Drganie powieki - co oznacza? Jak pozbyć się tego problemu?

Drganie powieki to objaw, którego prawdopodobnie doświadczył każdy z nas. Zwykle jest to nieszkodliwy, krótkotrwały incydent, który mija samoistnie po odpoczynku. W sporadycznych przypadkach drgająca powieka jest dużym dyskomfortem, utrudniającym codzienne funkcjonowanie i może świadczyć np. o poważnych schorzeniach neurologicznych czy chorobach oczu. Jak pozbyć się tego problemu?

Drgająca powieka – co to jest?

Drgająca powieka, nazywana często skaczącą powieką, to niekontrolowane, szybkie skurcze mięśnia okrężnego oka, którego podstawową funkcją jest zaciskanie powiek. Najczęściej odczuwamy drganie powieki górnej, choć są osoby, które skarżą się również na drganie powieki dolnej. Czasami objawy obejmują jednocześnie obydwie powieki.

Objaw ten zwykle nie jest bardzo uciążliwy i nie ma poważnej przyczyny. Jeśli pojawia się incydentalnie i z niewielkim nasileniem, to taka sytuacja nie wymaga interwencji lekarskiej. Bywa jednak, że drganie powieki mocno daje się we znaki, zwłaszcza gdy jest częste i intensywne. Jeśli problem uporczywie powraca, utrzymuje się przez dłuższy czas (kilka tygodni) i towarzyszą mu inne dolegliwości, wówczas należy udać się do lekarza – przyczyny takiej sytuacji mogą bowiem być poważne.

Drganie powieki – przyczyny związane z trybem życia

Dlaczego powieka drga? Przyczyn problemu jest kilka. Najczęściej objaw ten jest efektem zmęczenia. Duży wysiłek fizyczny, życie pod wpływem stresu, długotrwałe przebywanie przed ekranem komputera lub telefonu komórkowego, czytanie przy słabym oświetleniu mogą przyczynić się do drżenia powiek. W ten sposób nasz organizm wysyła sygnał, że potrzeba mu odpoczynku i regeneracji.

Skurcze powiek wywołane są często przez nadmiar kawy, alkoholu oraz tytoniu. Mogą być również spowodowane złą dietą i niedoborem mikroelementów w organizmie, głównie magnezu. Brak tego pierwiastka wywołuje również skurcze mięśni nóg czy bóle głowy, drętwienie i marznięcie dłoni oraz stóp. Drganie powiek może być również symptomem zbyt małej ilości potasu oraz wapnia.

Drganie powieki – przyczyny neurologiczne

Niestety bywa, że drgająca powieka jest objawem chorób o podłożu neurologicznym i taka sytuacja wymaga interwencji medycznej. Należą do nich między innymi następujące schorzenia:

• stwardnienie rozsiane – przewlekła choroba układu nerwowego, polegająca na nieprawidłowym przekazywaniu impulsów nerwowych,
• choroba Parkinsona – zwyrodnienie struktur mózgu, prowadzące do zaburzeń ruchowych,
• dystonia – choroba neurologiczna, prowadząca do mimowolnego wykonywania nienaturalnych ruchów,
• samoistne porażenie nerwu twarzowego (porażenie Bella) – schorzenie polegające na nagłym osłabieniu i paraliżu mięśni twarzy,
• połowiczny kurcz twarzy – zaburzenie nerwowo-mięśniowe objawiające się mimowolnymi skurczami mięśni zaopatrywanych przez nerw twarzowy (występuje po jednej stronie twarzy),
• zespół Tourette’a – wrodzone zaburzenie neurologiczne, charakteryzujące się występowaniem mimowolnych tików głosowych i ruchowych.

Drganie powieki a choroby oczu

Drganie powieki może być również efektem rozmaitych schorzeń oczu, takich jak np.:

• zapalenie powiek – stan zapalny, który obejmuje brzegi i skórę powiek, gruczoły tarczkowe oraz mieszki rzęs, często wywołany nieprawidłową higieną oka,
• zespół suchego oka – schorzenie wynika z niedostatecznego wydzielania łez lub ich niewłaściwego składu,
• erozja rogówki – uszkodzenie powierzchniowych warstw nabłonka rogówki np. na skutek urazów mechanicznych,
• jaskra wrodzona – schorzenie genetyczne, które bez odpowiedniego leczenia prowadzi do utraty wzroku,
• podrażnienie spojówek – często towarzyszy alergii.

Drganie powieki – inne przyczyny

Zdarza się, że skacząca powieka daje się we znaki po spożyciu niektórych leków. W przypadku wystąpienia objawu warto się zastanowić, czy aktualnie nie przyjmujemy jakiegoś specyfiku, który mógłby wywołać taki symptom. Jeśli nie jesteśmy pewni, należy zapoznać się z ulotką dołączoną do opakowania leku lub skonsultować się z lekarzem.

Czy możliwe jest drganie powieki od kręgosłupa? Czasami bywa, że objaw jest efektem zaburzeń napięć mięśniowo-powięziowych w obrębie szyi i głowy oraz zmian zwyrodnieniowych w odcinku szyjnym.

Do przyczyn drgającej powieki zaliczamy również takie schorzenia jak np.: choroby tarczycy (Hashimoto) czy guz mózgu.

Objaw ten pojawia się dość często u kobiet w ciąży, których organizm potrzebuje zwiększonej ilości witamin i minerałów, aby zagwarantować prawidłowy rozwój dziecka.

Drganie powieki – jak pozbyć się problemu?

Jeśli drganie powieki budzi nasz niepokój, powinniśmy zwrócić się do lekarza z prośbą o konsultację. W pierwszej kolejności możemy spróbować jednak domowych sposobów na pozbycie się problemu. Pamiętajmy, że skacząca powieka to najczęściej sygnał, jaki daje nam przemęczony organizm. Dlatego przede wszystkim postawmy na wypoczynek i regenerację. Wysypiajmy się oraz ograniczmy korzystanie z komputera. Pamiętajmy o odpowiednim oświetleniu w trakcie czytania. Jeśli mamy podejrzenie, że przyczyną drgania powieki jest stres, zadbajmy o odpowiednią ilość ruchu oraz wprowadzenie do życia technik relaksacyjnych.

Gdy mamy problem z drgającą powieką, zrezygnujmy z picia kawy, alkoholu oraz palenia papierosów. Nadmiar używek wpływa na osłabienie kondycji całego organizmu – jeśli przestaniemy po nie sięgać, być może pozbędziemy się problemu drgającej powieki.

Jeśli chodzi o dietę, to sięgajmy po produkty spożywcze, zawierające dużą ilość magnezu (np. kakao, kasza gryczana, pestki dyni, koper, natka pietruszki, biała fasola). Kwestię suplementacji skonsultujmy z lekarzem. Gdy problem staje się bardzo uciążliwy, niekiedy ulgę może przynieść wstrzyknięcie w profesjonalnym gabinecie toksyny botulinowej (botoks) w okolicę powieki. Efektem powinno być utrzymujące się do kilkunastu tygodni porażenie części mięśnia powodującego drżenie powieki. Niestety trzeba pamiętać, że zabieg taki wiąże się z dość znacznym ryzykiem powikłań (zwłaszcza jeśli wykonuje go mało doświadczona osoba) w postaci bólu i osłabienia mięśni twarzy czy problemów z mimiką. Dlatego zastosowanie tej metody pozbycia się problemu drgającej powieki należy bardzo poważnie przemyśleć i jeśli to możliwe – zastosować inne metody leczenia.

Drganie powieki – kiedy należy udać się do lekarza?

Jeśli domowe sposoby nie przynoszą poprawy, należy bezwzględnie umówić się na wizytę do lekarza. Zwłaszcza, jeśli drgającej powiece towarzyszą takie objawy jak np.:

• drganie lub drętwienie innych części twarzy,
• ból, łzawienie, pieczenie oka,
• opadanie powieki i/lub kącika ust,
• zaciskanie lub niedomykanie powiek,
• pojawienie się wydzieliny w oku,
• zaburzenia widzenia,
• kołatanie serca,
• zawroty głowy.

Po przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego specjalista może zlecić badania diagnostyczne, mające na celu ustalenie przyczyny problemu. Należą do nich między innymi:

• morfologia krwi,
• badanie pod kątem niedoboru witamin i minerałów,
• badanie EEG,
• rezonans magnetyczny,
• tomografia komputerowa,
• badanie okulistyczne.

Nie zawsze udaje się wyeliminować przyczynę drgających powiek – z niektórymi chorobami wywołującymi objaw trzeba zmagać się do końca życia. Jednak stosując się do zaleceń lekarza, mamy szansę na złagodzenie tego często uciążliwego symptomu.

Bibliografia:

1. Drganie powieki – o czym może świadczyć i czy jest się czym martwić? Online: https://www.heydoc.pl/s/article/Drganie-powieki-o-czym-moze-swiadczyc-i-czy-jest-sie-czym-martwic, dostęp: 05.03.2023.

2. Sienkiewicz-Jarosz Halina, Nerw twarzowy – fizjologia i najczęstsze choroby, online: https://podyplomie.pl/neurologia/13512,nerw-twarzowy-fizjologia-i-najczestsze-choroby, dostęp: 06.03.2023.

3. Białas Dominika, Zaitsava Alena, Różycki Radosław, Małoinwazyjne procedury okuloplastyczne, online: https://podyplomie.pl/okulistyka/36519,maloinwazyjne-procedury-okuloplastyczn, dostep: 06.03.2023.