Białko całkowite

Pomiar  stężenia białka całkowitego w surowicy krwi. Poziom białka całkowitego w krwi stanowi wypadkową procesów syntezy (anabolizmu) i degradacji (katabolizmu) dwóch głównych frakcji białkowych: albumin i globulin.  Hiperproteinemię – wzrost poziomu białka całkowitego w osoczu do stężenia przekraczającego 80 g/l,  wiąże się głównie z hipergammaglobulinemią lub z  odwodnieniem.  Najczęstszą przyczyną hipoproteinemii,  nieprawidłowo małego stężenia białek w osoczu,  jest obniżenie poziomu albumin, rzadziej immunoglobulin, na skutek: niedoborów białka w diecie, przewlekłego głodzenia, nasilenia procesów katabolicznych, uszkodzenia wątroby (obniżona synteza), chorób nerek (wzmożona utrata z moczem), a także chorób nowotworowych. W celu identyfikacji frakcji białek  odpowiedzialnej za stany hipoproteinemii lub hiperproteinemii wykonuje się tzw. proteinogram,  czyli elektroforetyczny rozdział białek krwi.  Stany z zaburzeniem frakcji białek w krwi (dysproteinemie)  mogą występować przy prawidłowym stężeniu białka całkowitego. 

Wskazaniem do pomiaru stężenia białka w osoczu są: przewlekłe choroby wątroby, zespół nerczycowy i inne choroby nerek, choroby zapalne jelit, stany niedożywienia, obrzęki,  diagnostyka szpiczaka mnogiego i makroglobulinemii, zaburzenia odporności, stany kataboliczne w przebiegu ciężkich chorób.

Zbyt długo przetrzymywana staza  powoduje wzrost poziomu białka w surowicy. Na wynik wpływa: hemoliza, lipemia, wysoka bilirubina, preparat kontrastu, płyny infuzyjne podane badanemu.

Przyczyny wzrostu stężenia: hipergammaglobulinemia w przebiegu gammapatii monoklonalnych (np.: szpiczak mnogi, makroglobulinemia Waldenstroma), procesy autoimmunologiczne,  marskość wątroby, przewlekłe stany zapalne, choroby pasożytnicze, AIDS, odwodnienie.

Przyczyny obniżenia stężenia: niedobory pokarmowe (głodówka, dieta, anoreksja), zaburzenia wchłaniania (np.: celiakia, alergia pokarmowa, mukowiscydoza), stany zapalne jelit (np. wrzodziejące zapalenie jelit, choroba Crohna), stany zapalne skóry (dermatozy), masywne oparzenia, pseudohipoproteinemia (m.in. przewodnienie, ciąża), analbuminemia, niewydolność wątroby, niedobór przeciwciał.