Eozynofilia – co to jest? Poznaj jej rodzaje, objawy i przyczyny

Redakcja Diagnostyki


Udostępnij

Eozynofilia to zwiększona liczba we krwi granulocytów kwasochłonnych, czyli rodzaju krwinek białych. Przyczyną mogą być choroby alergiczne lub infestacje pasożytnicze, ale także choroby autoimmunizacyjne, nowotworowe, stany zapalne dróg oddechowych i inne. Zaobserwowanie wzrostu liczby eozynofilii w badaniu morfologii krwi wymaga zinterpretowania wyniku przez lekarza i przeprowadzenia odpowiedniej diagnostyki.

morfologia krwi

Eozynofila bezwzględna – badanie 

Eozynofilia – co to jest?

Eozynofile czyli granulocyty kwasochłonne to rodzaj białych krwinek. Są elementem układu odpornościowego (wrodzonego), odpowiedzialnym przede wszystkim za zwalczanie infekcji pasożytniczych (ich pierwotne „zastosowanie” ewolucyjne) i udział w reakcjach alergicznych, ale uczestniczą także w procesach odpowiedzi immunologicznej na choroby bakteryjne czy wirusowe. Ich prawidłowa liczba we krwi obwodowej jest zależna od wieku, a wartości podaje się w liczbach bezwzględnych oraz odsetkach. U osób dorosłych prawidłowa liczba eozynofili we krwi wynosi 50-500/uL, co powinno stanowić około 2-4% białych krwinek krwi obwodowej. Wartości referencyjne mogą nieznacznie się różnić w różnych laboratoriach.

Eozynofilią nazywamy wzrost liczby eozynofili we krwi obwodowej powyżej wartości uznanej za normę. Łagodna eozynofilia to zwiększenie bezwzględnej liczby eozynofili od 500 do 1500/uL. Umiarkowana eozynofilia – bezwględna liczba eozynofili wynosi 1500-5000/uL. Jeśli eozynofili we krwi obwodowej jest wyjątkowo dużo (>5000/uL) mówimy o ciężkiej eozynofilii.

Eozynofilia powyżej 1500/uL lub występowanie nacieków enzynofilowych w tkankach określane są mianem hipereozynofilii.

Eozynofile podwyższone – przyczyny mogą być różne

 

Przyczyny zwiększonej ilości granulocytów kwasochłonnych mogą być rozmaite.

Eozynofilia – przyczyny:

  • inwazje pasożytnicze (np. glistnica, tęgoryjec dwunastnicy),
  • reakcje i choroby alergiczne (np. astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa, reakcje polekowe),
  • nowotwory mieloproliferacyjne (np. przewlekła białaczka eozynofilowa, mastocytoza),
  • eozynofilie płucne (np. alergiczna aspergiloza oskrzelowo-płucna, przewlekłe eozynofilowe zapalenie płuc),
  • chłoniaki,
  • nowotwory lite,
  • histiocytoza z komórek Langerhansa,
  • choroby zakaźne,
  • przewlekłe choroby zapalne (np. nieswoiste choroby zapalne jelit),
  • układowe choroby tkanki łącznej (np. układowe zapalenia naczyń),
  • choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi,
  • zespół idiopatycznej hipereozynofilii
  • i inne.

W praktyce, najczęściej spotyka się wzrost eozynofili w odpowiedzi na choroby pasożytnicze oraz alergiczne. Eozynofile podwyższone u dziecka również często mają związek z reakcjami alergicznymi i inwazją pasożytniczą (np. owsicą, która zwykle dotyczy dzieci w wieku przedszkolnym). Eozynofilia pojawia się także, tak jak u dorosłych, w innych sytuacjach – np. zapalnych chorobach jelit, chorobie Hodgkina czy przy niektórych infekcjach. Pamiętaj, że eozynofile u dziecka mają nieco inne wartości referencyjne.

Eozynofilia – objawy

Objawy związane z eozynofilią będą zależne od przyczyny problemu. Inne symptomy będą Ci dokuczać w przypadku alergii, inne przy zakażeniach pasożytniczych, a jeszcze inne przy rozwoju choroby nowotworowej.

Sama w sobie eozynofilia, jeśli jest szczególnie duża (>5000/uL), może natomiast prowadzić do uszkodzeń narządowych. Uwalniane przez eozynofile cytokiny, mogą powodować zmęczenie, gorączki, poty, spadek apetytu i wagi. Nacieki eozynofilowe w płucach mogą manifestować się przewlekłym kaszlem i dusznością. Objawy skórne obejmują obrzęk naczynioruchowy, zaczerwienienia, pokrzywkę czy świąd. Mogą pojawić się także symptomy z układu krążenia, z przewodu pokarmowego, objawy neurologiczne i inne. Niemniej jednak, w chwili rozpoznania eozynofilii, pacjenci nie mają zwykle żadnych dolegliwości z nią związanych.

Eozynofilia – diagnostyka

 

Morfologia krwi jest jednym z najbardziej podstawowych i powszechnie wykonywanych badań, z najróżniejszych powodów. To właśnie z morfologii dowiesz się o podwyższonej liczby eozynofili. Taki wynik będzie wymagał konsultacji lekarskiej, przeprowadzenia pełnego wywiadu i badania fizykalnego. Być może lekarz zdecyduje o wykonaniu kolejnej morfologii krwi obwodowej. Inne badania, które przydadzą się u każdego pacjenta z eozynofilią to: OB, CRP, badania biochemiczne oceniające funkcję wątroby i nerek, LDH czy witamina B12. Podejrzenie tła alergicznego, w zależności od rodzaju alergii, może wymagać oceny swoistych IgE w surowicy krwi, wykonania testów skórnych czy prób prowokacyjnych. Badanie mikroskopowe stolca lub wymazu z okolicy okołoodbytniczej będzie pomocne w poszukiwaniu ewentualnych pasożytów. Przy podejrzeniu nowotworu układu krwiotwórczego, konieczne będą badania szpiku kostnego.

Warto wiedzieć, że krew obwodowa nie jest jedynym materiałem, w którym można ocenić ilość granulocytów kwasochłonnych. W tym celu, używa się także wydzieliny z nosa (np. w alergicznym nieżycie nosa), plwociny czy popłuczyn z drzewa oskrzelowego (np. w ostrym eozynofilowym zapaleniu płuc).

Eozynofilia – jak ją leczyć?

 

Zaobserwowanie eozynofilii wymaga przeprowadzenia szczegółowej diagnostyki, bowiem rozpoznanie źródła problemu pozwoli zastosować odpowiednie leczenie przyczynowe.

Pamiętaj, że masywna eozynofilia (>5000/uL) zawsze niesie ryzyko poważnych powikłań narządowych, niezależnie od przyczyny. Może wówczas wymagać szybkiej cytoredukcji, zwykle za pomocą glikokortykosteroidów.

Wszelkie badania laboratoryjne związane z diagnostyką eozynofilii możesz wykonać w DIAGNOSTYCE.

Bibliografia:

  • Interna Szczeklika – P. Gajewski, A. Szczeklik
  • Eozynofile we krwi obwodowej i wydzielinach (badanie)” – G. Durska