Swędzenie piersi – co może oznaczać?

Swędzenie piersi to objaw, który może obniżać komfort życia i budzić niepokój. Choć często wynika z niegroźnych przyczyn, takich jak przesuszenie skóry czy noszenie syntetycznej bielizny, niekiedy może być sygnałem zaburzeń hormonalnych, chorób dermatologicznych, a nawet onkologicznych. Warto więc przyjrzeć się bliżej temu, co może wywoływać dolegliwość i jak sobie z nią radzić.

Swędzenie piersi – przyczyny

Swędzenie piersi najczęściej pojawia się w wyniku przesuszenia skóry. Gdy bariera ochronna (hydrolipidowa) naskórka ulega osłabieniu, skóra traci wilgoć i staje się bardziej wrażliwa na działanie czynników środowiskowych, co prowadzi do świądu. Taka sytuacja może pojawić się np. w okolicach menopauzy – w tym czasie w organizmie kobiety dochodzi do spadku poziomu estrogenów, w związku z czym skóra staje się cieńsza i bardziej podatna na przesuszenie.

Ta dokuczliwa przypadłość jest częsta u kobiet, których piersi ulegają szybkiemu powiększeniu – na przykład w czasie dojrzewania, ciąży czy przy gwałtownym i znacznym wzroście masy ciała – w takich sytuacjach skóra ulega rozciągnięciu, dochodzi do mikropęknięć, co wywołuje nieprzyjemny świąd. Dodatkowo, w okresie ciąży spowolnieniu ulega praca gruczołów łojowych, w związku z czym skóra (również na piersiach) staje się przesuszona i wywołuje świąd.

Warto przeczytać: https://diag.pl/pacjent/artykuly/krosty-na-piersiach-co-moga-oznaczac/

Innym powodem problemu może być noszenie bielizny wykonanej ze sztucznego materiału czy kontakt z substancjami drażniącymi. Środki piorące, płyny do kąpieli, balsamy zapachowe czy tkaniny syntetyczne mogą wywoływać reakcje alergiczne lub podrażnienia wywołujące swędzenie piersi.

Co może oznaczać świąd gruczołów piersiowych w trakcie naturalnego karmienia dziecka? Taki symptom często towarzyszy infekcjom i stanom zapalnym piersi. W przypadku kobiet karmiących może dojść do zapalenia gruczołu sutkowego, które wywołuje ból, obrzęk, podrażnienie skóry i swędzenie. Infekcji może towarzyszyć zakażenie bakteryjne lub grzybicze. Stan zapalny piersi w trakcie laktacji jest zjawiskiem, które dotyka aż 10-20% karmiących matek.

Swędzenie piersi może być również wynikiem atopowego zapalenia skóry czy łuszczycy – dokuczliwe zmiany często pojawiają się na piersiach lub wokół brodawek, dodatkowo powodując suchość i łuszczenie się skóry.

Niestety, w rzadkich przypadkach, swędzenie piersi może oznaczać rozwój:

• groźnego, zapalnego raka piersi (ang. Inflammatory Breast Cance, IBC), który nie tworzy guzka lecz objawia się między innymi zaczerwienieniem, obrzękiem, pogrubieniem i świądem skóry piersi;
• raka Pageta, rzadkiej choroby onkologicznej, obejmującej skórę brodawki i/lub otoczki. Zmiana może przypominać egzemę, powodując między innymi świąd, łuszczenie czy wciągnięcie/spłaszczenie brodawki.

Swędzenie piersi – czy jest groźne?

Swędzenie piersi to objaw, który w większości przypadków nie oznacza poważnych problemów ze zdrowiem, choć (jak wspomniano wcześniej) niekiedy może sygnalizować rozwój groźnego schorzenia.

Swędzenie piersi – kiedy do lekarza?

Jeśli świąd nie ustępuje mimo wyeliminowania czynników drażniących, staje się intensywny, utrzymuje się dłużej niż dwa tygodnie i wpływa na codzienne funkcjonowanie, należy potraktować go jako sygnał ostrzegawczy i skorzystać z pomocy medycznej. Szczególną czujność należy zachować wtedy, gdy nie da się wskazać oczywistej przyczyny lub gdy świąd obejmuje nie tylko piersi, ale również inne partie ciała. Do innych niepokojących objawów towarzyszących, które powinny skłonić do natychmiastowej konsultacji lekarskiej należą:

• guzek lub zgrubienie w piersi;
• zmiana kształtu lub wielkości piersi (np. asymetria, opadnięcie lub obrzmienie jednej piersi, wciągnięcie skóry lub brodawki);
• zmiany skórne na piersi (zaczerwienienie, łuszczenie się, owrzodzenie lub tzw. skórka pomarańczy);
• wyciek z brodawki,
• ból lub uczucie ciężkości w piersi, które utrzymują się długo i nie są związane z cyklem miesiączkowym,
• powiększenie węzłów chłonnych pod pachą lub w okolicy obojczyka, jeśli nie wynika z infekcji.

Swędzenie piersi – badania

Podczas wizyty u lekarza, w pierwszej kolejności specjalista dokładnie ogląda skórę piersi. Badanie fizykalne wstępne pozwala ustalić, czy problem ma charakter dermatologiczny, alergiczny, infekcyjny lub czy wymaga dalszej diagnostyki onkologicznej.

W razie potrzeby lekarz może zlecić:

• badania krwi, w tym morfologię, stężenie glukozy, poziom TSH i próby wątrobowe,
• testy alergiczne,
• badanie mikrobiologiczne w kierunku infekcji grzybiczej lub bakteryjnej,
• badania obrazowe: USG piersi, mammografię,
• biopsję i przekazanie pobranego materiału do badania histopatologicznego.

Swędzenie piersi – leczenie

Leczenie swędzenia piersi zawsze zależy od przyczyny występowania objawu, dlatego pierwszym krokiem jest dokładne ustalenie, co go wywołuje.

W przypadkach, gdy świąd wynika z przesuszenia skóry, podstawą postępowania jest odpowiednia jej pielęgnacja. Zaleca się regularne nawilżanie przy użyciu bezzapachowych balsamów lub emolientów oraz unikanie detergentów i kosmetyków zawierających substancje drażniące delikatną skórę piersi. W łagodzeniu objawów może pomóc również noszenie przewiewnej, bawełnianej bielizny i unikanie przegrzewania się.

U kobiet karmiących piersią, swędzenie może wynikać z zastoju pokarmu, podrażnienia/urazu mechanicznego brodawek czy infekcji bakteryjnej lub grzybiczej. W takich sytuacjach leczeniem zajmuje się ginekolog lub doradca laktacyjny, którzy dobierają bezpieczne preparaty miejscowe, niewpływające na proces laktacji ani skład mleka matki. Pomocne jest stosowanie ochronnych maści i utrzymywanie właściwej higieny piersi.

Przeczytaj również: https://diag.pl/pacjent/artykuly/usg-piersi-jak-wyglada-i-kiedy-nalezy-wykonac/

Jeżeli świąd jest objawem chorób dermatologicznych, takich jak atopowe zapalenie skóry, łuszczyca czy egzema kontaktowa, konieczna jest konsultacja dermatologiczna. Lekarz specjalista ustala indywidualny plan leczenia, który może obejmować stosowanie miejscowych kortykosteroidów, preparatów przeciwgrzybiczych czy antybiotyków. Niezbędne jest również przestrzeganie zasad odpowiedniej pielęgnacji skóry i unikanie kontaktu z czynnikami, które mogą nasilać stan zapalny. Gdy świąd piersi wywołany jest chorobą nowotworową, leczeniem zajmuje się onkolog. Postępowanie terapeutyczne zależy od rodzaju oraz stopnia zaawansowania choroby, ogólnego stanu zdrowia chorego i może obejmować operację chirurgiczną, chemioterapię, radioterapię i/lub leczenie celowane.