Badania
Nerki

09 grudnia 2022 - Przeczytasz w 4 min

Mętny mocz – jakie są jego przyczyny

Spis treści:

Mętny mocz – stwierdzenie statystycznie dość często pojawiające się na wyniku badania ogólnego moczu, może być dla pacjenta powodem do niepokoju. Fizjologicznie, mocz osoby zdrowej jest klarowny i słomkowożółty, zatem zmętnienie moczu i zwykle towarzysząca mu zmiana zabarwienia są objawami nieprawidłowości obejmujących układ moczowy. O czym może świadczyć zmętnienie moczu i jak je wyeliminować?

Mętny mocz - pobrany w kubeczkach.

Mętny mocz przyczyny

Mętny mocz jest podstawą do rozszerzonej diagnostyki i mikroskopowej oceny osadu moczu. Za utratę klarowności moczu mogą odpowiadać m.in. odwodnienie, zmiana diety na wegetariańską/ wegańską, ale także stany zapalne układu moczowego. Wśród przyczyn zmętnienia moczu najistotniejszą i diagnozowaną najczęściej jest zakażenie układu moczowego.

Zakażenie układu moczowego (pęcherza moczowego, nerek) diagnozowane jest głównie w populacji kobiet, ze względu na krótszą niż u mężczyzn cewkę moczową, skracającą znacznie odległość do silnie skolonizowanego przez bakterie przewodu pokarmowego. Bakterie przedostające się przez cewkę moczową do pęcherza są przyczyną rozwoju stanu zapalnego, któremu towarzyszy napływ komórek układu odpornościowego, czyli leukocytów. To właśnie wydalane wraz moczem bakterie oraz leukocyty, stanowią przyczynę zmętnienia moczu. Mętny mocz zwykle nie jest samodzielnym objawem zakażenia układu moczowego. Pacjenci skarżą się głównie na dyskomfort i ból w trakcie oddawania moczu (dyzuria), częstomocz, potrzebę oddawania moczu w nocy (nykturia), popuszczanie moczu, ból pęcherza lub okolicy lędźwiowej, niekiedy wymioty i gorączkę. Poza zmętnieniem moczu, posiada on również nieprzyjemny, wskazujący na infekcję zapach. Doskwierające dolegliwości związane z infekcją pacjenci odczuwają średnio przez 6 dni, co wiąże się z koniecznością ograniczenia codziennej i zawodowej aktywności. W większości przypadków bakterią odpowiedzialną za zakażenie układu moczowego jest zasiedlająca jelito grube – pałeczka okrężnicy (Escherichia coli). W warunkach fizjologicznych bakteria ta wchodzi w skład flory przewodu pokarmowego, a jej obecność w drogach moczowych jest konsekwencją przeniesienia w okolice cewki moczowej np. w trakcie czynności higienicznych wykonywanych po wypróżnieniu. Do bakterii rzadziej odpowiedzialnych za infekcję należą Staphylococcus saprophyticus, Proteus mirabilis oraz bakterie z rodzaju Enterococcus i Klebsiella. Wśród infekcyjnych przyczyn zmętnienia moczu wymienia się również zapalenie dróg rodnych i cewki moczowej, w wyniku których obfita, zapalna wydzielina z objętych zapaleniem struktur zmętnia wydalany mocz.

Mętny mocz może być także konsekwencją zmiany diety. Dieta wegetariańska/ wegańska jest dietą, która znacząco wpływa na pH moczu. Mocz fizjologicznie posiada odczyn lekko kwaśny. Wyeliminowanie mięsa i białka zwierzęcego z diety warunkuje zmianę pH w kierunku zasadowego, ale także zmętnienie moczu, spowodowane obecnością wydalanych w większej ilości fosforanów.

Odwodnienie to kolejna z przyczyn zmętnienia moczu. Szacuje się, że osoba dorosła powinna wypić przynajmniej 1,5 litra wody dziennie. Mniejsza podaż płynów lub zwiększona ich utrata (np. wymioty, gorączka, intensywny trening) prowadzą do zagęszczenia moczu, które możemy obserwować jako zmętnienie.

Mętny mocz w ciąży

Mętny mocz w ciąży, mimo że niekoniecznie wiąże się z procesem chorobowym, zawsze powinien być zgłoszony jako niepokojący objaw i skonsultowany z lekarzem prowadzącym ciąże. Pierwszy trymestr ciąży, ze względu na zachodzące w organizmie ciężarnej zmiany hormonalne, związany jest ze znaczną częstotliwością wymiotów, które mogą być przyczyną odwodnienia. Jak wspomniano powyżej odwodnienie warunkuje zgęszczenie, a co za tym idzie zmętnienie wydalanego moczu. W takim przypadku sposobem na rozwiązanie problemu jest jedynie zwiększenie ilości spożywanych płynów.
Mętny mocz w ciąży powinien niepokoić wówczas, jeśli jest wynikiem infekcji dróg rodnych lub konsekwencją zakażenia układu moczowego. Oba te stany wymagają pilnej interwencji lekarskiej i podjęcia leczenia, gdyż mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia zarówno matki i dziecka. Infekcje w ciąży mogą być przyczyną poronień, wczesnego porodu, urodzenia dziecka z niską masą urodzeniową oraz urodzenia dziecka z infekcją np. opon mózgowo – rdzeniowych.

Mętny mocz u dziecka

Najczęściej za zmętnienie moczu obserwowane u dziecka odpowiedzialne jest zwiększone, ale całkiem fizjologiczne wydalanie fosforanów. Wartości referencyjne (normy) fosforanów dla dzieci są wyższe niż u dorosłych, co wynika z procesu intensywnego wzrostu i przebudowy układu kostnego, w którym znajduje się niemalże 85% całej puli fosforu. Ponieważ drogą eliminującą nadmiar fosforu z organizmu są nerki, wydalanie fosforu w większym stopniu będzie wiązało się ze zmętnieniem moczu. Oczywiście w sytuacji, w której zmętnieniu zaczną towarzyszyć inne objawy (gorączka, ból brzucha, nudności, wymioty, dyskomfort w trakcie sikania), należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Zakażenie układu moczowego u dzieci określa się mianem poważnej infekcji, ze względu na towarzyszącą bardzo wysoką gorączkę oraz zwiększone ryzyko powikłań w postaci bliznowacenia nerek, nadciśnienia i przewlekłej niewydolności nerek.

Co oznacza mętny mocz?

Mętny mocz jest jedynie objawem pewnych nieprawidłowości, dlatego wskazane jest poszukiwanie przyczyn utraty jego przejrzystości. Poza opisanymi powyżej przyczynami (zakażenie układu moczowego, dieta i wydalanie fosforanów, odwodnienie) zmętnienie moczu może towarzyszyć również kamicy nerkowej, chorobom nowotworowym układu moczowego np. rakowi prostaty, przewlekłej chorobie nerek oraz cukrzycy.

Mętny mocz badania

W przypadku, kiedy pacjent zaobserwuje wydalanie mętnego moczu, w pierwszej kolejności lekarz zaleca wykonanie badania ogólnego moczu wraz z badaniem mikroskopowym osadu. Mętny mocz z osadem zgromadzonym na dnie pojemniczka do moczu może wstępnie sugerować infekcję układu moczowego, którą potwierdzają lub wykluczają wyniki wykonanych badań. W przypadku zakażenia układu moczowego, ważnym badaniem identyfikującym odpowiedzialny za infekcję drobnoustrój oraz pozwalającym na dobranie skutecznego antybiotyku jest posiew moczu wraz z wykonaniem antybiogramu. W poszukiwaniu przyczyn zmętnienia moczu wykorzystuje się również pomiar stężenia wydalanego fosforu, białka i glukozy. Dobór badań zależy od stanu klinicznego pacjenta, a ich wyniki ze względu na złożone podłoże objawu powinny zostać skonsultowane z lekarzem.

Bibliografia

  1. Urinary Tract Infection. Bono MJ, Reygaert WC. 2021 Jun 23. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan–.
  2. Bacteriuria in Pregnancy in a Danish Contemporary Cohort of Women. Greve VH, Greve T, Helmig RB. Infect Dis Obstet Gynecol. 2020 Jan 8;2020:8398537. doi: 10.1155/2020/8398537. eCollection 2020.
  3. Nefrologia. Wielka interna. Myśliwiec M. (red.). Medical Tribune Polska, Warszawa 2017.

Podobne artykuły

Powiązane pakiety
e-PAKIET NERKOWY
Dedykowany dla: Kobiet, Mężczyzn, Dzieci Wskazany: → W diagnostyce chorób nerek i układu moczowego objawiających się m.in. trudnościami w oddawaniu moczu, zmianą w ilości wydalanego moczu oraz pienieniem moczu, obrzękami, anemią, osłabieniem, bólem pleców itp. → W monitorowaniu leczenia chorób nerek i układu moczowego → Profilaktycznie, do oceny funkcji nerek i układu moczowego Pamiętaj przed pobraniem: *Na badania nerek należy zgłosić się w godzinach porannych *Do punktu pobrań zgłoś się na czczo *Nie zapomnij o przyniesieniu porannej próbki moczu Nerki – rola w organizmie Nerki to filtr organizmu, który przepuszczając przez siebie dobowo 1500 litrów krwi, „odcedza” jej istotne elementy i rozpuszczone w niej substancje od tych, które są toksyczne lub zbędne. To co jest potrzebne w dalszym funkcjonowaniu organizmu jest odzyskiwane i powraca do krwi, a wszystko co już niepotrzebne – wydalane jest z moczem, produkowanym w ilości ok. 1,5 litra na dobę. Poza filtrowaniem krwi i wydalaniem moczu nerka posiada również funkcje wydzielnicze. Produkuje i uwalnia do krwi szereg życiowo ważnych substancji, mi.in. regulujących ciśnienie (renina, endotelina, tlenek azotu), wpływających na proces tworzenia czerwonych krwinek (erytropoetyna), odporność oraz kościotworzenie (aktywna postać witaminy D). Jakie wykonać badania nerek? e-PAKIET NERKOWY uwzględnia badania, umożliwiające ocenę funkcji nerek i układu moczowego: mocz – badanie ogólne, mocznik, kreatynina, kwas moczowy, wskaźnik albumina/kreatynina w moczu (ACR). W zależności od potrzeb – w profilaktycznej kontroli stanu zdrowia, w diagnostyce czy też w monitorowaniu zaawansowania i leczenia procesu chorobowego – ocena wydolności nerek i funkcjonowania układu moczowego opiera się na analizie laboratoryjnej parametrów moczu, krwi oraz badaniach obrazowych układu moczowego. Objawy chorób nerek – obrzęki, problemy z oddawaniem moczu, nadciśnienie i towarzyszące mu bóle głowy, osłabienie, anemia, senność, szybka męczliwość, duszność, utrata wagi, spienienie moczu pojawiają się późno. Często obserwowane są dopiero po utracie połowy czynnego miąższu narządu, czyli tak naprawdę wtedy, kiedy „znika” jedna nerka!!! Ze względu na długi okres bezobjawowy, charakteryzujący choroby układu moczowego („nerki chorują po cichu”) – badania nerek, a w szczególności badanie ogólne moczu powinno wykonywać się profilaktycznie, przynajmniej raz w roku. Poznaj znaczenie badań nerek z krwi: W diagnostyce laboratoryjnej chorób nerek zastosowanie znalazła analiza stężeń produktów metabolizmu azotowego. Za użytecznością tych związków, przemawia fakt, że eliminowane są z organizmu głównie przez nerki (~ 100 % kreatynina, ~ 90 % mocznik, ~ 70 % kwas moczowy), oraz wzrost stężenia tych substancji w surowicy, przy równoczesnym zmniejszeniu wydalania z moczem świadczy o upośledzeniu funkcji filtracyjnej narządu. Kreatynina wraz z wyliczanym na jej podstawie współczynnikiem eGFR, wykorzystywana jest w ocenie funkcji filtracyjnej nerek. Na podstawie uzyskanych wyników wnioskuje się o wydolności lub niewydolności narządu. Mocznik poza istotną informacją na temat funkcjonowania nerek, jest równie ważnym badaniem w diagnostyce chorób wątroby oraz zaburzeń w obrębie metabolizmu białek. Kwas moczowy pozwala na rozpoznanie choroby metabolicznej: dny moczanowej i jest pomocny w rozpoznawaniu zagrożenia kamicą nerkową.   Poznaj znaczenie badań nerek z moczu: Mocz – badanie ogólne - ze względu na diagnostyczną wartość wyników jest jednym z najczęściej zlecanych i wykonywanych badań laboratoryjnych. Służy określeniu fizyko – chemicznych właściwości moczu (badanie metodą paskową) i identyfikacji znajdujących się w nim elementów morfotycznych (badanie mikroskopowe). Jest również badaniem przesiewowym, czyli takim, które pozwala na wykrycie patologii układu moczowego jeszcze w okresie bezobjawowym. Wyniki badania ogólnego moczu dają podstawę do postawienia wstępnej diagnozy chorób nerek, zakażenia układu moczowego, chorób uwarunkowanych genetycznie (specyficzny zapach), chorób metabolicznych w tym także cukrzycy. Badanie, umożliwia również wskazanie zaburzeń przemiany materii związanych m.in. z dysfunkcją wątroby. Wskaźnik albumina/kreatynina w moczu (ACR) Wyznaczanie stosunku stężenia albuminy do kreatyniny (ACR) w pojedynczej próbce moczu, jest wg najnowszych międzynarodowych rekomendacji najlepszym wskaźnikiem utraty białka z moczem, co z kolei jest wykładnikiem uszkodzenia funkcji filtracyjnej nerek. Zestawienie wyników badań nerkowych z krwi i moczu, uwzględnionych w pakiecie, pozwala na ocenę funkcjonowania układu moczowego.  Ze względy na szereg wzajemnych zależności występujących między analizowanymi parametrami i wieloczynnikowy charakter podłoża chorób nerek i układu moczowego, uzyskane wyniki badań należy skonsultować z lekarzem. Co może mieć wpływ na wynik: * W okresie 24 godzin przed badaniem krwi i oddaniem moczu, należy wstrzymać się od intensywnej aktywności fizycznej. * Ze względu na obecność w pakiecie - Wskaźnik albumina/kreatynina w moczu (ACR) - nie należy wykonywać badań w trakcie infekcji dróg moczowych. Jak się pobiera materiał do badania nerek? Do wykonania badań uwzględnionych w e-pakiecie niezbędna jest: próbka krwi; próbka moczu. Badanie ogólne moczu wykonuje się z porannej próbki moczu, z tzw. środkowego strumienia, co oznacza, że pierwsze krople moczu powinny trafić do toalety, kolejna - właściwa porcja do pojemnika, a ostatnia - do toalety.  Pojemnik na mocz do badania można kupić w aptece, niekiedy udostępniany jest bezpłatnie w punktach pobrań podległych laboratoriom. Ile czeka się na wyniki? Od 1 do 4 dni.* *Czas prezentowany jest w dniach roboczych i może ulec zmianie ze względu na uwarunkowania laboratoryjne i nie stanowi zobowiązania do realizacji usługi w tym czasie. Informację o przewidywanym czasie wykonania wszystkich badań objętych pakietem, zależnie od wybranego punktu pobrań, można sprawdzić na podstronach poszczególnych badań, wybierając placówkę realizacji lub kontaktując się z infolinią.     Co może mieć wpływ na wynik: * W okresie 24 godzin przed badaniem krwi i oddaniem moczu, należy wstrzymać się od intensywnej aktywności fizycznej. * Ze względu na obecność w pakiecie - Wskaźnik albumina/kreatynina w moczu (ACR) - nie należy wykonywać badań w trakcie infekcji dróg moczowych. * Krwawienie z dróg rodnych – próbkę moczu należy pobrać po ustąpieniu krwawienia. Uwaga! Jeżeli kupujesz badanie dla dziecka, zrealizuj je w punkcie przyjaznym dzieciom - sprawdź PUNKTY PRZYJAZNE DZIECIOM.
Sprawdź
Powiązane badania
Mocz posiew (bad. bakter.)
Mocz posiew (bad. bakter.). Badanie przydatne w diagnostyce zakażeń układu moczowego (ZUM), a profilaktycznie w ciąży i w postępowaniu przedoperacyjnym w urologii. 
Sprawdź
Mocz posiew (bad. mykol.)
Mocz posiew (bad. mykol.). Badanie mykologiczne wykonywane ze wskazań lekarza, który decyduje o ewentualnym wstrzymaniu stosowanego aktualnie leczenia ogólnego.
Sprawdź
Mocz - badanie ogólne
Mocz - badanie ogólne. Badanie wykonywane w celach przesiewowych, diagnostycznych i kontrolnych. Stosowane w diagnostyce chorób nerek i układu moczowego oraz nieprawidłowości przemian metabolicznych organizmu, zwłaszcza związanych z cho
Sprawdź
Tagi
Badania
mocz

Podobne artykuły