Probiotyki - nowe możliwości w terapii chorób skóry?

W dzisiejszych czasach, coraz więcej osób poszukuje naturalnych i skutecznych metod leczenia różnych schorzeń, w tym chorób skóry. Probiotyki, znane są głównie z korzystnego wpływu na zdrowie układu pokarmowego, zaczynają zdobywać uznanie również w kontekście terapii dermatologicznych. Czy probiotyki mogą być nową nadzieją dla osób zmagających się z problemami skórnymi? W tym artykule przyjrzymy się bliżej roli probiotyków w leczeniu chorób skóry, analizując najnowsze badania i ich potencjalne zastosowania w określonych chorobach.

Czym są probiotyki?

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które, podawane w odpowiednich ilościach, przynoszą korzyści zdrowotne dla organizmu gospodarza. Najczęściej są to bakterie kwasu mlekowego, z rodzajów  Lactobacillus i Bifidobacterium, które naturalnie występują w ludzkim układzie pokarmowym. Co ciekawe probiotykiem może być też grzyb, który wykazuje właściwości prozdrowotne, np. Saccharomyces boulardii CNCM I-745. Probiotyki pomagają w utrzymaniu równowagi ekosystemu jelit, co jest kluczowe dla zdrowia całego organizmu. Mają one na celu wesprzeć organizm od wewnątrz, poprawić działanie bariery jelitowej, układu odpornościowego, wyciszyć reakcje zapalne, co ma wpływ na kondycję skóry. Warto wiedzieć, że właściwości probiotyczne są szczepozależne. Oznacza to, że gdy wybieramy probiotyk powinniśmy zwracać uwagę na nazwę gatunkową np. Bifidobacterium, rodzajową np. infantis i oznaczenie szczepowe np. 35624 (Bifidobacterium infantis 35624). Probiotyki mogą zawierać jeden szczep lub wiele, jednak wszystkie powinny być dokładnie opisane na opakowaniu. Nie powinno się stosować probiotyków niewiadomego pochodzenia.

A dlaczego warto rozważyć stosowanie probiotyków w niektórych chorobach skóry? Dlatego, że coraz więcej badań wskazuje, że mikrobiom skóry, podobnie jak jelit, odgrywa istotną rolę w zdrowiu skóry.

Przeczytaj także: https://diag.pl/pacjent/artykuly/probiotyki-jak-dzialaja-i-kiedy-je-stosowac/

Mikrobiom skóry a zdrowie

Skóra stanowi pierwszą linię obrony przed patogenami, pełni funkcje ochronną i czuciową. Produkuje również witaminę D i melaninę. Na powierzchni skóry żyją mikroorganizmy, tworzące złożony ekosystem zwany mikrobiomem skóry. Fizjologicznie mikrobiom ten działa jak tarcza ochronna, zapobiegając kolonizacji przez szkodliwe bakterie i wirusy. Zaburzenia równowagi mikrobiomu mogą prowadzić do różnych problemów skórnych oraz nasilać objawy schorzeń: takich jak trądzik, łuszczyca, atopowe zapalenie skóry, czy egzema.

Probiotyki a trądzik

Trądzik jest jedną z najczęstszych chorób skóry, dotykającą miliony ludzi na całym świecie. Tradycyjne metody leczenia obejmują stosowanie antybiotyków, retinoidów oraz terapii hormonalnych. Niestety, te metody często wiążą się z działaniami niepożądanymi i nie zawsze przynoszą oczekiwane rezultaty. W kontekście terapii trądziku, probiotyki mogą działać na kilka sposobów:

    – Redukcja stanów zapalnych: Probiotyki mogą pomóc w zmniejszeniu stanów zapalnych, które są jednym z głównych czynników zaostrzających trądzik.

    – Zwalczanie szkodliwych bakterii: Niektóre szczepy probiotyków wykazują działanie przeciwdrobnoustrojowe, hamując rozwój bakterii Propionibacterium acnes, odpowiedzialnych za powstawanie zmian trądzikowych.

    – Wzmacnianie bariery skórnej: Probiotyki mogą wspomagać regenerację i wzmocnienie bariery ochronnej skóry, co zapobiega jej nadmiernemu przesuszeniu i podrażnieniom.

Dodatkowo zastosowanie probiotyków może odbudować mikrobiotę po inwazyjnych kuracjach, np. leczeniu antybiotykami oraz wspomóc wchłanianie i produkcje niezbędnych skórze substancji. Warto też podkreślić, że często trądzik towarzyszy problemom jelitowym, np. częściej obserwuje się go u chorych z SIBO (przerostem bakterii w jelicie cienkim).

Przeczytaj również: https://diag.pl/pacjent/artykuly/tradzik-rozowaty-a-sibo/

Probiotyki a atopowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą chorobą zapalną, która charakteryzuje się suchą, swędzącą i zaczerwienioną skórą. Przyczyny AZS są złożone i obejmują zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. To schorzenie często pojawia się już u niemowląt i współwystępuje z alergią na białka mleka krowiego. Badania sugerują, że w przebiegu atopowego zapalenia skóry obserwuje się zaburzoną mikrobiotę jelitową, czyli niedobory bakterii ochronnych Lactobacillus i Bifidobacterium. Probiotyki mogą odgrywać istotną rolę w łagodzeniu objawów AZS poprzez:

   – Modulację układu immunologicznego: Probiotyki mogą wpływać na układ odpornościowy, zmniejszając reakcje alergiczne i stany zapalne.

   – Poprawę bariery skórnej: Podobnie jak w przypadku trądziku, probiotyki mogą wspierać odbudowę i funkcjonowanie bariery skórnej.

   – Zwiększenie nawilżenia skóry: Niektóre badania sugerują, że probiotyki mogą zwiększać poziom nawilżenia skóry, co jest kluczowe w przypadku AZS.

Warto wiedzieć, że w przypadku atopii ważna jest odpowiednia pielęgnacja wrażliwej skóry. Często wspomaganie leczenia u pacjentów obejmuje również dietę.

Probiotyki a łuszczyca

Łuszczyca to przewlekła choroba autoimmunologiczna, która powoduje nadmierne namnażanie komórek skóry, prowadząc do powstawania łuszczących się, zaczerwienionych plam. Chociaż dokładne przyczyny łuszczycy nie są do końca poznane, wiadomo, że układ odpornościowy odgrywa kluczową rolę w jej przebiegu. U chorych obserwuje się zaburzenia mikrobioty: niedobory bakterii ochronnych z rodzaju Bifidobacterium oraz bakterii produkujących kwas masłowy – Akkermansia muciniphila i Faecalibacterium prauznitzi. Ponadto chorzy na łuszczycę mają zmienioną proporcję Firmicutes do Bacteroidetes co sprzyja zaburzeniom metabolicznym w tej grupie osób i może prowadzić do cukrzycy typu 2 i otyłości.

Sprawdź badanie: https://diag.pl/sklep/badania/luszczyca-hla-cw6/

Probiotyki mogą przynosić korzyści w terapii łuszczycy poprzez:

    – Redukcję stanów zapalnych: Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym, probiotyki mogą zmniejszać objawy łuszczycy.

   –  Modulację mikrobiomu skóry: Probiotyki mogą wspomagać zdrowy mikrobiom skóry, co może pomóc w łagodzeniu objawów choroby.

Jakie szczepy mogą być pomocne w leczeniu chorób skóry?

Chociaż wyniki badań nad zastosowaniem probiotyków w terapii chorób skóry są obiecujące, nie ma jeszcze jednoznacznych rekomendacji odnośnie szczepów probiotycznych, które będą skuteczne w leczeniu konkretnych schorzeń skórnych. Jednak powstaje coraz więcej publikacji badań potwierdzających korzyści  z przyjmowania probiotyków w chorobach skóry, a rynek produktów też pielęgnacyjnych zawierających probiotyki, takich jak kremy, emulsje czy olejki dynamicznie rośnie.

Na które szczepy warto zwrócić uwagę w aspekcie chorób skóry? 

– Bifidobacterium infantis 35624 – uzupełnia niedobory, korzystnie wpływa na mikrobiotę i funkcjonowanie jelit. Uszczelnia barierę jelitową wspierając produkcję kwasu masłowego i wycisza stany zapalne.

– Lactobacillus casei LOCK 0919, Lactobacillus rhamnosus LOCK 0908, Lactobacillus rhamnosus LOCK 0900 polskie szczepy przebadane u dzieci z atopowym zapaleniem skóry.

– Zastosowanie Lactobacillus rhamnosus GG u kobiety ciężarnej oraz później u niemowlęcia opóźnia lub nawet zapobiega wystąpieniu AZS.

– Lizat Escherichia coli DSM17252 i Enterococcus faecalis DSM16440 przebadany w zapobieganiu atopowemu zapaleniu skóry u niemowląt, u których atopia była obecna u ojców.

– Gdy objawy są bardzo zaostrzone warto zastosować wieloszczepowy probiotyk Bifidobacterium bifidum W23, Bifidobacterium lactis W51 i W52 oraz Lactococcus lactis W58 w celu bardziej kompleksowego wsparcia mikrobioty jelit i skóry.

Jakie badania przeprowadzić w chorobach skóry

Poza podstawowymi badaniami i testami alergicznymi, które najczęściej lekarze zlecają w przypadku chorób skóry, warto wykonać również badanie mikrobioty jelit – Mikrobiota jelit Complete lub Mikrobiota jelit Pro. Do wyniku badań mikrobioty zawsze dodawane są zalecenia probiotyczne dobrane indywidualnie do wywiadu chorobowego i stanu jelit.

Warto pamiętać, że zaburzenia mikrobioty jelit mają wpływ na rozwój zespołu jelita przesiąkliwego. Może to prowadzić to rozwoju nadwrażliwości IgG-zależnych, na pokarmy. Dlatego kompleksowe podejście do chorób skóry powinno obejmować też dietę, na podstawie badania nadwrażliwości IgG-zależnych (ImuPro). Badanie ImuPro sprawdza poziom przeciwciał IgG wobec różnych pokarmów. Dieta eliminacyjna na podstawie wyniku skutecznie wycisza stan zapalny i wspomaga leczenie skóry. Badanie ImuPro dostępne jest w 4 panelach zawierających:

– 44 składniki pokarmowe – ImuPro Screen+

– 90 składników pokarmowych – ImuPro Baasic

– 90 składników pokarmowych – ImuPro Vegetarian

– 270 składników – ImuPro Complete.

Podsumowanie

Probiotyki oferują nowe możliwości w leczeniu chorób skóry, takich jak trądzik, atopowe zapalenie skóry czy łuszczyca. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym, przeciwdrobnoustrojowym i wspomagającym regenerację bariery skórnej, probiotyki mogą stanowić skuteczne uzupełnienie tradycyjnych metod leczenia. Chociaż nadal prowadzone są badania nad poszczególnymi szczepami, przyszłość probiotyków w dermatologii wydaje się być obiecująca. Dodatkowo wsparcie bariery jelitowej celowaną probiotykoterapią po badaniu mikrobioty jelit oraz dieta przeciwzapalna oparta o wynik badania ImuPro pomaga skutecznie leczyć zmiany skórne różnego pochodzenia.