Plamienie implantacyjne - kiedy, jak wygląda, ile trwa?

Krwawienie implantacyjne jest wczesnym objawem ciąży. Pojawia się wówczas, gdy zarodek zagnieżdża się w ścianie macicy. Plamienie implantacyjne może wystąpić około 10-14 dni po zapłodnieniu i twa zazwyczaj do dwóch dni. Krwawienie implantacyjne uważane jest za fizjologiczne, to znaczy naturalne zjawisko w ciąży. Doświadcza go około jedna trzecia kobiet w ciąży. Ponieważ krwawienie może być również oznaką poronienia, u pacjentek, które już potwierdziły ciążę testem ciążowym, wywołuje niepokój i obawy dotyczące utraty ciąży.

Plamienie implantacyjne – z czego wynika?

Po owulacji komórka jajowa żyje bardzo krótko i jest zdolna do zapłodnienia tylko przez około 12 do 24 godzin. Komórka jajowa wydostając się z pękającego pęcherzyka w jajniku „zaciągana” jest do bańki jajowodu i tam oczekuje na zapłodnienie. Gdy nie dojdzie do zapłodnienia, przechodzi przez jajowód do macicy, gdzie obumiera i jest wydalana.  Natomiast jeśli zostanie zapłodniona w jajowodzie, zaczyna się około 6 dniowy cykl od zapłodnienia do zagnieżdżenia w wyściółce macicy, zwanej endometrium.

Jest to bardzo ważny i dość skomplikowany proces.  Podczas podróży przez jajowód zarodek zaczyna się szybko dzielić i rozwijać. W około 6 dni po zapłodnieniu zarodek, zwany blastocystą, posiada już ponad 100 komórek, które formują się w węzeł zarodkowy (dziecko) oraz trofoektodermę, z której powstanie łożysko. Gdy na tym etapie dojdzie do rozdzielenia się blastocysty na dwie części, powstaną bliźnięta jednojajowe.

Blastocysta wychodząc z osłonki przyczepia się do wyściółki macicy, gdzie będzie rosnąć i rozwijać się przez całą ciążę. W tym konkretnym momencie, gdy dochodzi do naruszenia „rozpulchnionej” krwią ściany macicy, może pojawić się plamienie implantacyjne. W tym momencie również zagnieżdżony zarodek daje sygnał do wytwarzania hormonu zwanego ludzką gonadotropiną kosmówkową (hCG), który sygnalizuje jajnikowi dalsze wytwarzanie progesteronu i zapobiega wystąpieniu miesiączki u kobiety.

Krwawienie implantacyjne – kiedy występuje?

Plamienie implantacyjne występuje w okresie, w którym przewidywana jest miesiączka. Z tego powodu kobiety, które oczekują ciąży, są zdezorientowane, a czasem przerażone, że starania o ciążę się nie udały i dochodzi do krwawienia miesięcznego.

Plamienie implantacyjne a okres – różnice

Jak wygląda plamienie implantacyjne? Oznaki krwawienia implantacyjnego właściwie są tożsame z objawami wczesnej ciąży i należą do nich:

• różowo/brązowe podbarwienie wydzieliny, drobne plamienie,
• lekkie lub słabe skurcze, napięcie w dole brzucha (ból implantacyjny),
• wahania nastroju, rozdrażnienie,
• bóle głowy,
• mdłości,
• tkliwość piersi,
• dolne bóle pleców,
• osłabienie,
• ospałość,
• zatrzymanie wody w organizmie.

Podobnych objawów doświadczają również kobiety podczas PMS (ang. Premenstrual Syndrome) czyli w zespole napięcia przedmiesiączkowego

Jak wygląda plamienie implantacyjne?

Okres każdej kobiety jest inny, od krótkotrwałego i bardzo skąpego do długiego i obfitego krwawienia. Dlatego na początku krwawienie implantacyjne można pomylić z bardzo lekkim i wczesnym okresem.  Specyfika plamienia implantacyjnego jest inna i objawia się plamieniem tylko raz lub kilka razy w ciągu jednego dnia. Kobiety, które planowały ciążę i oczekują pozytywnego testu ciążowego, zazwyczaj są zaniepokojone takim stanem, ponieważ każde krwawienie sugerować może poronienie. Jednak fizjologicznie krwawienia na wczesnym etapie ciąży jest również możliwe. Badania pokazują, że 25% do 30% kobiet może doświadczać krwawień również w pierwszym trymestrze ciąży.

Kluczowe różnice między krwawieniem implantacyjnym a okresem:

• Ile trwa plamienie implantacyjne?

To, ile trwa plamienie implantacyjne jest sprawą indywidualną, u jednej pacjentki może pojawić się tylko raz, u drugiej kilkukrotnie. Jednak z pewnością nie powinno przekraczać 1 – 2 dni. Nie jest to również plamienie ciągłe tylko pojawiające się sporadycznie. Jeśli plamienie przekształca się w krwawienie lub przekracza czas 3 dni to najprawdopodobniej dochodzi do pojawienia się miesiączki. Kobiety oczekujące ciąży po 3 dniach ciągłego plamienia powinny zgłosić się na konsultację do lekarza ginekologa.

• Jak duże jest plamienie implantacyjne?

Krwawienie implantacyjne jest na ogół lżejsze niż okres i nie powinno wypełniać wkładki czy tamponu. Takie plamienie często występuje w postaci podbarwienia wydzieliny niż ciągłego wypływu krwi.

• Plamienie implantacyjne – kolor

Kolor krwawienia implantacyjnego jest jaśniejszy niż normalny okres. Zwykle na początku jest różowy, chociaż może być brązowawy, gdy krwawienie ustąpi, jednak nie powinien być żywo czerwony.

• Plamienie implantacyjne – wygląd wydzieliny

Niektóre kobiety doświadczają stanu, w którym krew miesiączkowa objawia się wydzieliną ze skrzepami lub tez elementami przypominającymi skrzepy krwi, które w rzeczywistości mogą być złuszczającą się błoną endometrium.

• Plamienie implantacyjne – badania

Po zapłodnieniu, organizm zaczyna wytwarzać ludzką gonadotropinę kosmówkową (β-HCG) około 10 dni po zapłodnieniu, czyli mniej więcej w tym samym czasie, kiedy może wystąpić krwawienie implantacyjne. Na wczesnym etapie zdrowej ciąży poziom hCG podwaja się co dwa dni. Jednak potrzeba czasu, aby hormon nagromadził się w organizmie i osiągnął stężenie, które można wykryć za pomocą dostępnego bez recepty testu z moczu. Niektóre testy mogą być w stanie wykryć hCG około 10 dni po zapłodnieniu i dać wynik pozytywny. Jednak, gdy jest ujemny, nie znaczy to jeszcze, że nie doszło do zagnieżdżenia zarodka, tylko hormon jest jeszcze niewykrywalny i należy go powtórzyć za kilka dni. Badania krwi w tym przypadku są bardziej czułe i mogą wykryć hormon od 9 do 12 dni po zapłodnieniu.

Plamienie implantacyjne a ból brzucha

Ciąża bardzo duża zmiana dla organizmu kobiety. Dochodzi wtedy do „przekwalifikowania” ogólnoustrojowego ciała kobiety na ciało, które ma utrzymać ciążę. W trakcie tych procesów pojawiają się różne objawy związane ze zmianą gospodarki hormonalnej, zachodzą zmiany w miednicy mniejszej, macica jest powiększona o ukrwione endometrium i będzie rozwijać się dalej. Może dochodzić do zwiększenia lub zmniejszenia apetytu, bólów głowy, gorszego samopoczucia, ospałości oraz uczucia „pełności” w dole brzucha. Jednak samo zagnieżdżenie zarodka, plamienie implantacje jak i stan przygotowujący organizm do utrzymania ciąży nie powinien objawiać się bólami brzucha. Może dochodzić do lekkich skurczów, uczucia ucisku w dole, rozpierania, jednak te objawy nie powinny budzić niepokoju lub powodować większego dyskomfortu. Ból brzucha, w tym silny ból brzucha, w okresie okołoimplantacyjnym może być oznaką poważniejszych sytuacji związanych z początkiem ciąży takich jak ciąża pozamaciczna, czy nawet wczesnego poronienia. W takich przypadkach zawsze warto skonsultować się z lekarzem bądź zgłosić się na izbę przyjęć.

Inne przyczyny plamienie lub krwawienia

Krwawienie implantacyjne jest jednym z objawów wczesnej ciąży i nie powinno stanowić realnego zagrożenia dla rozwijającego się dziecka jak i pacjentki. Jeśli wystąpi krwawienie lub plamienie więcej niż kilka dni po spóźnionej miesiączce, prawdopodobnie nie jest to krwawienie wynikające z implantacji. Niewielkie krwawienia mogą wystąpić również z innych przyczyn przedstawionych poniżej:

• Menstruacja,
• Endometrioza,
• Podrażnienie szyjki macicy (zwłaszcza po badaniu położniczym),
• Podrażnienie podczas lub po stosunku,
• Ciężkie lub nadmierne podnoszenie ciężarów lub ćwiczenia/wysiłek fizyczny,
• Infekcja pochwy,
• Stany zapalne i patologiczne pochwy lub/i szyjki macicy,
• Ciąża pozamaciczna,
• Polipy na szyjce macicy,
• Poronienie.

Okres prób starania się o ciążę jest wyjątkowym okresem dla pary, w którym kobieta może borykać się z różnymi objawami, również nietypowymi. Krwawienie czy też plamienie w okresie okołokoncepcyjnym zawsze budzi niepokój, jednak co najmniej 50% kobiet, u których wystąpiło plamienie/krwawienie (inne niż krwawienie z implantacji), będzie miało normalną, zdrową ciążę. Wiele kobiet nie doświadcza ani nie zauważa plamienia implantacyjnego, nawet jeśli się pojawi, jednak zawsze warto wiedzieć, że taka sytuacja może zaistnieć bez zagrożenia dla ciąży. Gdy plamienie się powtarza, jest bardziej obfite i przechodzi w krwawienie to nie będzie to plamienie wynikające z implantacji.

Autor: Dr n. med. Iwona Chromik

Bibliografia:

1. Assessment and Management of Bleeding in the First Trimester of Pregnancy. Snell, B. J. (2009). Journal of Midwifery & Women’s Health, 54(6), 483–491.
2. Vaginal bleeding in very early pregnancy. Harville, E. W. (2003). Human Reproduction, 18(9), 1944–1947.
3. Plamienie implantacyjne – objawy, przyczyna, ciąża. Elżbieta Zarychta, https://www.klinikainvicta.pl/invictopedia/plamienie-implantacyjne-jak-wyglada/
4. What is Implantation Bleeding? American Pregnancy Association  https://americanpregnancy.org/pregnancy-symptoms/what-is-implantation-bleeding/