Ból pod lewym żebrem – lista możliwych przyczyn

Ból pod lewym żebrem to dolegliwość o szerokim spektrum przyczyn. Niektóre z nich wiążą się z poważnymi schorzeniami narządów jamy brzusznej i wymagają pilnej konsultacji ze specjalistą. Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

Narządy jamy brzusznej – co jest pod lewym żebrem?

W jamie brzusznej, która u człowieka zlokalizowana jest pomiędzy miednicą a klatką piersiową, znajduje się wiele narządów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W jej lewej części zlokalizowane są między innymi:

• trzustka, 
• śledziona, 
• jelita, 
• nerki, 
• jajniki,
• część żołądka. 

Ich schorzenia mogą być przyczyną nagłego, ostrego, tępego czy kłującego bólu pod lewym żebrem. Czasami źródłem dolegliwości jest przejściowa niestrawność. Mogą to być również poważne choroby toczące się w obrębie jamy brzusznej, takie jak np. stany zapalne czy nowotwory.

Ból pod lewym żebrem a trzustka

Trzustka jest narządem odpowiedzialnym między innymi za wytwarzanie enzymów trawiennych oraz produkcję hormonów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu (np. insuliny).

Ból po lewej stronie pod żebrami promieniujący do pleców lub odczuwany punktowo w lewej części jamy brzusznej może sygnalizować problemy z tym narządem. Bywa, że silny i niemijający ból zwiastuje zapalenie trzustki. Schorzeniu mogą towarzyszyć dodatkowe objawy, takie jak nudności, wymioty, wzdęcia, uczucie pełności w żołądku, gorączka czy żółtaczka. Schorzenie wymaga wdrożenia szybkiego leczenia – zaniedbane może prowadzić nawet do śmierci chorego.

Ból po lewej stronie pod żebrami mogą wywoływać również torbiele trzustki.

Ból pod lewym żebrem – śledziona

Schorzenia śledziony mogą objawiać się uciskiem pod lewym żebrem. Główną funkcją tego narządu jest oczyszczanie krwi z niepotrzebnych już, starych erytrocytów (czerwonych krwinek) i trombocytów (płytek krwi) oraz wytwarzanie przeciwciał, przez zlokalizowane w niej komórki układu odpornościowego (limfocyty). 

W wyniku wielu chorób (niekoniecznie związanych z samą śledzioną, ale np. z wątrobą, chorobami autoimmunologicznymi i układowymi, gruźlicą, mononukleozą zakaźną i wieloma innymi), narząd może powiększać swoje rozmiary. W takiej sytuacji śledziona czasami uciska na inne narządy, wywołując ból czy kłucie pod lewym żebrem. 

Niebezpieczna jest sytuacja, w której dochodzi do pęknięcia śledziony – wówczas zachodzi konieczność usunięcia organu. Schorzeniami, które mogą doprowadzić do silnego bólu z lewej strony brzucha oraz do konieczności przeprowadzenia splenektomii (resekcji śledziony) są również choroby hematologiczne, zawał śledziony, ropnie oraz torbiele rozwijające się w jej obrębie.

Ból pod lewym żebrem – jelita

Ból, gniecenie czy kłucie z lewej strony pod żebrami może wiązać się ze schorzeniami jelit, które pełnią kluczową rolę między innymi w procesie trawienia pokarmu. Czasami dolegliwości bólowe występują zaraz po zjedzeniu posiłku; bywa, że dokuczają w nocy lub tuż po przebudzeniu się. Takie objawy mogą wskazywać na zespół jelita drażliwego czy uchyłki jelita grubego. 

Ból w okolicy lewego podżebrza bywa zwiastunem również takich schorzeń jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy choroba Leśniowskiego-Crohna. Nieprzyjemny ból z lewej strony pod żebrami po jedzeniu może wiązać się również z chwilową niestrawnością czy nadmiernym gromadzeniem się gazów w jelitach. W tym przypadku objaw powinien ustąpić samoistnie, niekiedy wymagana jest konsultacja z lekarzem.

Ból pod lewym żebrem – nerka

Ból nerek odczuwany jest głównie w dolnej części pleców, może jednak promieniować do podżebrzy, a nawet nóg. Przyczyną dolegliwości bywają rozmaite schorzenia w obrębie narządu, którego głównym zadaniem jest uczestniczenie w procesie wydalania z organizmu wraz z moczem szkodliwych produktów przemiany materii. Tak zlokalizowany ból może być wywołany między innymi śródmiąższowym, odmiedniczkowym lub kłębuszkowym zapaleniem nerek czy kamicą nerkową.

Ból pod lewym żebrem – jajnik

Dolegliwości bólowe zarówno po prawej, jak i po lewej stronie jamy brzusznej mogą być związane z pracą lub chorobami jajników, które leżą w jamie brzusznej w obrębie miednicy mniejszej. Owulacja (moment uwolnienia komórki jajowej z jajnika) może wywołać ból o różnym natężeniu, który zwykle nie trwa dłużej niż kilka-kilkanaście godzin. Jest to zjawisko całkowicie naturalne – bóle związane z jajeczkowaniem odczuwa wiele kobiet i nie powinny one być powodem do zmartwienia, chyba że dolegliwość trwa dłużej, jest wyjątkowo uciążliwa lub towarzyszą jej inne, niepokojące objawy. 

Bóle jajnika mogą być wywołane również przez stany zapalne przydatków, pęknięcie jajników, torbiele czy rozwijające się guzy w ich obrębie – w przypadku tych ostatnich chodzi o zmiany zarówno o charakterze złośliwym (np. rak jajnika, ziarniszczak, rozrodczak jajnika), jak i łagodnym (np. otoczkowiak, włókniak jajnika). 

Ból pod lewym żebrem a urazy

Wszelkiego rodzaju upadki, uderzenia, stłuczenia okolic jamy brzusznej czy klatki piersiowej mogą spowodować groźne powikłania. Ich efektem bywa ból po lewej stronie brzucha lub w obrębie żeber. Jeśli dolegliwości bólowe są silne i nie mijają, konieczna jest wizyta u lekarza, ponieważ mogło dojść do uszkodzenia któregoś z narządów wewnętrznych lub złamania/pęknięcia żeber. 

Ból pod lewym żebrem – inne przyczyny

Ból z lewej strony pod żebrami może mieć jeszcze wiele innych przyczyn. Należą do nich między innymi:

• ropień podprzeponowy – zwykle jest powikłaniem stanów zapalnych toczących się w organizmie;
• stres – bywa, że u osób doświadczających trudnych sytuacji emocjonalnych pojawia się nerwica wegetatywna, której objawem może być kłucie pod lewym żebrem;
• nerwoból pod lewym żebrem – może wystąpić w sytuacji, gdy w organizmie brakuje witamin z gruby B lub w jamie brzusznej rozwija się nowotwór uciskający nerw; 
• wrzody żołądka lub dwunastnicy – schorzenie zwykle wywołuje pieczenie, ból w nadbrzuszu, klatce piersiowej a nawet przełyku, najczęściej wynikający z zakażenia bakterią Helicobacter pylori;
• inne: tętniak aorty brzusznej, zapalenie dolnego płata płuca lewego, zaburzenia mikroflory przewodu pokarmowego, zawał mięśnia sercowego, schorzenia ginekologiczne (ciąża pozamaciczna, endometrioza) itp.

Ból pod lewym żebrem – diagnostyka

Ból pod lewym żebrem jest objawem nieswoistym – jak wspomniano wcześniej, dolegliwość ta może być symptomem wielu schorzeń. Trwający długo lub regularnie nawracający ból po lewej stronie pod żebrami wymaga diagnostyki. Z pilnej konsultacji lekarskiej należy skorzystać, kiedy dolegliwościom towarzyszą niepokojące objawy, takie jak np:. 

• gorączka, 
• wymioty, 
• zaparcia, 
• biegunki, 
• krew w stolcu,
• niezamierzona utrata masy ciała. 

W przypadku jednorazowego epizodu niewielkiego bólu po lewej stronie brzucha, interwencja lekarska nie jest konieczna.

Podczas wizyty u lekarza, specjalista pyta o lokalizację bólu, jego charakter, natężenie. Zainteresują go również czynniki, które powodują jego nasilenie, zmniejszenie czy ustąpienie. Mogą to być np.: jedzenie, picie, pozycja ciała, wypróżnienie). Dokonuje również fizykalnego badania jamy brzusznej przez powłoki brzuszne w poszukiwaniu objawów otrzewnowych czy guzów. Istotną informacją dla lekarza jest również fakt, czy pacjent doświadczył urazów w okolicy jamy brzusznej lub klatki piersiowej. Tego rodzaju uszkodzenia mogą przyczynić się do wystąpienia niepokojących objawów.

Lekarz może zlecić badania diagnostyczne, do których należą między innymi:

• morfologia krwi obwodowej z rozmazem,
• badanie moczu,
• wskaźniki stanu zapalnego: OB, CRP,
• stężenie bilirubiny całkowitej, wolnej i związanej,
• enzymy trzustkowe,
• badanie na obecność krwi utajonej w kale,
• badanie endoskopowe: gastroskopia, kolonoskopia,
• badania obrazowe jamy brzusznej: USG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny.

Ból pod lewym żebrem – leczenie

Leczenie dolegliwości bólowych pod lewym żebrem zależy od przyczyny, która go wywołuje. Po przeprowadzeniu diagnostyki, specjalista decyduje o dalszym postępowaniu. Będzie ono miało na celu nie tylko wyeliminowanie objawu, ale przede wszystkim zlikwidowanie źródła złego samopoczucia. Specjalista może zadecydować o leczeniu farmakologicznym, niekiedy niezbędna jest interwencja chirurgiczna.

Ważnym elementem walki z bólem po lewej stronie brzucha jest lekkostrawna dieta.