Krwioplucie – o czym może świadczyć?

Krwioplucie z definicji jest wykrztuszaniem krwi lub krwistej wydzieliny, która pochodzi z układu oddechowego. Zatem stanowi objaw chorób układu oddechowego, wśród których najczęstszymi są rak płuca, gruźlica, stany zapalne w oskrzelach i płucach. O czym jeszcze może świadczyć krwioplucie i dlaczego nie powinno się go lekceważyć?

Krwioplucie – przyczyny

Potwierdzenie krwioplucia wymaga ustalenia pochodzenia wypluwanej z układu oddechowego krwistej wydzieliny. Najczęściej potwierdzeniem oddechowego pochodzenia wydzieliny jest towarzyszący kaszel, który stanowi dodatkowy objaw chorób układu oddechowego. Krew pochodzi najczęściej z naczyń krwionośnych tchawicy lub oskrzeli. Wśród chorób prowadzących do krwioplucia wymienia się choroby infekcyjne (wirusowe, bakteryjne) lub nowotworowe, wywołujące stan zapalny w obrębie dróg oddechowych. Rzadziej przyczyną krwioplucia jest uraz układu oddechowego lub zabieg w jego obrębie np. przebyta bronchoskopia. Najczęściej pacjenci opisują kolor plwociny jako jasnoczerwony z towarzyszącym spienieniem o różnym stopniu nasilenia.  Niepokojącymi objawami towarzyszącymi krwiopluciu, mogącymi świadczyć o procesie nowotworowym toczącym się w układzie oddechowym jest utrata masy ciała, nasilona męczliwość i duszności.

Krwioplucie – podział

W zależności od dobowej ilości odpluwanej krwi, krwioplucie dzielimy na:

• Haemoptysis – ilość wydzieliny nie przekracza 20ml/dobę
• Haemoptoe (masywne krwioplucie) – ilość wydzieliny wynosi 20 – 200 ml/dobę
• Haemorhagia (krwotok płucny) – ilość wydzieliny przekracza 200 ml/dobę

Krwioplucie prawdziwe i rzekome

W odróżnieniu od krwioplucia prawdziwego, czyli tego którego źródłem są choroby układu oddechowego wyróżnia się także krwioplucie rzekome. Źródłem krwi w odpluwanej wydzielinie jest wówczas jama ustna, nosogardziel lub górny odcinek układu pokarmowego. Na przykład w przebiegu zaawansowanej choroby wątroby i wynikającego z niej nadciśnienia wrotnego (nadciśnienia w naczyniach krwionośnych wątroby) tworzy się tzw. krążenie oboczne. Są to powstałe w wyniku procesu chorobowego naczynia krwionośne o zmienionej i nieprawidłowej budowie podatne na uszkodzenia i pękanie. W przebiegu marskości wątroby takie naczynia te m.in. w przełyku, gdzie podrażniane przemieszczającym się pokarmem mogą pękać, powodować krwawienie i odpluwanie krwi.  W przypadku krwioplucia rzekomego zazwyczaj nie pojawia się kaszel, a wydzielina odpluwana jest w godzinach porannych (krwioplucie poranne).

Jakie badania warto wykonać?

Ze względu na poważne, nawet nowotworowe przyczyny krwioplucia, każda ilość krwistej odpluwanej wydzieliny wymaga dogłębnej diagnostyki. Źródła krwawienia poszukuje się zarówno w obrębie układu oddechowego jak i pokarmowego. Wśród badań istotne są te, obrazujące wnętrze układów podejrzanych o źródło krwawienia, czyli bronchoskopia w przypadku układu oddechowego i gastroskopia w przypadku układu pokarmowego. Do innych zalecanych badań zalicza się prześwietlenie układu oddechowego (RTG), istotne może okazać się również badanie stomatologiczne i laryngologiczne, oceniające stan jamy ustnej i nosogardzieli. Ponieważ krwioplucie jest objawem choroby, najważniejsze w diagnostyce jest poszukiwanie jego przyczyny. Rokowanie zależy przede wszystkim od zdiagnozowanej choroby podstawowej, jej stopnia zaawansowania i dostępnych metod leczenia.