Pierwsze objawy ciąży – jak je rozpoznać?

Pierwszym symptomem, który budzi podejrzenie ciąży jest najczęściej brak miesiączki w spodziewanym terminie. Wykonanie domowego testu z moczu, testu z moczu w laboratorium lub dokładniejszego testu z krwi pozwala wykryć ciążę. Wyraźne, pierwsze objawy ciąży pojawiają się z reguły dopiero po kilku tygodniach od zapłodnienia i obejmują mdłości i wymioty, wahania nastroju, zmęczenie i senność, tkliwość lub bolesność piersi czy częstsze oddawanie moczu.

Jakie są pierwsze objawy ciąży? Kiedy można się ich spodziewać?

Zapłodnienie to proces połączenia plemnika i komórki jajowej, wskutek czego powstaje zygota. Wiele par chciałoby móc zaobserwować objawy zapłodnienia i usilnie ich wypatruje, ale na tym etapie jest to niemożliwe. U niektórych kobiet pojawia się jedynie parodniowe plamienie w okresie implantacji jaja płodowego (zagnieżdżenia w jamie macicy), co następuje około 6-7 dni po zapłodnieniu. Pierwsze dni ciąży, choć tak ważne dla rodziców, nie wyróżniają się więc niczym szczególnym. Pierwsze objawy ciąży mogą pojawić się dopiero za kilkanaście dni czy kilka tygodni, ale nie występują one u wszystkich kobiet. Takie subiektywne symptomy nie są też podstawą rozpoznania ciąży i nie świadczą jednoznacznie o jej obecności. Jakie są najwcześniejsze objawy ciąży?

• Zatrzymanie miesiączki u regularnie miesiączkujących kobiet może być wyraźnym znakiem ciąży. To właśnie wtedy wiele kobiet sięga po test ciążowy z apteki. Pamiętaj jednak, że brak krwawienia miesiączkowego w terminie, może mieć wiele innych powodów (np. choroby endokrynologiczne i zaburzenia metaboliczne, stres, stosowane leki czy czynniki psychogenne) i wcale nie musi oznaczać ciąży. U niektórych ciężarnych można natomiast zaobserwować niewielkie plamienia w czasie, w którym powinna wystąpić miesiączka. Jeśli kobieta na ogół ma skąpe miesiączki, może uznać takie plamienie za menstruację.
• Nudności, wymioty i zawroty głowy mogą pojawić się już w okolicy 4.-6. tygodnia ciąży, a odpowiedzialne są za nie zmiany hormonalne. Nie występują tylko w godzinach porannych, a mogą dawać o sobie znać o dowolnej porze. U niektórych kobiet pojawia się też wzrost apetytu, spadek apetytu lub wyraźna niechęć do lubianych wcześniej produktów i wzmożona wrażliwość na zapachy.
• Tkliwość, ból i obrzęk piersi jest jednym z częstszych objawów ciąży i może wystąpić już w okolicy 6. tygodnia. Dokuczliwość i natężenie dolegliwości są kwestią indywidualną. Po 6-8 tygodniach ciąży można zaobserwować powiększenie gruczołów piersiowych, poszerzenie podskórnych naczyń żylnych i przebarwienie brodawek.
• Senność, zmęczenie, drażliwość i wahania nastroju mogą być jednymi z najwcześniejszych, subiektywnych symptomów ciąży. Są jednak na tyle niecharakterystyczne, że ciężko jedynie na ich podstawie podejrzewać ciążę.
• Częstsze oddawanie moczu w pierwszym trymestrze wynika przede wszystkim ze zwiększenia objętości krwi i wzrostu filtracji przez nerki. Wraz z czasem trwania ciąży, przyczyną częstych wizyt w toalecie, staje się także ucisk powiększającej się macicy na pęcherz moczowy.
• Wzdęcia i zaparcia spowodowane są wzrostem stężenia progesteronu.

Pamiętaj, że pierwsze objawy ciąży są bardzo subiektywną sprawą. U niektórych kobiet są wyraźnie nasilone, u innych nie występują wcale. Takie symptomy nie mogą stanowić podstawy do rozpoznania ciąży.

Testy ciążowe – co warto o nich wiedzieć?

Testy ciążowe wykrywają podjednostkę beta gonadotropiny kosmówkowej (hCG), której produkcja rozpoczyna się już w 8. dniu po zapłodnieniu. Domowe testy ciążowe bazują na wykryciu hCG w moczu, są tanie, szybkie, proste do wykonania i dostępne w każdej aptece. Cechują się dość wysoką czułością i dają pozytywny wynik już w dniu spodziewanej miesiączki, a czasem nawet wcześniej. Jeśli wynik jest nierozstrzygający lub ujemny, a nadal podejrzewasz ciążę – lepiej wykonać test z krwi. Charakteryzuje się bardzo wysoką czułością i pozwala stwierdzić ciążę na bardzo wczesnym etapie (ale musi najpierw dojść do implantacji zarodka).

W praktyce najlepiej wykonać test z krwi, optymalnie w terminie spodziewanej miesiączki lub później. Jeśli więc podejrzewasz u siebie ciążę, warto wykonać najpierw test z apteki lub od razu udać się laboratorium, np. DIAGNOSTYKI i wykonać test z krwi. Ciąża stwierdzona w taki sposób, bezwzględnie wymaga wizyty u ginekologa i to powinien być Twój kolejny krok.

Wizyta u ginekologa

Pierwsze oznaki ciąży i dodatni wynik testu ciążowego wymagają wizyty u ginekologa, który zbierze dokładny wywiad, wykona badanie ogólne i ginekologiczne. Najlepiej, aby pierwsza wizyta odbyła się między 7. a 8. tygodniem ciąży. Badanie USG jest bardzo ważne na tym etapie, bowiem nie tylko potwierdzi ciążę i akcję serca płodu, ale też wykluczy ciążę pozamaciczną. Na pierwszej wizycie lekarz może zlecić Ci także wykonanie szeregu istotnych badań takich jak: badanie ogólne moczu, cytologia, morfologia, glukoza, TSH, grupa krwi czy badania w kierunku kiły, HIV, HCV, toksoplazmozy czy różyczki – te ostatnie objęte są wspólnym akronimem TORCH stworzonym z pierwszych liter angielskich nazw patogenów. Lekarz poinformuje Cię o dalszym postępowaniu, potrzebie ewentualnych konsultacji, terminach kolejnych wizyt i badaniach prenatalnych.

Pamiętaj, że wszystkie badanie laboratoryjne, zarówno test beta HCG z porannej próbki moczu jak i z surowicy krwi oraz wszelkie badania zalecane na początku ciąży, możesz wykonać w DIAGNOSTYCE.

Bibliografia:

• Położnictwo i ginekologia – G. H. Bręborowicz