Chlamydia – objawy, diagnostyka i leczenie
Chlamydiozy to grupa chorób zakaźnych wywołanych przez bytujące wewnątrzkomórkowo bakterie z rzędu Chlamydiales. Chlamydie wywołują u człowieka zapalenia dolnych i górnych dróg oddechowych, ornitozę, a także zapalenie spojówek oraz zapalenia układu moczowo-płciowego. Chlamydia pneumoniae i Chlamydia trachomatis – jak można się zarazić?
Czym są chlamydiozy?
Chlamydiozy to choroby występujące na całym świecie. Gatunkami chorobotwórczymi dla człowieka są:
- Chlamydophila pneumoniae, która przenosi się drogą kropelkową, powodująca zapalenia dróg oddechowych,
- Chlamydophila psittaci, gatunek odzwierzęcy wywołujący ornitozę,
- Chlamydia trachomatis, która prócz zapalenia spojówek oraz zapalenia układu moczowo-płciowego, stanowi jedną z przyczyn zapaleń płuc u noworodków.
Chlamydiowe zakażenia gardła dają objawy bardzo podobne do infekcji wirusowych lub anginy paciorkowcowej, dlatego częstość występowania chlamydioz w Polsce jest niedoszacowana. Choroba może także przebiegać bezobjawowo.
Szacuje się, że Chlamydia pneumoniae stanowi przyczynę ok. 5% zapaleń oskrzeli u dorosłych i 10% pozaszpitalnych zapaleń płuc. Ornitoza występuje niezwykle rzadko, w Polsce diagnozuje się zaledwie kilka przypadków rocznie. Z powodu zakażenia Chlamydia trachomatis na chlamydiozy choruje ok. 20% aktywnych seksualnie kobiet, a jej występowanie jest 2–3-krotnie częstsze, niż w przypadku np. rzeżączki.
Chlamydia trachomatis – charakterystyka i objawy
Chlamydia trachomatis występuje zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Wywołuje szerokie spektrum objawów ze strony układu moczowo-płciowego oraz spojówek. U ok. 70% kobiet przebieg infekcji jest bezobjawowy, u pozostałych pojawia się ból i pieczenie podczas oddawania moczu, upławy, które nasilają się ok. 7—14 dni po zakażeniu. Jeżeli infekcja obejmuje przydatki, kobieta może odczuwać ból w podbrzuszu, dyskomfort i ból podczas współżycia oraz obserwować krwawienia pomiędzy miesiączkami.
W przypadku zapalenia śluzowo-ropnego szyjki macicy pojawia się śluzowo-ropna wydzielina z dróg rodnych. Zapalenie szyjki macicy może być powikłane zapaleniem jajowodów, ich niedrożnością, zapaleniem otrzewnej, ropniem wątrobowym oraz zapaleniem jajników.
Chlamydia trachomatis – charakterystyka zakażenia
Zakażenie Chlamydia trachomatis – jak można się zarazić? Do zakażenia dochodzi podczas stosunku płciowego bez zabezpieczenia, przez bezpośredni kontakt z zakażoną osobą albo w czasie porodu. U mężczyzn choroba powoduje zapalenie cewki moczowej objawiające się surowiczą, śluzową lub śluzowo-ropną wydzieliną z cewki moczowej, uczuciem pieczenia podczas oddawania moczu i częstszym oddawaniem moczu. Wywołane przez Chlamydia trachomatis zapalenie najądrzy, powoduje ból oraz obrzęk w okolicy moszny, gorączkę i ból podczas oddawania moczu. Zakażenie ostatecznie może być przyczyną niepłodności.
U noworodków w wyniku zakażenia okołoporodowego wystąpić może zapalenie spojówek – jego objawem jest zaczerwienienie spojówek i śluzowa wydzielina z oczu. Choroby oczu wywołane przez Chlamydia trachomatis mogą występować także u dorosłych – przykładem jest przewlekłe zapalenie spojówek oraz rogówki.
U niemowląt w ciągu pierwszych trzech miesięcy życia rozwinąć się może wywołane przez Chlamydia trachomatis zapalenie płuc. Bakteria może przyczyniać się do powstawania ziarniniaka wenerycznego – objawiającego się grudkowo-pęcherzykowymi zmianami lub wrzodziejącymi zmianami na narządach płciowych, zapaleniem węzłów chłonnych w pachwinach z przetokami do skóry.
Chlamydophila pneumoniae – jak się objawia?
Okres inkubacji w przypadku zakażenia Chlamydia pneumoniae wynosi od 3 do 4 tygodni, zazwyczaj infekcja jest bezobjawowa lub ma łagodne objawy. Jeżeli u chorego zdiagnozowano zakażenie Chlamydia pneumoniae, objawy neurologiczne występują niezwykle rzadko. Rozwija się zapalenie płuc, suchy kaszel, stan podgorączkowy lub gorączka. Infekcja gardła daje objawy w postaci bólu i trudności z przełykaniem. Jeżeli zakażeniu Chlamydia pneumoniae, towarzyszą objawy neurologiczne takie jak silny ból głowy ze światłowstrętem, wystąpienie drgawek, utraty przytomności i senność, konieczna jest pilna konsultacja lekarska.
Chlamydophila psittaci – choroba przenoszona przez ptaki
Chlamydophila psittaci wywołuje chorobę zwaną ornitozą. To choroba odzwierzęca przenoszona poprzez bezpośredni kontakt lub wdychanie aerozolu zawierającego pył z drobinami odchodów lub wydzielin zakażonych ptaków. Chlamydophila psittaci przenosi się też z człowieka na człowieka. Okres inkubacji wynosi 5–15 dni, typowe objawy to gorączka, suchy kaszel, ból głowy, niekiedy wysypka skórna. Diagnostyczne badania laboratoryjne , są zlecane przez lekarza w przypadku powiększenia wątroby i śledziony. Powikłaniem ornitozy może być zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, mózgu i uszkodzenie zastawek serca.
Chlamydia – jakie badanie pozwala wykryć zakażenie? Diagnostyka zakażeń Chlamydia pneumoniae i Chlamydia psittaci opiera się na wykrywaniu przeciwciał, a przy podejrzeniu Chlamydia trachomatis wykonaniu wymazu z szyjki macicy lub cewki moczowej oraz badaniu moczu. Pełną ofertę badań w kierunku zakażenia chlamydią znajdziesz w katalogu badań.
Bibliografia:
- Anna Parfieniuk-Kowerda, Chlamydiozy, https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/164865,chlamydiozy
- Małgorzata Pawlikowska, Wiesław Deptuła, Choroby u ludzi spowodowane chlamydiami i chlamydofilami, Postępy Hig Med Dośw. (online), 2007; 61: 708-717, http://www.phmd.pl/api/files/view/2234.pdf