17 kwietnia 2023 - Przeczytasz w 5 min

Ból pleców pod łopatkami – co oznacza? Przyczyny, objawy, sposób na ból

Leczenie każdego bólu powinno być ukierunkowane na jego przyczynę, jest to możliwe jedynie wówczas, gdy postrzega się ból w jego prawdziwej roli – jako zwiastuna nieprawidłowości, a nie jako dolegliwość, samą w sobie. Z czego wynika ból pleców pod łopatkami i jakie są sposoby na radzenie sobie z tym bólem?

ból pleców pod łopatkami

Ból pod łopatkami – co oznacza?

Międzynarodowe Towarzystwo Badania Bólu sformułowało definicję, określając ból jako: emocjonalne i zmysłowe przykre odczucie, które związane jest z istniejącym lub powstającym uszkodzeniem tkanek.

Ból pod łopatkami stanowi dość częsty problem i może dotknąć każdego. Co oznacza ból pleców pod łopatkami? Może on być następstwem chorób kręgosłupa, wad postawy lub przeciążenia. Dotyka osoby, które wykonują swoją pracę w pozycji siedzącej, stojącej oraz pochylonej lekko ku przodowi. Pozycje wymuszone wykonywaną pracą stanowią zagrożenie wystąpienia dolegliwości w odcinku piersiowym, bólu mięśni i tkanek na wysokości łopatek.

Bólowi pod łopatką może towarzyszyć uczucie drętwienia, mrowienia skóry i osłabienie siły mięśniowej. Czasem ból promieniuje do ramienia, żeber i kręgosłupa oraz do potylicy. Może być odczuwany jako kłucie pod łopatką lub ból przeszywający, a nasila się przy głębokim oddechu, kaszlu i kichaniu. Dolegliwościom towarzyszy wzmożone napięcie mięśni pleców.

Gdy długie godziny spędzone przy biurku powodują, że mięśnie są przykurczone, niedokrwione i niedotlenione. Powstają wówczas niewielkie, wyczuwalne palcami zgrubienia, tzw. mięśniowo-powięziowe punkty spustowe. Są one bolesne, ponieważ na skutek niedotlenienia w przykurczu, dochodzi do wytworzenia dużych ilości kwasu mlekowego, podrażniającego okoliczne tkanki.

Ból pod łopatkami może też mieć swoją przyczynę w schorzeniach, dotykających narządy wewnętrzne oraz w dolegliwościach na tle nerwicowym.

Charakter bólu pod łopatkami

Ból między łopatkami może być:

  • niestały lub miejscowy,
  • piekący lub tępy, ćmiący,
  • może też delikatnie pulsować,
  • nasilający się podczas wykonywania pewnych czynności lub głębokiego oddechu,
  • kłujący, przeszywający,
  • rozlany na wysokości odcinka piersiowego.

Ból pleców pod łopatkami – przyczyny

Wśród przyczyn, które mogą być źródłem bólu pleców pod łopatkami wyróżnia się:

  • Wady postawy: skolioza (skrzywienie kręgosłupa w odcinku piersiowym), kifoza – (naturalne wygięcie kręgosłupa do tyłu) – najczęściej wywołują ból pod łopatką z lewej strony;
  • Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) – choroba o podłożu autoimmunologicznym, która powoduje sztywność oraz ból. W stadium zaawansowanym, może powodować trudności w oddychaniu;
  • Zmiany zwyrodnieniowe piersiowego odcinka kręgosłupa, spondyloza – choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, dotykająca wszystkich elementów budowy kręgosłupa, od krążków po więzadła. Zmiany zwyrodnieniowe mogą podrażniać struktury nerwowe, co skutkuje pojawieniem się bólu i ograniczeniem ruchomości;
  • Dyskopatia szyjnego oraz piersiowego odcinka kręgosłupa – wysunięcie krążka znajdującego się między kręgami;
  • Choroby stawu okolicy barkowej – zwichnięcia, zapalenia sąsiadujących tkanek, urazy mechaniczne;
  • Problemy związane z układem oddechowym, zapalenie opłucnej, nowotwory płuc;
  • Problemy kardiologiczne;
  • Neuralgia międzyżebrowa – nerwoból związany z uszkodzeniem nerwów międzyżebrowych;
  • Choroby o podłożu psychosomatycznym – uzależnienia, stany lękowe, depresja, nerwica;
  • Kamica żółciowa;
  • Nieprawidłowa, wymuszona postawa podczas pracy, a także
  • U kobiet oczekujących dziecka – przeciążenie odcinka piersiowego wywołane szybkim wzrostem masy gruczołu piersiowego.

Ból pod łopatka a wady postawy

Boczne skrzywienie kręgosłupa – skolioza, powoduje zauważalne zmiany w wyglądzie pleców – wcięcie w talii jest wyraźnie nierówne, nierówno są także rozstawione łopatki, a jedno z bioder nadmiernie wysuwa się do boku. Ból pleców ma charakter chroniczny, a rozwój choroby grozi powstaniem zmian zwyrodnieniowych.

Ból oprócz wad postawy, towarzyszy często zespołowi skrzyżowania górnego. Najczęściej w takich przypadkach ból pod łopatką ma charakter mięśniowo-powięziowy i wynika z obecności punktów spustowych, które tworzą się na skutek zachwiania równowagi pomiędzy mięśniami sterującymi łopatką.

Zespół skrzyżowania górnego tworzy określony obraz sylwetki chorego:

  • mocno wysunięta do przodu głowa i odcinek szyjny kręgosłupa;
  • „wdowi garb”, mocne zaokrąglenie pleców – pogłębienie kifozy odcinka piersiowego;
  • stan zamknięcia klatki piersiowej, łopatki mocno wysunięte do przodu, jak w reakcji na zimno;
  • wzmożone napięcie mięśni karku i szyi z równoczesną wiotkością mięśni brzucha i obręczy biodrowej.

Ból pod łopatką a problemy kardiologiczne

Bóle w okolicach łopatek, podobnie jak bóle w klatce piersiowej, mogą towarzyszyć nerwicy i stanom lękowym. Pacjenci cierpiący z powodu stanów nerwicowych, zgłaszają się do lekarza z dolegliwościami przypominającymi zawał. Skarżą się na ból serca, duszności i silny ból pod lewą łopatką.

Ból pod lewą łopatką może pojawiać się w przebiegu chorób serca, takich jak zawał mięśnia sercowego, zapalenie osierdzia i tętniak rozwarstwiający aorty. Ból lokalizuje się najczęściej w obrębie klatki piersiowej, ale może promieniować i pojawiać się także ból pod łopatką. W przypadku tętniaka rozwarstwiającego aorty częściej pojawia się ból między łopatkami niż ból pod łopatką. Jeśli bólowi pod lewą łopatką towarzyszą: nieregularne bicie serca, osłabienie i niepokój – należy niezwłocznie udać się do lekarza.

Ból pod łopatką a neuralgia międzyżebrowa

Główną przyczyną neuralgii międzyżebrowej jest naciągnięcie korzonków nerwowych, przez nieprawidłową postawę ciała, np. pochyloną pozycją podczas pracy. Inne przyczyny, to uszkodzenie nerwów wskutek guzkowatego zapalenia tętnic czy reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS), a także:

  • dieta uboga w witaminy grupy B;
  • ucisk na nerwy wywołany obrzękami lub zmianami nowotworowymi;
  • zmiany zwyrodnieniowe w kręgosłupie;
  • cukrzyca;
  • mocznica;
  • półpasiec;
  • uszkodzenie nerwów na skutek nadmiernego spożywania alkoholu lub niektórych leków;
  • osteoporoza.

W przebiegu neuralgii międzyżebrowej pacjent może odczuwać kłucie pod łopatką, ból pod łopatką o charakterze piekącym, szarpiącym lub rwącym, który występuje w obszarze określonych nerwów międzyżebrowych. Typowy jest ból pod łopatką podczas wdechu.

Kłucie pod łopatką nasila się podczas wysiłku fizycznego, pochylania tułowia w przód oraz w czasie długotrwałego przebywania w tej samej pozycji. Bólowi towarzyszyć mogą parestezje, czyli odczucia mrowienia lub drętwienia rąk. Pojawia się ból pod łopatką i drętwienie ręki. Rzadziej dochodzi do upośledzenia czucia w obrębie kończyn górnych.

Sposoby na ból pod łopatką

Jeżeli ból pod łopatką utrzymuje się dłużej niż kilka dni lub jeżeli nawraca, należy zasięgnąć porady lekarza, który wdroży odpowiednią diagnostykę i dobierze program leczenia, w czym pomocne będą dodatkowe badania, np. RTG, USG lub rezonans magnetyczny. Gdy pojawi się nieprzyjemny ból pod łopatkami, nie wolno zażywać leków przeciwbólowych bez konsultacji z lekarzem, dłużej niż przez 3 dni.

Ból pleców pod łopatką można leczyć, w zależności od przyczyny dolegliwości, metodami:

  • z zakresu fizjoterapii – terapia punktów spustowych, rozciąganie i wzmacnianie odpowiednich mięśni, aktywne rozluźnianie mięśni, kinesiotaping, pole magnetyczne, laser, krioterapia, reedukacja napięcia sylwetki;
  • farmakologicznymi, ukierunkowanymi na przyczynę, np. leczenie nerwicy, depresji;
  • zastrzykami z leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych;
  • leczenia operacyjnego, np. usunięcie guza, korekta poważnych wad postawy.

Nie wolno lekceważyć bólu pleców przez kilka tygodni czy miesięcy, ponieważ uszkodzone tkanki ulegną zbliznowaceniu, co może skończyć się trwałą dysfunkcją określonego obszaru mięśni, albo całej kończyny.

Autor: Dr n. med. Iwona Radecka

Bibliografia:

  1. Fizjoterapia w leczeniu mięśniowo-powięziowych punktów spustowych, J. Jutrzenka-Jesion, M. Chochowska, D. Hojan-Jezierska, Hygeia Public Health 2018; 53(4): 340-347;
  2. Terapia punktów spustowych. Praktyczny podręcznik. C. Davies, A. Davies, www.wydawnictwovital.pl; wyd. I, Białystok 2015;
  3. Mięśniowo-powięziowe punkty spustowe – przegląd uwzględniający dowody naukowe, J. Dommerholt, C. Bron, J. Franssen, Rehabilitacja Medyczna 2006; 10(4): 39-56.
  4. http://www.rehatrainers.pl/zespol-skrzyzowania-gornego/
  5. https://fizjoterapeuty.pl/fizjoterapia/neuralgia-miedzyzebrowa.html
Powiązane pakiety

e-PAKIET OSTEOPOROZA
Pakiet wskazany szczególnie dla osób rozpoczynających leczenie osteoporozy. Obejmuje badania zalecane przez międzynarodowe, jak i polskie grupy eksperckie w ramach kontroli skuteczności terapii osteoporozy. Pomocniczo może być też stosowany w ocenie zagrożenia złamaniami. Nieleczona lub nieefektywnie leczona osteoporoza prowadzi do obniżenia komfortu życia, złamań, uzależnienia od innych, bólu, w końcu powikłań zakrzepowo-zatorowych. Niepowodzenie terapii może być spowodowane niedokładnym przestrzeganiem przez pacjenta zaleceń dotyczących sposobu przyjmowania leku lub istnieniem chorób współistniejących. Optymalnym sposobem kontroli skuteczności leczenia jest ocena poziomu tzw. markerów obrotu kostnego we krwi, spośród których za substancje o największym znaczeniu uznano beta-Crosslaps (beta-CTX, C-końcowy usieciowany telopeptyd łańcucha alfa kolagenu typu I) i P1NP (N-końcowy propeptyd prokolagenu typu I). Wpływ skutecznego leczenia na stężenie tych markerów we krwi można zauważyć już po 3 miesiącach od rozpoczęcia terapii, w porównaniu do 2 lat potrzebnych na rozwój zmian zauważalnych w badaniu densytometrycznym. Pomiar stężenia markerów kostnych powinien być przeprowadzony przed rozpoczęciem terapii i po 3 miesiącach od jej wprowadzenia. Wg polskich zaleceń dot. postępowania diagnostycznego i leczniczego w osteoporozie, zmiany stężeń CTX i P1NP o więcej niż 25% wskazują na skuteczność terapii. Jeśli nie dokonano pomiaru przed wprowadzeniem terapii, leczenie można uznać za efektywne, jeśli oznaczony poziom markera jest porównywalny dla zakresów wartości referencyjnych ustalonych u ludzi młodych lub kobiet przed menopauzą. Efektywność terapii osteoporozy zależna jest również od uregulowania bilansu wapniowego i utrzymania prawidłowego stężenia witaminy D we krwi. Ponieważ stężenie beta-CTX podlega rytmowi dobowemu i spada poposiłkowo, zaleca się pobierać krew rano, na czczo, w punkcie przy laboratorium (ze względu na ograniczoną stabilność tego parametru).   Czas oczekiwania na wyniki e-pakietu w większości laboratoriów wynosi 2-3 dni robocze.* *Czas prezentowany jest w dniach roboczych i może ulec zmianie ze względu na uwarunkowania laboratoryjne i nie stanowi zobowiązania do realizacji usługi w tym czasie. Informację o przewidywanym czasie wykonania wszystkich badań objętych pakietem, zależnie od wybranego punktu pobrań, można sprawdzić na podstronach poszczególnych badań, wybierając placówkę realizacji lub kontaktując się z infolinią.

Pakiet profilaktyka kobieta
Pakiet zawiera zestaw badań pomocnych w ocenie funkcjonowania wielu narządów i układów. Wynik morfologii wnosi wiele istotnych informacji na temat odporności, możliwych chorób przewlekłych, niedoborów pierwiastków lub witamin będących przyczyną anemii i nieprawidłowości w układzie krwionośnym. Uzupełnieniem morfologii jest pomiar stężenia żelaza, czyli pierwiastka istotnego w procesie produkcji krwinek czerwonych, którego niedobory u kobiet wynikają najczęściej z przedłużających się i obfitych krwawień miesięcznych. Badanie stężenia CRP potwierdza lub wyklucza obecność toczącego się w organizmie stanu zapalnego. Za pośrednictwem badań – glukozy i cholesterolu – kontrolowany jest metabolizm węglowodanów i lipidów (tłuszczy). Pomiar stężenia glukozy jest kluczowy w ocenie gospodarki węglowodanowej i diagnostyce podstępnej choroby metabolicznej – cukrzycy. To choroba, która wiele lat może przebiegać bezobjawowo i niepostrzeżenie prowadzić do groźnych, naczyniowych, neurologicznych i okulistycznych powikłań. Pomiar stężenia cholesterolu całkowitego to element diagnostyki zaburzeń lipidowych, które nadal stanowią najbardziej rozpowszechniony czynnik ryzyka chorób układu krążenia takich jak choroba niedokrwienna serca, udar mózgu lub choroby tętnic obwodowych. Kolejne badanie, aktywność enzymu ALT służy ocenie funkcjonowania wątroby, czyli organu, który pełni równocześnie około 200 różnych funkcji, a wśród nich najważniejsze jest produkowanie glukozy, magazynowanie witamin i produkcja czynników krzepnięcia oraz usuwanie groźnych dla życia toksyn. Za pośrednictwem badania stężenia kreatyniny, kontrolowana jest praca nerek. Cennym uzupełnieniem pakietu jest pomiar stężenia TSH, czyli hormonu przysadkowego regulującego pracę tarczycy. Ten niewielki gruczoł zlokalizowany na przedniej części szyi, odpowiada m.in. za tempo metabolizmu, temperaturę i stabilność masy ciała, płodność, ale także psychiczne aspekty zdrowia, a pomiar stężenia TSH stanowi ważny element diagnostyki niedoczynności lub nadczynności tarczycy. Witamina D to parametr coraz częściej oznaczany w diagnostyce zaburzeń odporności i schorzeń o podłożu zapalnym lub autoimmunizacyjnym. To również uznany wskaźnik gospodarki wapniowo - fosforanowej i obrotu kostnego, ważny element diagnostyki osteoporozy, rozwijającej się w następstwie wygaszania czynności hormonalnej jajników (menopauzy).

Pakiet profilaktyka mężczyzna
Pakiet zawiera zestaw badań pomocnych w ocenie funkcjonowania wielu narządów i układów. Wynik morfologii wnosi wiele istotnych informacji na temat odporności, możliwych chorób przewlekłych, niedoborów pierwiastków lub witamin będących przyczyną anemii i nieprawidłowości w układzie krwionośnym. Badanie stężenia CRP potwierdza lub wyklucza obecność toczącego się w organizmie stanu zapalnego. Za pośrednictwem badań – glukozy i cholesterolu – kontrolowany jest metabolizm węglowodanów i lipidów (tłuszczy). Pomiar stężenia glukozy jest kluczowy w ocenie gospodarki węglowodanowej i diagnostyce podstępnej choroby metabolicznej – cukrzycy. To choroba, która wiele lat może przebiegać bezobjawowo i niepostrzeżenie prowadzić do groźnych, naczyniowych, neurologicznych i okulistycznych powikłań. Pomiar stężenia cholesterolu całkowitego to element diagnostyki zaburzeń lipidowych, które nadal stanowią najbardziej rozpowszechniony czynnik ryzyka chorób układu krążenia takich jak choroba niedokrwienna serca, udar mózgu lub choroby tętnic obwodowych. W ocenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych przydatne jest także badanie stężenia kwasu moczowego. Pomiar tego metabolitu stosuje się ponadto w diagnostyce dny moczanowej, będącej częstą przyczyną bólu stawów. Kolejne badanie, aktywność enzymu ALT służy ocenie funkcjonowania wątroby, czyli organu, który pełni równocześnie około 200 różnych funkcji, a wśród nich najważniejsze jest produkowanie glukozy, magazynowanie witamin i produkcja czynników krzepnięcia oraz usuwanie groźnych dla życia toksyn. Za pośrednictwem badania stężenia kreatyniny, kontrolowana jest praca nerek. Cennym uzupełnieniem pakietu jest pomiar stężenia TSH, czyli hormonu przysadkowego regulującego pracę tarczycy. Ten niewielki gruczoł zlokalizowany na przedniej części szyi, odpowiada m.in. za tempo metabolizmu, temperaturę i stabilność masy ciała, płodność, ale także psychiczne aspekty zdrowia, a pomiar stężenia TSH stanowi ważny element diagnostyki niedoczynności lub nadczynności tarczycy. Witamina D to parametr coraz częściej oznaczany w diagnostyce zaburzeń odporności i schorzeń o podłożu zapalnym lub autoimmunizacyjnym. To również uznany wskaźnik gospodarki wapniowo - fosforanowej i obrotu kostnego, czyli ważny element diagnostyki osteoporozy. To zestaw badań profilaktycznych dobrany przez lekarzy i diagnostów.
Tagi