Łysienie androgenowe - przyczyny, leczenie

Łysienie androgenowe jest najczęstszym rodzajem postępującego wypadania włosów. Dotyczy połowy mężczyzn po 40 roku życia, oraz około 10% kobiet.

Łysienie androgenowe – przyczyny

Łysienie androgenowe uwarunkowane jest genetycznie, co oznacza, że najczęściej występuje u osób z obciążeniem rodzinnym, zarówno ze strony matki lub ojca. Zwiększoną podatność na wystąpienie łysienia androgenowego wykazano także u osób z wysokim stężeniem testosteronu, wysokim poziomem stresu psychicznego, nadciśnieniem, cukrzycą, cierpiących na otyłość, a także u palaczy tytoniu.

Hormony odpowiadające za łysienie androgenowe

Androgeny, czyli hormony odpowiadające za łysienie androgenowe, produkowane są w gruczołach układu rozrodczego – jajnikach i jądrach. Odpowiadają głównie za funkcję rozrodczą organizmu, ale także wpływają na funkcjonowanie skóry. Regulują pracę gruczołów łojowych, odpowiadają za wzrost włosów, oraz gojenie ran.

U osób dotkniętych łysieniem androgenowym mieszki włosowe są nadwrażliwe na działanie androgenów i ulegają ścieńczeniu nawet przy ich prawidłowym stężeniu.

Wśród androgenów za łysienie odpowiada głównie dihydrotestosteron, który tłumi i spowalnia wzrost włosów, powodując miniaturyzację mieszka włosowego. Skutkuje to stopniowym pogłębianiem się zakoli u mężczyzn oraz redukcją gęstości włosów w okolicy szczytu głowy u kobiet.

Dodatkowym problemem jest aspekt psychologiczny schorzenia, który wiąże się z narastającym poczuciem bezradności i przekonaniem o zmniejszeniu własnej atrakcyjności.

Łysienie androgenowe – badania 

Ważne w ustaleniu przyczyn łysienia jest oznaczenie stężenia poszczególnych hormonów, odpowiedzialnych za utratę i pogorszenie stanu włosów. Zaleca się oznaczenie w surowicy krwi stężenia wolnego (FT) i całkowitego (TT) testosteronu, aktywnej formy testosteronu – dihydrotestosteronu (DHT), dihydroepiandrosteronu (DHEA) oraz estrogenów (estradiol, E2). Ponieważ łysienie może być spowodowane zaburzeniem pracy innych gruczołów produkujących hormony, lekarze zalecają również ocenę pracy jajników na podstawie pomiaru stężenia LH i FSH, tarczycy na podstawie pomiaru stężenia TSH i T4 (tyroksyna) oraz ferrytyny, ważnej w diagnostyce anemii.

Potwierdzenie łysienia androgenowego wymaga także wykonania mikroskopowego badania włosów, w którym określa się odsetek włosów rosnących i nierosnących (badanie trichologiczne) oraz wykonania biopsji skóry głowy.

Metody leczenia łysienia androgenowego

Potwierdzenie diagnozy jest istotne w kontekście prawidłowego doboru sposobu leczenia. W chwili obecnej dostępnymi metodami jest miejscowe stosowanie minoksydylu, rozszerzającego naczynia doprowadzające krew do mieszków włosowych lub doustne stosowanie leku zmniejszającego syntezę dihydrotestosteronu.

dr Beata Skowron

Piśmiennictwo:

1. Kazimierczak M,  Kielecka – Grzela S, Klimowicz A. Łysienie androgenowi u kobiet jako problem estetyczny i psychologiczny. Annales Academiae Stetinensis 2008, 54, 3, 126–129
2. Lolli F, Pallotti F, Rossi A, Fortuna MC, Caro G, Lenzi A, Sansone A, Lombardo F. Androgenetic alopecia: a review. Endocrine. 2017 Jul;57(1):9-17. doi: 10.1007/s12020-017-1280-y. Epub 2017 Mar 28.
3. Adil A, Godwin M. The effectiveness of treatments for androgenetic alopecia: A systematic review and meta-analysis. J Am Acad Dermatol. 2017 Jul;77(1):136-141.e5. doi: 10.1016/j.jaad.2017.02.054. Epub 2017 Apr 7.