Ból nerek w ciąży - o czym świadczy?
Wiele kobiet doświadcza licznych, nieprzyjemnych dolegliwości podczas ciąży. Jedną z nich jest ból pleców w okolicy nerek. O czym mogą świadczyć bolące nerki w ciąży, kiedy należy udać się do lekarza oraz jakie są możliwe przyczyny tego typu objawów?
Czym jest ból nerek w ciąży?
Ból nerek najczęściej rozumiany jest jako ból, który lokalizuje się w okolicy lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Charakter bólu może być dość zróżnicowany – od ostrego i kłującego po przewlekły i tępy. Lokalizacja także może różnić się pomiędzy poszczególnymi pacjentkami – niektóre kobiety będą doświadczały bólu ściśle zlokalizowanego, podczas gdy inne będą odczuwały dolegliwości bólowe rozlane na szerszym obszarze. W wielu przypadkach źródłem tego typu bólu mogą być problemy z nerkami, jednak warto pamiętać, że ból okolicy lędźwiowej pleców może także posiadać inne przyczyny.
W przypadku kobiet ciężarnych jakikolwiek objawy chorobowe nigdy nie powinny być ignorowane. Dolegliwości bólowe mogą świadczyć o rozwoju procesu chorobowego, którego konsekwencje mogą dotyczyć nie tylko kobiety w ciąży, ale także jej dziecka. Z tego powodu bólu pleców w okolicy nerek każdorazowo wymaga dogłębnego zdiagnozowania – w przypadku kobiet w ciąży optymalnie przez lekarza ginekologa-położnika.
Ból nerek w ciąży – jakie mogą być przyczyny?
Kobiety w ciąży mogą zachorować na te same przypadłości związane z zaburzeniami pracy nerek, co pozostała część populacji. Ze względu na zmiany zachodzące w organizmie kobiety ciężarnej w tym okresie może być ona narażona na zwiększone ryzyko rozwoju określonych chorób. Jednym z tego typu schorzeń jest odmiedniczkowe zapalenie nerek.
Odmiedniczkowe zapalenie nerek to choroba infekcyjna, do rozwoju której dochodzi w przypadku zakażenia układu moczowego. W ponad 80% przypadków za rozwój choroby odpowiada infekcja wywoływana przez bakterię z gatunku Escherichia coli.
Wśród kobiet ciężarnych częstość odmiedniczkowego zapalenia nerek szacuje się na ok. 3% do 4%. Odmiedniczkowe zapalenie nerek to choroba groźna, która wymaga pilnego włączenia celowanego leczenia. Poza bólem w okolicy nerek do dodatkowych objawów, które mogą występować w zapaleniu nerek należą:
- Gorączka,
- Ból głowy,
- Nudności oraz wymioty,
- Uogólnione rozbicie,
- Dreszcze,
- Uczucie częstego parcia na pęcherz,
- Ból oraz pieczenie podczas oddawania moczu,
- Zmiana zabarwienia moczu.
W przypadku zauważenia u siebie tego typu objawów należy czym prędzej zgłosić się do lekarza. Jednocześnie zaleca się także picie dużych ilości płynów, co dzięki zwiększonej produkcji moczu ułatwia wypłukiwanie bakterii z układu moczowego.
Kolejną, względnie częstą przyczyną bólów nerki podczas ciąży jest kamica nerkowa. W przebiegu tego schorzenia dochodzi do rozwoju w obrębie struktur anatomicznych nerki złogów patologicznych, które nazywane są kamieniami nerkowymi. Ich rozwój warunkowany jest zbyt wysokim stężeniem określonych substancji chemicznych w moczu, które zaczynają wytrącać się w nerkach oraz formować omawiane kamienie nerkowe.
Wraz ze wzrostem ich rozmiarów mogą one utrudniać odpływ moczu lub też całkowicie blokować światło moczowodu oraz wywoływać zastój moczu. Zjawisko to, wraz z towarzyszącymi dolegliwościami bólowymi nazywane jest kolką nerkową. W większości przypadków objawy tego typu ustępują samoistnie, wraz z przemieszczeniem się kamienia nerkowego do pęcherza, a następnie poza organizm wraz z moczem.
Warto pamiętać jednak, że występowanie tego typu dolegliwości zawsze należy skonsultować z lekarzem, gdyż mogą one świadczyć o głębiej leżącym problemie, który będzie predysponował do ponownego występowania ataków kolki nerkowej w przyszłości.
Ból okolicy lędźwiowej może także występować w przypadku całkowicie zdrowych nerek. Obecność tego typu dolegliwości może wynikać z przemęczenia lub też naciągnięcia mięśni tego odcinka kręgosłupa. Zdarza się to dość często w populacji ogólnej, szczególnie wśród osób, które w niedalekiej przeszłości podnosiły coś cięższego oraz spędziły dłuższy czas w wymuszonej pozycji stojącej lub leżącej.
W przypadku kobiet ciężarnych sam fakt bycia w ciąży związany jest ze zwiększonymi obciążeniami wywieranymi na odcinek lędźwiowy kręgosłupa.
Ból nerek w ciąży – jakie badania wykonać?
W przypadku występowania ostrego bólu okolic nerek w ciąży należy czym prędzej zgłosić się do lekarza. Jest to szczególnie istotne w przypadku, gdy występują objawy dodatkowe, takie jak np. gorączka, nudności lub też zmiany koloru moczu. Poza dokładnym zebraniem wywiadu lekarskiego oraz wykonaniem badania przedmiotowego lekarza może także zadecydować o konieczności przeprowadzenia badań dodatkowych. Podstawowym testem pomocniczym w tego typu objawach jest badanie USG (ultrasonograficzne) nerek.
Dzięki temu badaniu możliwe jest uwidocznienie ewentualnych złogów w obrębie nerek, zastoju moczu lub też stanu zapalnego, który wpływa na funkcjonowanie tych narządów. Lekarz może zadecydować także o konieczności przeprowadzenia badań laboratoryjnych, takich jak np. oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi lub też badanie ogólne moczu, które może zostać poszerzone o posiew moczu. Pomiar stężenia kreatyniny we krwi żylnej pozwala na ocenę przesączania kłębuszkowego w nerkach, czyli pomiar efektywności pracy nerek.
Jest to podstawowy parametr, który wykorzystywany jest do oceny ogólnego stanu zdrowia układu wydalniczego, czyli nerek. Wyniki badania ogólnego moczu umożliwiają uwidocznienie charakterystycznych zmian parametrów moczu, które mogą wskazywać na rozwój stanu zapalnego, związanego np. z zakażeniem układu moczowego.
Dzięki posiewowi moczu możliwe jest precyzyjne określenie czynnika etiologicznego wywołującego infekcję u danej osoby oraz dobranie optymalnego antybiotyku, który będzie jednocześnie skuteczny oraz bezpieczny dla pacjentki.
W każdym przypadku leczenie oraz dokładny zakres diagnostyki dobierany jest indywidualnie przez lekarza, na podstawie dodatkowych uwarunkowań zdrowotnych pacjenta oraz prezentowanych przez niego objawów.
Literatura:
https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/lista/91393,bole-nerek-podczas-ciazy
https://www.mp.pl/pacjent/ciaza/przebiegciazy/120487,ostre-uszkodzenie-nerek-w-ciazy
https://www.nct.org.uk/pregnancy/worries-and-discomforts/symptoms-watch-out-for/pyelonephritis-kidney-infection-pregnancy https://www.mamazone.pl/ciaza/bol-nerek-w-ciazy/