Podróże w ciąży - czy są bezpieczne?

Kobiety oczekujące potomstwa wcale nie muszą rezygnować z podróży, o ile nie są w ciąży podwyższonego ryzyka. Wyjazd na wakacje może być bezpieczny dla matki i dziecka, jeśli przestrzega się kilku podstawowych zasad. Czy podróże w ciąży samolotem są bezpieczne? A może lepiej przemieszczać się samochodem, pociągiem lub autokarem?

Według Amerykańskiego Kolegium Położników i Ginekologów ACOG (The American College of Obstetricians and Gyneacologists), podróżowanie kobiet do 36. tygodnia ciąży jest bezpieczne. Jednak najlepszym okresem na podróże w ciąży jest drugi trymestr. W tym czasie przyszła mama zazwyczaj czuje się dobrze: brzuszek nie jest jeszcze na tyle duży, aby utrudniać poruszanie się, mdłości oraz uczucie przewlekłego zmęczenia mijają, natomiast zwykle wyraźnie odczuwalny jest przypływ sił i energii. Przed każdym wyjazdem najlepiej udać się do ginekologa i omówić z nim temat właściwego postępowania podczas podróży oraz badań, które należy wykonać.

Podróże w ciąży samolotem

Podróże w ciąży samolotem nie są niebezpieczne dla kobiety i dziecka, o ile jest to ciąża niezagrożona i lot nie trwa dłużej niż 4 godziny. Bezwzględnymi przeciwwskazaniami do przemieszczania się tym środkiem transportu są między innymi problemy z łożyskiem, niedokrwistość i zakrzepowe zapalenie żył. A co na to przepisy? Kwestię tę regulują przewoźnicy samolotowi. Podróże samolotem są dozwolone do ukończenia 36. tygodnia ciąży pojedynczej oraz 32. ciąży mnogiej. Po tym czasie wiele linii lotniczych odmawia zabrania na pokład kobiety oczekującej potomstwa. Niektórzy przewoźnicy po 28. tygodniu ciąży wymagają pisemnego (często w języku angielskim), lekarskiego zaświadczenia, informującego o bezproblemowym przebiegu ciąży oraz określającego jej dokładny tydzień. Przed podróżą warto więc dowiedzieć się, jakie obostrzenia dla ciężarnych obowiązują w samolotach konkretnych linii lotniczych.

Kobietom w ciąży często zostaje przydzielone specjalne miejsce w samolocie z nieco większym fotelem oraz przestrzenią na nogi. Jeśli linie lotnicze nie oferują takiego udogodnienia, dobrze wybrać siedzenie w środku samolotu, niedaleko toalety, najlepiej od strony korytarza – w czasie lotu będzie możliwość swobodnego rozprostowania nóg, zginania ich w kolanach i kostkach. Podczas podróży warto regularnie zmieniać pozycję, a pasy należy zapiąć na poziomie miednicy, tak aby nie uciskały brzucha.

Podróże w ciąży samochodem

Samochód to środek transportu polecany ciężarnym kobietom. Podróżując autem nie jest się od nikogo uzależnionym, niemal w każdej chwili można zrobić postój, aby skorzystać z toalety, trochę się poruszać i poprawić krążenie krwi. Nie ma przeciwwskazań, aby ciężarna prowadziła samochód, ale zdecydowanie lepiej, by usiadła na miejscu dla pasażera – ze względów bezpieczeństwa najlepiej, jeśli kobieta podróżuje na tylnym siedzeniu. Jeśli przebywa z przodu auta, zalecane jest odsunięcie fotela możliwie najdalej od deski rozdzielczej.

Czy kobieta w ciąży powinna stosować pasy bezpieczeństwa? Absolutnie tak! Wprawdzie wg przepisów Kodeksu Drogowego kobieta w widocznej ciąży nie musi ich zapinać, jednak zdecydowanie lepiej jest to robić: dla bezpieczeństwa swojego i dziecka. Bardzo istotne jest odpowiednie zapięcie pasów: powinny one przechodzić przez ramię, obojczyk i górną część tułowia oraz miednicę. Absolutnie nie mogą leżeć na brzuchu, aby w razie silnego hamowania samochodu nie spowodować niebezpiecznego ucisku. Warto również zakupić specjalny adapter, pomagający ciężarnym w takim ułożeniu pasów, aby zapewniały komfort i bezpieczeństwo. Co ważne, podróże w ciąży samochodem zdecydowanie należy planować po bezpiecznych drogach, unikając tym samym wyboistych i dziurawych tras.

Podróże w ciąży autokarem

Długa podróż w ciąży nie jest rekomendowana, dlatego autokar nie jest najlepszym wyborem na wycieczkę w odległe miejsce. W autokarze ciężko jest wstać, by rozprostować kości, zatrzymać się czy skorzystać z toalety. Mało miejsca wokół fotela i często psująca się klimatyzacja z pewnością nie posłużą przyszłym mamom.

Podróże w ciąży pociągiem

Pociąg to najmniej męczący środek transportu, rekomendowany ciężarnym kobietom. Należy tylko zadbać o wykupienie biletu z gwarancją miejsca siedzącego, najlepiej w pobliżu toalety. Dobrze unikać wagonów zatłoczonych, dusznych, gdzie przespacerowanie się będzie utrudnione lub niemożliwe. Warto zainwestować w miejsce w wagonie pierwszej klasy – tu ciężarna uniknie tłoku oraz będzie miała więcej przestrzeni na nogi, ponieważ odstępy pomiędzy fotelami zwykle są większe.

Czy w ciąży można podróżować do krajów egzotycznych?

Podróże w ciąży najlepiej zaplanować po terenach bezpiecznych. Do takich z pewnością nie należą obszary zlokalizowane na bardzo dużych wysokościach, zagrożonych wybuchem groźnej epidemii lub bez szybkiego dostępu do opieki medycznej. Urlop na wsi, nad pobliskim jeziorem czy Bałtykiem, to zdecydowanie jedne z najbezpieczniejszych miejsc na wakacje ciężarnej kobiety. A co z egzotycznymi podróżami? Ten temat w sposób szczególny należy omówić z lekarzem. Wysokie temperatury i duża wilgotność powietrza nie sprzyjają kobietom, oczekującym potomstwa. Poza tym, w tropikalnych krajach, gdzie panują wątpliwe warunki sanitarne, zdecydowanie łatwiej o nieprzyjemne zatrucie pokarmowe, zakażenie wirusami lub bakteriami, nietypowymi dla naszej strefy klimatycznej (niektóre szczepienia w okresie ciąży mogą być przeciwwskazane). Dlatego warto rozważyć odłożenie podróży w egzotyczne kraje na czas późniejszy, po narodzinach dziecka.

Kiedy nie podróżować w ciąży?

Podróżowanie odradza się kobietom, których ciąża jest zagrożona lub mocno zaawansowana. Poronienia, przedwczesne porody lub przedterminowe pęknięcie błon płodowych w przeszłości są przeciwskazaniem do wycieczek, zwłaszcza trwających dłuższy czas. Kobiety z poważnymi chorobami przewlekłymi, takimi jak np. nadciśnienie, niewydolność nerek, schorzenia serca lub zaawansowana cukrzyca, powinny odłożyć wyprawę na okres po porodzie lub poważnie przedyskutować tę kwestię z lekarzem. To on zawsze decyduje o tym, czy np. długa podróż w ciąży jest dla kobiety i jej dziecka bezpieczna lub jakie badania należy wykonać przed wyjazdem.

O tym trzeba pamiętać!

Bez względu na to, czy kobieta oczekująca potomstwa planuje długi urlop, czy krótką wycieczkę, powinna zabrać ze sobą całą dokumentację medyczną: kartę ciąży, wyniki grupy krwi i wydruk z ostatniego badania USG. Niezbędne jest spakowanie repelentów chroniących przed ukąszeniami owadów (najlepiej, aby były to środki naturalne), rekomendowanych przez lekarza leków rozkurczowych oraz innych, regularnie przyjmowanych.

Podczas podróży, bez względu na rodzaj środka transportu, kobieta powinna dużo pić oraz chronić się przed nadmierną ekspozycją na promienie słoneczne. Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia zakrzepicy, w czasie przerw zalecane są krótkie spacery. Jeśli nie ma takiej możliwości, rekomenduje się poruszanie stopami oraz częstą zmianę pozycji siedzącej. W dzień wyjazdu najlepiej ubrać luźną, nieuciskającą odzież i wygodne buty na płaskiej podeszwie. Jeśli kobietę czeka długa podróż w ciąży, lekarz może zalecić również założenie specjalnych rajstop uciskowych, dedykowanych ciężarnym.

Planując wyjazd, warto także pomyśleć o zakupie dodatkowego ubezpieczenia oraz o spisaniu adresów placówek medycznych, znajdujących się w pobliżu miejsca docelowego podróży.

Bibliografia

1. Travelling while Pregnant, online:https://help.ryanair.com/hc/en-us/articles/360017825518-Travelling-while-Pregnant, dostęp: 22.07.2022.
2. The American College of Obstetricians and Gyneacologists,Travel During Pregnancy, 08.2020, online: https://www.acog.org/womens-health/faqs/travel-during-pregnancy, dostęp: 13.07.2022.