Morfologia krwi

Morfologia krwi pełna (tzw. morfologia 5 diff.). Jakościowa i ilościowa ocena składu i morfologii  krwi obwodowej, krwinek: czerwonych (erytrocytów), białych (pięciu frakcji) oraz płytek krwi (trombocytów). Podstawowe przesiewowe badanie krwi o zastosowaniu profilaktycznym i diagnostycznym.
Morfologia krwi (pełna) - morfologia 5 diff., jest badaniem, pozwalającym na ogólną ocenę układu czerwonokrwinkowego, białokrwinkowego i płytek krwi. Parametry opisujące układ czerwonokrwinkowy (liczba erytrocytów, hematokryt, hemoglobina, wskaźniki czerwonokrwinkowe, RDW) umożliwiają wstępne rozpoznanie niedokrwistości i ich różnicowanie,  m.in. ze względu na wielkość krwinek (mikro-, normo-, makrocytowe), stopień zawartości hemoglobiny (niedobarwliwe, normobarwliwe) oraz stopień anizocytozy (RDW). Badanie przydatne również w monitorowaniu leczenia niedokrwistości, w ocenie stopnia utraty krwi po krwotokach oraz istotne dla podstawowej analizy erytropoetycznej funkcji szpiku. Parametry opisujące układ białokrwinkowy (leukocytoza całkowita, automatyczny "rozmaz" z rozróżnieniem neutrofili, limfocytów, monocytów, eozynofili, bazofili) pozwalają na wstępną diagnostykę niedoborów odporności, stanów zapalnych, infekcji, chorób rozrostowych szpiku i układu limfatycznego (białaczki szpikowe i limfatyczne) oraz zaburzeń funkcjonowania szpiku (m.in. zespoły mielodysplastyczne). Ocena funkcji płytek oraz charakteryzujących je parametrów (MPV, PDW, P-LCR) jest przydatna w rozpoznawaniu stanów z nieprawidłową liczbą płytek oraz ich anizocytozą (diagnostyka krwawień lub stanów zakrzepowych).
Morfologia krwi (pełna) - opis parametrów:
LEUKOCYTY (ang. White Blood Cells, WBC) – całkowita liczba krwinek białych, podstawowy parametr określający bezwzględną liczbę krwinek białych we krwi, wyrażany w tys./μL ERYTROCYTY (ang. Red Blood Cells, RBC) – liczba krwinek czerwonych, parametr określający bezwzględną liczbę erytrocytów we krwi, wyrażany w mln/μL; HEMOGLOBINA (ang. Hemoglobin concentration, HGB) – stężenie hemoglobiny we krwi, parametr określający w g/dl (mmol/l) całkowite stężenie wszystkich form hemoglobiny we krwi pełnej; HEMATOKRYT (ang. Hematocrit, HCT) – parametr oznaczający wyrażoną procentowo frakcję objętościową erytrocytów w pełnej krwi; Wskaźniki czerwonokrwinkowe:
MCV (ang. Mean Corpuscular Volume) – średnia objętość krwinki (SOK); MCH (ang. Mean Corpuscular Hemoglobin) – średnia masa hemoglobiny w krwince (SWH); MCHC (ang. Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration) – średnie stężenie hemoglobiny w krwince (SSH); RDW (ang. Red-cell Distribution Width) – wskaźnik zmienności objętości krwinek czerwonych. Bardzo często nazywany wskaźnikiem anizocytozy, użyteczny klinicznie wskaźnik będący matematyczną miarą rozkładu objętości erytrocytów. Może być wyznaczany przy użyciu dwóch alternatywnych algorytmów, wobec czego zróżnicowanie krwinek może być wyrażone jako odchylenie standardowe – SD (wyrażane w femtolitrach – fL) lub współczynnik zmienności – CV (SD wyrażone jako odsetek MCV) rozkładu objętości RBC; Płytki krwi:
PLT (ang. Platelets), Płytki krwi – liczba płytek krwi, parametr określający bezwzględną liczbę płytek krwi, wyrażany w tys/μL; MPV (ang. Mean Platelet Volume) – średnia objętość płytki krwi; PDW (ang. Platelet Distribution Width) – wskaźnik zmienności objętości płytek krwi analogiczny dla RDW charakteryzującego krwinki czerwone; PCT (ang. Plateletcrit) – tzw. hematokryt płytkowy; P-LCR (ang. Platelet-Large Cell Ratio) – wskaźnik tzw. dużych płytek (objętość >12 fL); Białe krwinki (leukocyty) z podziałem na 3 grupy określone podwójnie: bezwzględną liczbą w mikrolitrze (tys./μL. tys./mm3) i wartością odsetkową (%) wszystkich krwinek białych Monocyty (należące do agranulocytów); Limfocyty (należące do agranulocytów); Neutrofile (granulocyty obojętnochłonne); Bazofile (granulocyty zasadochłonne); Eozynfile (granulocyty kwasochłonne).

Niektóre zmiany w podstawowych parametrach:
Leukocyty:
zwiększona liczba: zakażenia, urazy, stany zapalne, białaczki szpikowe, białaczki limfatyczne; zmniejszona liczba: leki, promieniowanie, zespoły mielodysplastyczne, mielofibroza, zakażenia wirusowe (np. EBV, CMV, HSV, parvowirus B19), zakażenia bakteryjne (niektóre), przerzuty nowotworowe do szpiku.
Erytrocyty, hemoglobina, hematokryt:
zwiększona liczba: czerwienica prawdziwa, niedotlenienie, odwodnienie; zmniejszone liczba: nagłe, duże utraty krwi, niedokrwistości, choroby nerek, osteomielofibroza, przerzuty nowotworowe do szpiku.
MCV, MCH:
wzrost wielkości: niedokrwistości makrocytowe, w wyniku suplementacji żelazem w niedokrwistości z niedoboru żelaza; obniżenie wielkości: niedokrwistości mikrocytowe i niedobarwliwe.
MCHC:
wzrost wielkości: wrodzona sferocytoza, odwodnienie hipertoniczne; obniżenie wielkości: niedobór żelaza, wit.B6;
Płytki krwi:
zwiększona liczba: stany zapalne, infekcje, nowotwory, przewlekła białaczka szpikowa, niedokrwistości; zmniejszona liczba: wrodzona hipoplazja megakariocytów, posocznica, DIC, zakrzepowa plamica małopłytkowa, zepół hemolityczno-mocznicowy, leki, zakażenia wirusowe, niedobór poprzetoczeniowy, przerzuty do szpiku, osteomielofibroza.

Wysiłek fizyczny, posiłek.