem przed zażyciem jakichkolwiek leków.

• Gęstsze włosy

Zmiany hormonalne podczas ciąży hamują wypadanie włosów. Niestety wszystkie włosy, których ciężarna nie traci podczas ciąży, wypadają zazwyczaj po porodzie.

• Zespół cieśni nadgarstka

Wahania hormonalne, zatrzymanie płynów z tendencją do obrzęków, nadwrażliwość nerwów i wahania poziomu glukozy w ciąży mogą powodować objawy zespołu cieśni nadgarstka, takie jak przejściowe drętwienie lub mrowienie dłoni. Objawy są zwykle łagodne i nie stanowią powodu do niepokoju. W większości przypadków leczenie ciężarnych nie jest wymagane, a objawy ustępują stopniowo po porodzie.

• Hemoroidy

Rosnący brzuch i macica ciężarnej wywierają nacisk na żyły miednicy, co może powodować żylaki okolicy odbytu, które na szczęście zazwyczaj mijają po porodzie.

Jakie badania wykonać w 23 tygodniu od zapłodnienia? Badanie USG i wizyta lekarska w 25 tygodniu ciąży liczonym przez lekarza

Okres pomiędzy 18 a 22 tygodniem ciąży, a dokładnie pomiędzy 18 tyg +0 dni, a 22 tyg + 6 dniem liczonymi przez lekarza jest określany jako moment na drugie obowiązkowe badanie USG okresu prenatalnego, tak zwane USG połówkowe lub inaczej: USG genetyczne II trymestru, USG referencyjne, USG 18-22 tygodnia, USG anatomiczne płodu. Badanie to powinno być już wykonane do tego momentu ciąży. W okresie pomiędzy 25-27+6 dni, tygodniem ciąży liczonym przez lekarza dodatkowe badania USG zazwyczaj nie są konieczne, chyba że lekarz zaleci inaczej i wymaga tego sytuacja położnicza. Kolejne obowiązkowe badanie USG, czyli badanie USG III trymestru zalecane jest do wykonania pomiędzy 28-32 tygodniem ciąży.

Podczas wizyt ginekologicznych u ciężarnej pomiędzy 21-26 tygodniem ciąży zalecane są badania takie jak:

• pomiar ciśnienia tętniczego,
• pomiar masy ciała,
• poziom glukozy po obciążeniu doustnym (pomiędzy 24-28 tyg. ciąży),
• morfologia krwi,
• badanie ogólne moczu,
• przeciwciała anty-D u kobiet Rh (-) ujemnych,
• przeciwciała przeciwko Toksoplazmozie.

Na tym etapie ciąży możliwe jest również wykonanie badań NIPT czyli nieinwazyjnych badań prenatalnych, które są zupełnie bezpieczne dla dziecka i przyszłej mamy. Wykonuje się je z wolnego płodowego DNA, a ich czułość ocenia się na wyższą niż innych przesiewowych badań prenatalnych. Testy NIPT mogą pomóc wykryć choroby genetyczne, takie jak zespół Downa, zespół Edwardsa czy Patau. Za pomocą testów NIPT można również określić płeć płodu. Testy genetyczne takie jak Sanco lub Harmony dostępne do wykonania w Nowej Genetyce.

Jak zadbać o siebie w 23 tygodniu ciąży po zapłodnieniu. Styl życia w 25 tygodniu ciąży liczonej przez lekarza

Na tym etapie ciąży ciągle bardzo ważnym jest aby trzymać się zdrowej diety: utrzymywać dietę bogatą w błonnik, spożywać dużo warzyw, owoców, orzechów i nasion, ryb o niskiej zawartości rtęci, oraz spożywać chude białko. Kobieta nie powinna próbować jeść za dwoje (wbrew starej regule), ale zaleca się również, aby nie opuszczać posiłków i dostarczać odpowiedniej ilości składników odżywczych- koniecznych do prawidłowego rozwoju płodu i zachowania zdrowia przyszłej matki.

Warto również pamiętać o doborze łagodnych ćwiczeń: unikaniu sportów kontaktowych, czy podnoszeniu nadmiernych ciężarów. Należy słuchać swojego ciała (i lekarza!) i nie ćwiczyć, gdy odczuwalne jest zbytne zmęczenie, duszność lub zawroty głowy.

Kolejnym bardzo ważnym elementem jest odpowiednie nawodnienie, które oprócz oczywistych korzyści dla płodu i matki, może pomóc przy nieprzyjemnych dolegliwościach czyli: zaparciach, wzdęciach i hemoroidach.

Autor: Lek. med. Katarzyna Lizak

Bibliografia:

1. Położnictwo i ginekologia Tom 1-2 – Grzegorz H. Bręborowicz 2020.
2. ACOG. 2021. How your fetus grows during pregnancy.                                                               American College of Obstetricians and Gynecologists. https://www.acog.org/womens-health/faqs/how-your-fetus-grows-during-pregnancy
3. Merck Manual. 2022. Stages of Development of the Fetus.
4. MedlinePlus (ADAM). 2021. Fetal development.